حمل ونقل از جمله بخش های زیر بنایی اقتصاد هر کشور است لذا فرایند توسعه اقتصادی یک کشور را شدیداً تحت تاثیر قرار می دهد و از این رو شرایط وموقعیت این بخش یکی از شاخصهای مهم سطح توسعه محسوب می گرددودر واقع حمل ونقل نیروی محرک توسعه کشور می باشد .
با توجه به نقش و اهمیت حمل ونقل د ربرنامه توسعه جایگاه این بخش از نقطه نظر سرمایه گذاری در برنامه های مختلف عمرانی از اهمیت خاصی برخوردار است وبر توسعه سایر بخشهای اقتصادی همانند کشاورزی وصنعت نیز تاثیر بسیار مهمی خواهد گذاشت .
توسعه تکنولوژی ساخت تجهیزات اجرایی راه ،تولید مصالح مرغوب ،تولید انواع قیر وافزودنیهای ان از یک طرف و افزایش ترافیک جاده ها ووزن کامیونها از طرف دیگر در شریط حاظر ضرورت طراحی و ساخت جاده های با کیفیت بالا را می طلبد.
اداره راه وترابری بعنوان متولی ساخت ، توسعه ،نگهداری واصلاح راههای اصلی وفرعی کشور وظیفه بسیار سنگین ومهمی را بر عهده دارد .اینجانب در طول مدت کارآموزی در قسمتهای مختلف آن واز نزدیک فعالیت داشته ولازم میدانم از همکاری وراهنمایئهای کلیه عزیزان بخصوص ازآقای مهندس آزادی مقدم که با توجه به مشغله کاری به سوا لات بنده پاسخ میدادند تشکر وقدر دانی نمایم .
فصل اول – آشنایی کلی با مکان کار آموزی وزارت راه وترابری در سال 1300 تحت عنوان وزارت طرق وشوارع فعالیت خود را در زمینه احداث راه ای بین شهری بمنظور تسهیل برقراری ارتباط سریع با توجه به واردات وسایل نقلیه موتوری به داخل کشور آغاز نمود.
مهندسی فصل دوم- ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کار آموز با توجه به اینکه وظیفه اصلی اداره راه وتربری احداث ،توسعه ونگهداری راههامیباشد لذا فعالیتهای آن با رشته اینجانب کاملاً منطبق و سازگار می باشد.
کار آموزاینجانب در معاونت راه های روستایی اداره کل راه وترابری بوده ودر قسمتهای مختلف آن از جمله نقشه برداری ، کار با کامپیوتر جهت ورود اطلاعات نقشه برداری با برنامه road سرکشی از پروژه های در دست اجرا بهمراه ناظر عالیه همکار ی با واحد طرح وبرنامه جهت پیگیری موافقتنامه های عمرانی.
معاونت راه روستایی اداره کل راه وترابری دارای واحدهای زیر می باشد واحد طراحی ومطالعات، وظیفه طراحی انواع پل های دالی لوله ای در دهنه ها ی مختلف وهمچنین دیوار هی حائل را بر عهده دارد،همچنین مطالعات شبکه راه ها جهت جمع آوری اطلاعات مربرط به آمار راهها وتعیین اولویت بندی وتراکم آن در سطح شهرستانها .
واحد نقشه برداری ، وظیفه مسیر یابی ،میخکوبی وتهیه پروفیلهای طولی وعرضی وحجم عملیات خاکی را بر عهده دارد.
واحد نگهداری کار اولویت بندی و اجرا ونگهداری راههای آسفالته وشوسه را بر عهده دارد که شامل خط کشی محورهای آسفالته نصب علائم ایمنی وگاردریل ،لکه گیری وروکش محورهای آسفالته تیغه زنی شن ریزی و پاک کردن کانالها و ورودی وخروجی پلها را بر عهده دارد .
واحد نظارت ،کنترل کیفی اجرا پروژه های در دست اقدام وهمچنین بررسی صورت وضعیتها وصورتجلسات پیمانکاران را بر عهده دارد.
واحد طرح وبرنامه ریزی ،وظیفه اولویت بندی پروژه ها ،پیگیری اخذ موافقتنامه ها از سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان ،تهیه آمار وعملکرد وپیشرفت فیزیکی ،طرح زمانبندی اجرا پروژه ها را بر عهده دارد.
فصل سوم –آزمون آموخته ها ونتایج -بازدید از نصب پل بیلی این نوع پل از نوع پلهای اظطراری است که توسط ارتش آمریکا در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت .
این پل فلزی از نوع پیش ساخته وبصورت خرپا بوده که قطعات آن بوسیله افرادبا دست وبدون نیاز به جرثقال بوسیله پین وپیچ ومهره به هم وصل می شوند.
ستاد حوادث غیر مترقبه استان بمنظوربرقراری ارتباط در موقع ضروری نظیر وقوع سیل ،زلزله که منجر به تخریب پلهای موجود می گردد اقدام به خرید آن از شرکت ماشین سازی اراک نمود.
مزیت استفاده از پل سبک بودن وزن قطعات پل بگونه ای که همه قطعات آن بوسیله افرا د قابل جابجایی میباشد.
قابلیت ساخت پل به طولهای مختلف .
اتصال قطعات پل بدون نیا ز به جوشکاری و….
نصب سریع وآسان پل بدون نیاز به جرثقال ودستگاههای دیگر قابلیت ساخت پل بصورت یک ویادو ردیفه جهت تحمل با رهای مختلف قطعات پل تیرهای اصلی خرپاهای کناری عرشه ورودی وخروجی پل وسایل نصب پل (بلبرینگ ، چکش آچار ،…… ) مهار بند گوه مونتاژ ونصب پل قبل از شروع به ساخت پل باید محل فرود ابتدا وانتهای بوسیله بیل وکلنگ ویا لودر وگریدر مسطح شده و محیط اطراف ساخت پل را پاکسازی نمائیم .
همچنین محل نشست تکیه گاههای پل را بوسیله بتن مسلح ویا غیر مسلح آماده نمائیم زمین دو جناح پل را بایدمسطح نمائیم معمولاً جناحی که پل در آن ساخته می شود را باید به اندازه طول پل مسطح وآماده نمائیم.
نقطه شروع بکار مونتاژ پل ساخت دماغه پل میباشد.دماغه که بوسیله دو عددگوه که د رپایین وبین خرپا قرار دارد ساخته میشودکه بعد از ساخت ونصب پل جمع میشود.
تیرهای اصلی را در راستای پل قرار داده وخر پاها را درون آن قرار می دهیم .در روی تیرها زائده هایی بطول دو سانتیمتر جهت قرار گیری صحیح خر پا قرار دارد بعد از اینکه خر پا بر روی تیر ود رجای خود قرار گرفت بوسیله پین آنرا در جای خود محکم می کنیم،برای جلوگیری از خروج پینها فنر هایی را در سوراخ پین قرارمیدهیم .
خرپاها را بسته به مقدارماکزیم باری که باید از روی پل عبور کند به چند روش نصب می کنند.
خر پاهای یک ردیفه یک طبقه خر پاهای دو ردیفه یک طبقه خرپاها ی دو ردیفه دو طبقه بعد از اینکه خر پاها را بر روی تیرها سوار ودودهنه از پل را آماده نمودیم ،دماغه را بر روی بلبرینگها قرار داره و به ساخت پل ادامه میدهیم .بعد از ساخت سه یا چهار دهنه شروع به هل دادن پل به سمت جلو می کنیم .باید توجه کنیم که جهت جلوگیری از سقوی پل درون دره باید با توجه به محل قرار گیری تکیه گاهها وتعداد دهانه های فرستاده شده وتعداد دهانه های مانده بر ساحل محسبات را انجام داده تا از سقوط پل جلوگیر شود.
معمولاً طول کلی پل را به اندازه یک ونیم برابر طول واقعی پل ساخته وبعد ازفرستادن پل بر روی محل خود و سوار شدن طرف دوم پل به جناح مقابل دماغه ودهنه های اضافه را باز می کنند.
بلبرینگها یی که پل را هدایت می کننددارای قفل ضامن بوده که حرکت پل را کنترل می کنند.بعد از نصب خر پا ها بر روی تیرها دهنه قاب را بوسیله دو عدد نبشی شبیه باد بند ضربدری مهار میکنیم .
بعد از ساخت ونصب پل بر روی دره عرشه پل را که بصورت صفحات 5/1 ×75/.میباشد در محل قرار داده و ورودی وخروجی پل را که بصورت رمپ می باشد د رجای خود قرارمیدهیم .
نرم افزار مهندسی ROAD این مجموعه نرم افزار بر اساس سه اصل سادگی ، ارتباط با کار بر ، دقت وسرعت عمل د ردر یافت اطلاعا ت ونهایتاً وسعت زمینه کار برای فرا گیری کلیه مراحل طراحی یک راه تهیه وتدوین شده است و داری هفت بخش اساسی است که ذیلاً در باره هر بخش توضیح مختصری داده می شود.
دریافت اطلاعات اولیه از کار بر معمولاً بسته های نرم افزاری بدو طریق اطلاعات را از کار بر دریافت می کنند روش اول بصورت پرسش وپاسخ میباشد.
د روش دوم کاربر اطلاعات موردنیاز را با فرمت خاصی در یک فایل اطلاعاتی قرارمیدهد ،سپس با دادن نام فایل مربوطه اطلاعات به برنامه منتقل می شود.
با توجه به اینکه هر کدام از این دو طریق دارای محاسن خاص خود می باشند.لذا هر دوروش در این نرم افزار پیش بینی شده است .
همچنین اشکال زدایی فایل اطلاعاتی نیز امکان پذیر است.
ترسیم پروفیل طولی زمین طبیعی به علت اینکه ابتدا باید پروفیل طولی زمین طبیعی ترسیم وسپس با توجه به وضعیت آن خط پروژه طراحی شود ،برنامه امکان ترسیم پروفیل زمین طبیعی را بصورت مجزا فراهم آورده است.
د راین بخش می توان مقیاس های عمودی و افقی ،طول هر شیت ،ابعاد کاد روعناوین جدول (تایتل)نقشه را تعیین کرد.
طراحی وترسیم پلان مسیر نرم افزار ROAD برای طراحی پلان مسیر که شامل مشخصات قوسهای ساده ،مرکب و کلوتوئیدونیز اضافه عرضی وشیب عرضی (دور)می باشدمیتواند بطریق نیمه اتوماتیک و اتوماتیک عمل نمایدو هر گاه لازم باشد با دادن پیغامهای مناسب کار بر را به طراحی بهتر هدایت نموده همچنین پلان را ترسیم ونقاط مهم طرح را به صورت مختصات در جداول آن قرار دهد.
برای دادن اطلاعات این بخش نیر میتوان اطلاعات را بصورت پرسش وپاسخ واردنمود ویا فایل حاوی اطلاعا ت را به برنامه معرفی کر د.
طراحی وترسیم خط پروژه نرم افزار برای طراحی خط پروژه میتواند به سه طریق اطلاعات مربوط به خط پروژه را دریافت کند که عبارتند از روش پرسش وپاسخ ،فایل اطلاعاتی ویا طراحی گرافیکی خط پروژه .
با استفاده از روش طراحی گرافیکی کار بر میتواندبا مشاهده خط زمین وخط پروژه برروی صفحه تصویر ، اثرات تغییر خط پروژه را بر سطوح خاک بر داری وخاکریزی حاصله در نظر گیرد و خط پروژه بهینه را طراحی نماید.
در طراحی قوسهای قائم کار بر میتوند از قوسهای دایره ،سهمی ویا هر دونوع استفاده نماید طراحی مشخصات قوسهای قائم میتواند بصورت نیمه اتوماتیک ویا اتوماتیک انجام گیر د.
در این بخش کار بر میتواند آبروها پلها ،تونلها ومتون توضیحی را در یک فایل اطلاعاتی قرار دهد تا برنامه انها را در ترسیم پروفیل طولی منعکس نماید.
طراحی وترسیم مقاطع عرضی و محاسبه سطوح و احجام آنها پروفیلهای عرضی که توسط این نرم افزار قابل ترسیم می باشندمیتوانند مربوط به هر نوع راه ،بزرگراه ویا راه آهن باشند.
کار بر میتواند مقطع یا مقاطع عرضی تیپ دلخواه مورد نظر خود را با کمک نرم افزار طراحی نماید.در این بخش جداول مربوط به احجام وسطوح ونیز دیوارهای حائل محاسبه وایجاد میشوند.
کار بر میتواند در یک مسیر از چندین مقطع تیپ عرضی استفاده کند ونیز هر گاه لازم باشد از محاسبه وترسیم قسمتهایی از مقطع عرضی (پلها ،تونلها و….)صرفنظر کند.
همچنین می توان برای برداشت خاک نباتی وپوسیده (دکاپاژ)عمقهای مختلف در نظر گرفت و آنها را دریک فایل قرارداد تا برنامه از آنها استفاده نماید.
منحنی بروکنر در صورت نیاز کاربر نیز میتواند در این بخش رسم شود.
ترسیم پلان کار بر میتواندبه کمک برنامه با استفاده از پلان چند مسیر طراحی شده یک پلان کلی ترسیم نماید که این امکان برای طراحی وتر سیم پلان تقاطع های همسطح وغیر همسطح مناسب بوده وبا توجه به مختصاتی بودن اطلاعات میتوان با استفاده از جداول وتهیه لیستهای نقاط مختصاتی موردنیاز در اجرانیز از پلان ترسیم شده استفاده نمود.
ترسیم خط زمین مقاطع عرضی چنانچه کاربر تنهانیاز به ترسیم خط زمین مقاطع عرضی داشته باشدبرنامه کمکی امکان رسم این مقاطع را با مقیاس دلخواه فراهم می آورد .
چنانچه کاربر تنهانیاز به ترسیم خط زمین مقاطع عرضی داشته باشدبرنامه کمکی امکان رسم این مقاطع را با مقیاس دلخواه فراهم می آورد .
ملاحظاتی برتهیه آسفالت گرم در کشور با عنایت به اینکه در استان لرستان ومناطق همجوار نسبت به سایر نقاط کشور تعداد قابل توجهی کارخانجات آسفالت وجود داشته وطبیعتاً مصرف آسفالت گرم در این مناطق در خور توجه می باشد لا زم است در این ارتباط مسائل ومشکلات آن مورد توجه خاص قرار گیرد.
در تهیه آسفالت گرم پارامترهای زیر بعنوان عوامل اصلی موثرند: انتخاب مصالح مناسب ومرغوب انتخاب قیرمناسب وشیوه صحیح گرمایش انتخاب تاسیسات مناسب تهیه آسفالت که دارای دستگاههای کنترل با دقت قابل قبول وتجهیزات فنی مناسب باشد انتخاب ناظر فنی جهت کنترل ونظارتبر کلیه مراحل تهیه واجرای آسفالت بصورت تمام وقت.
در بین پارامترهای فوق هر کدام میتوانند جایگاه موثر وتایین کننده ای به میزان وزن واهمیتی که در مجموعه ایفامینمایند داشته باشند ولیکن مسلماً جایگاه نظارت وکنترل نسبت به سایر پارامترها از اهمیت ویژه ای برخوردار است وبه هیچ وجه حتی با بکار گیری پیشرفته ترین دستگاها نیزنمیتوان از اهمیت وجایگاه آن کاست زیرا در نهایت به این جایگاه پر اهمیت باید توجه وعنایت نمود ودر مورد تهیه واجرای آسفالت گرم بلحاظ نیازمند بودن به دقت وکنترل ویژه ومستمر این مسئله از اهمیت فوق العاده ای بر خوردار است .
انتخاب مصالح مناسب ومرغوب با توجه به اینکه انواع متفاوت آسفالت ا ز دو جزء اصلی مصالح سنگی وقیرتشکیل یافنه و عموماًبیش از 90 درصد وزن آسفالت را مصالح سنگی وبقیه را قیر و فضای خالی تشکیل میدهند بدین لحاظ نقش اصولی مصالح سنگی در آسفالت بعنوان استخوان بندی مطرح می باشد لذا توجه وسعی در جهت تامین مصالح مرغوب ،مقاوم ومناسب از نقطه نظر مشخصات مورد نیاز و مطابق با استانداردهای فنی از مهمترین عوامل در جهت ارتقاءکیفیت رویه های آسفالتی است .
تامین مصالح سنگی مناسب عمدتاً تابع دو پارامتر اصلی : الف: خصوصیات مشخصات سنگ معدن مورد استفاده ب: روشها وتاسیسات بر داشت وتهیه مصالح سنگی در ارتباط با انتخاب مصالح مناسب و مرغوب بابرسیهایی که از تعداد قابل توجهی از کارگاههای موجود کشور بعمل آمده است اشکالات اساسی در این مورد به نظر می رسد.
باتوجه به اینکه میزان تمیزی و عدم آمادگی مصالح سنگی پرامتر مهمیدر افزایش مقاومت ودوام رویه های آسفالتی می باشد معذالک توجه کافی به این مسئله نم گردد و مسائل زیر در این رابطه به نظر میرسد معادن مصالح سنگی غالباً بصورت الف : مصالح سنگی انباشته شده در مسیل ها رودخانه ها وغیره که در حال حاضر اغلب معادن کشوررا تشکیل داده واز نقطه نظر اقتصادی وسهولت بر داشت مناسب ترین معادن می باشند.
ب: مصالح سنگی بصورت وا ریزه انباشته شده در دامنه کوها وغیره .
ج : مصالح سنگی بتصورت قابل برداشت از کوهها به شکل قطعات سنگی با استفاده از انفجار وغیره.
جهت جدا ساز ی خاک وسایر مواد آلوده کننده مصالح سنگی بسته به مشخصات معدن مورد استفاده روشهای مختلفی وجود دارد ولیکن معمولاً جهت مصالح معدن گروه الف وب دو روش جدا شازی به روش خشک وجدا سازی به روش شستشو صورت می گیرد در حالتی که خاک وسایر مواد ریزدانه چسبنده روی مصالح درشت دانه را پوشش نداده باشد میتوان با قرار دادن یک سرندلرزنده در مسیر عیور مصالح سنگی مصالح با قطر 6یا 8 را در صورت وجود مواد مضر بعلت ریز دانه بودن در این محدوده قرار می گیرند از کل مصالح موجود جدانمود و آنها را بصورت جدا گانه ازمصالح شکسته دپونمود تا در موارد مجاز مصرف گشته ومصالح سنگی باقیمانده را جهت تبدیل به مصالح دانه بندی شده شکسته به سنگ شکن هدایت نمود.
در مواقعی هم که سنگها نیز دارای پوشش خاکی بوده ویا بخواهیم ماسه طبیعی بدست آمده نیز عاری از مواد مضر ه باشد وبعنوان مصالح مرغوب مورد استفاده قرار گیرد ودر مجموع کیفیت مجموعه مصالح با لارود میتوان از سیستمهای شستشوی مصالح سنگی استفاده نمود که در نهایت جهت افزایش مرغوبیت مصالح و پرامترهایی مثل ارزش ماسه ای وغیره روش شستشو به شرطی که متناسب با مشخصات مصالح طراحی گردد روش مناسبی است .
جهت مصالح گروه برای جدا سازی خاک و سایر مصالح مضر از سنگ معادن نصب گریزی قبل از سنگ شکن اولیه روش متداولی است که متاسفانه در اغلب کارگاهها یا این سیستم وجود ندارد و بعضاً با وجود این سیستم مصالح نامناسب را از سیستم خارج ننموده وبعداً با مصالح شکسته خارج شده از سنگ شکن مخلوط می نمایند.
موارد فوق اذکر که لازمه تامین مصالح مرغوب در کارخانه های آسفالت می باشد بندرت رعایت وهمچنین در صورت وجود این تاسیسات غالباً مشاهده شده است که مصالح نا مرغوب که از کل مصالح جدا شده است در موقع تهیه آسفالت مجدداً به مصالح مرغوب اضافه میگرددو عدم کنترل و نظارت فنی در این کارگاهها این مسئله را تشدید نموده است و در نهایت باعث افت شدید کیفیت و مرغوبیت آسفالت گرم خواهد شد .
-وجود اعدا د نسبتاًپایین ماسه ای با ارقام 40 و 45 درصد بعنوان ارقام قابل قبول برای مصالح سنگی ریزدانه در نشریه 101 نیز عاملی در این راستا است که در حال حاضر با توجه به توجیهات اقتصادی در ارتباط با افزایش در صد ارزش ماسه ای و دوام ومرغوبیتی که رویه آسفالتی بدنبال خواهد داشت ومقایسه با افزایش هزینه ای که بدنبال خواهد داشت بسته به مجموعه شرایط منطقه ای و اقتصادی غالباً استفاده از مصالح سنگی ریز دانه با se پایین بنظر میرسد قابل قبول نباشد وقاعدتآً با توجه به مجموع شرایطی که در ارتباط با عدم توجه لازم وکافی به مسئله نگهداری راهها وجود دارد می طلبد که رویه های آسفالتی با دقت ومرغوبیت مناسب اجرا گردد.
2-1عدم توجه به خصوصیات زمین شناسی مصالح سنگی با نگرشی بر روال موجود ودستور العمل های فنی در ارتباط با بررسی خصوصیات و مشخصا ت مصالح سنگی جهت استفاده در رویه های آسفالتی علیرغم اهمیت خصوصیات زمین شناسی این مصالح در میزان دوام ومرغوبیت این رویه ها جایگاهی در برسی هاندارد وبه ان توجهی نمی شودولازم است به عنوان یکی از پارمترهای اصلی و اولیه مورد توجه قرار گیرد.
-تاسیسات تهیه آسفالت گرم بر اساس نامگذاری که جهت تاسیسات تهیه اسفالت گرم کارخانه آسفالت انتخاب شده است این دستگاهها نوعاً با نامهای دستی نیمه اتوماتیک وتمام اتوماتیک توسط سازندگان آنها معرفی شده اند که توقعاتی که این نامها ایجادمینمایند مشگل اساسی است که با آن مواجه می باشیم .
وقتی به دستگاهی تمام اتوماتیک اطلاق می گردد تصور بهره بردار این است که این دستگاه مواد خام تحویل شده را مطابق مشخصات فنی به بهترین حالت ممکن آنر تبدیل به فراورده قابل استفاده خواهد کرد وتوقع این است که کلیه کنترلها ی لازم روی مراحل تولید توسط سیستم انجام پذیرد.
بررسیهای انجام گرفته در این زمینه گویای این واقعیت است که افرادی که بعنوان ناظر فنی مسئولیت کیفی تهیه واجرای رویه های آسفالتی را بر عهده داشته اند کمتر به بررسی شیوه عملکرد دستگاهای فوق الذکر پرداخته اند تا با اشرف ب خصوصیا ت و مشخصات آنها بتوانند در امر کنترل کیفی محصول ارائه شده وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهند و این مسئله کاملاًضروری ولازم به نظر میرسد.
بر این اساس با عنایت به برر سی وشناخت مشخصات ارائه شده توسط سازندگان متعدد و مشخصات دستگاههای ساخته شده توسط آنان سیستمها ی موجود در کشور بنظز میرسد تصورات موجود در بین بهره برداران مبنی بر عدم نیاز به کنترل مستمر در سیستمهای تمام اتوماتیک تهیه آسفالت به هیچ وجه منطقی نبوده است و این تصور عمومی حاکی از عدم شناخت اصولی انان از نحوه عملکرد این سیستمها بوده است .
ودر نهایت با بیان این جمله که کلیه سیستمهای ارئه شده تهیه اسفالت بنام تمام اتوماتیک اولاًبر خلاف نامشان تمام اتو ماتیک نیستند و کنترلهای اساسی در تهیه اسفالت گرم نیازمند تنظیم و کنترل توسط اپراتور می باشد وثانیاًبا توجه به مجموعه خصوصیات ومشخصات این دستگاهها نیازمند به کنترل ،مراقبت ونظارت مستمر توسط ناظر فنی مربوطه می باشند که متاسفانه به علت عدم درک صحیح از بخش اول این مطب نیز فراموش شده می باشد.
در جهت تفهیم مطالب فوق الذکر لازم است بصورت مختصر اشاره ای به موارد غیر خودکار در سیستم های تحت نام خودکار تهیه آسفالت گرم داشته باشیم تا مسئولین کنترل کیفی این سیستمها بیش از پیش بر وظیفه سنگینی که بر عهده دارند واقف گر دند.
بطور کلی مو ارد زیر بعنوان موارد غیر اتوماتیک ونیازمند به کنترل وتنظیم با دست در مجموع سیستم ها ی موجود تهیه اسفالت گرم مطرح می باشد.
تنظیم میزان خروجی مصالح از سیلوهای مصالح سرد مسلماًبا توجه به مجموع شرایط تهیه آسفالت گرم اعم از شرایط آب وهوایی ،تنوع در دانه بندی انواع آسفالت وغیره نیاز است که میزان نیاز خروج مصالح سنگی با دانه بندی های تفکیک شده تنظیم گردد که تنظیم آنها با استفاده از سیستم ها ی دریچه دستی بدون ویبره یا با ویبره با استفاده از نوار وبا تنظیم موتور دور متغیر ویا با موتور دور ثابت و تایمر صورت می گیرد که در همه آنها تنظیم مربوطه توسط اپراتور صورت میگرد.
تنظیم دقیق این دریچه ها با توجه به طرح اختلاط عامل مهمی در جهت صرفه جویی در سوخت ومصالح وهمچنین سهولت و امکان پذیری کنترل اختلاط خواهد بود ومسلماً نیاز به تجربه ،دقت ومهارت دارد.
توصیه مهم در این قسمت اینکه چون هر با رتنظیم این دریچه ها مستلزم صرف وقت ودقت قابل ملا حظه ای است ودر صورت عدم تناسب با طرح اختلا ط کنترل ودقت آنرا دچار مشکل ساخته و به آن لطمه وارد مینماید لذا باید سعی نمود با توجه به دقت مورد نیاز جهت تهیه آسفالت رویه های راه در فواصل زمانی مشخص کارخانه تهیه یک نوع آسفالت را بر عهده گیرد واز تهیه چند نوع آسفالت در این فاصله زمانی اجتناب ورزد .
کوره خشک کن در کوره خشک کن مصالح سنگی مورد استفاده در آسفالت گرم پس از خشک شدن می بایستی به میزان حرارت موردنیاز گرم شوندکه مسلماً تنظیم میزان تنظیم میزان دمای مصالح سنگی از عمده ترین پارامتر ها ی اصلی در مرغوبیت وکیفیت آسفالت گرم می باشد و این تنظیم از مواردی است که بوسیله اپراتور وبوسیله دست تنظیم می گرددونیاز به مراقبت وکنترل دائمی دارد .البته در بعضی از سیستمها قطع کننده ای جهت مواقعی که دما افزایش میابد در نظر گرفته شده است ،اما این کار کافی بنظر نمی رسد وبا عنایت به اینکه میزان حرارت مصالح سنگی خارج شده از کوره خشک کن به عوامل میزان مصالح سنگی وارد شده به کوره در واحد زمان -میزان رطوبت مصالح سنگی میزان سوخت وحرارت شعله مشعل میزان وشرایط دمای محیط بستگی دارد که تنظیم حرارت مصالح سنگی با توجه به پرامترها ی فوق الذکر کار دشواری است مخصوصاً اینکه غالباً به دلائل متعدد از جمله نبودن وسیله حمل اسفالت و غیره دائماًورود مصالح سنگی قطع و وصل می گردد این کا ردشوار تر می گردد .
با عنایت به اینکه تاثیر نوسانات حرارتی مصالح سنگی روی کیفیت آسفالت گرم از جمله میزان پوشش مناسب قیر تاثیر روی خصوصیا قیر وغیره وهمچنین محدودیتهای حرارتی جهت فاصله حمل وپخش مستلزم کنترل ودقت ویژه می با شد وبا توجه به مشخصات این دستگاهها در این مورد لازم است کنتل مستمر و دائمی توسط ناظر فنی مربوطه روی نحوه عملکرد این قسمت صورت گیرد.
مخازن مصالح سنگی گرم در این ارتباط با توجه به اینکه لازم است ارتباطی مستمر بین نیاز به انواع قطرهای مصالح سنگی گرم که در این سیلوها ذخیره می گرددو میزان ورود مصالح سنگی سرد بر حسب قطرهای مختلف بر قرار باشد و این ارتباط تنها بوسیله تنظیم دریچه های خروج مصالح سنگی سرد که بوسیله اپراتور تنظیم می گرددمی باشد لذا در مواقع تنظیم وزن انواع مختلف مصالح سنگی جهت اختلات بعضاً دچار این مشکل هستیم که ممکن است از مصالح مختلف به میزانی که نیاز بدان داریم در دسترس نباشد وبلعکس از مصالحی که کمتر نیاز داریم به میزان بیشتری در دسترس باشد.
در این مورد مخصوصاً در مواقعیکه تغییر در نوع آسفالت از نظر طرح اختلاط پدید آید ونیاز به چند نوع آسفالت سطحی در طی یک سیکل زمانی داشته باشیم بروز این مشکل کاملاً محسوس است .
بدلیل مشکل بودن کار اپراتور در تطابق پارامترهای متعدد جهت تهیه آسفالت گرم مناسب در صورت عدم کنترل ونظارت بر این امر احتمال بروز مشکل وعدم رعایت دستور العملهای داده شده خواهد بود مخصوصاً اینکه به دلبل بروز مشکلاتی از قبیل حساسیت سیستم های خود کار وخرابی های مداوم ،تنوع در تهیه انواع آسفالت و کمبود امکانات حمل ونقل وغیره این دستگاههاگاهاً بصورت دستی هدایت میگردد.که در این صورت لزوم کنترل ونظارت مستمر ودائمی توسط ناظر کاملاً ضروری و لازم به نظر میرسد.
کنترل سیستم گرمایش قیر سیستمهای گرمایش قیر بصورت تعریف شده ای در مجموعه کار خانه های اتوماتیک وجود نداردو بدلیل اینکه اولاً گرمایش قیرطی مراحل مختلف صورت میگیرد وثانیاً در اکثر مجموعه ها ی موجود بصورت ابتدایی و کنترل نشده عمل می گردد.
در این ارتباط با توجه به نقش حساس وتعیین کننده قیر در ایفای نقش چسبندگی بین سنگدانه ها لزوم توجه جدی در کنترل ونظارت مستمر ودائمی توسط ناظر فنی مربوطه جهت کنترل عملکرد این قسمت را می طلبد ومشخص است که کمترین بی توجهی به این امر میتواند عامل اساسی واصولی در تقلیل کیفیت رویه های آسفالت گرم گردد.
در این زمینه کوتاه سخن اینکه بر اساس بررسیها ی بعمل امده از تعداد قابل توجهی از کار خانه های آسفالت کشور غالباً در شیوه ها ونحوه رفتار با قیر مشکلات اساسی و غیر قابل قبولی را دارامییباشد که جا دارد در ارتباط با کنترل ونظارت به این مسئله توجه خاصی مبذول گردد.
کنترل میزان فیلر کنترل میزان فیلر نیز در اغلب کارخانه های آسفالت خودکار بدون توزین وارد مخلوط کن می گرددودقت در این زمینه غالباً مناسب نیست .
نتیجه گیری بر اساس مطالب فوق الذکر که در ارتباط بامشگلات اساسی موجود در کارخانه های آسفالت تمام اتوماتیک بود که شامل پیشرفته ترین دستگاههای موجود در کشور ما و سایر کشورها میباشد وتا این حد نیاز به مراقبت وکنترل دارد و واقعاً این سیستم چنانچه بدون هیج عیب ونقصی کار نموده وهیچ اشکالی پیش نیاید بایستب بصورت مستمر و دائمی کنترل گردد.
وحال اینکه اولاً بخش اعظم کارخانجات موجود در کشور داری کنتل وهدایت به شیوه دستی می باشند که کنترل آنها فوق العاده مهم و با اهمیت می باشد.
ثانیاً از مجموع کارخانه های آسفالت اتوماتیک بخش قابل توجهی از انان دارای سیستم آماده بکار بی عیب نمی باشد و غالباً بصورت دستی کنترل وهدایت می گردند.
ثالثاً بدلیل عدم وجود تکنولوژی و شیوه های مناسب نگهداری کارخانجات اتوماتیک با امکانات الکترونیک در کشور دچار خرابی های قابل ملاحظه ای می گردند.
در این صورت است که مابایستی که بر خلاف روال موجود د رکشور یعنی اتکا به سیستمهای کنترل وهدایت کارخانه های آسفالت وعدم کنترل ونظارت دقیق ومستمر در امر تهیه آسفالت گرم در کارخانه های آسفالت به این امر مهم و اساسی واقف گردیم که تهیه آسفالت گرم تحت هر شرایط وهر سیستمی نیاز الزامی به نظارت فنی دقیق مستمر ودائمی (ناظر مقیم ) در کاخانه های آسفالت داشته و افراد ناظر لازم است قبل از کنترل هر مجموعه بصورت دقیق و عمیق خصوصیات ،مشخصات و تواناییهای آن سیستم را فرا گرفته و پس از آن بصورت جدی وارد عمل گردند.
مسلماً هزینه و پتانسیلی که از این بابت صرف می شود بخش نا چیزی از هزینه واحد رویه های آسفالتی را بخود اختصاص داده ولیکن در عوض نتایجی که بدنبا ل خواهد داشت فوق العاده مهم ،اساسی وتعیین کننده کیفیت ،مرغوبیت ودوام این رویه ها خواهد بود.
آسفالت سطحی یکی از آسفالتهایی که در مقایسه با دیگر انواع آسفالتها ارزانتر بوده واجرای آن نیز آسانتر است،آسفالت سطحی است .
برای اجرای این آسفالت که معمولاً بصورت سرد با قیرهای امولسیونی ویا قیرهای محلول تهیه میشود تجهیزاتی نظیر فینیشر لازم نبوده و بدون استفاده از کارخانه آسفالت تهیه میشود.
لذا این آسفالت کاملاً مناسب راههای دور افتاده فرعی وروستایی می با شد.
روش اجرای آسفالت سطحی بدین ترتیب است که قیر لازم در سطح جاده ریخته شده (شکل زیر) وسپس مصالح روی آن پخش می شود.(شکلهای زیر).
با عبور غلتک قسمتی از سنگدانه ها در قیر فرو رفته و بخشی از آنها بیرون میماند.
این بخش در نهایت سطح روسازی است که در تماس با لاستیک وسایط نقلیه قرار می گیرد.
زبری سطح روسازی در سرعتهای پایین وسایط نقلیه چنانچه مصالح سنگی (سنگدانه ها) خود به اندازه کافی زبر باشند ،معمولاً اصطکاک بین چرخ وسیله نقلیه و جاده تامین می شود .این نوع زبری که در حقیقت به خلل وفرج سطحی سنگدانه ها مربوط می شود زبری مصالح نامیده می شود.
در سرعتهای بالا تنها وجود زبری در مصالح برای تامین اصطکاک کفایت نمکند زیرا در شرایط بارندگی دیگر فرصتی برای خروج آب از بین لاستیک وسطح راه وجود نداشته لذا ضریب اصطکاک شدیداً کاهش می یابد.
برای پیش گیری از این امر لازم است سطح راه خود به اندازه کافی زبر باشدکه این در نوع زبری اصطلاحاً زبر ی سطح روسازی نامیده میشود.
انواع آسفالت سطحی آسفالت سطحی با توجه به شدت ترافیک ،تعداد لایه ها اندازه ومقدار بکار رفته به انواع زیر تفکیک می شود .
آسفالت سطحی تک لایه ای آسفالت سطحی تک لایه ای ساده ترین نوع آسفالت سطحی است که در آن قشری از قیر روی لایه اساس ریخته شده وسپس یک لایه مصالح سنگی روی آن پخش میشود.با انجام غلتک زنی 2/1تا 3/2 ارتفاع سنگدانه ها در قیر فرو رفته ومابقی ارتفاع بیرون مانده تا زبری لازم در سطح راه را تامین کند .آسفالت تک لایه ای برای جاده های با ترافیک کم رویه ای نسبتاًقوی محسوب میشود.
2-آسفالت سطحی دو لایه ای آسفالت سطحی دو لایه ای بدین شکل است که دولایه قیر ریخته می شودو دو لایه مصالح.این آسفالت در جاده ها ی با ترافیک متوسط وسنگین کار می شود.
فصل کاری مناسب اجرای آسفالت سطحی در فصول وشرایط معتدلی از آب وهوا امکان پذیر است .این امر صرفاًبدلیل مشکلات اجرای اسفالت سطحی در هوای سر دنیست بلکه بدلیل ضرورت ایجاد چسبندگی لازم بین سنگدانه ها وقیر است که در هوای سرد وهنگام بارندگی حصول آن به نحواحسن امکان پذیر نیست .
ماه های مناسب سال برای اجرای آسفالت سطحی برای گروهای مختلف ترافیک بین خرداد تامهر ماه می باشد.باید توجه نمود که اجرای کار در شریط گرمای زیاد نیز مشکلاتی دارد.برای مثال در صورت استفاده از قیرهای محلول ویسکوزیته اغلب این قیرها در گرما پایین آمده واین امر موجب روان شدن وخارج شدن قیر از جاده می شود.
در صورت استفاده ازامو لسیونها نیزمشکلاتی (نظیر تبخیر آب امولسیون قبل از اتمام عملیات اجرایی )بوجود آمده ولذا موجب پایین آمدن کیفیت راه ساخته شده خواهد شد.چنانچه اجبار به اجرای آسفالت سطحی امولسیونی در هوای سرد ویا هوای مرطوب (با رطوبت بالای 80درصد )باشد لازم است افزودنی مناسبی که موجب تسهیل امر شکست خواهد شد به امولسیون اضافه شود.
همچنین چنانچه باید به دلایلی اجرای آسفالت سطحی باقیرها ی محلول ودر هوای سرد( پایئنتر از 15 درجه )انجام گیرد لازم است مصالح قبل از پخش در جاده قیر اندود گردند(ازقبل مصالح سنگی با لایه ای نازک از قیر پوشیده شوند) تا چسبندگی مناسب بین مصالح وقیر سطح جاده ایجاد شود.
مصالح سنگی لازم است مصالح سنگی انتخابی برای آسفالت سطحی کاملاً عار ی از مواد الی وگرد وغبار بوده وهمچنانکه اشاره شد،چنانچه قبل از پخش در سطح جاده با مقدار کمی قیر آغشته شوند چسبندگی بهتر ی با قیر سطح جاده ایجاد خواهد شد .این امر بخصوص هنگام استفاده از قیرهای محلول ودر هوای سرد بری حصول کیفیت با لا موثر است .چنانچه قیر جاده از نوع قیر های امولسیونی باشد پوشش اولیه مصالح با قیر انچنان اثر مثبتی نداردزیرا این پوشش موجب تاخیر در عمل شکست امولسیون خواهد شد که اثرات منفی آن بمراتب از ایجاد قدرت چسبندگی بیشتر بام مصالح بالاتر خواهد بود.
قیر (ماده چسبنده) قیرها معمولی مورد استفاده در آسفالت سطحی معمولاً از یکی از دو دسته قیرهای زیر انتخاب می شود.
-قیر امولسیونی -قیر محلول برای دسته بندی قیر های فوق از درجه ویسکوزیته آنها استفاده میشود گزارش کارآموزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول دانشکده فنی مهندسی گروه عمران مکان کارآموزی : اداره کل راه وترابری استان لرستان موضوع کار آموزی :نقشه برداری ،راهسازی ،روکش آسفالت،پلسازی