دانلود مقاله ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده توسط شرکت سهامی بیمه ایران

مطالعاتی که در رابطه با علل موفقیت سازمانها بعمل آمده است.

حاکی از آن است که کیفیت انتظارات بیشتری از خدمت در این سازمانها ،به مثابه یک موضوع مهم مطرح بوده و تمامی فعالیتهای سازمان در جهت تأمین آن هماهنگ می شود.

مشتریان عامل حیاتی هر تجارتی هستند و کیفیت خدمات می تواند مشتریان را راضی و آنها را حفظ کند.

از سوی دیگر، امروزه تنها سازمانهایی در عرصه رقابت از موقعیت مناسب برخوردارند که محور اصلی فعالیت موسسه خود را تأمین خواسته های مشتریان و ارضای نیازهای آنان با حداقل قیمت و حداکثر کیفیت قرار داده اند.

با توجه به افزایش نقش سازمانهای خدماتی در عرصه های اقتصادی و اهمیت کیفیت در عرصه های رقابت داخلی و بین‌المللی و موضوع کیفیت خدمات از دیدگاه مشتریان را انتخاب نموده‌ام.

2-1- بیان مسأله

با توجه به اینکه مردم به طور روزافزون با فرهنگ بیمه ای آشنا می‌شوند و از طرفی خبر حوادث فراوان که به طور روزمره در نقاط مختلف کشور به گوششان می رسد موجبات تمایل آنها را به اخذ پوشش بیمه ای فراهم می نماید.

در نتیجه به طور روزمره به حجم کارهای بیمه ایران افزوده می شود.

و از طرفی به علت دولتی بودن مجوز برای استخدام نیروهای جدید وجود ندارد.

بدین ترتیب روز به روز نیروهای موجود در شرکت با حجم بیشتری از کار روبرو می شوند و در نتیجه بتدریج خسته و فرسوده می شوند.

به علت دولتی بودن مجوز پرداخت دستمزد و ایجاد رفاه بیشتر را نیز ندارد و در نتیجه بی انگیزگی کارکنان بیشتر می شود و نمی توانند خدمات با کیفیت به مشتریان خود عرضه کنند.

کارمندانی که دارای شرایط فوق باشند.

در برخورد با ارباب رجوع خوشرو و با انگیزه نمی باشند.

بدین ترتیب در زمان بروز خسارت نیز پذیرای مشتری نبوده و عدم پاسخگوئی و یا جواب نامعتبر موجب رفت و آمدهای مکرر مشتریان را فراهم نموده و در نتیجه حتی اگر خسارت نیز پرداخت شود موجب رضایتمندی مشتری نخواهد شد.

همانطور که می دانیم اگر مشتری در یک رشته بیمه ای از بیمه گر خود ناراضی شود.

کل پرتفوی خود را به سایر شرکتهای بیمه منتقل خواهد نمود.

در نتیجه چنانچه مشتری که درواقع عامل بقای شرکتهای بیمه هستند از آنها رویگردان شوند.

زمینه را جهت اضمحلال و نابودی آنها فراهم میگرداند.

3-1- هدف

1-3-1- الف – هدف اصلی:

ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده توسط شرکت سهامی بیمه ایران – شعبه مطهری از دیدگاه مشتریان.

1-3-1- ب – اهداف فرعی:

آشنایی با تاریخچه صنعت بیمه در جهان

آشنایی با تاریخچه صنعت بیمه در ایران

آشنایی با ساختار شرکت سهامی بیمه ایران

بررسی مدل های ارزیابی کفیت خدمات

انتخاب مدل و شاخصهای مرتبط

آگاهی شرکت بیمه ایران از نواقص خدمات ارائه شده و اقدام درجهت رفع آن

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات از دیدگاه مشتریان.

1-3-1- پ – هدف کاربردی:

استفاده از نتایج تحقیق در رابطه با عوامل موثر بر کیفیت خدمات در سایر شرکتهای بیمه دولتی و خصوصی.

4-1- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

بیمه ایران قدیمیترین و با سابقه‌ترین شرکت بیمه در ایران است.

با توجه به پیدایش شرکتهای بیمه خصوصی و افزایش رقابت بین شرکتهای بیمه و خارج شدن بازار تقریباً انحصاری بیمه از دست شرکتهای بیمه دولتی و در رأس آن شرکت بیمه ایران ، افزایش کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران برای بقا در صحنه رقابت ضروری است.

چون همانطور که می دانیم رابطه مستقیم بین کیفیت خدمات و موفقیتهای سازمانی وجود دارد.

5-1- سؤالات تحقیق

1-5-1- سوال اصلی تحقیق: ارزیابی کیفیت خدمات بیمه ایران – شعبه مطهری از دیدگاه مشتریان چگونه است؟

2-5-1- سوالات فرعی تحقیق:

- آیا ملموسها بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا میزان اعتماد بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا میزان پاسخگویی بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا اطمینان بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران تأثیر دارد؟

- آیا دلسوزی بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران تأثیر دارد؟

6-1- فرضیه های تحقیق

- بین ملموسها و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین اعتماد و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین پاسخگوئی و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین اطمینان و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

چون همانطور که می دانیم رابطه مستقیم بین کیفیت خدمات و موفقیتهای سازمانی وجود دارد.

5-1- سؤالات تحقیق 1-5-1- سوال اصلی تحقیق: ارزیابی کیفیت خدمات بیمه ایران – شعبه مطهری از دیدگاه مشتریان چگونه است؟

2-5-1- سوالات فرعی تحقیق: - آیا ملموسها بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا میزان اعتماد بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا میزان پاسخگویی بر کیفیت خدمات تأثیر دارد؟

- آیا اطمینان بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران تأثیر دارد؟

- آیا دلسوزی بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران تأثیر دارد؟

6-1- فرضیه های تحقیق - بین ملموسها و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین اعتماد و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین پاسخگوئی و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین اطمینان و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

- بین دلسوزی و کیفیت خدمات ارائه شده توسط بیمه ایران رابطه وجود دارد.

7-1- متغیرهای تحقیق: - ملموسها - اعتماد - پاسخگوئی - اطمینان - دلسوزی 8-1- واژگان تخصصی: مشتری : شخصی حقیقی یا حقوقی که به نوعی با سازمان ارتباط دارد.

و از کالا و خدمات آن بهره مند می گردد.

در این تحقیق مشتریان بیمه ایران – شعبه مطهری مورد نظر می باشند.

کیفیت: کیفیت کالا، توانایی و قابلیت کالا در انجام وظایف محوله را نشان می دهد.

کیفیت ویژگی هایی نظیر دوام ، قابلیت اعتماد، دقت، سهولت استفاده، تغییرپذیری آسان و سایر صفات ارزشمند را در برمی گیرد.

(الوانی، 1382) بیمه: ماده 1 قانون بیمه مصوب 7/2/1316 قرارداد بیمه را این گونه تعریف میکند: بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند و در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت وارده بر او را جبران کند یا وجه معینی را بپردازند.

(نعامی، 1384) 9-1- محدودیتهای تحقیق 1- عدم همکاری مطلوب پرسنل بیمه ایران در توزیع پرسشنامه‌ها میان مشتریان.

2- عدم تمایل اغلب مشتریان به تکمیل با حوصله و دقیق پرسشنامه‌های توزیع شده.

1-2- پیشینه 1-1-2- واژه بیمه: واه بیمه کلمه پارسی قدیم است در مسالک و ممالک تألیف ابواسحق ابراهیم اصطخری در ذکر و یار طبرستان و دیلم ازشهر بیمه یاد می‌کند که در آن حدود هیچ جایی سردتر از بیمه نیست.

بیمه (bime) : اطمینان در مقابل مخاطره ایکه محتمل الوقوع باشد.

(فرهنگ نفیسی) بیمه: عملی است که اشخاص با پرداخت پولی مسئولیت کالا یا سرمایه یا جان خود را بعهده دیگری می گذارند و بیمه کننده در هنگام زیان باید مقدار زیان را بپردازد.

(فرهنگستان ایران) بیمه: (اردو و هند= بیمار ضمانت) عملی است که اشخاص با پرداخت وجهی قرارداد منعقد کنند که در صورتیکه موضوع بیمه گذاشته بنحوی از انحاد در مخاطره افتد.

شرکت بیمه از عهده خسارت برآید.

بیمه شامل موارد ذیل می شود : بیمه عمر و بیمه اعضای بدن ، بیمه سرقت و غیره.

ماده 1 قانون بیمه مصوب 7/2/1316 قرارداد بیمه را این گونه تعریف می کند: بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه و خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد (آجری، 1382).

2-1-2- تاریخچه بیمه در جهان اولین قرارداد بیمه ای که به وجود آن پی برده اند.

قرارداد بیمه حمل و نقل است که به سال 1347 میلادی در شهر ژن ایتالیا منعقد شده است .

بنابراین شاید شروع فعالیت بیمه ای به معنی امروزی آن قرن چهاردهم میلادی باشد.

پیدایش بیمه در قرن چهاردهم و یا احتمالاً یک قرن قبل از آن به این معنی نیست که قبلاً بشر درصدد یافتن وسیله ای برای مقابله با آثار و حوادث نبوده است.

آن طور که از تالمود نقل کرده اند در قرون قدیم بین دریانوردان حاشیه خلیج فارس مرسم بوده است که هر گاه در کاروانی یکی از حیوانات بار بر می میرد و حیوان دیگری به هزینه افراد کاروان تهیه می شود تا صاحب آن به تنهایی زیان وارده را تحمل نکند.

در یونان قدیم موسساتی دولتی نظیر سازمانهایی بیمه اجتماعی یا مددکاری وجود داشته که به کمک درماندگان می شتافته است و از جمله تأمین زندگانی افراد کهنسال از کار افتاده را به عهده داشته است در روم قدیم نیز نمونه ایی از مستمری مادام العمر وجود داشته است.

بدیهی است محاسبات حق بیمه در این نوع عملیات که با بیمه امروزی به هر حال شباهتی دارد مبتنی بر آماده درستی نبود و به خصوص در مورد مستمری مادام العمر از جدول مرگ و میر حساب شده ای استفاده نمی شد.

(بقای ، 1384، ص 10) 1-3-1-2- پیدایش بیمه دریایی بیمه به معنای امروزی ابتدا در زمینه حمل و نقل روع شد و گویا یک نوع معامله اعتباری که در قرون وسطی مرسوم بود، موجب پیدایش بیمه باربری شده است.

بعضی سرمایه داران و صرافان به صاحبان کشتی و بازرگانانی که قصد خرید کالا و حمل آن از طریق دریا را داشتند نوعی وام به نام حوادث دریا پرداخت می کردند.

در قرارداد این وام ، وام گیرنده متعهد می شود در صورتی که کشتی یا کالا سالم به مقصد برسد علاوه بر اصل وام مبلغ قابل توجهی اضافه بر آن پرداخت کند و اگر کشتی یا کالا در دریا غرق شود وام گیرنده از بازپرداخت وام معاف باشد مبلغی که وام گیرنده پس از رسیدن کشتی یا کالا به مقصد علاوه ب اصل وام می پرداخت ، خیلی بیش از بهره متناسب با میزان وام و مدت آن بودو می توان گفت که بخشی از این مبلغ بهره وام و دیگری حق بیمه ای بود برای خطر غرق کشتی یا کالا که خسارت آن با این قرارداد متوجه وام دهنده می شد.

منتهی با این تفاوت که در بیمه امروزی حق بیمه قبلاً دریافت می شود.

ولی در این نوع معامله حق بیمه پس از انقضا خطر و به شرط سالم رسیدن موضوع معامله دریافت می شد.

به قول دمستن خطیب یونانی اینگونه معامله در قرن دوازدهم در یونان و روم وجود داشته است و به قول «پی ش» به علت ناامنی دریاها و رکود روابط تجارتی بین کشورها مدتها متروک بوده است.

این روابط اعتباری در قرون سیزدهم در اروپا رواج فراوان داشت تا اینکه در سال 1324 میلادی «پاپ گرگوارنهم» کلیه معاملات رباخواری و از جمله نوع مورد بحث را ممنوع ساخت.

اما این ممنوعیت چیزی از رواج آن نکاست: زیرا سرمایه داران و صرافان ضمن از امر پاپ با تغیی مختصری در ماهیت معامله توانستند بکار خود ادامه دهند.

به این ترتیب که توافق کردند بابت وام بهره ای پرداخت نشود.

اما از این بابت که درصورت از بین رفتن کالایی که از محل وام خریداری می‌شود بازرگان اصل وام را مسترد نخواهد کرد.

به عبارت دیگر خسارت وارد به بازرگانان در صورت غرق یا سرقت و نظایر آن به عهده وام دهنده است.

بنابراین بازرگان باید در مقابل این تعهد وجهی بپردازد که از لحاظ مقدار معادل همان بهره است.

ولی عنوان بهره را ندارد و بنابراین بازرگان باید در مقابل این تعهد وجهی بپردازد که از لحاظ مقدار معادل همان بهره است.

ولی عنوان بهره را ندارد و بنابراین علاوه بر رابطه وام بدون بهره رابطه دیگری بین طرفین برقرار شد که قابل مقایسه با بیمه امروزی است یعنی تعهد تقبل خسارت احتمالی در مقابل حق بیمه این نوع قراردادها ابتدا در فلورانس و بعد در ژن سپس در سایر نقاط اروپا رواج پیدا کرد و به همین ترتیب بیمه باربری و دریایی به وجود آمد.

اما از نظر نباید دور داشت که هنوز محاسبات حق بیمه بر اساس آمار و مبتنی بر تجربه کافی نبوده و معمولاً حق بیمه ها با اهمیت خطرهای بیمه شده تناسب نداشت و هنوز بیمه را با قمار و شرط بندی مقایسه می کردند .

به همین جهت در هلند به موجب فرمانی به تاریخ 1567 بیمه ممنوع شده و البته این ممنوعیت بیش از سه سال دوام نداشت.

(نعامی، 1384، ص 12) 2-2-1-2- پیدایش بیمه آتش سوزی بعدها در همان بیمه نامه های دریایی بیمه گر متعهد گردید ضمناً خساراتی را که پس از رسیدن کالا به بندر مقصد و در حمل و نقل زمینی واقع می شود جبران کند.

در انگلستان بیمه گران ضمن صدور بیمه نامه‌هایی دریایی تعهد پرداخت وجهی را در صورت غرق کشتی و فوت ملوانان قبول کردند به این ترتیب بیمه های غیر دریایی معمول شد و این بیمه های اخیر توسط همان بیمه گرانی که بیمه ای دریایی را عمل کردند متداول گردید.

از جمله بیمه هایی که در قرن هفدهم توسعه یافت.

بیمه در مقابل خطر آتش سوزی بود.

درانگلستان آتش سوزی بزرگ سال 1466 لندن که 90 کلیسا و 13000 خانه را بکلی مفهوم ساخت مومجب رواج سریع بیمه آتش سوزی شد.

در سال 1677 سازمانی به نام فایرافیس و در سال 1684 یک شرکت بیمه به نام فرندلی سویسی تشکیل گردید و درسال 1694 اولین موسسه بیمه بر اساس شرکتهای تعاونی شروع به کار کرد.

بعهد در قهوه خانه ادوارد ولویه سازمانی در لندن به وجود آمد که به نام خود او معروف شد.

در این سازمان تعداد زیادی بیمه گر به معاملات بیمه ای می پردازند.

در آلمان اولین شرکت بیمه آتش سوزی در سال 1677 در هامبورگ تشکیل گردید و پس از آن در دانمارک و بلژیک موسساتی برای این نوع بیمه به وجود آمد در فرانسه اولین موسسه بیمه آتش سوزی به شکل تعاونی در سال 1750 تشکیل گردید و اولین کمپانی بیمه در سال 1786 تشکیل یافت.

(نعامی، 1384، ص‌13).

3-1-2- تاریخچه بیمه در ایران: بیمه به مفهوم امروزی آن در ایران سابقه چندانی ندارد.

در حدود سال 1280 هجری شمسی موسسه روسی به نام ناوژدا و کافکازکوری در ایران شرع به کار کردند که پس از انقلاب بلژیکی تعطیل شدند .

بعد از آن شرکت بیمه انگلیسی آلیانس نمایندگی خود را در ایران تأسیس کرد و شرکتهای دیگر انگلیسی و آلمانی و سوئیسی در ایران شروع به فعالیت نموده اند .

بعدها شرکت بیمه دولتی شوروی بنام «اینگ تراخ» نیز در ایران شعبه ای تأسیس کرد و تعداد این شرکتها بتدریج افزایش یافت.

فعالیت شرکتهای بیمه خارجی در ایران که در بدو امر مفید به نظر می رسید.

به صورتی درآمده بود که برای اقتصاد ملی به جای نفع، زیان آور بود.

از یک طرف این شرکتها با استفاده از عدم اطلاع بیمه گذاران در مقابل پوششهای محدود حق بیمه کلانی مطالبه و دریافت می کردند و به بهانه های گوناگون از پرداخت خسارت سرباز می زدند و از طرف دیگر سالانه مقدار قابل توجهی ارز به صورت حق بیمه از کشور خارج می نمودند.

بیمه در ایران قبل از سال 1314 که شرکت سهامی بیمه ایران تأسیس گردید نمایندگی های خارجی یکی پس ازدیگری تعطیل شده و فقط در شرکت که نمایندگی شرکتهای بیمه «اینگ تراخ» روسیه و «یورکشایر» انگلیس را داشتند باقی ماندند و این شرکتها حتی پس ازتشکیل حکومت جمهوری اسلامی و قبل از تاریخ 4/4/58 که شورای انقلاب شرکتهای بیمه را ملی و نمایندگی های خارجی را منحل انعلام کرد به فعالیت خود در ایران ادامه می دادند.

قبل از انقلاب اسلامی در ایران یک شرکت بیمه دولتی (شرکت سهامی بیمه ایران) و چهارده شرکت بیمه خصوصی و نمایندگی های خارجی (شرکتهای بیمه: ملی – شرق – آریا – ساختمان و کار حافظ – ایران و آمریکا – البرز – آسیا- امید – تهران – پارس – دانا و شرکتهای نمایندگی انیگ تراخ و یورکشایر ) فعالیت می کردند از سال 1351 بیمه مرکزی ایران جهت هدایت امر بیمه در کشور و نظارت بر شرکتهای بیمه تشکیل گردید.

بعد از انقلاب ابتدا در سال 1358 با مصوبه شورای انقلاب شرکتهای بیمه خصوصی ملی شده و نمایندگی های خارجی تعطیل گردید و از شهریور ماه 1360 به جز شرکتهای بیمه آسیا و البرز فعالیت سایر شرکتهای ملی شده متوقف گردید.

از سال 1367 بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی علاوه بر شرکتهای سهامی بیمه ایران که یک شرکت بیمه دولتی بود.

شرکتهای بیمه البرز و آسیا هم دولتی شد و یک شرکت بیمه دولتی دیگر که فقط اجازه فعالیت در بخش بیمه اشخاص به آن داده شد به نام شرکت بیمه دانا تشکیل گردید .

در حال حاضر پنج شرکت بیمه دولتی علاوه بر تهران که مرکز اصلی آنان است با ایجاد شبکه نمایندگی و تأسیس شعب در اغلب شهرهای کشور به امر بیمه گری می پردازند.

(نعامی، 1384، ص 14) 4-1-2- شرکت های بیمه خارجی که در ایران فعالیت داشته اند: شرکتهای بیمه خارجی که در ایران به عملیات بیمه ای اشتغال داشتند به ترتیب ثبت در دفتر ثبت شرکتهای خارجی: بیمه شوروی گستراخ ناوژوا – قفقاز مرکوری آلیانس و اشتوتگارتر فراین شرکت بیمه برتیش اوک محدود he Brithish Oak insurance Cimpany کمپانی بیمه بر تیش انداور سبز محدود – لندن کمپانی فاولر لیمیته بیمه یورکشایر بیمه وسترن استرالیان انیشورنس کمپانی لیمیته Western Australian insurance Co.ltd بیمه رویال (پادشاهی) کمپانی بیمه پالستا بین لویه محدود شرکت ورلدمارین و جنرال انشورانی لیمیته شرکت بیمه ویکتوریا تزوبرلن کمپانی یمه ناسیونال سویس شرکت ورفهمیل انیشورانس کمپانی لیمیته شرکت فنیگین محدود لندن شرت لندن آسورانس الاتحاد الوطن (آجری ، 1352، ص 192) 5-1-2- سازمان بیمه در ایران 1-5-1-2- تصویب قانون بیمه پس از این که شرکت سهامی بیمه ایران تأسیس شد و با انعقاد قرارداد اتکایی با اطمینان شروع به کار کرد.

موضوع تدوین مقررات خاص بیمه به میان آمد و لذا به منظور تکمیل و تصویب نامه مصوب 11/7/1315 در تاریخ 26/6/1316 بنابر پیشنهاد شماره 23389 مورخ 26/7/1316 وزارت تجارت با توجه به اختیارات حاصله از ماده 8 قانون ثبت شرکتها و ماده 10 قانون متمم بودجه سال1314 تصویب نامه ای در 36 ماده به تاریخ 7 اردیبهشت 1316 از هیأت دولت گذشت که به موجب تصویب نامه مزبور و دو فقره آیین نامه اجرایی آن شرایط تشکیل شرکتهای بیمه در ایران و همچنین وظایف و حدود روابط آنها با شرکت بیمه ایران تعیین گردید.

این تصویب نامه و آیین نامه در سال 1331 منتفی و به جای آن تصویب نامه شماره 252260 مورخ 12/9/1331 و همچنین آیین نامه اجرایی آن به تصویب رسید.

2-5-1-2- نظارت بر صلاحیت فنی شرکتهای بیمه مرحوم دکتر آقایان طی خاطرات خود تحت عنوان تاریخچه تأسیس شرکتهای سهامی بیمه ایران می نویسد: به مجرد ورود به تهران قراردادهای بیمه اتکایی را با ترجمه فارسی آن وزیر دارایی مرحوم داور دادم و مشغول تهیه محلی برای شرکت شدم.

در سال 1339 که اینجانب دکتر آقایان برای تنظیم قراردادهایی اتکایی شرکتهای سهامی بیمه آسیا به اروپا رفته بودم یکی از مدیران عامل شرکت بیمه اتکایی «سوی» آسوارنس اظهار داشت که اصولاً ورود تمرکز وجوه متنابه حق بیمه به شرکتهای سهامی بیمه‌ای که تازه تأسیس می شوند ممکن است اداره کنندگان آنها را به فکر بهره برداری موقت انداخته و آنها رااز اقدامات اساسی بیمه‌ای به منظور تحکیم بنیان بیمه و پیشرفت مدیران دائمی آن باز دارد.

برای اغلب اروپائیان که عادت کرده اند در موسسات خصوصی چندین صدساله استخدام شوند و در دوره اشتغال صمیمانه به موسسات متبوعه خود خدمت کنند تصور این امر خیلی مشکل است که در چطور در بعضی کشورهای دیگر ممکن است شرکتهای بیمه به خاطر انتفاع فوری تشکیل شوند.

در صورتیکه استقرار و تحکیم مبانی شرکتهای بیمه جز بر اساس برنامه های طویل المدت و داشتن حد اعلای حسن نیت مقدور نیست.

شرکت سهامی بیمه ایران که اولین بیمه گر اتکایی هرشرکت بیمه ایرانی است و می باید به این امر توجه مخصوصی داشته و از طریق ارتباط با کادر فنی شرکتهای بیمه خصوصی نظارت کامل داشته باشد، از لحاظ فنی، در داخل خود غالباً دچار عدم وجود هماهنگی است.

3-5-1-2- نظارت بر شرکتهای بیمه تصویب نامه شماره 1121 مورخ مهر ماه 1316 شرایط تشکیل شرکتهای بیمه داخلی و خارجی را معین و مقرراتی درباره دامنه عملیات شرکتهای خارجی و نگهداری وجوه این شرکتها وضع کرده اند و از همه مهمتر این که کلیه موسسات بیمه را اعم از داخلی و خارجی که که در ایران واگذار کنند.

این چنین هیأت وزیران به تاریخ 21/9/1331 تصویب نامه شماره 25226 مربوط به شرکتهای بیمه را مشتمل بر 15 ماده و سه تبصره تصویب کرد.

در اطراف قانون بیمه وکالت دعاوی مربوط به شرکتهای بیمه تقریباً منحصر به مرحوم دکتر آقایان بود.

فقدان قانون بیمه در ایران به قول نامبرده موجب شده بود محاکم ایران به علت عدم اطلاع از قوانین و سنن و شرایط خاص بیمه به جای رفع مشکلات بر گرفتاریهای ناشی از دعاوی بیمه بیفزاید.

پس از تأَسیس شرکتهای سهامی بیمه ایران آقای دکتر متین دفتری وزیر دادگستری وقت قانون بیمه را حاوی مسائل و اصول کلی بیمه ای به اختصار تدوین و برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد کردند و پس از طرح و مذاکره در چند جلسه در تاریخ هفتم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و شانزده شمسی (7/2/1316) به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

(حسنی، 1384، ص 247) 6-1-2- تاریخچه تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران 1-6-1-2- کلیات: به شرحی که گذشت تا سال 1314 هجری شمسی در ایران شرکت بیمه داخلی و یا نیمه داخلی وجود نداشت و بازار بیمه کشورکاملاً در اختیار نمایندگی های بیمه های خارجی بود.

این نمایندگی ها، بیمه ای مورد نظر خود را با نرخ ها و شرایطی که خود صلاح می دانستند.

به مردم عرضه و عواید حاصله را از کشور خارج می کردند.

بدیهی است این نمایندگی ها برای خود وظیفه و رسالتی در جهت توسعه و تعمیم اجر بیمه آن چنان که مرتبط با مصالح عمومی و کمک به توسعه اقتصاد کشور باشد.

احساس نمی کردند.

و فقط جهات تجاری و سوددهی موردنظرشان بود.

در همین راستا آنها از عدم وجود یک موسسه بیمه ای داخلی حداکثر استفاده رامی بردند و تأسیس یک موسسه بیمه داخلی به هیچ وجه خوشایند آنها نبود و لذا در رابطه با تأسیس چنین شرکتی، هر گونه مخالفت ممکن را ابراز و در جهت جلوگیری از شکل گیری آن در صورت امکان مانع ایجاد می کردند.

اقدام برای تأسیس بیمه ایران با سرمایه دولت از اواخر سال 1313 هجری شمسی و با پیش بینی بودجه ای در قانون بودجه 1314 کل کشور آغاز شد که در ادامه به شرح آن پرداخته می شود.

(حسنی، 1384،ص 7) 2-6-1-2- مجوز قانونی تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران دکتر آقایان (یکی از اعضای اولین هیئت مدیره بیمه ایران و در حقیقت یکی از بانیان تأسیس آن) در خاطرات خود درباره تأسیس بیمه ایران که در نشریه بیمه ایارن منتشر شده به مناسبت بیستمین سال فعالیت شرکت – 133 درج گردیده ، اظهار می دارد.

از سال 1310 در فکرتأسیس یک شرکت بیمه داخلی بودم ولی سرمایه آن را نداشتم تا این که داور به وزارت حالیه منصوب شد و از آنجایی که نامبرده از دوستان اینجانب بود.

فکر خود را با او در میان گذاشتم.

داور با قبول این پیشنهاد ، تشکیل یک شرکت بیمه داخلی را با سرمایه دولت در برنامه خود قرار دارد و در نهایت بحث مجوز قانونی تأسیس شرکت بیمه و تأمین سرمایه اولیه را در لایحه قانونی بودجه کل کشور در سال 1314 گنجانید که به تصویب رسید.

در فهرست ضمیمه قانون بودجه کل کشور در سال 1314 (مصوب 15/12/1313) در بخش هزینه ها (باب اعتبارات وزارت مالیه) مبلغ000/500/1 ریال برای سرمایه شرکت و در بخش عایدات در قسمت سهام و منافع دولتی و درآمدی معادل 400.000 ریال بعنوان عایدات شرکت بیمه پیش بینی شد.

بدیهی است که مبلغ یک میلیون و پانصد هزار ریال برای تأسیس شرکت بیمه بسنده نبوده که توضیح داده خواهد شد.

(حسنی، 1384، ص8) 3-6-1-2- صاحبان سهام و مؤسسان شرکت همان طور که گفته شد بیمه ایران به طور کامل با سرمایه دولت تأسیس شد.

اما به لحاظ رعایت ارکان شرکت و برای رعایت مسئله تعدد سهامداران که تشکیل شرکت و انعقاد مجمع عمومی و سایر مراحل به آن بستگی داشت ، در آغاز علاوه بر نام وزارت مالیه (دارایی) اسامی سه نفر از معاونان و صاحب منصبان آن وزارتخانه نیز به عنوان سهامداران در شرکت نامه و مدارک تأسیس شرکت قید شد.

اسامی سهامداران در شرکت نامه و اوراق تأسیس شرکت بدین شرح است: وزارت مالیه و معادل 19925 سهم یک هزار ریالی آقای فروهر معادل 25 سهم یک هزار ریالی آقای سروری ، معادل 25 سهم یک هزار ریالی آقای گلشائیان معادل 25 سهم یک هزار ریالی در اساسنامه بعدی ، مصوب 4/2/1336 مجمع عمومی فوق العاده شرکت ، تصحیح شد: ماده 5- سرمایه شرکت دویست میلیون ریال است که به بیست هزار سهم ده هزار ریالی با اسم تقسیم شده و تمام آن از طرف وزارت دارایی تعهدی پرداخت شده است.

(حسنی، 1384، ص 9) 4-6-1-2- میزان سرمایه اولیه و چگونگی تأمین آن مطابق اساسنامه و شرکت نامه تنظیمی و امضاء شده توسط موسسان ، سرمایه شرکت سهامی بیمه ایران مبلغ 20 میلیون ریال معین و اعلام شد مبلغ 7 میلیون و 500 هزار ریال (5/37%) آن پرداخت و بقیه در تعهد سهامداران است.

ولی حقیقت این است که به هیچ وجه مبلغی نقدی در بدو امر به حساب شرکت واریز نشده و تأسیس و ثبت شرکت ابتدا بر اساس تعهدنامه کتبی شماره 24931 مورخ 13/6/1314 وزارت دارایی به این شرح: وزارت مالیه تعهد می نماید که مبلغ 7 میلیون و 500 هزار ریال قسمت نقدی سرمایه شرکت سهامی بیمه ایران را تحت اختیار هیئت مدیره شرکت مزبور بگذارد ، صورت پذیرفت.

پس از ثبت نیز وزارت مالیه به جای مبلغ هفت میلیون و500 هزار ریال وجه نقد، چند فقره املاک و مستغلات در تهران و مقداری قبوض و سفته های شرکت تثبیت نرخ غله در اختیار بیمه ایران قرار داد.

بدین ترتیب که املاک را طی سند رسمی به مالکیت بیمه ایران درآوردند و سفته های مورد نظر نیز از طریق صندوق وزارت مالیه به مسئولان وقت بیمه ایران تحویل شد و جمع قیمت این املاک و مبالغ مورد تعهد در سفته ها، به عنوان قسمت نقدی سرمایه شرکت سهامی بیمه ایران تلقی گردید.

(حسنی، 1384، ص 10) 5-6-1-2- شرکت نامه و اولین اساسنامه شرکت سهامی بیمه ایران در قانون تجارت مصوب 1311 صرفا یک نوع شرکت سهامی پیش بینی شده بود که درحقیقت شرکت سهامی خاص تلقی می گردید.

بدین ترتیب که برای تأسیس این نوع شرکت افرادی از قبل با یکدیگر مذاکره می کردند و بر اساس توافقی که حاصل می شد .

هر یک بخشی از سهام را به خود اختصاص می داد و پس از حصول توافق ابتدا شرکت نامه ای تنظیم می شد و این شرکت نامه مبنای تشکیل شرکت و تنظیم اساسنامه قرار می گرفت.

شرکت نامه می بایستی حاوی نام سهامداران ، میزان سرمایه ، تعداد سهام شرکت و تعداد سهام متعلق به هر یک ازسهامداران و مبالغ پرداخت شده و مبالغ در تعهد سهامداران و همچنین تعیین موضوع شرکت باشد.

در تاریخ 12/6/1314 میان داور ، وزیر مالیه وقت و سه نفر از مسئولان آن وزارتخانه که اسامی آنها قبلاً ذکر شد ، برای تأسیس بیمه ایران شرکت نامه ای تنظیم و به امضاء رسید که به موجب آن موارد زیر مورد توافق قرار گرفت: نام شرکت: شرکت سهامی بیمه ایران موضوع شرکت: همه گونه معامله بیمه سرمایه شرکت: 20 میلیون ریال متقسم به 20 هزار سهم 1 ریالی که تعداد 19925 سهم آن متعلق به وزارت دارایی و 75 سهم باقی مانده نیز به طور مساوی متعلق به سه نفر افراد مذکور مبلغ پرداخت شده: (5/37%) 7 میلیون و 500 هزار ریالی و بقیه در تعهد سهامداران (حسنی، 1384، ص 12).

6-6-1-2- اولین اساسنامه اولین اساسنامه شرکت سهامی بیمه ایران مشتمل بر 50 ماده در تاریخ 13/6/1314 در اولین جلسه مجمع عمومی صاحبان سهام (که می‌توان آن را مجمع عمومی موسسین شرکت نیز نامید) با حضور آقایان داور ، ابوالقاسم فروهر، محمد سروری ، عباسقلی گلشائیان (سهامداران) و همچنین با حضور دکتر اوسیب فریدلیب صلح دوست (یکی دیگر از صاحب منصبان و وزارت مالیه) و دکتر آلکساندر آقایان (وکیل دادگستری و یکی از دست اندرکاران و افراد موثر در تشکیل شرکت) مطرح و مورد تصویب قرار گرفت.

مطابق این اساسنامه: الف – نوع شرکت: شرکت سهامی و نام آن شرکت سهامی بیمه ایران و موضوع آن انجام هر گونه معامله بیمه تعیین شده است.

ب – حداکثر مبلغ یک خطر که شرکت می تواند بیمه نماید معادل 10% دارایی خالص شرکت معین گردیده و خارج ازآن مجاز نبوده مگر این که قبلاً بیمه اتکایی کسب شده باشد.

ج – هر نوع معامله خارج از معاملات بیمه و برنامه مصوب مجمع عمومی برای سرمایه گذاری ممنوع اعلام شده است.

د – مدت شرکت : یک صد سال شمسی قابل تمدید برای یک صد سال دیگر تعیین گردید.

ه – هیئت مدیره متشکل از سه نفر از میان صاحبان سهام و یا نماینده صاحب سهم معین گردیده که برای مدت 5 سال توسط مجم عمومی انتخاب می شوند.

هیئت مدیره دو نفر عضو علی البدل خواهد داشت.

بر این اساس افراد غیر سهامدار نیز می توانستند به عنوان نماینده صاحب سهم مستقیماً توسط مجمع عمومی به عضویت هیئت مدیره انتخاب شوند.

و – سرمایه شرکت مبلغ بیست میلیون ریال منقسم به بیست هزار سهم یک هزار ریال تعیین شده است.

ز – تعداد بازرس قانونی (2 نفر) معین شده که در صورت فت یا معذرت یکی از آنها ، دیگران به تنهایی می توانسته انجام وظیفه نماید.

در ضمن، حضور بازرسان قانونی در جلسه هیئت مدیره (بدون داشتن حق رأی) الزامی شناخته بود.

علاوه بر کلیات یاد شده اساسنامه همانند سایر اساسنامه ها وی مواردی در رابطه با چگونگی تشکیل مجمع عمومی و موارد صلاحیت آن، چگونگی تشکیل مجمع عمومی فوق العاده ، سهام وثیقه (حداقل 20 سهم) ، چگونگی برگزاری جلسات هیئت مدیره ، وظائف و اختیارات آن و غیره بوده است.(حسنی، 1384، ص 15* 7-6-1-2- شروع رسمی فعالیت بیمه گری و اولین بیمه نامه صادره توسط شرکت بر اساس سوابق موجود شرکت سهامی بیمه ایران رسماً در تاریخ 14/8/1314 گشایش یافت و پس از نطق واور (وزیر مالیه) ، اولین بیمه نامه آتش سوزی به نام مشارالیه و برای ساختمان مسکونی اش صادر شد.

پس از افتتاح رسمی و فعالیت های کاری و عمومی شرکت از 15/8/1314 آغاز شد و این روز به نام سالروز تأسیس بیمه ایران و سپس به عنوان روز بیمه درتاریخ فعالیتهای اقتصادی و بیمه ای کشور به ثبت رسید.

رشته دیگری که در همان سال 1314 فعالیت بیمه ای آن آغاز شد .

بیمه باربری بود و اولین بیمه نامه در این رشته در 4/9/1314 صادر شد.

8-6-1-2- اولین کارمندان شرکت علاوه بر آقایان دکتر نابهو از وسوکیاس کار اپلیان که به عنوان کارشناسان و مدیران فنی به خدمت گرفته شدند.

دیگر کارمندان استخدام شده در آغاز تأسیس عبارت بودند از: