بنای خانواده یعنی جایی که انسان در آن به آرامش و کمال می رسد .
حال اگر این بنای زیبا مورد لطف و عنایت خداوند از انسان گرفته شود دیر یا زود می میرد .
یکی از بزرگترین خوشبختی انسانها ، داشتن همسری صالح و شایسته است .
آن بهره ای که انسان را سامان می بخشند داشتن همسری است که هرگاه به وی نظری بیفکند شاد و سرور گردد .
باید به جوانان آموزش داده شود تا با داشتن اطلاعات کامل در مورد جسن مخالفشان همسر خود را انتخاب کنند .
اگر زنان و مردان بتوانند همدیگر را قبول کنند در زندگی زناشویی بسیار موفقتر خواهند بود .
ازدواج به سلامت جامعه کمک می کند .
این سنت و فرهنگ درستی و خوبی بوده و نباید از بین برود خانواده ها اساس و هسته یک جامعه هستند و اگر مانند یک سلول بیمار باشند در نهایت سلولها جامعه را بیمار می کنند و پس اهمیت ازدواج همانطور که امام رضا (ع) فرموده اند :
« چون خواهی ازدواج کنی از خدا خیربخواه پس اقدام کن ، دو رکعت نماز بگذار و دستها را بدرگاه خدا بردار بگو : خداوندا من در اندیشه زناشوئی ام همسری برایم فراهم کن که از نظر اندام و اخلاق پاکدامنی و نگهداری مال و آبروی شوهر زیبائی و فرزند سرآمد زنان باشد .
»
و یا در جای دیگر پیامبر علی صلی الله می فرماید :
« هر کس در ابتدای سنین جوانی ازدواج کند شیطان فریاد می کند ای وای !
ای وای !
دو سوم دین خود را از شر من حفظ کرد .
»
ازدواج یک سنت دیرینه اجتماعی است که به صورت بیانی مقدس از آغاز زندگی بشر وجود داشته است .
ازدواج برای انسان یک نیاز طبیعی است .
چگونه است که اگر انسان آب و غذا نخورد تعادل حیاتی او بهم می ریزد و به مرگ او منتهی می گردد .
همه چیز می گذرد ، حتی اظهار عشقها ، بوسه ها ، در برگرفتنیها و سایر تظاهرات عشق های جسمانی اما رشته محبت دو روح که یک بار همدیگر را به آغوش کشید و به حقیقت یکدیگر را شناخته اند هرگز گسیخته نمی شود .
هیچ کاخی در زندگی بر افراشته نشد که محبوبتر ، شیرین تر و با عظمت تر از کاخ ازدواج در نزد خداوند باشد .
زندگی زناشویی یکی از سخت ترین مدلهای زندگی است ، زندگی با فردی غریبه که شناختی در موردش در دست نیست و باید به مدت طولانی با او زندگی کرد ، بسیار سخت است شاید بتوان کسی به طور موقت زندگی کرد و او را تحمل نمود ، ولی وقتی زمان طولانی می گردد شرایط سخت تر خواهد شد .
از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) است که :
« خَیرُکَمُ خَیرکُم لِاَهلِهِ و انا خیرکُم لِاَهلی »
« بهترین شما کسی است که به خانواده خود بهتر باشد و
من بهترین شما به خانواده خود می باشم .
»
بیان مسئله پژوهش :
ازدواج رابطه است که طرفین ربط را تا حد زیادی از بی بند و باری و روابط نامشروع و انحرافات اخلاقی و جنسی مصون دارد .
در امر مقدس ازدواج که پایۀ تربیت انسانهای کامل است .
نباید به ارزشهای دروغین و آداب و رسوم ناروا و ناپسند توجه نمود بلکه سلامت جسم و جان و دین و دختر و پسر را باید اساس پذیرش قرار دارد .
ازدواج امری مهم و سرنوشت ساز است که کامیابی و یا شکست در آن در زندگی آینده تأثیر بسزایی دارد .
همسر خوبی و موافق زندگی را قرین آرامش و آسایش می کند و زمینه را برای پرورش استعدادهای درون و نیز ترقی و تعالی خانواده فراهم می سازد .
همه جوانان در دوره بلوغ روانی خود فرا می گیرند که چگونه حرفهای قشنگی بزنند تا همسران و فرزندانشان از آن کلمات زیبا و به یاد ماندنی برای همه عمر بهره مند گردند .
به وسیله ازدواج همسری می خواهند که در کنار او به آرامش برسند و احساس امنیت روانی – اجتماعی داشته باشند .
آنان که بیشتر مشورت می کنند کمتر اشتباه می کنند .
چنانچه درخواست انتخاب همسر مناسب ضعف دارد ، بهتر است اجازه دهید تا به استقلال فکری و بلوغ روانی برسد .
انسان دوست دارد که هم دوست داشته باشد و هم دوستش بدارید در غیر این صورت یک احساس تنهایی غریبی در انسان به وجود می آید که در آن احساس غربت و دلتنگی
می کند .
ما توجه به مسائل یاد شده تحقیق در این پژوهش درصدد یافتن پاسخ علمی این سئوال است که عوامل تأثیرگذار بر ازدواج به بیان دیگر موانع ازدواج کدامند ؟
فرضیه پژوهش :
-
-
-
-
-
-
-
تعاریف مفاهیم پژوهش :
ازدواج :
ازدواج عبارتست از تشکیل و ادامه زندگی دائمی زناشویی بین زن و مرد که از طریق پیوند قانونی و مشروع برقرار می گردد و عناصر اصلی آن عبارتند از :
-
-
-
-
متغیرهای مورد بررسی :
به منظور بررسی مشکلات ازدواج جوانان متغیرهائی با استفاده از تئوریهای مختلف جامعه شناسی انتخاب شوند که عبارتند از :
الف ) مشکلات ازدواج شامل :
-
-
-
-
هر کدام از این ابعاد نیز شامل معرف هایی می باشند .
اولاً در شرایط فعلی جامعه ما اهمیت بیشتری داشته و ثانیاً به عنوان مشکلات اصلی محسوب می شوند .
مشکلات اقتصادی ( فرد ) :
منابع تأمین مالی در این میان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است .
مسلماً داشتن درآمد کافی برای اداره زندگی در سایه اشتغال مناسب امکان پذیر می باشد .
بنابراین هم اشتغال و هم نوع اشتغال فرد حائز اهمیت خاصی است .
باید توجه داشت که تعیین کننده پایگاه اجتماعی فرد عوامل اقتصادی می باشند که براساس تئوری مبادله اجتماعی امکانات لازم برای ازدواج را فراهم می کند .
معرف های این مشکل پول ، مسکن ، کار ، وسایل زندگی ، تأمین مخارج ازدواج ، لزوم اشتغال ، تأمین مخارج عروسی و وسایل زندگی .
مشکلات مربوط به همسر : بعضی از مسائل مربوط به ازدواج به شرایط ضمن ازدواج بر می گردد و اغلب به شرایط طرف مقابل مربوط می شود .
یعنی اگر عدم توانائی های مالی در زمینه تأمین مخارج یا وسایل لازم برای ازدواج یا نوع شغل مشکلاتی هستند که به خود فرد مربوط می شود .
معرفهای این مشکل عبارتند از : توافق طرفین بر سر مهریه ، موافقت فرد با جهیزیه کم ، موافقت خانواده ها با جهیزیه کم ، موافقت با اشتغال همسر ( زن ) مشکلات اجتماعی – فرهنگی مربوط به فرد : علاوه بر مشکلات که در امر ازدواج صرفاً به فرد یا طرف مقابل مربوط می شوند مواردی دیگر نیز وجود دارند که ناشی از شرایط اجتماعی – فرهنگی محیط اجتماعی خود فرد یا طرف مقابل هستند .
معرف های این مشکل عبارتند : تصور از محمود شدن بعد از ازدواج ، تفاهم اخلاقی ، رعایت دستورات دینی ، زندگی با خانواده همسر ، انتخاب ادامه تحصیل یا ازدواج ، صحیح نبودن ازدواج قبل از خواهر یا برادر بزرگتر .
عوامل اجتماعی – فرهنگی مربوط به همسر : در صورت عدم تمایل طرف مقابل به زندگی با افراد خانواد همسر ، چنین امری خود به خود به صورت مشکل بر سر راه ازدواج در می آید .
بطور کلی همه شرط های ضمن ازدواج از سوی هر یک از طرفین می تواند مشکل آفرین باشد .
این وضعیت در مورد شرایط ادامه تحصیل پس از ازدواج دختران برای پسران می تواند به صورت مشکل در آید .
معرف های این مشکل عبارتند از : شرط زندگی با خانواده همسر ، ادامه تحصیل دختر ، قبول ازدواج با فردی که تحصیلات کمتری دارد .
توقعات و انتظارات : در گروه دختران مهمترین زمینه انتظارات داشتن شیک ترین لباسها و در گروه پسران اهمیت زیبایی همسر است .
میزان توقعات دختران بالاتر از پسران می باشد .
توقع پسران در مورد زیبایی همسر بیشتر از دختران است اما در مورد لزوم تهیه بهترین نوع جهیزیه و فایده برگزاری جشن در بهترین تالار توقع دختران بیشتر از پسران است .
به طور کلی میزان انتظارات دختران و پسران یکسال است .
ب ) عوامل مربوط به مشکلات ازدواج شامل : عوامل شخصی عوامل خانوادگی همسان همسری ازدواج با پایگاه اجتماعی بالاتر یا پایین تر گروه مرجع دیگران مهم چگونگی گذراندن اوقات فراغت طریق انتخاب همسر طریق آشنایی قبل از ازدواج توقعات و انتظارات احساس محرومیت نسبی چگونگی روابط اجتماعی ارزشهای ازدواج متغیرها پژوهش : متغیر وابسته : بالا رفتن سن ازدواج جوانان متغیر مستقل : بیکاری ، قیمت مسکن ، مشکلات اقتصادی ، سختگیری های خانواده ، تفاهم بین دو نفر اهمیت و ضرورت پژوهش : ازدواج یکی از سنت های دینی ما می باشد که باعث می شود انسان به کمال خود برسد و به همین دلیل پیغمبر اکرم (ص) می فرماید : « کسی که ازدواج نکرده دینش کامل نیست » اگر موانع ازدواج جوانان مخصوصاً دانشجویان رفع نشود باعث می شود هم انگیزه ازدواج کم شود و هم سن ازدواج بالا برود .
اهداف پژوهش : اهداف پژوهش مربوط به مسائل و مشکلات جوانان در امر ازدواج عبارتند از : ارزشیابی و توسعه صحیح فرهنگ ازدواج شناسایی موانع ازدواج جوانان شناسایی و رفع مشکلات اقتصادی به عنوان مانعی برای ازدواج شناسایی مفهوم دقیق و واقعی تفاهم رفع مشکلات مسکن ازدواج کنندگان تعیین نقش زوجین در برابر یکدیگر یافتن تفاوتها در چگونگی مشکلات و همچنین اولویت و اهمیت مشکلات نسب به یکدیگر بررسی و مقایسه تغییر مشکلات جوانان در طی نسل گذشته و کنونی شناخت مسائل و مشکلات جوانان در امر ازدواج یافتن عوامل و علل بروز مسائل و مشکلات جوانان در امر ازدواج بررسی میزان و چگونگی رابطه هر یک از عوامل با مسائل و مشکلات مربوط به ازدواج جوانان فصل سبز می توان در ماوراء یک نگاه عشق را بی دغدغه احساس کرد می توان این عشق را چون رشته ی محکم و بر پیچ و تاپ یاس کرد می توان در آسمان زندگی چشمها را بر افقها باز کرد می توان در بیکران یک نگاه فصل سبز عشق را آغاز کرد پیشگفتار : خانواده یکی از ابتدائی ترین اشکال شناخته شده زندگی اجتماعی انسان می باشد که از بدو پیدایش انسان در کره زمین تاکنون وجود داشته است .
کارکردهای مختلفی خانواده و نقش اساسی آن در جامعه یکی از مهمترین دلایل پیدایش و بقاء آن از ابتدا تا به امروز می باشد .
تجربه های علمی و تحقیقاتی گوناگون نیز لزوم وجود خانواده در زندگی انسان را به عنوان یکی از ارکان اصلی جوامع مورد تأیید و تأکید قرار داده است .
از اینرو خانواده به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی است که دارای قدمت بسیار زیادی بود و برای رفع اساسی ترین نیازهای انسان به وجود آمده است .
اگر چه قدرت خانواده به پیدایش انسان می رسد اما کارکرد اساسی خانواده یعنی ادامه نسل انسان بوسیله ازدواج تأمین می گردد و با توجه به اینکه ازدواج مقدمه تشکیل خانواده است .
بنابراین نهاد ازدواج مقدم بر خانواده خواهد بود .
بودن تردید ازدواج یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی – زیستی و فرهنگی مربوط به جامعه و انسان محسوب می شود .
این پدیده موجب تغییرات اساسی در خانواده گردیده و منجر به پیدایش خانواده های تازه ای می گردد .
بنابراین مطالعه ازدواج و مسائل و مشکلات مربوط با آن در جهت دستیابی به قانونمندیهایی اجتماعی به منظور تسهیل روابط اجتماعی و استواری بنیانهای خانواده ، توسعۀ بررسی و شناخت بیشتر در این زمینه را ضروری می سازد .
کانون خانواده به عنوان مهمترین و مرکز بروز و تداوم عواطف انسان در متن زندگی اجتماعی می باشد .
امروزه با تغییر کارکردهای خانواده و ظهور عرصه های جدیدی از کانون های روابط اجتماعی در جهان غرب همواره این ترس وجود دارد که نقش عاطفی خانواده بکلی از بین برود .
در امر مقدس ازواج که پایۀ تربیت انسانهای کامل است ، نباید به ارزشهای دروغین و آداب و رسوم ناروا و ناپسند توجه نمود بلکه سلامت جسم و جان و دین و دختر و پسر را باید اساس پذیرش قرار داد .
ازدواج رابطه ای است که طرفین ربط را تا حد زیادی از بی بندوباری نامشروع و انحرافات اخلاقی و جنسی مصون می دارد .
امام موسی بن جعفر علیه السلام فرموده اند : « جهادُ المراهِ حُسنُ التَّبعَّلِ » « جهاد زن خوب شوهرداری کردن است » ازدوج ازدواج چیست ؟
از دیرباز جوامع مختلف پیوند میان زن و شوهر را به عنوان ازدواج مورد قبول قرار داده اند .
اما در طول زمان انواع مختلفی از ازدواجها پدید آمده است .
با وجود این مشابهت ها و عناصر نسبتاً ثابتی در این پدیده همراه وجود داشته است .
کارلسون ازدواج را اینگونه تعریف می کند « ازدواج فرایندی است از کنش مقابل بین دو فرد یک مرد و یک زن که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسم زناشوئی خود برپا داشته اند .
گلودلوی اشتروس معتقد است : ازدواج عبارتس از پیوند میان دو انسان از دو جنس مخالف که از طریق این پیوند رسمی و قانونی مجازند که با یکدیگر مناسبات جنسی برقرار نمایند .
می توان گفت ازدواج به عنوان پدیده ای است که طی آن به منظور تشکیل و ادامۀ زندگی زناشوئی بین زن و مرد پیوندی قانونی و مشروع برقرار می گردد .
این پیوند که از یکسو متکی بر نیازهای طبیعی است در یک قالب اجتماعی صورت می گیرد که متکی بر شرایط اجتماعی ، هنجارها ، تجربیات و به طور کلی نظام فرهنگی جامعه است .
ازدواج و عوامل مؤثر بر آن : به دلیل اینکه ازدواج و همسرگزینی بشدت در حال تغییر و تحول است برای متفکرین به صورت مسئله در آمده است .
در جریان تغییرات اجتماعی ارزشها و هنجارهای اجتماعی تغییر می کنند بنابراین شیوه های همسر گزینی هم بشدت تغییر کرده و همچنین انتظارات زن و شوهر از همدیگر و هم مناسبات بین آنها را دگرگون می کند .
این مسائل باعث شده تا ازدواج و همسر گزینی روز بروز بیشتر مورد توجه محققین قررا بگیرد .
قطعاً از عوامل مهم این امر یکی تغییر ساخت خانواده و با وجود آمدن خانواده هسته ای زندگی آپارتمان نشینی ، اشتغال هر دو نفر ( زن و شوهر ) و کاهش تعداد بچه ها همراه با تغییر در شیوه های تربیتی مجموعه ای از این مسائل را به وجود آورده اند .
خانواده در تنظیم روابط مربوط به مناسبات جنبی ، در تنظیم قوانین مربوط به مالکیت و حتی مراسم خواستگاری و ازدواج تأثیر تعیین کننده ای دارد .
کانون خانواده به عنوان مهمترین مرکز بروز و تداوم عواطف انسانی در متن زندگی اجتماعی می باشد .
یکی از فرضیه هایی را که از مطالعه ازدواج به عنوان امر فردی و امر اجتماعی می توان استخراج نمود به قرار زیر است : مفهوم ازدواج بر همسرگزینی و انگیزه ازدواج و حتی بر خانواده تأثیر می گذارد .
براساس برداشتهای سنتی ازدواج پیش فرض تشکیل خانواده است .
رابطه بین مفهوم فردی ازدواج و همسرگزینی و سرانجام انگیزه ازدواج از یک طرف و تأثیر آن بر خانواده هسته ای از طرف دیگر در جدول شماره یک نشان می دهد .
ص 35 و 34 از نظر ویلیام گود : روند انتخاب همسر درست مثل یک نظام اقتصادی عمل می کند شکلهای انتخاب همسر نیز بیشتر یک امر اجتماعی – فرهنگی است و از یک جامعه و جامعه دیگر فرق می کند .
تأخیر سن ازدواج : عمل اجتماعی ازدواج و در نقش و مقام اجتماعی که به فرد ازدواج کرده با عنوان شوهر و زن داده می شود و ارزشها و هنجارها و گروههایی که این عمل را کنترل می کند – و به تعبیری در این عمل و ساختی که این عمل در آن انجام می شود – چند جنبه قابل توجه است .
مراسم ازدواج در واقع یک « مراسم گذر از کودکی و نوجوانی به بزرگسالی است و به همین خاطر در هر جامعه ای فقط افرادی می توانند ازدواج کنند که ویژگیهای بزرگسال بودن را کسب کرده باشند و به همین دلیل وظایف خاصی بر دوش آنها قرار می گیرد و پاداش هایی به آنها تعلق می گیرد .
در عمل اجتماعی ازدواج بلوغ جسمی – جنسی ، بلوغ عاطفی ، بلوغ اقتصادی ، بلوغ اجتماعی مطرح است که با ازدواج این جنبه ها توسط جامعه مورد تأیید قرار گرفته و هویت اجتماعی شخصی دارای ویژگی خاصی می شود و نقش و مقام های تازه ای می یابد .
بلوغ جسمی – جنسی تا حدود زیادی مستقل از مسائل فرهنگی است اما از آن متأثر است حداقل در احساس این امر بلوغ عاطفی تابع سن ، بلوغ جسمی - جنسی و شرایط اجتماعی فرهنگی است و در عین حال شرایط محیطی و نوع معیشت هم بر آن تأثیر دارند .
هم صحبتی با والدین و احساس وابستگی عاطفی به آنها در جوانی کم رنگ می شود و در مراحلی از بین می رود .
بلوغ اقتصادی وقتی حاصل می شود که شخص توانایی تولید پیدا کند و در تأمین معاش مجبور به استفاده از تولید دیگران بنا شد .
در مورد خاص بحث ما بلوغ اقتصادی وقتی است که مرد بتواند تأمین کننده مخارج اقتصادی یک خانواده هسته ای باشد .
بلوغ اجتماعی داشتن هویت اجتماعی بزرگسالان در جامعه است که عمدتاً با گذر از ازدواج مورد تأیید قرار می گیرد .
گرچه لوازم آن قبل از آن باید تحقق یابد مانند قدرت تشخیص ، قدمت تصمیم ، حدی از سن و ...
که همگی در چهارچوب ارزشها و هنجارهای جامعه مشخص شده اند .
ازدواج یک مبادله اجتماعی است : ازدواج یک تبادل است .
مبادله ای بین دو خانواده و نیز بین دو شخص رخ می دهد همه شنیده اید که در برخی روستاها هنوز هم یک دختر می دهند و یک دختر می گیرند .
ازدواج پیامبر با دختر ابوبکر و یا دختر عمو که هر دو از افراد بانفوذ در قبیله خود بودند ، موجب پیوند خویشاوندی پیامبر (ص) با قبیله آنها و باعث دفاع آنها از پیامبر گردید .
اینکه هرچه مهریه و هدیه نقدی پسر به دختر بیشتر باشد توقع جهیزیه بیشتری از خانواده عروس دانرد و اینکه دخترهای زیادی ازدواج با پسری که تحصیلاتش از دختر کمتر است سرباز می زنند معمولاً سعی می شود ارزشهای مساوی مبادله گردد .
پسران جوان باید هم شأن خود زن بگیرند یا هم شأن پدرانشان : پسران و دختران از نوجوانی به جوانی می رسند و علاوه بر بلوغ جنسی به بلوغ روانی نایل می شوند و احساس نیاز به ازدواج و همسرگزینی می کنند .
مدیر هستی نیز از این طریق بقاء نوع انسان را عملی ساخته چون انسان را علاقمند به ازدواج کرده است .
بسیاری از ریزه کاریهای مراسم ازدواج نمادهایی هستند که منزلت اجتماعی و رتبۀ خانواده ها را به نمایش می گذارد .
سنگین شدن مهریه سنگین شدن جهیزیه سنگین شدن نقدینه و مخارج عقد و عروسی سنگین شدن اجاره بهای مسکن بالا رفتن مخارج ماهانه زوج جوان ضرورت داشتن درآمد بیشتر شناخت مسائل مشکلات جوانان در امر ازدواج : بررسی شناخت مسائل و مشکلات جوانان در امر ازدواج از این جنبه حائز اهمیت است که عبارتند از : شناخت مسائل و مشکلات مربوط به ازدواج کمک می کند تا یکی از مهمترین عوامل مؤثر در شبکه روابط اجتماعی مورد بررسی و دقت نظر قرار گرفته و اطلاعات مفیدی در این زمینه ها حاصل گردد .
استرس بنیان خانواده یکی از پیش شرط های موفقیت و پیشرفت جوامع مخصوصاً جامعه ایران محسوب می شود .
با توجه به پدیده بسیار مخرب و ناشایست طلاق که رسول خدا من از آن به عنوان ابعض الهلال یاد فرموده اند که اثرات منفی بسیار زیادی در جامعه به جای می گذرد ، مطالعات اجتماعی مربوط به ازدواج اهمیت پیدا می کند .
اگر پویایی و شادابی جامعه با توجه به نهادها و گروهها و نهایتاً اعضای آن جامعه تبیین و تحلیل گردد .
در این صورت جوانان بیشتری سهم را خواهند داشت .
جوانان نیروی فعال و سازندۀ جامعه محسوب می شوند .
یکی از اهداف ضمنی تشکیل جوامع برطرف ساختن نیازهای انسان محسوب می شود .
در هر جامعه ای متناسب با شرایط اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی ، محدودیت ها و شرایطی برای همسرگزینی وجود دارد .
علاوه بر این در هر جامعه ای هنجارهائی وجود دارد که براساس آن هنجارها مشخص می شود .
که چه فردی می تواند ازدواج کنند ؟
یکی از نکات مهم در مورد ازدواج جشن ازدواج است که علت برپایی آن به معنای اعلام تعهد متقابل دو نفر به همگان باشد .
مهمترین کار برد این مراسم عبارتست از رسمیت بخشیدن به مناسبات بین زن و مرد و همچنین مشروع بودن فرزندانی که به دنیا خواهند آمد .
ازدواج به عنوان پدیده ای است که در قالب مبادلۀ اجتماعی صورت می گیرد بنابراین عناصر مربوط به مبادله یعنی داده و ستاده که اغلب شامل عناصر اجتماعی است که بر ازدواج تأثیر می گذارد .
مهمترین عوامل مؤثر بر مشکلات جوانان در ازدواج عبارتند : عامل همسان همسری ازدواج با پایگاه اجتماعی بالاتر یا پائین تر از خود به نظر می رسد که با توجه به شرایط اجتماعی و اهمیت چگونگی وقوع ازدواج محدوده معاشرت اجتماعی به قلمروهای زندگی نیز در ارتباط می باشد ، برای تبیین مسئله متغیری مناسب باشد .
شامل متغیرهای جزئی تر دیگر از جمله طریق آشنای قبل از ازدواج و طریق انتخاب همسر .
ارزشهای اجتماعی از جمله موارد مشخص تر می توان توقعات و انتظارات جوانان از یکدیگر و خصوصیات همسر اشاره کرد .
بررسی جامعه شناسی ازدواج جوانان : یکی از خواسته های اغلب جوانان در جامعه ازدواج کردن و تشکیل خانواده است جوانان برای ارضای نیازهای زیستی و غریزی خود و به منظور رسیدن به آرامش خاطر نیاز به ازدواج و تشکیل خانواده دارد .
مشکلات مختلفی که از لحاظ اقتصادی و مالی ادامه تحصیل و بیکاری و نظایر آن وجود دارد مانع از ازدواج جوانان در سن مناسب می شود .
اگر جوانان نتوانند به موقع برای ازدواج و تشکیل خانواده اقدام کنند عوارض و پیامدهای ناگوار درونی و بیرونی به وجود می آید .
جوانان با توجه به حساسیت ها و غرور در دوره جوانی از این امر بیشتر متأثر شده و شرایط عادی و بهنجار شخصیت آنان تحت تأثیر قرار می گیرد .
ازدواج یک قرارداد اجتماعی مبتنی بر توافق و سازش بین زن و مرد برای دوام جامعه دانست که براساس قانون و شرع مقدس انجام می پذیرد .
چهار دلیل عمده وجود دارد که به توسط آن جامعه در امر ازدواج دخالت دارد که عبارتند از : به واسطه ازدواج ژن ها جابجا می شوند .
از طریق ازدواج طبقات اجتماعی مزوج می شوند در این صورت طبقه کاستی باقی نخواهند ماند .
از طریق ازدواج آینده جامعه تنظیم و فراهم می شود .
از طریق ازدواج ایدئولوژی های اجتماعی تحقق می یابد .
تمایل شدیدی وجود دارد که پسر و دختر جوان بعد از ازدواج در یک محل جدید سکنی بگزینند به هر جهت خیلی از جامعه شناسان معتقدند که سن ازدواج به شدت تحت تأثیر میزان درآمد و سطح سواد است .
هر چند که سطح سواد زن و مرد کمتر باشد ازدواج هم در سن پائین تر خواهد بود .
در جوامع سنتی و بخصوص جوامع در حال انتقال به دلیل اهمیت ازدواج و ادامۀ زندگی که سایر جنبه های شخصیت اجتماعی فرد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد .
جوانان از اینکه مبادا زندگیشان به طلاق منجر شود از ازدواج خودداری می کنند .
این امر در جامعه ای مثل ایران برای زنان و خانواده دختر مهمتر است و به همین دلیل می خواهند تمام جوانب احتیاطی را رعایت کنند و عواملی که در آینده ممکن است .
باعث از هم پاشیدگی زندگی مشترک شود .
از اول بررسی بکنند که در مورد دختر آنها تا چه اندازه می تواند مدخلیت داشته باشد یکی از راههای کنترل طلاق از سوی خانواده ها افزایش میزان مهریه در حین ازدواج از سوی خانواده دختر می باشد این امر که از سوی خانواده دختر به عنوان ضامن تحکیم رابطه ازدواج تلقی می شود از سوی پسر و خانواده اش به عنوان یک مشکل جدی و مانعی بر سر ازدواج تلقی می گردد به این ترتیب مهریه و میزان آن در حین ازدواج نیز به عنوان یکی از مشکلات در نظر گرفته می شود .
یکی از عوامل و علل اصلی مربوط به مشکلات ازدواج جوانان در جامعه ایران می توان با افزایش سطح توقعات و انتظارات جوانان و خانواده های آنان در هنگام ازدواج اشاره نمود .
یکی دیگر از علل مشکلات ازدواج این است که در جامعه ما مثل همه جوامع سنتی برای ارضای نیازهای جنسی راهی غیر از ازدواج وجود نداشت ولی بتدریج در حال حاضر راههایی وجود دارد که مردان بدون ازدواج هم می توانند نیازهای جنسی خود را ارضای بکنند و دور و بر ازدواج نمی روند و می تواند کاهش ازدواج یا بالا بردن سن ازدواج را تحت تأثیر قرار می دهد .
اطلاعات : هر جوانی لازم است که قبل از ازدواج اطلاعاتی در مورد خودش و نیز در مورد جنس زن و مرد و به طور کلی اطلاعاتی در مورد مختلف داشته باشد که این اطلاعات عبارتند از : اطلاعات راجع بخودش ( خودشناسی ) اطلاعات راجع به زن و مرد اطلاعات راجع کار و وظیفه اطلاعات راجع به خود : حکمای یونان گفته اند که خودشناسی مقدمه ای بر خداشناسی است .
اگر کسی خود را آن طور که هست نشناسد ، زندگیش همیشه در تضادهای بیهوده سپری خواهد گشت .
طرحهایی که برای زندگی ترسیم می نمایند چون مناسب شخصیتشان نیست این احساس را در آنان به وجود می آورد .
که چیزی ناقص است و آن طوری که دوست دارند از شور و شوق زیستن برخوردار نیستند .
راهی پیدا کنیم تا از خود شناخت و آگاهی نسبت به نقاط قوت و ضعف خود پیدا کنیم چون در صورت شناخت بهتر می توانیم تصمیم بگیریم دودلی کاهش می یابد و اقدام برای اجرا به راحتی صورت می گیرد و در نتیجه از زندگی لذت بیشتر و بهتری خواهیم برد .
مهمترین و اولین وظیفه هر جوان در زندگی کشف خود واقعی و رفع نقاط ضعف و شکوفا نمودن نقاط قوت آن می باشد .
انگیزه : انگیزه عبارت است از نوعی میل نسبت به رسیدن به چیزی شخصی و یا هدفی معین .
بعد از رشد و اطلاعات داشتن انگیزه برای ازدواج است در جوانی داشتن انگیزه ازدواج از ضروریات دیگر زندگی است .
داشتن انگیزه برای ازدواج عبارت است از حالتی که در شرایط سلامت جسم و روان به طور تدریجی در طی مراحل رشد و در زمان خاصی از دوران زندگی پیش می آید .
داشتن انگیزه برای ازدواج امری طبیعی است که خداوند در وجود انسان به ودیعه گذاشته است .
خداوند انسان را به گونه ای خلق نموده است که در یک سن خاص نوعی جاذبه و کشش درونی نسبت به جنس مخالف پیدا می کند .
ازدواج برای انسان لازمه زندگی است و داشتن انگیزه برای آن امری طبیعی است و جوانان باید این مسئله را بسیار جدی تلقی کنند .
چگونه باید ازدواج کرد ؟
ایرانیان از زمانهای بسیار قدیم بنای زندگی خود را بر خانواده استوار کرده و به تشکیل خانواده اهمیت فراوان داده اند .
وجود خانواده سبب خواهد شد که کودکان در قالب خانواده هویت پیدا کنند به اصل و ریشه خود واقف شوند و اصالت خود را حفظ کنند .
برای یک ازدواج مناسب از چه راهنمای باید استفاده کرد ؟
الف ) انتخاب از طریق خواستگاری ب ) انتخاب از طریق شناخت قبلی و بعد خواستگاری انتخاب و ازدواج از طریق خواستگاری کردن یک سنت بسیار خوب قدیمی است که در دنیا شاید از نه هزار قبل از میلاد مسیح (ع) وجود داشته است .
زندگی زناشویی یعنی مسئله و زندگی با دیگران یعنی مسائل مختلف خواستگاری از اتفاقات خوب و زیبای زندگی است .
خانواده ها حضور دارند و بسیاری از مسائل از دیدگاه آنان پنهان نمی ماند به همه چیز فکر می کنند و برای هر مسئله ای راه حلی پیدا می کنند .
زوجین باید در موارد چند با یکدیگر همخوانی داشته باشند : همخوانی فامیلی همخوانی مذهبی همخوانی فرهنگی همخوانی از نظر میزان تحصیلات همخوانی سنی زوجها همخوانی از نظر زیبایی و تناسب قد و اندام همطرازی و همخوانی از نظر زبان و ملیت همخوانی و همطرازی از نظر سلامت جسم و روان همخوانی از نظر تفکر هوش و قضاوت همخوانی خلقی در میان انسانهای اولیه هر بار روابط یک مرد با یک زن یک ازدواج قلمداد می شود و امروزه هر بار یک قرارداد دائمی میان دختر و پسر بسته می شود یک ازدواج اجتماعی روی می دهد .
امروزه نه تنها قرارداد اجتماعی اولیه دختر و پسر معیار یک ازدواج است و تعداد مقاربت ها معیار نمی باشد .
فواید کلی ازدواج : ایجاد محیطی آرام و محترم برای ارضای جنسی ایجاد محیطی خانوادگی و تبدیل دو نفر به سه یا بیشتر عمل به دستورات مذهبی و آرام کردن وجدان حذف فشار ناشی از فرهنگ و خرده فرهنگ در اقدام به ازدواج تبدیل عشق کاذب به صفحه های عملی و دستی و عاطفه گرایی مبتلا نشدن به بیماریهای مقاربتی و مسری امکان پدر شدن یا مادر شدن پرورش توانمندیهای همیاری و مددکاری امتحان قدرت زن و مرد در نگاهداری و تربیت فرزندان پرورش استعداد از خودگذشتگی برای فرزندان و همسر و خانواده ادغام دو نوع روحیه و ساخت روانشناسی و افزایش قدرت سازگاری تبدیل تخیلات به واقعیات عمل به فطرت انسانی و کمک به تنازع بقاء روی کره زمین انجام وظیفه الهی که بر عهده هر مسلمانی گذاشته شده است .
کسب تجربه در مورد تفاوت دوست داشتن و عشق ورزیدن کسب تجربه برای اقتدار و نحوه به کارگیری آن در زندگی نجات از دنیای تنهایی که طی آن ممکن است فرد به انواع انحرافات و بیماری ها مبتلا شود .
آشنایی با شیوه های تفکر و عاطفه و خلق و ساختار کلی زنان برای مردان و بالعکس ارضای میل جنسی در هر زمان ممکن و مقدور به طور مشروع پرورش استعداد اقتصادی و تقویت انگیزه های تلاش و کوشش کسب تجربیات شخصی در نحوه تبدیل و ترکیب دو نوع روحیه امتحان قدرت زن و مرد در نگهداری و تربیت فرزندان ایجاد دامنۀ مشترکی از منافع فردی یعنی نفع مشترک با عنوان انگیزه همکاری دائمی نظر اسلام و قرآن در مورد نیازهای جنسی و نحوه ارضای آن و ازدواج : یکی از تمایلات اساسی انسان ارضای غرایز جنسی است .
ارضای صحیح غریزه جنسی نقش اساسی در آرامش و تعادل روانی و رفتاری دارد .
افرادی که ازدواج نمی کنند دارای نابسامانی های روحی و اخلاقی بسیار هستند که از حرکات و سکنات آنها می توان به این واقعیت پی برد .
قرآن برای این غریزه ارزش و اصالت خاصی قایل است .
نه به آن بی توجهی می کند و نه آن را به گونه ای که باید غریزه جنسی از راه صحیح آن که ازدواج است ارضاء شود و ارضای آن را به وسیلۀ ازدواج صحیح موجب آرامش روانی انسان می داند ، قرآن غرایز جنسی را وسیله ای می داند تا انسان با بهره برداری صحیح از آن بتواند در جهت حقیقی حیات حرکت کند .