شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس (CCASG) (به عربی: مجلس التعاون لدول الخلیج الفارس)، که با نام کوتاه شورای همکاری خلیج فارس (GCC) (به عربی: مجلس التعاون الخلیج الفارس) هم خوانده میشود، بلوک تجاریای شامل [[کشورهای پیرامون خلیج فارس کشورهای عرب منطقه خلیج فارس است که اعضای آن اهداف تجاری و اجتماعی مشترکی را پیگیری میکنند. این شورا در ۲۵ مه ۱۹۸۱ میلادی و با هدف مقابله با آنچه که این کشورها آن را خطر انقلاب اسلامی مینامیدند، تشکیل شد.[۱] از جمله اهداف کشورهای عضو رسیدن به واحد پولی مشترک تا سال ۲۰۱۰ بود.[۲] در حال حاضر شش کشور عربستان، امارات متحده عربی، بحرین، کویت، عمان و قطر عضو این شورای همکاری هستند.
دیدگاه های شورای همکاری خلیج فارس PGCC
سنگ بنای ضرورت همبستگی و همگرایی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در سال های دهه 70 میلادی گذاشته شد که ضرورت آن در اظهارات مقامات کشور های مذکور صریحاً یا تلویحاً ابراز و اعلام شده است . این همبستگی ناشی از نگرانی هایی بود که منطقه را تهدید می کرد . به طوری که در دهه 1970 کویت تلاش هایی جهت تقویت همکاری های فرهنگی – اقتصادی و سیاسی بین 8 کشور عربی حاشیه خلیج فارس به عمل اورد . در 18 مه 1975 شیخ جابر الصباح امی متوفی دولت کویت (ولیعهد وقت کویت ) در دیداری از ابوظبی ، تشکیل هیات مشترک وزیران امارات متحده عربی و کویت را با هدف بررسی مسائل مورد علاقه و تحکیم مناسبات فی مابین اعلام داشت و تاکید کرد این هیات دست کم سالی دو بار جلسه خواهد داشت .
در 4 ژانویه 1978 وزیران اطلاعات کشورهای بحرین ، امارات متحده عربی ، قطر ، کویت ، عربستان ، سوریه ، عمان ، عراق در ابوظبی تشکیل جلسه دادند. نقشه های ایجاد دانشگاه ، پیشرفت بهداشت ، همکاری های تلویزیونی ، تولید دارو ، ایجاد آژانس خبری خلیج فارس و بسیاری از امور دیگر از جمله کارهایی بود که باید پیاده میشد و صورت اجرایی می گرفت .
در نوامبر 1978 به اشاره شاه ایران سلطان قابوس ، اجلاسی از وزرای خارجه 8 کشور برای ایجاد سیستم امنیت جامعی در مسقط تشکیل داد که نتیجه ای در بر نداشت و علت آن رقابت بین ایران و عراق و عربستان بود 4 به طوری که طرح ایران با مخالفت عراق روبرو شد .
در این اجلاس ایران پیشنهاد کرد یک نیروی چند جانبه تحت فرماندهی منحصر متحد شود و امنیت خارجی و داخلی امظاء کنندگان پیمان را تامین کند . این پیشنهاد با دیدگاه اعراب برخورد داشت ، زیرا بنا به دلایلی مسلم از سوی دشمن قدیمی خود ایران و با زعامت و پیشوایی آن دشمن دیرین تهدید می شدهند. عراق صریحاً دشمن این پیمان بود و می ترسید این میثاق پیمان نیمه جان سنتو را زنده کند . عربستان سعودی خاموشی گزید و کویت بیهوده می کوشید در این مساله بیشتر بیاندیشد . نماینده بغداد ، کنفرانس را پیش از پایان ترک کرد و مخالفت خود را شتاب بخشید .
در دسامبر 1978 در پایان دیدار شیخ عبدالله سالم الصباح ، ولیعهد وقت کویت از پادشاهی صعودی ، بحرین ، قطر ، امارات و عمان بیانیه مشترکی صادر گردید و در آن ها به تحرک وسیع کشورهای منطقه ای برای رسیدن به یک اتحاد اشاره شد .
حمله عراق به ایران در دسامبر 1980 (31 شهریور 1359) و شروع جنگ و شدت یافتن نبرد و نامشخص بودن زمان پایان جنگ ( اعلام آتش بس ) و تاکیدات مکرر ایران بر خروج هر چه سریعتر عراق از ایران و ادامه جنگ تا خروج اخرین سرباز عراقی از نقطه صفر مرزی و تنبیه متجاوز و معرفی آن سبب شد تا کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ضرورتی را که از دهه 1970 احساس می کردند و تا آن زمان موفق به اجرای آن نشده بودند، مجدانه پیگیری کنند و به هر قیمت شده به اجرا درآورند و بر این اساس جلسات و دیدارهایی توسط مقام های کشور عربی صورت پذیرفت و در کلیه مذاکرات تشکیل شوراهایی از 6 کشور محور تصمیمات قرار داشت بطوری که در نوامبر 1980 دوماه بعد از آغاز جنگ تحمیلی و در یازدهمین اجلاس سران عرب در امان پایتخت اردن ، امیر کویت از رهبران کشورهای عربی خلیج فاس خواست در مورد ایجاد یک استراتژی مشترک و نیز همکاری در زمینه های مختلف بیاندیشند . 10 در ژانویه 1981 در حاشیه کنفرانس سران اسلامی در شهر طائف ( عربستان صعودی) اجلاسی از سران 6 کشور عربی خلیج فارس تشکیل شد . کویت طرحی ارائه داد که متضمن دور نگه داشتن خلیج فارس از کشمکش های بین المللی بود .
در این اجلاس 3 طرح مختلف توسط عربستان سعودی ، کویت و عمان مطرح شد . عربستان طرح قراردادهای امنیتی را پیشنهاد کرد .
کویت پیشنهاد کرد محور فعالیت ها در زمینه های اقتصادی ، نفتی ، صنعتی ، فرهنگی باشد . عمان طرح پیشنهاد تشکیل قوای دریایی مشترک برای حفاظت از تنگه هرمز را عنوان کرد . در فوریه 1981 اجلاس وزرای خارجه 6 کشور عربستان سعودی ، بحرین ، کویت ، امارات عربی متحده ، سلطان نشین عمان و قطر در ریاض برگزار شد و در همین اجلاس وزرای خارجه این کشورها در مسقط تشکیل جلسه دادند که بیانیه این اجلاس توسط وزیر خارجه عربستان سعودی قرائت شد . و اساسنامه شورا و نحوه رای گیری و تشکیل جلسات ادواری به تصویب رسید . همچنین موضوع تشکیل هیات حل اختلاف بین اعضای شورا و صلاحیت دبیر کل شورا مورد بررسی قرار گرفت . در ابتدای مارس 1981 یک کمیسیون فنی مامور پی ریزی اساسنامه ی شورای همکاری شد و در 8/3/13981 وزیران خارجه ، اخرین اصلاحات را انجام دادند و در 12/3/1981 سران 6 کشور در ریاض تشکیل جلسه دادند 17 و در 16/3/1981 با انتشار بیانیه ای رسمی تاسیس شورای همکاری را رسماً اعلام کردند .