شنوایی سنجی با تون خالص، متداولترین روش شنوایی سنجی در کلینیک بهشمار میآید.
با وجودیکه این روش قادر به تشخیص میزان، نوع، شکل، یک طرفه یا دو طرفه بودن و قرینگی کم شنوایی است، اما نمیتواند به طور دقیق، علت بروز آن را مشخص کند.
شنوایی سنجی با محرکات گفتاری نیزروش ذیگری از ارزیابی سیستم شنوایی است که میتواند در مورد میزان توانایی فرد در برقراری ارتباطات کلامی اطلاعات مفیدی در اختیار شنوایی شناس قرار دهد.
دید کلی
شنوایی شاید مهمترین حسی باشد به نحوی که بدون بهرهمندی از آن توانایی انسان در ایجاد ارتباط با پیرامون خود بطور محسوسی کاهش مییابد.
این توانایی بالا در ایجاد و ارتباط ، انسان را در مقایسه با سایر موجودات از جایگاه ویژهای برخوردار میسازد.
متأسفانه تعدادی از بیماریها با ایجاد اختلال در سیستم شنوایی باعث محدودیت در این توانمندی میشوند.
بنابراین بررسی اختلالات شنوایی دقت بیشتری را طلب میکند.
شنوایی سنجی با صدای خالص ، متداولترین روش شنوایی سنجی در کلینیک محسوب میشود، با اینحال این روش تنها قادر به تشخیص کم شنوایی متقارن و دو طرفه حسی - عصبی بوده در حالی که علت اختلال قابل تشخیص نمیباشد.
شنوایی سنجی گفتاری در صورت دسترسی از دو حیث کمک کننده است، اول اینکه اختلال شنوایی سنجی گفتار نسبت به تون خالص از ارزش تشخیصی بیشتری برخوردار است و این روش میتواند اختلال در ناحیه حلزون و اختلال عصبی یا اختلال مرکزی را مشخص کند.
شنوایی سنجی با صدای خالص
PTA) Pure - tone audionetry) با استفاده از دستگاه شنوایی سنج با صدای خالص ، اصواتی با فرکانسهای مختلف به فرد میدهند و آستانه شنواییهای تعیین شده برای انتقال هوایی و انتقال استخوانی بطور جداگانه اندازهگیری شده و به ترتیب توسط خطوط ممتد و نقطه چین بهم متصل میشوند.
ادیوگرام
ادیوگرام دارای دو ستون است.
ستون عمودی شدت صوت را نشان میدهد (برحسب دسی بل).
در این ستون عدد صفر بیانگر حداقل شدت صوتی است که بیش از نیمی از افراد نرمال میتوانند بشنوند.
اگر فردی قادر به شنیدن یک فرکانس مفروض در 10_دسی بل باشد، یعنی وی میتواند فرکانس مذبور را بهتر از یک فرد میانگین بشنود.
شنوایی طبیعی وقتی است که آستانه شنوایی گوش از 25 دسی بل بالای صفر بیشتر نباشد.
ستونهای افقی فرکانسهای بکار رفته را نشان میدهند.
معمولا هفت فرکانس از 250 تا 8000 هرتز که بیشتر سر و کار داریم مورد بررسی قرار میگیرند.
محاسبه میزان کاهش شنوایی
برای محاسبه میزان کاهش شنوایی ، میانگین شنواییها را برای فرکانسهای 500 ، 1000 و 2000 بر حسب هرتز حساب میکنند.
در حد آستانه شنوایی انتقال هوایی و استخوانی را اندازه گرفته و انتقال هوایی را به خط ممتد و انتقال استخوانی را به نقطه چین و بالاتر از انتقال هوایی ترسیم میکنند.
گوش راست را با رنگ قرمز و گوش چپ را با رنگ آبی ، نشان میدهند.
در شنوایی نرمال دو خط بر هم منطبق هستند و در نمودار هر دو بالای 20 هرتز هستند.
در کاهش شنوایی عصبی دو خط برهم منطبق هستند و هر دو زیر 20 هرتز میباشند.
در کاهش شنوایی انتقالی دو خط بیش از 10 هرتز باهم فاصله دارند.
شنوایی سنجی گفتاری در روش Speech audiometny بجای صدای خالص از صداهای گفتاری (کلمات) استفاده میشود.
این آزمون شامل دو قسمت است: آستانه درک گفتار SRT) Speech reception threshold) سطحی است که در آن فرد شنونده باید بتواند 50 درصد کلمات یک لیست از کلمات دو سیلابی مشخص را تکرار کند.
PAT و SRT باید بهم شبیه باشند.
توانایی تفکیک گفتار SDS) Speech discrimination score) با استفاده از یک لیست کلمات تک سیلابی و با شدت معادل 40 هرتز یا بیشتر انجام میشود.
افراد طبیعی ، 100 - 95 درصد این کلمات را به درستی تکرار میکنند.
بیماران مبتلا به کاهش شنوایی عصبی یا مرکب ممکن است قادر به تکرار میزان بسیار کمتری از کلمات باشند.
تمپانومتری در شنوایی امپدانس (Impedence) یا تمپانومتری میزان قابلیت پذیرش (کمپلیانس) یا برعکس آن ، مقاومت (امپدانس) سیستم شنوایی سنجیده میشود.
هر چقدر قدرت پذیرش بیشتر باشد، انرژی صوتی بیشتری جذب خواهد شد و هر چقدر مقاومت بیشتر باشد، سیستم غیر قابل انعطافتر بوده و انرژی بیشتری به مجرای گوش بر میگردد.
تمپانومتری روش سادهای است که بویژه در کودکان کم سن و سال مفید واقع میشود، ولی هیچ وقت جایگزین SA و PTA نمیشود.در تمپانومتری از یک گوش ویژه با سه سوراخ مجزا استفاده میشود که میتوان با ایجاد صوت و دمیدن هوا از طریق آن ، شرایط انتقال را در حالات مختلف سنجید.
با رسم کردن قابلیت پذیرش گوش در یک محور و فشار هوا در محور دیگر ، یک تمپانوگرام بدست میآید، که میزان مقاومت و پذیرش انرژی صوتی توسط گوش را نشان میدهد.
قابلیت پذیرش صوتی هنگام مساوی بودن فشارها در دو طرف پرده صماخ بیشترین مقدار را دارد.
آزمون بلع (Swallow test) رایجترین آزمایش برای بررسی وضعیت شیپور استاش است.
در این آزمایش در صورت طبیعی بودن عملکرد شیپور استاش ، به علت متعادل بودن فشار در دو طرف پرده صماخ ، تمپاگرام حداکثر قابلیت پذیرش را نشان میدهد.
در صورت انسداد شیپور استاش ، تمپانوگرام فشار منفی را نشان خواهد داد.
شنوایی سنجی در کودکان و شیرخواران ارزیابی شنوایی در کودکان به علت اهمیت آن در یادگیری ، بسیار مهم است.
دقیقترین و قابل اعتمادترین روش برای آزمایش شنوایی در این گروه سنی ، بررسی آستانه شنوایی با ارزیابی پاسخ به تحریک ساقه مغز یا (Brain Stem evoked response) میباشد.
چشم انداز بحث ارزیابی قدرت شنوایی در افراد مختلف بخصوص کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
بعضی از بیماریها باعث کاهش شنوایی میشوند، باید با تشخیص زود هنگام اختلالات شنوایی از عوارض بعدی آن پیشگیری کرد.
امروزه علم پزشکی پیشرفت زیادی کرده و روشها و دستگاههای زیادی برای این منظور و سایر بیماریها ، ابداع شده است.
درباره شنوایی : - طرح انسان سالم 2010 - کم شنوایی در کودکان :- شیوع و فراوانی کم شنوایی در کودکان - علل کاهش شنوایی در کودکان - کم شنوایی چه تاثیری بر زبان و گفتار دارد ؟
- کم شنوایی نوزادان ، معلولیت خاموش و پنهان - اثرات سوء کم شنوایی بر کودکان- توانبخشی شنوایی کودکان - کم شنوایی در بزرگسالان : - میزان و شیوع درصد کم شنوایی بزرگسالان - نکاتی در خصوص برقراری ارتباط با افراد کم شنوا - باز توانی شنوایی - پیرامون ناشنوایان - کم شنوایی و سالمندان - چگونه می توانم بدانم که دچار کاهش شنوایی شده ام - خودآزمایی وضعیت شنوایی در بالغین - علل کاهش شنوایی در بالغین - انواع کاهش شنوایی - حفاظت از شنوایی الف ) داروها - تاثیر داروها بر روی شنوایی - عوارض داروها بر شنوایی ب ) اصوات بلند : - از شنوایی خود محافظت کنید - اصوات خطرساز ، تهدیدی برای شنوایی - نویز ( صدای گوش خراش یا صدای مضر )- اصوات خطرآفرین در محل کار - سرو صدای بلند در منزل- گوش دادن به آهنگهای بلند به شنوایی شما آسیب می رساند- اسباب بازی های خطر آفرین - استفاده از واکمن ، تهدیدی برای شنوایی - شما که در معرض اصوات بلند هستید ، اطمینان داریدشنوایی تان آسیب ندیده است ؟
گوش و شنوایی قرآن کریم به ذکرگوش و چشم به عنوان دو حس اصلی از ابزارهای شناخت و ارتباط با جهان خارج، اکتفا کرده و این به جهت اهمیت بسیار زیاد این دو حس در کار ادراک حسی است .وَلَقَدْ مَکَّنَّا هُمْ فیمَآ اِنْ مَکَّنَّکُمْ فِیهِ وَ جَعَلْنَا لَهُمْ سَمْعاً وَ أَبْصَارًا وَ أًفْئدَهً فَمَآ أَغْنَی عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَ لآأَبْصَارُهُمْ فِیهِ وَ جَعَلْنَا لَهُمْ وَ لَآ أَفئدَتُهُم مِنْ شیءٍ إِذْ کَانوُا یَجْحَدوُنَ بِأَیَاتِ اللهِ وَحَاقَ بِهِمْ مَا کَانوُا بِهِ یَسْتَهْزِؤنَ؛[1] وبه آن قوم (عاد ) تمکین و قوتی دادیم که شما امت را چنان نیروی بدنی ندادیم و با آنکه بر آنها گوش و چشم و قلب مدرک قرار دادیم ، هیچ این قوای مدرکه آنها را از عذاب نرهانید.
بدین جهت که آیات خدا را انکار میکردند و آنچه را که استهزا کردند به آنها فرا رسید.
And certainly we had established them in what we have not established in , and we han given them ears and eyes and hearts, but nither their ears, nor their eyes, nor their hearts availed them aught, since they denied the communicastions of Allah, and that which they mocked encompassed them.
(The Sandhills/26) پیشرفت علم جنین شناسی پرده از چهره یکی دیگر از موارد اعجاز قرآن برداشته و آن هم ترتیب حواس در آیات قرآن میباشد.قرآن کریم به ذکرگوش و چشم به عنوان دو حس اصلی از ابزارهای شناخت و ارتباط با جهان خارج، اکتفا کرده و این به جهت اهمیت بسیار زیاد این دو حس در کار ادراک حسی است .
اما نکته بسیار جالب و شگفتانگیز، تقدم گوش بر چشم در آیات قرآن است .
در قرآن کریم نوزده مورد به لفظ گوش (سَمْع) و چشم (بَصَر) اشاره شده که از این نوزده مورد، هفده بار واژه « سَمْع » بر « بَصَر» مقدم شمرده شده، به طوری که ابتدا ازگوش و سپس از چشم صحبت به میان رفته است .
حال میخواهیم ببینیم ، از نظر علمی دلیل تقدّم گوش بر چشم در آیات قرآن چیست؟
1ـ حس شنوایی از جمله حواسی است که بلافاصله پس از تولد شروع به کار میکند .
زیرا نوزاد به محض تولد میتواند صداها را بشنود که این خود یکی از رفلکسهای طبیعی نوزادان است به این صورت که در هنگام تولد، نوزاد با شنیدن صدای شدید پلک زده و حرکت میکند و شروع به گریه میکند.
این در حالی است که برای دیدن اشیاء به طور واضح نیاز به زمان داریم .تحقیقات جدید علمی فیزیولوژیستها ثابت کرده است که حساسیت شبکیه چشم انسان در مقابل نور به هنگام تولد ضعیف است و رشد ساختمان شبکیه چشم، تقریباً در پایان شش ماهه اول تولد کامل میشود.
به طوری که نوزاد در شش ماه دوم عمر بوضوح قادر به رویت اشیاء است .لازم به ذکر است که نوزاد در بدو تولد، نمیتواند در برابر صداهای ضعیف و کوتاه واکنش نشان دهد،اما در برابر صداهای بلند و شدید میتواند واکنش نشان دهد و پس از پشت سرگذاشتن مراحل رشد، میتواند بین صداهای متفاوت با فرکانسهای مختلف تفاوت قایل شود.
این تکامل در رشد شنوایی از سال سوم تولد شروع میشود و حدود 13 تا 14 سالگی به کمال رشد خود میرسد.
2 ـ حس شنوایی همیشه و در همه حال میتواند وظیفه خود را بدون حتی اندکی توقف انجام دهد،در حالی که این در مورد بینایی صادق نیست .
یعنی در برخی شرایط انسان قادر به دیدن نیست .
مثلاً در تاریکی، حتی با وجود چشمهای باز قادر به رویت واضح اشیاء نیستیم اما میتوانیم به خوبی بشنویم، همچنین در هنگام خواب که انسان چشمانش را میبندند و میخوابد.
اما اگر در محیط سروصدا ایجاد شود، فرد از خواب بیدار میشود.
چرا که تحقیقات جدید فیزیولوژیستها ثابت کرده آخرین حسی که در هنگام خواب حساسیت خود را از دست میدهد، حس شنوایی است و این خود یکی دیگر از دلایل قاطع اعجاز قرآن است .
زیرا خداوند متعال در داستان اصحاف کهف و در بیان خواب چند صد ساله ایشان، به طور شگفانگیزی میفرماید: فَضَرَبْنا عَلَی ءَاذَانِهِمْ فِی اُلْکَهْفِ سِنیِنَ عَدَدًا؛[2] پس ما بر گوش آنها (در آن غار ) تا چند سالی پرده بیهوشی زدیم .
3 ـ گوش در کار ادراک حسی و امر یادگیری و تحصیل دانش از چشم مهمتر است .
زیرا یادگیری زبان و تحصیل علوم در صورت از دست دادن بینایی برای انسان، امکان پذیر است ولی، اگر شنوایی را از دست بدهیم یادگیری زبان و تحصیل دانش برایمان امری مشکل خواهد بود.یکی از دلایل مهمی که نشان دهنده اهمیت تأثیر گوش در ادراک و آموزش ست، این است که قرآن آن را به تنهایی در کنار عقل ذکر کرده است تا بفهماند].
خداوند در قرآن کریم میفرماید: وَقَالوُا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَاکُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعیرِ[4].
و آنگاه (اهل دوزخ با تأسف و حیرت باهم ) میگویند که اگر ما (در دنیا) سخن انبیاء را میشنیدیم یا به دستور عقل رفتار میکردیم امروز از دوزخیان نبودیم.
همچنین در بسیاری از آیات قرآن واژه سَمْع به معنای فهم و تدبّر و تعقّل به کار رفته است که در این مورد به آیه زیر اشاره میکنیم: وَإِذَا سَمِعُوا مَآ أُنزِلَ إِلَی الرَّسولِ تَرَی أَعْیُنَهُمْ تَفِیضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفوُاْ مِنَ الْحَقِّ یَقوُلُونَ رَبَّنَاءَ امَنَّا فَاکْتُبْنَا مَعَ اٌلشَّاهِدینَ ؛[5] و چون آیاتی را که به رسول فرستاده شد بشنوند اشک از دیده آنها جاری میشود،زیرا حقانیت آن را شناخته و گویند: بار الها ما (به رسول تو،محمد صلی الله علیه و اله وصلم و کتاب آسمانی او ، قرآن ) ایمان آوردیم ، ما را در زمره گواهان صدیق او بنویس.
4 ـ یکی دیگر از دلایل اهمیت فوقالعاده گوش و چشم که در ابتدای بحث از آن صحبت شد، نقش هر یک از این اعضاء در تعادل بدن است .اطلاعات ارسالی از چشمها و سیستم دهلیزی (Vestibular) واقع در گوش داخلی همراه با اطلاعات حس عمقی (Proprioceptive) از گردن و اندامها به سمت سیستم عصبی مرکزی آمده و پس از هماهنگیهای لازم به طرف مراکز بالاتر مغزی میروند و احساس تعادل را ایجاد میکنند جالب است بدانیم، اگر عملکرد یکی از این اجزاء از بین برود، دو جزء دیگر میتوانند بتدریج حس تعادل را ایجاد کنند، ولی اگر دو جزء از بین بروند یک جزء بتنهایی نمیتواند این فقدان را جبران کند و حس تعادل از بین میرود.
5 ـ نکته جالب این است که قرآن ، گوش را به صورت مفرد ذکر میکند ولی چشم (بَصر) را در اکثر آیات به صورت جمع (أًبصَار) میآورد .
این خود یکی از نشانههای اعجاز در روش قرآن است ، به این دلیل که حس شنوایی صداهایی را که از تمام جات میرسد، دریافت میکند .
در حالی که چشم ، فقط وقتی میتواند ببیند که انسان خواسته باشد چشم را به طرف چیزی که میخواهد به آن بنگرد، برگرداند و اگر در مکانی افرادی جمع باشند و صدایی به وجود آید، همگی تقریباً همان صدا را به طور یکسان میشنوند.
در صورتی که، همین عده یک چیز را اززوایای مختلف میبینند و به همین دلیل، دیدشان نسبت به آن شیءِ کاملاً یکسان و شبیه به هم نخواهد بود،کما این که ممکن است آنها در همان لحظه به تبع سمتی که به آن مینگرند، اشیای مختلف دیگر را نیز ببینند.
علاوه بر این ، هر گاه صدایی که مستقیماً از جایی به سمت ما میآید، امواج صوتی آن در یک زمان به هر دو گوش میرسد و شدت تأثیرش بر پرده هر دو گوش یکسان است .
اما اگر چیزی که در برابر ما قرار گرفته بنگریم، صورتی که در شبکیه چشم راست نقش میبندد با شکل همان چیزی که در شبکیه چشم چپ نقش میبندد،فرق دارد .
زیرا چشم راست ، اشیاء را از طرف راستشان میبیند، در حالی که چشم چپ آنها را از طرف چپشان مینگرد[6].
اکنون با دانستن این همه شگفتی و نظم و هماهنگی در هر یک از این اعضای بدن انسان، میتوان به اهمیت سایر حواس نیز پی برد و دانست که هیچ نظمی در خلقت انسان بدون علت نیست .
خلقتی که خالق انسان مرحله به مرحله آن را در کتاب خود بیان داشته و این از دلایل اعجاز این کتاب آسمانی است .
پس به حقیقت باید گفت،آفرین بر قدرت کامل بهترین آفریننده.
ولز ( از دانشمندان برجسته انگلستان ) میگوید : [7] هر کس بخواهد دینی را اختیار کند که سیر آن با تمدن بشر پیشرفت داشته باشد، باید که دین اسلام را اختیار کند و اگر بخواهد که معنی این دین را بیابد به قرآن مراجعه کند.
قرآن ، بهترین راهنمای یک عقیده قلبی یعنی توحید و اخلاق فاضله است .
اسلوب فصاحت و بلاغت آن به حدی زیباست که عقول عقلا را حیران ساخته است .
قرآن کتابی است ابدی و جهانی.وَلَقَدْ مَکَّنَّا هُمْ فیمَآ اِنْ مَکَّنَّکُمْ فِیهِ وَ جَعَلْنَا لَهُمْ سَمْعاً وَ أَبْصَارًا وَ أًفْئدَهً فَمَآ أَغْنَی عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَ لآأَبْصَارُهُمْ فِیهِ وَ جَعَلْنَا لَهُمْ وَ لَآ أَفئدَتُهُم مِنْ شیءٍ إِذْ کَانوُا یَجْحَدوُنَ بِأَیَاتِ اللهِ وَحَاقَ بِهِمْ مَا کَانوُا بِهِ یَسْتَهْزِؤنَ؛[1] وبه آن قوم (عاد ) تمکین و قوتی دادیم که شما امت را چنان نیروی بدنی ندادیم و با آنکه بر آنها گوش و چشم و قلب مدرک قرار دادیم ، هیچ این قوای مدرکه آنها را از عذاب نرهانید.
قرآن کتابی است ابدی و جهانی.