اسپرین یعنی کشیدگی یا پارگی لیگامنت. این پارگی ممکن است به صورت کامل، سطحی و یا جزئی باشد. صحبت درباره پارگی کامل یا شدید لیگامنت که بسیار جدی است و معمولاً هم نیاز به عمل جراحی میباشد از بحث ما خارج است. خوشبختانه اکثر کشیدگیهای ورزشی ناشی از پاره شدن سطحی لیگامنت میباشد، که بهبودی کامل آن در طول چند هفته میسر است. در کشیدگی جزئی فقط چند تا از رشتههای لیگامنت پاره و یا کشیده میشوند، بدین لحاظ صدمه و آسیبدیدگی هم بسیار جزئی است.
در پارهای مواقع یک لیگامنت از استخوان جدا شده و با خود تکه استخوانی را همراه میآورد. که در این حالت (کندگی استخوان یا جدا شدن رباط و یا تاندون) نامیده میشود. (یعنی پارگی قسمتی از بافت که از نسج خود جدا شده باشد). مشکل است که این نوع کشیدگی یا شکستگی را بدون عکسبرداری با اشعه (X) ایکس تشخیص داد. اکثر پزشکان ورزشی برای هر نوع کشیدگی، عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس را اصرار میورزند. در حالی که من استفاده از اشعه ایکس را هنگامی تجویز میکنم که تغییر شکل، تورم و درد شدید در محل آسیب دیده مشاهده شود. چنانچه تورم و درد در طول 24 ساعت از بین نرود، در این صورت به عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس نیاز میباشد.
بهتر است در مورد لیگامنتها یا رباطها بیشتر بدانیم
لیگامنتها به وسیله رگهای خونی تغذیه میشوند، و هر نوع پارگی لیگامنت سبب پاره شدن یکی از رگهای موئین میشود، و در نتیجه خونریزی داخل مفصل ایجاد میشود. این همان چیزی است که تورم سریع یک مفصل آسیب دیده را موجب میشود. میزان و اندازه یک تورم همواره خاک از کشیدگی یا پارگی شدید نیست، بلکه این تورم نشان دهنده آسیبی است که به رگهای خونی وارد شده و لیگامنتها صدمه ندیدهاند. معمولاً پزشکان معالج کشیدگیها را با روش (I.C.E) انجام میدهند. (I) مخفف یخ، (C) مخفف کمپرس با حوله تر و (E) مخفف تبخیر و تصعید به عضو آسیبدیده است.
استفاده از یخ در ماساژ دادن موضع درد، کمکی به منقبض شدن رگهای خونی داخل مفصل و کاهش خونریزی است. عمل کمپرس و تصعید بیشتر برای نقصان خونریزی داخل مفصل صورت میگیرد.
هنگامی که خونریزی متوقف شدف معمولاً بعد از 48 24 ساعت به ورزشکار اجازه داده میشود تا حرکات محدودی را روی مفصل انجام دهد. در صورتی که حرکت، درد و ناراحتی مفصل را سبب شود، شخص مصدوم فقط میتواند به فعالیتهایی مبادرت ورزد که موجب بروز درد نشود. در اینجا درد به عنوان یک راهنما به حساب میآید.
به هیچ وجه برای معالجه کشیدگی از حرارت درمانی استفاده نکنید، زیرا حرارت سبب افزایش جریان خون در یک نقطه و موجب افزایش میزان تورم میشود. استفاده از حرارت زمان درمان را طولانیتر میکند. بسیاری از متخصصات و مربیان ورزشی استفاده از گرداب را برای معالجه و مداوای کشیدگی توصیه میکنند. در حالیکه حرارت درمانی سبب افزایش جریان خون میشود و نباید از این روش به عنوان درمان استفاده کرد و گاهی اوقات، پزشکان به شخص آسیب دیده استفاده از گرداب یا حرارت را، آنهم بعد از گذشت مدت زمانی حدود 72 48 ساعت بعد از آسیبدیدگی توصیه میکنند. به هر حال این نوع معالجه برای درمان آسیب های ورزشی متداول نیست. علت بروز اکثر کشیدگی یا پیچیدگیهای مکرر به مفاصل بیثباتی هستند که نیاز به معالجه پیچیدهتری دارند. بهتر است درباره مفصل بیثبات بیشتر صحبت کنیم. مفصل بیثبات، مفصلی است که نمیتواند در یک جهت حرکت طبیعی و معمولی داشته باشند، و یا هر جا که لازم باشد نتوان آن را مهار نمود. مثلاً زانوئی که به پهلو خم میشود مفصل بیثبات است، چنانچه این مفصل در حالت طبیعی قفل شود قادر به تحمل وزن بدن نخواهد بود. پارهای از این مفاصل نیاز به جراحی دارند و تعدادی هم ممکن است تا زمانی که لیگامنتها التیام پیدا کنند نیاز به گچ گرفتن مفصل داشته باشند. این تصمیمات میبایست توسط پزشک متخصص اتخاذ شود.
کشیدگی با اسپرین درجه دوم
این نوع کشیدگی بسیار شدیدتر از کشیدگی نوع اول (خفیف) است، زیرا لیگامنت پاره شده در این نوع آسیبدیدگی به اندازهای ضعیف میشود که تحمل وزن بدن روی پاها توأم با درد شدید میشود، ولیکن مفصل ثابت و استوار است. علائم مشخصه آن درد و تورم در طول رشته لیگامنت است. معالجحه این نوع کشیدگی همانند کشیدگی درجه اول (خفیف) با همان روش (I.C.E) میباشد.
توصیه میشود به هیچ وجه در یکی دو روز اول آسیب دیدگی وزن بدن را روی پاها قرار ندهید. چنانچه درد و تورم بعد از 24 ساعت کاهش یافت، همانند کشیدگی نوع اول (خفیف) آن را معالجه کنید، و در صورتی که درد و تورم کاهش پیدا نکرد، بهتر است به اصلاح و مصلحت پزشک و با استفاده از برنامهای مشخص و معین، مانند باندپیچی کردن، راه رفتن با چوب زیربغل به مفصل آسیبدیده فرصت بهبودی بدهید. در پارهای مواقع ممکن است پزشک گچ گرفتن پا را تجویز کند. زیرا گچ گرفتن و باندپیچی مفصل سبب میشود که لیگامنتهای آسیب دیده به سرعت التیام پیدا کنند. ورزشکاری که دچار این نوع کشیدگی (درجه دوم) میشود، برای مدت دو تا چهار هفته از تمرین دور خواهد ماند.