تاریخچه حشره شناسی جنایی
تاریخچه حشره شناسی جنایی به قرن سیزدهم (۱۲۳۵میلادی) باز میگردد هنگامیکه سونگ تزو که یک بازرس جنایی چینی بود، در یک نوشته به کاربرد حشرات در پی بردن به راز یک جنایت اشاره کرد که شاید این اولین منبع حقیقی باشد که از کاربرد حشرات در کشف جنایت نامبرده است.
امروزه این شاخه از علم به کمک دسته بزرگی از بندپایان توانسته تا بسیاری از معماهای قتل و جنایات را تشخیص داده و از آن پرده بردارد. حشره شناسی قانونی (Forensic Entomology) شاخه ای از علم جرم شناسی و پزشکی قانونی است که ازحشرات استفاده می کند تا زمان مرگ (PMI=Post Mortem Interval )، جابجایی جسد، مرگ ناشی از مسمومیت و موضوعات پیرامون آنها را مشخص گرداند. Forensic به معنای قانونی و یا دادگاهی است که بیشتر به قانونی استعمال می گردد، Entomology نیز از دو واژه Entomo به معنای حشره و Logy به معنای شناختن و یا دانش است و در مجموع Entomology به معنای دانش حشرات و یا حشرهشناسی است که روش جالب و نوینی در تحقیقات جنایی محسوب میگردد که البته تأثیرات انسانی و محیطی را نیز در این زمینه نباید از چشم دور داشت. حشرات در این علم از منابع و ذخایر غذایی موجود در صحنه جنایت که همان لاشه ها و اجساد هستند بهره میبرند و یک حشره شناس قانونی از این مدارک زنده و غیر زنده مثل تخم، لارو، شفیره و حشره بالغ در تشخیص زمان مرگ استفاده میکند .
بر طبق دسته بندی که هنوز نیز موجود است، استیونسون و لرد(۱۹۸۶م.) حشره شناسی قانونی را به سه بخش تقسیم کرده اند:
1-حشره شناسی قانونی شهریUrban Forensic E.
شامل دعاوی قضائی و مدنی در مسائل ناشی از حضور بندپایان در اماکن مسکونی، باغها و خانهها به عنوان آفت است. دادخواستهای مربوط به سوء استفاده از سموم آفت کش نیز در این مقوله جای می گیرد .
2-حشره شناسی قانونی محصولات انباری Stored Products Forensic Entomology
این شاخه به بررسی چگونگی آلوده شدن محصولات تجاری با حشرات میپردازد؛ مثلا دادخواستهای مربوط به وجود مگس در سس گوجه فرنگی در این شاخه مورد رسیدگی قرار میگیرد.
3-حشره شناسی پزشکی قانونی Medicolegal Forensic Entomology
این شاخه وجود بندپایان را در رابطه با وقایع خشونت باری مثل قتل، تجاوز و خودکشی بررسی مینماید و نیز به صدمات حاصل از تنبیهات بدنی و نقل و انتقالات قاچاق میپردازد و میتوان آنرا بدین لحاظ حشره شناسی پزشکی جنایی نامید.
کاربردهای متفاوت این علم شامل تشخیص زمان مرگ، جابجاییهای جسد از یک نقطه به نقطه دیگر، تشخیص مسمومیت در جسد در صورت وجود، اهمال در نگهداری از کودکان و سالخوردگان و غیره میشود. دلایلی وجود دارد که روشن میکند والدین به طور عمد از نیش زدن زنبورها به فرزاندانشان برای تنبیه آنها استفاده میکنند. علاوه براین مدارک حشرهشناسی در اثبات اهمال و کمبود دقت کافی در مراقبت از سالخوردگان در بنیادهای خصوصی و دولتی خیریه نقش دارد. نیز حشرات امکان معتبری را جهت یافتن دلایل شمار زیادی از تصادفات رانندگی که علت وقوع آنها آشکار نیست فراهم میآورند. . به طور مشابه در برخی از حواد ث رانندگی نیز ردپای حشرات مشاهده می شود . در صورت ورود یک حشره سمی از پنجره و گزیده شدن شخص راننده وقوع چنین حوادثی بسیار محتمل خواهد بود . علاوه بر تصادفات اتومبیل، حشرات علل حوادث ناخوانده هواپیماها بواسطه انسداد وسائل ضروری و خطوط سوخت در موتور آنها به شمار میروند. در یک مورد ویژه ، علت سقوط یک هواپیما زنبورهایی بوده اند که در درون یکی از موتور های آن لانه کرده و موجب انسداد شیر های جذب هوای آن شده بودند .حشره شناس قانونی با بررسی بقایای تکه تکه شده حشراتی که در شیشه جلوی اتومبیل و یا رادیاتور اتومبیلها تجمع یافته و باعث اتفاقات ناگوار شده اند، میتوانند مدارک و دلایلی برای این حوادث تهیه کرده و نشان دهند که مثلا این اتومبیل در چه نواحی و مکانهایی بوده است( با توجه به اینکه در شرایط مختلف آب و هوایی حشرات مختلفی نیز موجود هستند)، نیز حشرات بر روی آنالیز خونهای ریخته شده در صحنه جنایت مؤثر هستند .