دانلود تحقیق دستور العمل اجرایی طرح آموزش مشارکتی مبتنی بر برنامه های اجتماع محور

آموزش مشارکتی شیوه ای از آموزش است که طی آن، مشارکت ذینفعان اساس هر گونه برنامه آموزشی قلمداد می گردد.

به عبارت دیگر، در این شیوه، گروهی از آموزش گیرندگان فعالانه در امر آموزش خود درگیر شده و با ایجاد فضایی مطلوب برای هم آموزی خودشان ( با کمک موسسات غیر دولتی، تیم های محلی، رهبران محلی و بالاخره متخصصان) روند آموزش ها را هدایت و نتایج را ارزیابی می نمایند.

بر همین اساس نیز این شیوه آموزش، جهت اجرا در برنامه های اجتماع محور و ارتقاء سلامت تهیه گردیده و در همان راستا اجرا می گردد.

مسلما به هر میزان که فرایند مشارکت آموزش گیرندگان در برنامه های آموزشی افزایش یابد آموزش مشارکتی تر و از این حیث مطلوب تر است.

در مدلی از آموزش مشارکتی که معرفی خواهد شد افرادی از اجتماع از هر سن و جنس و تحصیلاتی ( دانش آموزان، دانشجویان، سربازان، کارگران، گروه های همیاران، رابطین بهداشت، داوطلبان جمعیت هلال احمر و ....

) با کسب مهارت های اداره جلسات گروهی آموزش مشارکتی، با عنوان مربی آموزش مشارکتی جملات ساده ای را طرح و پس از رای گیری در مورد درست، غلط یا نمی دانم در بین حاضران، نظر موافقان و مخالفان را به شیوه ای استاندارد جویا می گردند.

اطلاعات بدست آمده از نظر حاضران در جلسات و رای های ماخوذه ( با بلند کردن دست) اطلاعات لازم را جهت اجرای پژوهش های مشارکتی و ارزیابی و ارزشیابی از روند آموزش ها به اعضاء اجتماع و برنامه ریزان سلامتی خواهد داد. 

 

بیان مسئله:

الف- طرح شعار سلامتی برای همه تا سال 2000 توسط سازمان بهداشت جهانی باعث شد دولت ها به تدریج متوجه نارسایی برنامه های سلامتی و ناکامی های خود در دستیابی به این هدف شوند.

بازنگری به روند اجرای خدمات سلامتی توسط دولت ها نشان داد بهداشت و سلامتی عمدتا در دسترس گروه های مرفه تر اجتماع ( افراد مرفه تر، صاحبان قدرت، ساکنان شهر های بزرگ تر و مرکزی تر) قرار دارد.

از سوی دیگر توان و امکانات دولت ها محدود و لذا توزیع عادلانه خدمات غیر ممکن می نمود.

کشور های جهان به دنبال بازنگری در برنامه های مرتبط با سلامتی، دیدگاه تازه ای را برای تحقق این شعار پیشنهاد کردند.

بر اساس این دیدگاه تازه، سلامتی کالایی است که توسط مردم تولید و توسط خود مردم مصرف می شود و نقش دولت ها در این میان، تسهیل فرایند تولید و مصرف سلامتی است.

کاهش نقش دولت ها و تبدیل آنها از تولید کننده خدمات سلامتی به تسهیل کننده فرایند تولید و مصرف سلامتی منتهی به نقشی ویژه برای دولت ها شد.

دولت ها در این نقش تازه، موظف به برابر کردن فرصت ها برای همه (عدالت) در استفاده از خدمات سلامتی شدند و بدین گونه تحقق شعار سلامتی برای همه تا سال 2000  در چشم انداز سلامتی برای همه تا سال 2015 قابل دستیابی قلمداد شد. 

ب- عدالت در خدمات سلامتی شاکله دیدگاه تازه و رمز موفقیت این شعار است.

در این دیدگاه تازه، اهمیت نقش منابع مالی، امکانات و تخصص، که محدودیت های آن عمده ترین سد راه دستیابی به هدف سلامتی برای همه است از پیش رو برداشته شد.

در اینجا دولت از مسئولیت تصمیم گیرنده برای سلامت مردم به تسهیل کننده روند تصمیم گیری مردم، متکی به نظر، مشارکت و خواست خودشان تبدیل می گردد.

تصمیم گیری برای نحوه دستیابی به سلامتی بر عهده ذینفعان سلامتی یعنی مردم قرارگرفت.

ج- ماحصل این تغییر دیدگاه، تغییر روند اجرای برنامه ها و طرح های دولت از برنامه های پر هزینه و بسیار تخصصی به جلب مشارکت مردم و توانمند سازی آنان برای اجرای طرح ها و برنامه هایی که خود صلاح می دانند ( بر اساس تصمیم خودشان) گردید.

آموزش عمومی مرتبط با سلامتی از عمده ترین طرح ها و برنامه های دولت ها و موثر ترین شیوه تغییر رفتار های مخل سلامتی بشمار رفته و بیشترین حجم فعالیت های دولت در امر سلامتی و بخصوص برنامه های پیشگیرانه را به خود اختصاص می دهد.

اما متاسفانه، به نظر ارائه کنندگان مدل آموزش مشارکتی، برنامه های آموزشی کم ترین تاثیر را از این دیدگاه تازه پذیرفته اند.

اصرار به حضور متخصصان برای آموزش، هزینه سنگین حق الزحمه متخصصان و پذیرایی ها و همایش ها منتهی به حضور کمرنگ برنامه های ارزشمند آموزشی در مناطق محروم تر و پوشش ارائه خدمات محدود تر و غیر عادلانه تر شده است.

 

ه- طرح رابطین بهداشت که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجرا می گردد بسیاری از این مشکلات را در خود نداشته و توانسته است بیش از سایرین، آموزش های لازم را به متقاضیان برساند.

رابطین بهداشت با اجرای پانل های آموزشی و بحث و گفتگو در خصوص مسائل بهداشتی مورد نظر شان، شرایط مورد نظر برای گسترش آموزش های بهداشتی به همه را به نحو احسن فراهم نموده اند.

در نگاهی نقادانه به نحوه آموزش در طرح رابطین بهداشت، محدود بودن آنها به آموزش خدمات بهداشتی و نه روانی- اجتماعی نکته ای در خور توجه است.

خدمات بهداشتی که توسط رابطین آموزش داده می شود عمدتا به مسائل جسمی پرداخته و بر گزاره های ( جملات) علمی ثابت و اثبات شده ای متکی است که از طریق کتب و جزوات به رابطین بهداشت و در نهایت به مردم بخوبی منتقل می گردد.

اما متاسفانه نه تنها معضلات سلامت امروز ( اعتیاد، تصادفات، بیماری های قلب و عروق و ...

) مختص جسم به تنهایی و اطلاعات و رفتار های یک فرد به تنهایی نیست که مفهوم سلامتی نیز به «رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه فقط بیمار نبودن» تغییر یافته است.

مسئله امروز سلامتی نه دانش بهداشت که با اطلاع رسانی قابل انتقال است ( مانند نحوه شستشوی بهداشتی سبزیجات) که باور ها و اندیشه های مخرب سلامتی اما ریشه دار فرهنگی با تنوع زیاد بین فرهنگی است که صرفا با اطلاع رسانی تغییر نمی کند.

باور هایی چون « با یک بار مصرف کسی معتاد نمی شود» « صد تا معتاد صد ساله نشانت می دهم، یکی ورزشکار صد ساله نشانم بده» « کلاه ایمنی مال آدم های ترسو و جان دوست است» « هرکه دندان دهد نان دهد» « لبی که به وافور خورد به کافور شسته شود» و ...

ز- آموزش مشارکتی با هدف ایجاد محیطی هم آموزی، به منظور تغییر باور های غلط ( در کنار انتقال اطلاعات مورد نیاز) با استفاده از فشار گروه و تکیه بر عقل جمعی ( با تاکید و توجه به تفاوت های فرهنگی) طراحی و اجرا می گردد.

مدیریت این شیوه از تعیین باور ها و نیاز های آموزشی تا هدایت هم آموزی ها، از ارزیابی میزان تغییرات فرهنگی- آموزشی در یک جلسه تا تغییرات بدست آمده در یک اجتماع در طی زمان مشخص بر عهده اعضاء اجتماع کوچک ( مربیان آموزش مشارکتی و تیم های محلی ) و با نظارت متخصصان و کارشناسان دولتی انجام خواهد شد.با این خصوصیات، آموزش مشارکتی در ساده ترین و کاربردی ترین شکل ممکن، بالاترین سطح مشارکت مردمی، کم ترین هزینه و بیشترین پوشش آموزشی – عادلانه ترین صورت ممکن- قابل اجرا است.

ز- آموزش مشارکتی با هدف ایجاد محیطی هم آموزی، به منظور تغییر باور های غلط ( در کنار انتقال اطلاعات مورد نیاز) با استفاده از فشار گروه و تکیه بر عقل جمعی ( با تاکید و توجه به تفاوت های فرهنگی) طراحی و اجرا می گردد.

مدیریت این شیوه از تعیین باور ها و نیاز های آموزشی تا هدایت هم آموزی ها، از ارزیابی میزان تغییرات فرهنگی- آموزشی در یک جلسه تا تغییرات بدست آمده در یک اجتماع در طی زمان مشخص بر عهده اعضاء اجتماع کوچک ( مربیان آموزش مشارکتی و تیم های محلی ) و با نظارت متخصصان و کارشناسان دولتی انجام خواهد شد.با این خصوصیات، آموزش مشارکتی در ساده ترین و کاربردی ترین شکل ممکن، بالاترین سطح مشارکت مردمی، کم ترین هزینه و بیشترین پوشش آموزشی – عادلانه ترین صورت ممکن- قابل اجرا است.

معرفی شیوه آموزش مشارکتی : جهت اجرای آموزش مشارکتی، مربی آموزش مشارکتی که فردی غیر متخصص و از داوطلبان مردمی است، جمله ساده ای (غیر سوالی، ساده و کوتاه) را ذکر کرده و سپس پیش از هر گونه اظهار نظری و دقیقا پس از قرائت جمله، از آنان می خواهد نظر خودشان را در مورد اینکه جمله درست یا غلط است یا نظری ندارند ( نمی دانم) با بلند کردن دست مشخص کنند.

مربی آموزشی اول تعداد افرادی که این جمله را درست می دانند شمارش کرده و یادداشت می کند.

سپس از افرادی که معتقدند جمله غلط است می خواهد تا با بلند کردن دست رای دهند.

وی تعداد افرادی که جمله را غلط می دانند نیز یادداشت می کند.

جمع درست ها و غلط ها را از کل حاضران کم کرده و تعداد کسانی که – احتمالا – نمی دانم را انتخاب کرده اند مشخص می کند.

سپس بدون هیچ گونه اظهار نظری نخست از آنان که جمله را غلط می دانستند می خواهد که نظرشان را بیان کند.

سپس از یک نفر دیگر از آنان که جمله را غلط می دانستند درخواست اظهار نظر می کند تا زمانی که به تشخیص مربی، نظر این گروه به نحو مطلوب بیان شده محسوب گردد.

مربی در این مرحله از افرادی که جمله را درست می دانستند نظر می خواهد و بحث تا جایی که زمان جلسه و مطالب و اظهار نظر ها اقتضا می کند ادامه خواهد داشت.

سپس مربی جمله دوم را خوانده و ...

مربی حق دخالت در بحث را ندارد اما وظیفه دارد به افراد برای اظهار نظر کردن نوبت داده و یا با افزودن سوالات بیشتر بحث در جلسه را داغ تر و شیرین تر کند.

جلسات آموزش مشارکتی بر اساس پایلوت های انجام شده با ده جمله و برای 50 دقیقه سودمند است.

پاسخ به پرسش های رایج: جلسات آموزش مشارکتی را با حضور چند نفر باید تشکیل داد؟

جلسات آموزش مشارکتی محدودیتی از نظر تعداد حاضران ( مخاطبان آموزشی) ندارد چرا که در جلسات آموزشی مربی با هدایت بحث ها و انتخاب جملات مطلوب و ارزشمند جلسه را پر هیجان اداره می کند.

لذا جلسات آموزش مشارکتی می تواند حداقل دو نفر و حداکثر تا آن تعدادی باشد که مربی توان اداره مطلوب جلسه را دارد.

این موضوع امکان استفاده تعداد بیشتری از مردم از این خدمات آموزشی را مهیا می کند.

چه افرادی می توانند از این مدل آموزشی استفاده کنند؟

محدوده سنی مخاطبان چگونه است؟

محدودیت سنی در جلسات آموزش مشارکتی محدود به توان سخن گفتن و اظهار نظر حاضران است.

لذا این شیوه در سطح دبستان تا سالمندان قابل اجرا است.

مسلما تغییران سنی با تغییر تبحر مربیان آموزشی و تغییر جملات آموزشی مطلوب برای آنان همراه خواهد بود.

برای برگزاری جلسه آموزش مشارکتی چه امکاناتی مورد نیاز است؟

سادگی اجرای این شیوه باعث می شود جلسات آموزش مشارکتی را در شرایط مختلف ( به عنوان مثال دو جمله آموزشی بعد از هر وعده نماز جماعت در مسجد- چند جمله بسته به زمان موجود قبل از حضور معلم سر کلاس – چند جمله در سطح دانشجویان دانشگاه در ساعات بین کلاس، در میهمانی های دوره ای و ....) اجرا کرد.

میزان توجه به جلسه و مشارکت در بحث ها و هم آموزی ها با توجه به عدم محدودیت در تعداد شرکت کنندگان را چگونه می توان تعیین کرد؟

سطح توجه به جلسه و مشارکت در بحث ها در این شیوه به دلیل لزوم رای گیری از نظر حاضران ( درست- غلط- نمی دانم ) بالا خواهد بود.

لذا سوال در مورد نظر حاضران و تعیین تعداد درست- غلط و نمی دانم ها نه تنها توجه به جملات و بحث ها را افزایش می دهد که میزان مشارکت در بحث ها را نیز برای برنامه ریزان و ناظران تعیین و قابل محاسبه می کند.

حداقل تحصیلات مربی آموزشی چقدر باید باشد؟

سطح علمی مربیان آموزشی می تواند از ابتدایی تا عالی ترین سطوح باشد.شرط موفقیت تبحر مربی در اداره جلسات است نه نظراتش لذا افرادی که در شغل معلمی احساس توانمندی می کنند می توانند به سادگی گواهی مربیگری آموزش مشارکتی را اخذ نمایند.

از سوی دیگر، به دلیل تنوع مخاطبان، مربی آموزشی می تواند از هر گروه سنی و برای هر گروه سنی فعالیت نماید و تنها عامل محدود کننده، توانمندی مربی در اداره جلسات مختلف است.( مسلما اداره جلسه آموزش پیشگیری از اعتیاد برای سربازان وظیفه در مقابل اداره جلسات آموزشی برای دانش آموزان دبستانی شرایط سنی، جنسی و توانمندی متفاوتی را می طلبد.) جملات آموزشی چه خصوصیاتی باید داشته باشند؟

چگونه مناسب بودن جملات تعیین می شود؟

انتخاب جملات آموزشی کلیدی ترین و مهم ترین کار در برنامه های آموزش مشارکتی است.

این جملات ساده انتخاب می شوند تا کاملا قابل فهم باشند.

جملات پیچیده باعث غیر قابل اعتماد بودن رای گیری قبل از اظهار نظر ها در مورد تعیین تعداد درست ها و غلط ها شده و از ارزش آموزشی آنها می کاهد.

معمولا باور ها در ذهن ساده و موثرند مانند «خواستن توانستن است».

ارزشمندی جملات آموزشی نیز از طریق بررسی تعداد درست ها و غلط ها مشخص می شود.

جملات و باور هایی چون «مصرف مواد مخدر مضر است » احتمالا در بسیاری از اجتماعات آموزشی تعداد زیادی درست و تعداد بسیار معدودی غلط خواهد داشت.

این موضوع نشان می دهد که مردم آن اجتماع از مضر بودن مواد مخدر واقفند و نیازی به بحث در مورد آن ندارند.

اما اگر تعداد غلط ها در مورد همین جمله در برخی اجتماعات افزایش یافت نه تنها جمله مورد نظر مطلوب و دارای ارزش آموزشی محسوب می شود که برای برنامه ریزان برنامه های پیشگیری از اعتیاد بسیار ارزشمند خواهد بود.

بخصوص اگر برنامه ریزان تعداد رو به تزاید آنان که این جمله را غلط می دانند ( معتقدند مصرف مواد مخدر مضر نیست) و استدلال آنان را بدانند.

در این شرایط برنامه ریزان سلامتی ( مسئولین دولتی و اعضاء تیم ها و رهبران محلی) می تواند با انتخاب و تاکید بر جملات مشابه در سطحی وسیع باور های این چنینی را دستکاری نمایند.

این موضوع نشان دهنده قابلیت این شیوه در ارزیابی و هدایت کامل و دقیق باور های فرهنگی است.

آیا در جلسه نتیجه گیری از سوی مربی انجام می شود؟

چگونه مردم می توانند اطلاعات صحیح را بدانند؟

جلسات آموزشی در صورتی ارزشمند هستند که حاضران در جلسه احساس خوشایندی از شرکت در جلسه داشته و بخوبی در بحث ها شرکت نموده باشند.

نتیجه گیری آخر انجام نخواهد شد و تصمیم نهایی پس از شنیدن نظر حاضران بر عهده شرکت کنندگان خواهد بود مگر مواردی که جنبه اطلاع رسانی دارد و هیچ فردی در جلسه اطلاعات کافی نداشت (مانند جمله : در شهر ما انجمن معتادان گمنام شعبه دارد).

در صورت اصرار و تمایل حاضران (یا صلاحدید مربی) به اطلاع از نتیجه بحث ها، مربی می تواند جمله را مجدد به رای گذاشته ( تعیین اینکه با توجه به توضیحات موافقان و مخالفان، هنوز چند نفر آن را درست یا غلط می دانند) یا با نظر حاضران و تغییر مختصری در جمله ( تغییر یک یا چند کلمه از جمله) جمله جدید را مجدد رای گیری نماید.

در هر صورت تصمیم گیری نهایی بر عهده مردم ( شرکت کنندگان) است.

دلیل این موضوع محدودیت سطح اطلاعات مربی و مشکلات مقابله با برخی باور ها بدون توجه به شرایط فرهنگی و عملکردی اندیشه ها است.

در نهایت نیز عدم توجه به واگذاری حق تصمیم گیری برای تغییر نگرش به مردم، فرایند مقتدرسازی را محدود و مدل را از اصول دیدگاه ارتقاء سلامت دور می سازد.

آیا امکان ارزیابی یا ارزشیابی از برنامه های آموزشی وجود دارد؟

این شیوه، از قابلیت ارزیابی و ارزشیابی برخوردار است که مشروح آن در بخش شیوه ارزیابی در آموزش مشارکتی خواهد آمد.

مسلما همچون سایر مدل های تازه، جنبه های مختلف آن نیاز به انجام پژوهش های کمی و کیفی مختلف دارد.

آیا این شیوه مبنای علمی دارد؟

علاوه بر مبانی علمی برنامه های ارتقاء سلامت و اجتماع محور، آموزش مشارکتی با ایجاد فضایی نقادانه بر تفکرات و باور های ذهنی مردم، مهارت های زندگی چون تفکر نقادانه، تفکر خلاقانه، همدلی و توانایی تصمیم گیری را در افراد تقویت می کند.

همچنین این شیوه بر دانش روانشناسی شناخت ( مکاتب عقلانی هیجانی آلبرت الیس و بک) استوار است.

موضوعات آموزشی نیز بر اساس پژوهش های کیفی و کمی در باب محتوای طرحواره های شناختی ذهن افراد و فرهنگ های محلی تهیه و تنظیم می گردد.

لذا این شیوه آموزش در کنار سادگی خود، بر جدید ترین و مبتنی بر پژوهش ترین دیدگاه روز روانشناسی استوار است.

آیا پیش از این از این مدل استفاده شده است؟

طراحی و مدل سازی این شیوه به دنبال احساس نیاز به مشارکتی کردن برنامه های آموزشی در کمیته عملی موسسه غیر دولتی و غیر انتفاعی هزاره آرامش در سال 82 برای اولین بار آغاز شد و پس از دو سال مطالعه، با نقد و بررسی مداوم و اجرای پایلوت آن به صورت فعلی قابل ارائه گردیده است.

با توجه به قابلیت های متنوع این مدل، در حال حاضر در کمیته پژوهش های مشارکتی موسسه هزاره آرامش در دست بررسی بیشتر است.

خزانه جملات آموزشی: خزانه جملات آموزشی مجموعه جملاتی است که جهت تسهیل تهیه جملات آموزشی توسط مربیان، متخصصان و ...

در اجتماعات مختلف تهیه و جمع آوری شده و در دسترس مربیان آموزش مشارکتی قرار می گیرد.

مسلما انتخاب این جملات برای هر گروه آموزشی با نظر مربی و برنامه موظف او ( مثلا آموزش پیشگیری از اعتیاد ) انجام خواهد شد.

این خزانه بر اساس طرحواره های شناختی ذهن (در اینجا در چهار موضوع به عنوان نمونه) ارائه می گردند.

ارزش آموزشی این جملات به بحث های پیرامون آنها و سوالات بیشتر مربی برای داغ تر و شیرین تر کردن بحث ها است.

خزانه جملات آموزشی در قالب مجموعه مستقلی از طرف موسسه هزاره آرامش منتشر خواهد شد.

نحوه ارزیابی و ارزشیابی آموزشی: شیوه آموزش مشارکتی این قابلیت را دارد که مربیان آموزشی و اعضاء تیم محلی نیز در کنار متخصصان و برنامه ریزان به روند تغییرات فرهنگی نظارت داشته و آن را هدایت کنند.

شاخص های کیفی: تنش و درگیری در جلسه رخ ندهد.

تعداد موارد خندیدن بیشتر از احساس عصبانیت و اصرار به دفاع از عقیده خود باشد.

فرصت سخن گفتن برای حداکثر تعداد ممکن وجود داشته باشد.

شاخص های کمی: شاخص های ارزیابی: الف- شاخص ارزیابی کیفیت جملات: جملات آموزشی به نحوی انتخاب شده باشند که یا تعداد درست ها و غلط ها تقریبا زیاد باشد یا تعداد درست ها یا غلط ها کم و تعداد نمی دانم ها زیاد باشد.

این شاخص کیفیت آموزشی جملات را می سنجد.

ب- شاخص ارزیابی آموزش خام : تعداد افرادی که به جمله ای (مانند:پیشگیری از اعتیاد فایده ندارد) پاسخ صحیح داده اند –یعنی معتقدند پیشگیری از اعتیاد فایده دارد علی رغم اینکه جمله به نحوی ارائه شده باشد که افراد برای گزینه غلط دست بلند کند– بخش بر تعداد افرادی که پاسخ نادرست داده اند.

تعیین درستی یا نادرستی جملات ( اینکه واقعا پیشگیری از اعتیاد فایده دارد؟

) با نظر ارزیابی کننده و برنامه آموزشی مورد نظر است.

ج- شاخص ارزیابی آموزش گروهی: شاخص ارزیابی آموزشی خام پس از گفتگو در مورد آن جمله منهای شاخص ارزیابی آموزشی خام قبل از گفتگو در مورد همان جمله شاخص ارزیابی آموزش گروهی در مورد برخی جملات ( با نظر ارزیابی کننده) اندازه گیری می شود.

این شاخص میزان تاثیر گفتگو ها بر ذهن افراد را می سنجد.

د- شاخص مشارکت سطحی: مجموع تعداد درست ها و غلط ها در تمام جملات در طول جلسه بخش بر حاصل ضرب تعداد جملات بحث شده در تعداد حاضران.

این شاخص میزان توجه و مشارکت افراد به جلسه را اندازه گیری می کند.

ه- شاخص مشارکت عمقی: مجموع تعداد افرادی که در جلسه حداقل برای یک بار اظهار نظر کرده اند بخش بر مجموع تعداد درست ها و غلط ها و- شاخص تفکر انتقادی: مجموع تعداد افرادی که نظر مخالف عرف یا باور غالب می دهند (اعم از اینکه عرف جمله ای را درست یا غلط بداند) بخش بر مجموع موارد درست و غلط.

این شاخص میزان تفکر انتقادی را می سنجد.

شاخص های ارزشیابی: این شاخص ها به منظور ارزشیابی روند تاثیر آموزش ها در طول جلسات مکرر در یک اجتماع اندازه گیری می شود.

شاخص ارزشیابی آموزشی اجتماعی: میزان تغییر شاخص ارزیابی آموزشی خام ابتدای جلسات در طی مدت معین در اجتماع معین این شاخص بدون در نظر گرفتن حضور واقعی همان افراد در جلسات قبل و با در نظر گرفتن گذشت زمان، به تغییر نظر مردم در همان اجتماع ( یک کلاس در یک مدرسه، دانشجویان ورودی یک سال در یک دانشکده، نمازگزاران یک مسجد و ...

) در طی مدت مورد محاسبه ( یک ماه، شش ماه و ...

) می پردازد.

شاخص تفکر انتقادی اجتماعی: میزان تغییر شاخص تفکر انتقادی جلسات در طی مدت معین در یک اجتماع معین شاخص مشارکت سطحی اجتماعی: میزان تغییر شاخص مشارکت سطحی در جلسات در طی مدت معین در یک اجتماعی معین شاخص مشارکت عمقی اجتماعی: میزان تغییر شاخص مشارکت عمقی در جلسات در طی مدت معین در یک اجتماعی معین شیوه اجرای طرح آموزش مشارکتی: جهت اجرای طرح آموزش مشارکتی، تربیت مربی آموزش مشارکتی با قابلیت اداره جلسات مهم ترین عامل موفقیت است.

مربیان آموزشی با استفاده از خزانه جملات آموزشی ( تهیه شده توسط سایر مربیان و متخصصان) ، جملاتی که خود متناسب با مخاطبان خود تنظیم می کنند، جملاتی که حاضران در جلسه پیشنهاد می نمایند و همچنین سوالات تکمیلی که جهت شیرین تر شدن بحث ها می پرسند ( مثلا معتاد انگله یعنی باید سم پاشی اش کرد؟

مرد ها عاطفی نیستند یا خانم ها به اونها فرصت نمی دهند؟

تا حالا به هرچی خواستی رسیدی؟

حالا اگه باباش معتاد بود، چطور می تونه دوستش نباشه، اینجوری که پدر پسره در می آد؟

و ....

) جلسات آموزشی را اداره می کنند.

جهت نظارت بر نحوه آموزش ها فقط یک فرم گزارش جلسات آموزشی که به سادگی توسط مربیان آموزش مشارکتی قابل تکمیل است بکار گرفته می شود.

این فرم اطلاعات مورد نیاز برای تیم های محلی و متخصصان و برنامه ریزان را جهت نظارت و محاسبه شاخص ها تامین می کند.

راهنما: * فرم را به طور کامل تکمیل نمایید، جمع ستون ها را فراموش نکنید.

.* مقصود از بحث کنندگان، تعداد افرادی است که در بحث ها مربوط به آن جمله در موافقت یا مخالفت صحبت کرده اند.

در صورت گفتگوی مکرر بین دو نفر، تعداد بحث کنندگان ثبت می شود ( دو نفر ) نه تعداد دفعاتی که صحبت کرده اند.

* مقصود از بحث کنندگان جدید، تعداد افرادی است که در مورد آن جمله مورد نظر، برای اولین بار در آن جلسه فرصت صحبت یافته اند.

لذا کسی که یک بار در موردی صحبت کرد در موارد بعد شمارش نمی گردد.

* در صورتی که جمله ای برای بار دوم به رای گذاشته شد در ادامه همین جملات و همچون سایر جملات نوشته می شود.

اعتیادخانوادهپیشگیری همیشه مقدم بر درمان است.

لبی که به وافور خورد با کافور شسته شود وقتی کسی معتاد شد حتما خودش مقصر است.

مواد خوب اعتیاد نمی آورد.

در شهر ما ( روستای ما ) انجمن معتادان گمنام شعبه ندارد.

قرص شادی برای آدم های افسرده مضر است.

افرادی که نمی توانند ترک کنند اراده ندارند.

با اراده می شود اعتیاد را ترک کرد.

ازدواج با معتاد در هر صورت غلط است.

نباید با معتاد ها دوست شد.

معتاد انگل جامعه است.

اگر کسی ضرر اعتیاد را بداند معتاد نمی شود.

اعتیاد درمان شدنی نیست.

پیشگیری از اعتیاد فقط وظیفه دولت است.

اگر مشکل بیکاری حل شود دیگر کسی معتاد نمی شود.مرد ها از زن ها احساساتی ترند.

حسادت مال زن ها و غیرت مال مرد ها است.

زن ها به زندگی وفادار ترند.

اگر کسی خوب در مورد خواستگارش تحقیق کرد خوشبخت می شود.

آشنایی پیش از ازدواج برای خوشبختی لازم است.

وقتی زن و شوهری تفاهم ندارند احتمالا به حرف هم گوش نمی دهند.

مرد زیر بار حرف زن نمی رود.

گربه را باید دم حجله کشت.

بالاخره مرد یا زن، یکی باید بر دیگری سوار باشد.

مخالفت با حرف بچه درست نیست.

مادر شوهر ها همیشه طرف پسرشان هستند.

هیچی بدتر از بچه اول خونه بودن نیست.

آدم عاقل نه ازدواج می کنه نه بچه دار می شه.بهداشت فردیبهداشت روان فردیدست دادن با کسی که ایدز دارد باعث مریضی می شود.

فقط آدم های خراب ایدز می گیرند.

اگر مرتب مسواک بزنی دندان هایت همیشه سالم می ماند.

غذاهایی را باید خورد که دکتر ها توصیه می کنند.

سیگار برای رفع سلامتی خوب است.

دو بچه کافیه.

استفاده از وسایل پیشگیری از حاملگی به دردسرش نمی ارزد.

گذاشتن کلاه ایمنی کار آدم عاقل نیست.خواستن توانستن است.

آدم باید به حرف بزرگتر اش گوش کند.

آدم موفق همیشه پیشرفت می کند.

همه باید ایده آل باشند.

همت بلند دار که مردان روز گار از همت بلند به جایی رسیده اند.

آدم باید طوری زندگی کند که همه دوستش داشته باشند.

اگر نمی تونی کاری را درست انجام بدی، اصلا انجام نده.

فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:فرم گزارش جلسات آموزش مشارکتی نام و نام خانوادگی مربی آموزشی: نام موسسه/ اداره دولتی مجری آموزش: تاریخ برگزاری جلسه: / / زمان شروع جلسه: زمان خاتمه جلسه: سابقه آموزشی مربی (به ساعت): تعداد حاضران: مکان برگزاری جلسه:متن کامل جملات آموزشی ( به ترتیب زمانی ارائه در جلسه)درستغلطنمی دانمبحث کنندگانبحث کنندگان جدید1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-جمعتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاءتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاءتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاءتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاءتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاءتوضیحات مربی: نام و نام خانوادگی، امضاء