دانلود تحقیق روانشنانسی بازی کودک

بازی زندگی کودک نیست ، اما تمام زندگی کودک بازی است

تاریخچه بازی:

شروع بازی را می توان به گذشته های دور، حتی از بدو پیدایش انسان نسبت داد.

در حقیقت بازی جزئی از زندگی انسان از بدو تولد تا زمان مرگ است و در کل تاریخچه بشریت مندرج است.

انسان از نظر فیزیولوژیکی نیاز به جنبش و حرکت دارد و برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیاز به تفکر دارد و بازی خمیر مایه تفکر است.

تشکیل اجتماعات اولیه بشری نحوه و شکل  جدیدی از بازی را پدید آورد و بازی های گروهی به صورت نمایشی از عبادت ارواح و پرستش اشیائ گرفته تا رقص شکار و رقص جنگ، مجموعه ای از راههای بر آوردن نیازهای جمسانی و ذهنی افراد را به بازی فراهم آورد.

در ابتدا بازیچه بشر، مواد و اشیاء خام و طبیعی به دست آمده از طبیعت بود، قطعه ای سنگ، به دست گرفتن آن ، حرکت دادن آن و سرانجام غلتاندن یا پرتاب آن همه نوعی بازی محسوب می شوند.

رشد ذهنی یا اجتماعی انسان و تسلط پیش رونده او بر طبیعت امکان دست کاری در اشیاء طبیعی را به  وجود آورد و از این زمان اشیاء به خواست انسان تغییر شکل داده شده تا بتواند اندیشه او را در شکل دهی به بازی غنای بیشتری بخشند روح  او را راضی تر گردانند.

حجاری های روی دیواره غارها و تشابه آنها با مواد مورد نیاز بازی به برداشت ما از قدمت بازی ارزش بیشتری خواهد بخشید.

انواع  زبان در جهت انتقال اندیشه ها و تشکیل  جوامع بزرگ تر بشری به علت آسان تر شدن راه تبادل اطلاعات ، بدعت جدیدتری در بازی به وجود آورد.

در واقع این دوران آغازگر  در بازی های  خلاقانه تری است که نیاز به استفاده از زبانو کلمات برای انجام آنها ضروری بود.

تعریف بازی

 بازی نیز همسان با سایر پدیده ها ابعاد جنبه های وسیعی را در برمی گیرد.

گوناگونی این ابعاد باعث شده تا تعریف های زیادی از بازی ارائه گردد.

در فرهنگ بزرگ « وبستر » بازی به صورتهای زیر تعریف شده است.

الف: حرکت، جنبش ، و فعالیت و مثابه حرکت عضلات

ب: آزادی یا محدوده ای برای حرکت یا جنبش

ج: فعالیت یاتمرین برای سرگرمی به تفریح یا ورزش

ورزش در  فرهنگ « وبستر» به معنی هرگونه فعالیت یا تخریبی که باعث لذت، سرگرمی، تفریح با اشتغال باشد تعریف شده است.

مقایسه دو تعریف مذکور به این استنتاج منجر میگردد که « بازی» و « ورزش» در حقیقت دوکلمه قابل تبدیل به یکدیگر بوده و تفاوتی چندان با هم ندارند.

آنچه که در تعریف ورزش اضافه گردیده، رعایت برخی از سنن و یا قوانین مقرره است که این موضوع در بازی نیز صادق می باشد.

یعنی انجام هر بازی احتمالاً مستلزم رعایت مجموعه ای از قوانین و سنن است ، به طور مثال، در هنگام بازی کودکانی در سنین بالاتر که برای توجیه اعمال خود با اشیاء و یا موجودات واقعی یا خیالی از کلام استفاده می کنند رعایت مقررات به وضوح قابل مشاهده است اما در بازیهای انفرادی که بازیگر در خود فرو می رود و کلامی از او در توجیه اعمالش شنیده نمی شود، چگونه حرکات او مبین رعایت برخی از مقررات مدون است که این امر به ویژه در هنگام تقسیم بندی بازیها به عنوان یکی از معیارهای متمایز کننده بازیهای سرگرم کننده و بازیهای بدنی از سایر بازیها  موردنظر قرار گرفته است.

در حقیقت نگرش به بازی به عنوان نوعی از فعالیتهای بدنی و عضلانی باعث پدید آمدن نظریاتی چند از جمله «اسپنسو» بازی را انگیزه مصرف بی هدف انرژی زیادی بدن می داند و با بسط نظریه خود استفاده از تمثیلی حیوانی می گوید:

 بازی یک تقلید عادی از انواع فعالیتهایی است که یک اندام برای ادامه حیات خود مجبور است آنها را انجام دهد مثلا با دیدن بچه گربه ای که به دنبال توپ پنبه ای می گردد و آن را می غلتاند« برای آن کمین می کند و سپس روی آن می جهد متوجه می شویم که تمام این فعالیتها ( ورزش) نمایشی از تعقیب شکار می باشد.

رضایت خیالی از ارضاء غرایز کشتاری که امکان ارضاء واقعی آنها میسر نیست.

دیدگاه « اسپنسر» در زمینه بازی انعکاسی از عقیده طرفداران « نظریه انرژی مازادی» است که عقیده دارند بدن مقداری انرژی دارد که آن را به صورت فعالیتهای هدف دار یعنی«کار» یا فعالیتهای بدون هدف یعنی « بازی» مصرف می کند.

جالب آنکه بازی در هر یکی از نظریه ها جنبه ای خاص و گوناگون و حتی در بعضی مواقع تضاد به خود می گیرد به طور مثال در حالیکه اسپنسر و طرفداران او از نظریه انرژی مازاد دفاع می کنند گروهی دیگر از نظریه رفع خستگی یا نظریه تفریحات را مطرح می کنندو در این میان « لازاروس» با تکمیل این نظریه میگوید: از آن رو که انجام کار یا فعالیت نیاز زیادی به مصرف انرژی دارد لذا انسان باید درمقابل مصرف انرژی لازمه مقداری استراحت محدود یا خستگی خود را از تن در کند او عقیده دارد که جبران انرژی مصرفی یا خستگی در کردن صرفاً از طریق استراحت میسر نمی شود، بلکه این برای جبران انرژی باید از نیروهای دیگری که در کار مورد استفاده قرار نمی گیرند استفاده کرد و این نیروها در بازی متمرکز می باشند.

در واقع اگر چه دو نظریه بالا در ظاهر با هم متضاد هستند اما نکاتی مشترک نیز با هم دارند.

هر دو نظریه اعتقاد به تحرک و فعالیت دارند، هر دو بازی را برای سلامت جسم ضروری می دانند و از طرفی تلویحاً هدف دار بودن بازی را قبول دارند.

تفریح و سرگرمی از دیگر وجوه مشترک میان این دو نظریه است و هر دو می پذیرند که تفریح یا سرگرمی کیفیتی است که در هر بازی وجود دارد که در این رابطه « لیبرمن» پنج ویژگی برای تفریح بازی قائل است که عبارتند : ویژگی جسمانی، اجتماعی، ادراکی، تفریحی و سرگرم کننده، لذا باید سعی نمود تا بازیهای کودکان حتی الامکان تمامی خصوصیات مذکور را در برداشته باشد.

در این اواخر « پاتریک» با توجه به ساخت جوامع صنعتی و پیشرفته نظریه قدیمی بازی را مبنی بر اینکه : « بازی برای تخفیف خستگی ناشی از کار لازم است» را مطرح نموده است.

نظریه تنش زدایی

براساس نظریه تنش زدایی انرژی مصرف شده از راه بازی تامین می شود.

این نظریه بر این باور است که بدن بعد از مدتی فعالیت خسته می شود و برای رفع خستگی باید فعالیتی تنش زا ( بازی )را انجام دهد، لذا زمان بازی هنگامی فرا می‌رسد که انرژی بدن در حداقل خود باشد، نه زمانی که بدن انرژی بیش از حد خود را داشته باشد در این نظریه نوع بازی چندان مهم نیست بلکه می توان برای کسب انرژی مصرف شده از هر نوع بازی استفاده نمود.

پاتریک میگوید: ساختمان مغز کودکان مثل ساختمان مغز آدم های اولیه است که هنوز تکامل نیافه است و لذا آنها اعمال عالی ذهنی کمتری دارند و در عوض فعالیت جمسی که آن را بازی می گوییم در آنها زیادتر می باشد.

اهمیت این نظریه در تغییر و فعالیت و استراحت است اگر کودکان و بزرگسالان برای مدت طولانی به کاری اشتغال ورزند خسته می شوند و باید نوع فعالیت را تغییر دهند و به کارهایی که لذت بخش است و استراحت را در بر دارند.

بپردازند. 

بپردازند.

فرهنگ « عمید» بازی را به عنوان اسم چنین تعریف کرده : سرگرمی به چیزی، ورزش، تفریح و قمار و به عنوان « بازی کردن، چیزی در دست گرفتن و خود را بیهوده در آن سرگرم ساختن و فریفتن.» در این تعریف به معنای مجازی بازی توجه شده نه تعریف منطقی ان ، یعنی کسی را سرگرم ساختن و فریفتن بیشتر اشاره به فضای مجازی دارند نه مفهوم عملی آن به طور مثال در هنگامی که فردی، قول به انجام کاری داده اما اجراء آن را بی دلیل و یا براساس دلایلی غیر منطقی به تعویق می اندازد.

اصطلاحاً می گویند که شما را بازی می دهند و مراد از بازی دادن در این جمله فریفتن یا سرگرم ساختن است.

از جنبه دیگر موضوع ذکر کلمات « سرگرم ساختن بیهوده» نیز چندان قابل قبول نیست، زیرا این تعریف بیشتر همگام با نظراتی است که بازی را بدون هدف می‌شناسند و منظور از آن را گذران وقت می دانند نه عامل تربیت و رشد قوای ذهنی، اجتماعی، عاطفی و جسمی، چرا که بازی به عنوان سرگرمی بیهوده در حقیقت با لهو و لعب همخوان است اما بازی باید عملی مهم باشد در ساخت شخصیت فرد و به رشد جنبه های اجتماعی، فرهنگی، ذهنی، بدن انسان کمک نماید.

مک دوگال بازی را تمایل موجود زنده برای رشد غرایز می‌داند، البته پیش از آنکه این غرایز میدان عمل پیدا کند که این به نام نظریه غریزی معروف است چنین برداشتی در نظریه پیش تمرین نیز مشخص شده است.

« بر اساس این نظریه بازی رفتار غریزی است .

سرگرم شدن کودک به بازی به طور غریزی است و در اصل شکلی از رفتار رشد یافته تری است که او در آینده باید به کار بندد.

از این رو محتوای بازی را محتوای نوع فعالیتی تشکیل می دهد که کودک باید در دوران بلوغ و بزرگسالی داشته باشد.

در این تئوری فرض بر آن است که بازی کودک نوعی آماده سازی او برای آینده است.» در مقابل نظریات گوناگون بازی به عنوان وسیله ای برای آماده سازی زندگی، استانلی هال نظریه تکرار تاریخ یانظریه تجدید تکاملی را برای بازی های کودکان مطرح می کند.

از این دیدگاه بررسی بازی براساس فعالیتهای زندگی آینده انسان چندان صحیح به نظر نمی رسد، بلکه باید بازی را در ارتباط با اعمال گذشته انسان در نظر گرفت.

انسان به صورتی طبیعی و از طریق وراثت مهارتهایی دارد که در زمان حال چندان مناسب زندگی او نیستند ، لذا باید به نحوی این مهارتها غیر ضروری را از خود دور کند و بهترین راه برای دور کردن این زنجیره ها بازی است.

بر اساس این نظریه کودک برای رسیدن به مرحله رشد درست همان مراحلی را طی می کند که بشر بر وی در جهت تبدیل شدن به انسانی متمدن طی نموده است.

این مراحل از بدوی ترین دوران شروع شده و رفته رفته به مرحله نسبتاً آگاهی می رسد و همزمان با این پیشرفت انسن نیز از فعالیتهای مربوط به زندگی ابتدایی رها گشته و آماده فعالیتهای لازم برای زندگی خویش می گردد.

تحقیقات روانشناسی تاکنون نشان داده که محرکاتی از قبیل گرسنگی، تشنگی، تمایلات جنسی، درد ، ترس و تنبیه و غیره باعث بروز تمایلات و رفتارهای گوناگونی در حیوانات می شود سوالی که در این رابطه مطرح می شود.

این است که هرگاه محرکات فوق الذکر وجود نداشته باشند چه انگیزه ای ( هایی) باعث بروز رفتار در حیوان یا انسان می گردد.

بعضی از مطالعات وجود یک سائق اکتشاف را مسلم فرض کرده و نتیجه گرفته اند.

انگیزه هایی که تحت نام هایی از قبیل دست یابی، ، تسلط، اکتشاف، کنجکاوی و بازی طبقه بندی شده اند می توانند به مثابه محرکها یا انگیزه هایی برای رفتار حیوان یا انسان در نظر گرفته شوند و از این رو نظریه سائق اکتشاف را بازی مطرح نموده‌اند.

با مطالعه دیدگاه‌ها و نظریه های ارائه شده در بالا مشخص می شود که هر یک از آنها جنبه ای خاص از بازی را مورد نظر قرار داده و آن را برجسته تر نموده اند و این امر باعث فراموشی سایر جنبه های بازی گردیده است آقای جلالی می گوید: اینکه بازی امری است مجزا از سایر اعمال و بنابراین محتاج به نظریه مخصوص است چندان صحیح به نظر نمی رسد.

زیرا بازی تنها نامی است که به یکی از اعمال کودک می دهیم و آن را اثر محرکات آنی و نه به واسطه یک منظور بعدی و نهایی اجراء می شود، زیرا که آنها هنوز به مرحله بلوغ بزرگان نرسیده اند و تجارب لازم را برای درک قوانین علت و معلولی که آنها را قادر به پیش بینی می کند، دریافت ننموده اند و واقعاً شایدعلاقه کودک به بازی از آن جهت است که رشد بدنی کودک سریع تر از رشد بدنی اشخاص بزرگ بوده و بهمین علت بیرون دادن نیروی اضافی برای آنها لازم است پس با عقیده اسپنسر موافق هستیم ولی در ضمن نظریه او نمی گوید که چرا طفل هجده ماهه به جلو و عقب می دود و جیغ می کشد و فریاد می کند، در صورتی که کودک 12 ماهه موش و گربه بازی می کند.

نظر هال در این که اشخاص غیر کامل در عقل، خواه کودکان یا غار زیان از نظر بازی به یکدیگر شباهت دارند کاملاً صحیح است، ولی این دلیل بر ان نیست که کودک همان مراحلی را که بشر از ابتداء تا کنون پیموده باید سرنماید ازطرفی مسلم است که کودک از بازی اموری می آموزد که در زندگی بعدی او دخالت دارد ولی نمی توان قبول کرد که کودک برای یاد گرفتن کارهایی که بعداً بایدعهده دار گردد به بازی می پردازد.

اقای جلالی می گوید: بازی خوش آیند است، کودکان تندرست احتیاج به تشویق برای بازی ندارند، آنها از آن جهت بازی می کنند که می خواهند بازی کنند.

بازی برای آنها هدف و غایت است، بیشتر اوقات بیداری آنها در یک نوع فعالیت که رضایت خاطر آنها را فراهم می سازد صرف می شود و رضایت خاطر از آن جهت حاصل می شود که فعالیت آنها لذت بخش است.

با توجه به تعریف و نظریه های گوناگونی که در مورد بازی مطرح است و خلاصه ای از چند نظریه در صفحات گذشته بیان شد می توان گفت : « هر گونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدف داری که در اوقات فراغت یا اشتغال و در جهت کسب لذت، تمرد اعصاب، آرام بخش جسم یا ذهن بازی گره اقناع نیازهای آنی یا دراز مدت فرد یا گروه، چه به صورت انفرادی یا گروهی انجام گیرد بازی نامیده می شود.

تعریف بالا مبین چند خصوصیت است.

فعالیت: مشخصه ای از تحرک و پویایی است و بنابراین ماحصل آن باید قابل رویت و مشاهده باشد.

لذا هر گاه عملی به صورت ایستا بوده و ماحصل آن قابل مشاهده نباشد.

نمی توان آن را بازی نامید.

زمان و مکان بازی: بیانگر عدم محدودیت و تعیین زمان بازی است بازی میتواند در تمامی مکانها و زمانها انجام گردد.

آنچه که می تواند بازی را تا حدودی محدود نماید نوع بازی و مکان خاص آن است به طور مثال جهت اجرای هرگونه بازی تهیه مقدماتی از قبیل وسائل زمین و مکان بازی مورد نیاز است.

لذت بردن: فعالیتی که نشانه از لذت بردن و امتناع یکی از نیازهای فرد یا گروه در آن دیده نشود نمی تواند به عنوان بازی پذیرفته گردد.

فردی بودن یا گروهی بودن: بازی های فرد یبه فعالیتهایی می گویند که توسط یک فرد و در جهت رسیدن به هدف معینی انجام می گیرد و شرکت دیگران در انجام آن چندان ضروری نیست اما در فعالیتهای گروهی اجرای بازی موکول به شرکت دو یا چند نفر می گردد و به تنهایی مقدور نیست البته احتمال دارد که در بعضی اوقات این بازیها می تواند به صورت ترکیبی انجام می گیرد مثلاً در بازی های فکری حل جدول که هم به تنهایی و باهمکاری دیگران انجام می شود.

هدف دار بودن: اجرای هرگونه حرکتی مستلزم داشتن هدفی است.

هرگونه عمل بی هدفی از رده بازی خارج و نوع بازتاب یا حرکت اتفاقی نامیده می شود، اما هر گاه این بازتاب اولیه یا حرکت اتفاقی اولیه در برخورد بامحیط پاداشی دریافت کرده و تقویت گردد و بنابراین میل به تکرار و تداوم داشته باشد، با رعایت سایر شرایط می تواند بازی نامیده شود.

هدف دار بون بازی اشاره ای ضمنی بروجود قوانین و قواعد بازی داد.

اقناع نیازها: معمولاً هر بازی در نهایت منجر به اقناع یکی از نیازهای شرکت کننده بازی خواهد شد.

این نیازها می توانند به صورت نیاز به عضویت در گروه نیاز به همسالانی با اعضاء گروه ، نیاز فرد به تشخیص هویت خود، و یا نیاز فرد به زندگانی اجتماعی باشد.

فایده و اهمیت بازی در مقابل تمایل تعداد زیادی از دست اندرکاران تعلیم و تربیت برای دخالت دادن بازی به عنوان جزیی از فرآیند آموزش و پرورش کودکان در موسسات رسمی و غیررسمی و اضافه نمودن آن به برنامه های تربیتی، گروهی نیز به مخالفت با آن پرداخته و انتقادهایی بر بازی وارد ساخته اند.

به طور کلی این منتقدین بر این اعتقاداند که توجه به بازی باعث می شود تا تربیت بر محور لذت قرار گیرد.

و در نتیجه کودکان از نقش سازنده کار و زحمت دوری کنند که البته تجربیات دانشمندان دال بر رد این نظریه می باشد.

آنچه که در این مورد مهم است تجربه کار اوست نه استفاده از کار دیگران و در این رابطه آقای آگدین با تحقیقات خود ثابت می کند که بچه ها نیز مانند بزرگسالان از لذت بی ز‌حمت که آنها را منفعل می کند بیزارند .او می گوید: «بچه به باغهای ما اهمیتی نداده و خود با شن و ماسه و کاه باغی زیبا برای خود می‌سازد.» بی تردید والدین اکثر مواقع از چگونگی کار کودکان خود دچار شگفتی و حتی عصبانیت شده اند.

والدین با فراهم کردن امکاناتی که به نظرشان کافی است سعی در کسب محبت کودکان خود دارند.

ساعتها دقت صرف می کنند تا ابزاری قشنگ و متناسب برای بازی کودکان خود تهیه کنند اما با تعجب در می یابند که کودکان آنها با سرهم کردن دو چوب و گذاشتن نام هواپیما بر آن با خوشحالی به بازی می پردازد و اسباب بازی ساخت والدین را به دور می افکند.

کار شرکت انسان در تولیدات اجتماعی و در ایجاد ارزشهای فرهنگی و مادی و به عبارت دیگر شرکت انسان در ایجاد ارزشهای اجتماعی است.

بازی از چنین اصولی پیروی نمی کند، رابطه مستقیم با هدفهای اجتماعی ندارد، اما غیر مستقیم با آن مربوط است به این معنی که انسان را با همان فعالیت جسمی و روانی که لازم کار است عادت می دهد.

در واقع تا هنگامی که کودک قدرت وتوان انجام کاری را ندارد.

بازی می تواند به عنوان عاملی جبران کننده و یا جانشین کار به خدمت گرفته شود.

بازی فعالیتی است که کودک برای پدیده آوردن شیئی یا رویدادی انجام می دهد تا جایگاه اجتماعی و کاری خود را دریابد.

کودک با بازی خود آنچه را که از اعمال بزرگسالان یاد گرفته یا در درون خود دارد بیان می نماید و سعی می کند تا آنها را به سطح واقعیت برساند و لذا هرگاه کودک چه به طور مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم دریابد که رفتارو کردار او بیشتر به بزرگسالان شبیه است خوشحال تر و شادمان تر خواهد بود و برعکس این مطلب نیز صدق می کند.

در حقیقت بازی کودکان نشانی است از آرزوی آنها باری خود بزرگ تر شدن بازی نه تنها باز دارنده رشد کودک نیست که باید به عنوان یکی از مهمترین عواملی که می تواند باعث هماهنگی رشد آزاد کودک از لحاظ جسمی، احساسی، ذهنی گردد در نظر گرفته شود و عاملی در جهت رشد و تکامل خواست ها و امیال کودک است و کودک را قادر می کند تا این خواست ها و امیال را به زندگی روزانه خود وارد ساخته و از این راه با مسیر آینده زندگی خود را راه شناخت توانائیها و ویژگیهای خود آشنا گردد.

بازی عاملی است اشتغال زا که زمینه را برای تفکر مثبت و اندیشه خلاق و سازنده فراهم سازد.

و اعضای کودک به خصوص دست و چشم، زبان و گوش و بینی او را مهارت بخشیده و روحیات کنجکاوی های سازنده را در او فراهم می کند.

ذهن کنجکاو و تجسس کننده او را اشباع می نماید و ازهر گونه زیان بخشی‌های بدنی و فکری و روانی دور و بر کنار می کند به شرطی که تنوع در آن زیاد بوده و گرنه کودک بعد از مدتی از آن بیزار می گردد.

اطلاعاتی که کودک از طریق بازی به دست می اورد نه تنها به زندگی حال او بلکه به زندگی آینده او ارتباط می یابد و بازی فرآیندی است که آماده سازی کودک را برای آینده مشخص می کند.

بازی وسیله ای است برای سازندگی کودک که او از طریق بازی یاد می گیرد، ابداع می کند.

تجربه می کند.

کودک از طریق بازی می تواند به استعدادها، توانائیها ، خواستها و ضعفها ونکات مثبت و منفی خود پی ببرد.

و لذا با شناخت ویژگیهای خود ساخت شخصیتی خود را تحکیم بخشد.

راه مقابله با شرایط زندگی را می آموزدم در می یابد چه موقع باید ساکت بود و چه موقع فعال بوده او از طریق بازی می فهمد که هر گاه بخواهد به هدف برسد ملزم و ناچار است که برخی از مقررات را رعایت کند، با دیگران همکاری کند.

و از آنها کمک بخواهد.

او از طریق بازی در می یابد که اصول و قواعدی در جامعه وجود دارد که او نیز به عنوان عنصری از آن جامعه ملزم و مقید به رعایت آنهاست.

با بازی آنچه در درون دارد بیان داشته و نیز کودکانی را که قادر به بیان منظور خود به صورت کلامی هستند قادر می سازد تا برخی از آگاهیها و احساسات خود را به صورت کلامی بیان داشته و به نوعی تخلیه روانی صورت می گیرد.

البته با تمام فوایدی که در بازی موجود است، نباید در بازی تا آن حد پیش رفت که بازی تمام زندگی کودک شود.

بازی باید کودک به نحوی ترتیب یابد که او را از فشارهای هیجانی و روحی که خارج از توان اوست برکنار دارد.

نکاتی باید در ارتباط با بازی کودک رعایت شود.

کودک باید به نوعی از بازی که جنبه یادگیری دارد اشتغال ورزد.

در هر بازی کودک باید قواعد مقرراتی را رعایت نموده تا دریابد که در زندگی واقعی نیز رعایت مقررات جزء اصول اساسی زندگی است.

اصول و مقررات و سنتهای زندگی باید به تدریج و همگام با رشد ذهنی و جسمی کودک به او آموخته شود.

باید سعی نمود تا در هنگام بازیهای تقلیدی الگوهایی مطلوب و مناسب برای کودک انتخاب شود.

دقت در رفتار و کردار بزرگسالان و انجام امور مطلوب خوب راهنمایی در الگو گزینی مناسب کودک از طریق بازی است.

کودکان بیشتر به بازیهای طبیعی مشغول گردند تا بتوانند از کوشش های خود در راه بهره مندی زندگی استفاده نمایند.

دکتر قاضی می گ ویند.

بگذارید کودک برای خود فکر کند.هرگز پاسخ را به کودک نگوئید مگر در موارد استثنایی زیرا که به کودک اعتماد به نفس می دهد.

هر کاری که لازم است خود کودک انجام دهد و بازی را به صورت تجربه لذت بخشی برای کودک در آورید.

عباراتی که در این بازیها به کار رفته اند تنها جنبه پیشنهادی دارند می توان بر حسب موقعیتهای مختلف آنها را تغییر داد ودرصحبت کردن سعی شود تا مطالب تعهد یا اجباری را به همراه نیاورد.

حداکثر بیش از 10 الی 15 دقیقه به هر بازی اختصاص ندهید، زیرا در صورتی که هر بازی در هر بار زیاد انجام شود، اثر خود را از دست می دهد.

زمانی که کودک شما هنوز خسته نشده و اشتیاق به بازی را از دست نداده است.

بازی را متوقف کنید.

بازی وسیله ای ارتباطی است که در آن کودک با خود یا دنیای خارج از خود به تعامل می پردازد و ارتباطی مختفی برقرار می کند که از طریق بازی نقاط ضعف و قوت، تمایل به زمان دادن یا فرمان بردن تهاجم یا تسلیم ، اجتماعی بودن یا منزوی بودن خود را بیان می دارد.

انواع بازی ها کودک در هنگام تعامل با محیط یا افراد از طریق بازی احساسات خصمانه یا دوستانه ، افسردگی با شادی و امیال و آرزوهای درونی ، و بیرونی خود را بروز می دهد.

بدیهی است که همه این حالات نمی توانند به صورتی واجد ابراز گردند، لذا کودک سعی می کند بر اساس ذوق و علاقه یا تجربیات خود آنها را به صورتی مناسب و مطلوب ابراز دارد.

مثلا کودک برای بیان رفتارهای پرخاشگرانه خود متوسل به بازیهایی می شود که در آن بتواند با حمله و تخریب پدیده های مادی و معنوی راهی برای بروز آنها پیدا نماید.

یا برای بیان رویاها و آرزوها و امیال خود به دنیای تخیلات رو کرده و به بازیهای تخیلی سرگرم می شود.

انواع گوناگون این فرافکنی ها و درون فکنی ها باعث می شود تا بازیها به صورتهایی خاص طبقه بندی می شوند .

بازیهای جسمی 2- بازیهای تقلیدی 3- بازیهای نمایشی بازیهای نمادی 5- بازیهای تخیلی 6- بازیهای آموزشی بازیهای جسمی کودک برای خارج ساختن نیروی اضافی بدن خود و یا رهایی از خمودگی و خستگی اوقاتی را به بازیهای جسمی اختصاص می دهد که از مشخصات این نوع بازی نیاز به وجود محلی مخصوص در رابطه با بازی و توان جسمی کودک در اجرای بازی است به بازیهای جسمی می توانند هم به صورت فردی و هم گروهی و یا ترکیبی از هر دوی آنها انجام گیرد.

بازیهای جسمی از قدیمی ترین انواع بازی به شمار می ایند و ریشه ناریخی این نوع بازی به دوران ما قبل تاریخ می رسد.

انسانهای ماقبل تاریخ بدون شک به این واقعیت رسیده بودند که مهارتهای پرتاب کردن ، گرفتن و ...

برای دفاع شخصی و یا دفاع قبیله ای آنان ضرورت دارد و آنها می توانند این مهارتها را از طریق بازی بدست آورند.

آشنایی انسان به توانایی‌های او را به استفاده بیشتر آنها ترغیب مثلا در مورد شکار یا وقتی که مسئله زندگی جمعی پیش آمد، مجبور بودند.

تا برای دفاع از خانواده و در سطحی گسترده تر از قبیله خود در مقابل هجوم گسترده سایر افراد یا حیوانات به فکر چاره افتند و لذا موقعیت خود را مشخص کرده و آنگاه نقشه دفاعی خود را اجراء کردند و لذا به عنوان عاملی در جهت بوجود آمدن بازی شد البته مهم این است که بازی ضرورت وجود مقررات و رسوم خاصی را تایید کرده است.

و در واقع در ابتداء بازی تمرین بوده برای بقاء زندگی و نسل و لذا بازیهای به وجود می آورد و مکانهایی خاص برای بازی ایجاد کرده که از مهمترین این بازیها می توان شکار کردن ، پنهان شدن ،حمله کردن به حیوانات را نام برد و قدم بعدی تقویت عضلات و نیروی بدنی و جنگ و گریز.

و اما امروز به ورزشهای مشخص تری همچون کشتی یا تیراندازی ، بوکس، پرتاب، دیسک و غیره نظری که بیافکنیم می بینیم که هیچ کدام از این ها خارج از روال زندگی انسان های ابتدایی نبوده البته با مقداری زیاد تغییر و تبدیل جالب تر و مهیج‌تر شده اند.

با مطالعه ورزشهای سنتی کشورها که به صورت رسمی در آمده اند وقتی به عنوان بازیهای المپیک شناخته شده اند نشان از نشانه گرفتن انها از بازیهای موسوم کودکان در دوران گذشته است مثل شنا، اسب سواری و یا بازیهای رایج در ایران از جمله بیس بال که امروزه یکی از ورزشهای محبوب دنیاست که کودکان ایرانی ازاوان کودکی آن را بازی می کنند ولی در شهرهای مختلف به اسمهای مختلف بازی می شود مثل در کازرون حلال و حرام در تهران چهل توب و یا در آذربایجان غربی توپ غربی .

نکته مهم در رابطه با بازیهای جسمانی این است که اگر چه هدف از انجام این نوع از بازیها تقویت قوای جسمانی کودک به صورت کل است، اما در برخی از انواع تغییر یافته آن به تقویت حواص خواص توجه بیشتری شده است و لذا تقویت قوای ذهنی و اجتماعی شدن کودک از اهداف مهم بازیهای جسمانی بشمار می رود.

بازیهای تقلیدی کودک بعد از گذشتن از مرحله مالکیت مطلق که فکر می کرد دنیا قائم به ذات اوست کم کم در می یابد که افراد موجود در محیط زندگی او هویت به ایفای نقش خاص خو سرگرم هستند، کودک با این دریافت کنجکاو می شود تا نقش هر یک از آنها را بررسی کرده و آنگاه موقعیت خود را در رابطه با محیط و افراد سنجیده و نقشی جهت ایفاء به عهده می گیرد.

او اول به تقلید نقشهایی می پردازد که در باور او جای مستحکمی یافته اند و به تقلید نقش هایی می پردازد.

که آنها را دوست دارد از جمله دوستان و خواهران ، والدین و از ایفای نقش این نزدیکان بزرگترین لذت و تجربه را به دست می آورد.

نکته مهم این است که تقلید نقش صرفاً اثر چندانی بر رشد همه جانبه کودک ندارد ، بلکه مهم مضمونی است که او به هر نقش می دهد، هر چه محتوای این نقش ها پربارتر و سازنده تر اثر آن در زندگی کودک بیشتر و سفید تر خواهد بود.

در دوران دبستان کودک در بازیهای تقلیدی خود بیشتر نقش مربیان و معلمان را در نظر دارد.، با تشکیل کلاس درس برای خود سعی می کند تا آن چه را که مربی او انجام داده تجربه نماید و لذا توجه مربیان و معلمان به چگونگی رفتار خود با کودک از اهمیت زیادی برخوردار است.

در دوران بعدی به سرور کودکبا صد چندان مشاغل دیگر نیز برخورد میکند و از نقش آنها متاثر می شد و این اثر را در بازی خود منعکس می کند.

هنگامی که کودک به سنین نوجوانی رسید، الگوی رفتاری او نیز تغییر می یابد و او توجه خود را به چگونگی رفتار همسالان خود معطوف کرده و از تقلید بزرگسالان اجتناب می کند و اینجا تقلید نقش برای او در حکم بازی نیست بلکه، برای چگونگی همخوانی با گروههای اجتماعی و ایفای نقش واقعی زندگی است.

بازیهای نمایشی کودکان در ضمن تقلید رفتار بزرگسالان سعی دارند تا با پوشیدن لباسها و استفاده از آن لباسها بازی خود را واقعی نشان دهند اگر چه کودک در به کار بردن وسایل بزرگسالان زحمت زیادی می کشد، اما میل به کشف و لمس واقعیات او را آماده پذیرش این زحمت می نماید و این بازی برای او مطلوب می باشد مثل پوشیدن کفش پاشنه بلند مادر توسط، دختر که علی رغم اینکه به دفعات زمین می خورد ولی به نظر می رسد که از آن لذت زیاد می برد.

هر چند که بازیهای نمایشی و تقلیدی با هم مشترکند ولی بازی نمایشی خود نوعی از بازی تقلیدی است، اما در بازی تقلدیدی کودک سعی به تقلید نقش دارد، در حالی که در بازی نمایشی به کودک علاوه بر تقلید نقش، انتظار خود از آن نقش را بیان می کند.

به طور مثال کودکی که دارای پدری سختگیر است در بازی تقلیدی نقش همان پدر سختگیر را دارد اما در بازی نمایشی انتظار محبت از پدر نسبت به فرزند خود منعکس است.

مهمترین بازی که در آن احساسات ، نیازها و عواطف کودکان می توانند بروز و ظهور کند بازی نمایشی است و کودک می کند تا طفل از خود مرکزی بیرون آمده و متوجه بیرون و اطراف خود شود و به کودک فرصت می دهد تا شخصیت دورنی خود را بیرون بریزد.

بازیهای نمادی کودک در هنگام انجام بازیهای تقلیدی ونمایشی بلا استفاده از وسایل موجود به بیرون فکنی امیال و آرزوهای خود می پردازد و از این طریق لذت درونی کسب کرده و در هر دوی (تقلید – نمایشی) این بازیها کودک سعی دارد تا به اشیاء و وسایل واقعی موجود در محیط خود را یافته و با آن وسایل بازی نماید، اما در بسیاری از موارد محدودیتها مانع دست یابی کودک به ابزار و وسایلی است که در بازی به آنها نیاز دارد مثل راندن اتومبیل و هواپیما یا حیوانات اهلی و وحشی.