نگاه اجمالی
ورقه ورقه شدن به نحو مطلوبی در بسیاری از تودههای گرانیتی ، به ویژه در کوارتز ، مونزونیت و گرانیت و به مقدار کمتر در گراننودیوریت ، ماسه سنگهای تودهای و سنگهای دیگر که فاقد درزههای دیگری هستند، گسترش مییابد.
ساخت ورقهای چیست؟
ساخت ورقهای آشکارار یک پدیده سطحی یا نزدیک به سطح است، به دلیل این که درزهها بطور نزدیک بهم و به موازات توپوگرافی قرار میگیرند. ورقه ورقه شدن بطور گسترده در معادن گرانیت مطالعه شده است. ضخامت ورقهها کمتر از یک متر در نزدیکی سطح زمین و بین 5 تا 10 متر در اعماق 30 تا 40 متری است. خم شدگی ورقههای مشاهده شده در سطح زمین به سمت خارج است. این خم شدگی ممکن است بطور ناگهانی در معادن رخ داده و سبب ریزش سنگها شود.
دلایل ورقه ورقه شدن
فرضیههای مختلفی برای پدیده ورقه ورقه شدن مطرح است :
ورقه ورقه شدن گرانیت به موازات مرز بالایی پیکره آذرین نفوذی ، به عنوان ترکهای کششی در طی سرد شدن سنگ بعد از تبلور تشکیل میگردد. شواهد صحرایی این فرضیه را رد میکند، زیرا ورقه ورقه شدن با مرزهای آذرین ارتباطی ندارد.
ورقه ورقه شدن یک پدیده کششی است که در نتیجه کاهش فشار در طی فرسایش ایجاد میگردد. چون در نتیجه فرسایش ، کاهش تدریجی در سطح پوسته و در طی آن کاهش در فشار وارد بر توده سنگ بوجود میآید و به سبب کاهش فشار ، سنگ در تمام جهات منبسط میشود. در جهت قائم چون فشار وارده کمتر است پدیده انبساط بهتر صورت میگیرد.
نظریه دوم درباره ورقه ورقه شدن مقبولتر است.
زمین ساخت ورقه ای
جابه جایی قاره ها
در سال 1912 میلادی یک دانشمند آلمانی به نام «وگنر» با شواهدی که بدست آورده بود، اظهار داشت که حدود 200 میلیون سال پیش تمام خشکی ها به هم متصل بوده و خشکی یک تکه ای را ساخته اند. این خشکی عظیم رفته رفته به دو خشکی بزرگ تقسیم شد و پس از میلیون ها سال هر یک از دو خشکی قطعه قطعه شده و قاره های امروزی را بوجود آوردند.