دانلود تحقیق مفهوم تربیت بدنی و ورزش

تعریف تربیت بدنی

لغت تربیت بدنی لغتی است مرکب از دو کلمه تریت و بدنی که کلمه دوم آن منسوب به بدن می باشد کلمه تربیت در زبان فارسی به معنی پروردن ، پروراندن و اسم مصدر پرورش می باشد لغتی است عربی و انشعابی است از مصدر ربوب به معنی پرورش دادن و یا کلمه رب به معنی پرورش دهنده که اسم فاعل اآن مربی ( پرورش دهنده ) و اسم مفعول آن مربی به معنی پرورش یافته و پرورش شده می باشد.

ولی بطور کلی تربیت بدنی به معنی پرورش بدن به وسیله ورزش آمده است.

از تربیت بدنی تعریف به ظاهر متفاوتی شده که در معنی یکی است مثلا تربیت بدنی را بخشی از علم تعلیم و تربیت می دانند که هدف آن پرورش تن و روان است یا تربیت بدنی از تعلیمات عمومی جامعه است که هدف آن رشد روانی جسمانی و ایجاد روح همکاری و تعادل و تلاش برای نیل به هدف پرورش در افراد جامعه است و یا تربیت بدنی پرورش بدن و تفکر است با انواع ورزشها.

  تعریف ورزش:

لغت ورزش در زبان فارسی همانطوریکه از علامت مصدر آن (ش) مشخص می شود اسم مصدری است ار فعل ورزیدن که بطور کلی به معنی عمل کردن ، انجام کار پیاپی ، به کار گماری فکری و جسمی و یا به معنی اجرای مرتب تمرینهای بدنی به منظور تکمیل قوای جسمانی و روحی استعمال می شود فعل امر آن ورز اسم فاعل آن ورزنده و اسم مفعول ان ورزیده می باشد.

با افزودن حرف ، کلمه و یا اسمی به ورز به صورت اسم مرکب استعمال می شود که از جمله کارورز و یا کارورزی را می توان نام برد .

از مشتقات آن لغات ورزشکار ( کسی که ورز ش می کند) ورزشگاه ( محل انجام ورزش ) می باشد .

از لحاظ کیفیت تدریس آن درمدارس ابتدائی ، متوسطه و عالی اطلاعات ورزش دبستانی ، ورزش دبیرستانی و ورزش دانشگاهی به طور معمول گفته می شود.

از دیدگاه تاریخ به دو قسمت ورزش باستانی یا کهن و ورزش مدرن یا جدید تقسیم می شود .از لحاظ انطباق یا عدم انطباق حرکات آن با زندگی روزانه به ورزش طبیعی یا ورزش صفی از لحاظ امکان اجرای آن درفصول مختلف سال به ورزش زمستانی و ورزش تابستانی از نقطه نظر مقدار فشاری که به بدن وارد می آورد و کیفیت و اثرات آن به ورزش سبک و ورزش سنگین و از دیدگاه علوم اجتماعی به ورزش انفرادی و رزش اجتماعی یا گروهی و یا تیمی تقسیم می شود و اگر در جهت اصلاح نقایص بدن باشد ورزش اصلاحی و یا ورزش نوتوانی نامیده می شود.

با افزودن نام رشته های مختلف علوم اسامی مرکب جدیدی از آن ساخته می شود که از جمله : پزشکی ورزش ( ورزش از دیدگاه علم پزشکی ) اقتصاد ورزشی ( ورزش از دیدگاه علم اقتصاد) ، روان شناسی ( ورزش از دیدگاه علم روان شناسی ) و جامعه شناسی ورزشی ( ورزش از دیدگاه علم جامعه شناسی ) و مانند آن را می توان نام برد.

با افزودن اسامی رشته ها ی ورزشی می توان نوع رشته ورزشی را مشخص نمود مثل ورزش والیبال ، ورزش شناو مانند آن.

چنانکه از تعاریف بر می آید ورزش ابزاری است در دست تربیت بدنی برای رسیدن به اهداف آن.

*اهداف اصلی تربیت بدنی و ورزش : اهداف اصلی تربیت بدنی را می توان به سه دسته تقسیم کرد :هدف های جسمانی ، هدف های روانی، هدف های اجتماعی.

مهمترین هدف های هر دسته را می توان به ترتیب زیر ذکر کرد: الف) هدف های جسمانی:Physiological Objects - تقویت قوای عمومی بدن و ایجاد ورزیدگی و هماهنگی در بین اعضاء و اندامها به منظور برخوردار شدن از قدرت ، سرعت ، چابکی ومهارت.

- ایچاد هماهنگی بین اعصاب و عضلات و تقویت و قدرت تصمیم گیری و انطباق .

- ایجاد سرعت و مهارت در واکنش های عضلانی.

- ایجاد استقامت در برابر فشارهای جسمی و کارهای طولانی و دراز مدت و افزایش قدرت تحمل.

- ازدیاد نیروی بدنی و تامین سلامتی و بهداشتت بدن در برابر عوارض و بیماریها.

- اصلاح و بازسازی و نوتوان بدن و توانبخشی به منظور رفع نواقص و نارساییهای فیزیکی و ایجاد بهره وری .

ب)هدف های روانی :Psychological Objects -کشف استعدادها ی نهفته و شناخت استعدادها ی روانی حرکتی و پرورش و شکوفایی و دیگر قابلیتهای ذاتی واستعدادهای خدادادی.

- برتریت شخصیت و پرورش روحیه تعاون و همیاری و اجتناب از خود پسندی و خود بزرگ بینی .

- انگیختن فرد برای تحرک و جلوگیری از خمودگی نگرانیهای روانی ، انزوا جوئیها ، یاسهاو ترسها.

- برقراری تعادل روانی و تعدیل عواطف و حالاتی چون : خشم ، ستیز ، ترس ، ناسازگاری - تقویت و پرورش هوش و قوه کنجکاوی و همچنین توان برخورد با مسائل و مشکلات.

ج:هدف های اجتماعی:Sociological Objects پرورش و پذیرش احترام به قوانین گروهی و مقررات اجتماعی.

-پرورش توان مدیریت و حس مسئولیت پذیری و قدرت سرپرستی و رهبری .

-پرورش احساس نوع دوستی و جوانمردی و همدردی با مسائل و مشکلات جامعه -پرورش نیروی بدنی مورد نیاز جامعه .

-پرورش روحیه ایثار و از خود گذشتگی .

ورزش و سلامت جسم امروزه، تمام پیشرفت‌هایی که زندگی ما را راحتر کرده‌اند، از قبیل پول‌های الکترونیکی و اعتباری، تجارت اینترنتی، رباط‌های انسان‌نما و صدها دستاورد تکنولوژی و فن‌آوری جدید، از انسان موجودی ماشینی و بی‌تحرک ساخته است، که نتیجه آن ظهور و بروز انواع بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی ـ تنفسی و...

است.

کاهش فعالیت و کم‌تحرکی موجب افزایش عوارض فراگیر و شایع‌ چاقی و بیماری‌های مربوط به آن شده است.

این روند موجب افزایش چربی خون و چسبیدن آن به دیواره‌های عروق خونی و تشکیل رسوب‌های چربی می‌شود.

هر چه بر میزان چربی افزوده شود، از تمایل فرد به تمرینات جسمی کاسته می‌شود؛ دور باطلی که باعث تشدید مشکل می‌‌شود.

در ادامه این روند، سرانجام در جریان خون به قلب اختلال ایجاد شده و حمله قلبی به‌وجود می‌آید.

و از عوارض روانی بیماری‌های قلبی، اضطراب و افسردگی است، که بر میزان دردها می‌افزاید.

در این میان، بهترین راه حل این مشکلات روی آوردن به فعالیت‌های بدنی، به خصوص ورزش می‌‌باشد.

دنیای ورزش، پر از زیبایی‌ها و شادی‌هاست.

ورزش، هنر زیبا داشتن و ورزیده کردن تن، پرورش دهنده جسم و تقویت کننده روان است.

ورزش، واکسنی برای دردهای بی‌درمان، تقویت‌ کننده قوای معنوی و راز طول عمر انسان‌هاست.

افراد 90 یا 100 ساله طول عمر خود را مدیون ورزش و فعالیت‌های جسمانی‌اند، که هر نوع فعالیتی به طور طبیعی زندگی را شیرین و طول عمر را افزایش می‌دهد.

بدن سالم و تندرست از اساسی‌ترین نیازهای بشر است، و بدون وجود جسمی سالم، پرورش روحی و شخصیتی انسان نیز امکان‌پذیر نبوده و سلامت روانی به مخاطره می‌افتد.

لذا است که امام حسین(علیه‌السلام) می‌فرماید: «بِادِرُوا بِصِحَّهِ الْأجْسامِ فِی مُدَّهِ الْاَعْمارِ»؛ «در تمام طول عمر خود، به صحت و تندرستی بدن‌هایتان مبادرت ورزید؛ و با مواظبت کردن از آن، تندرست و سالم باشید.» ورزش برای ایجاد قدرت و جرأت و گسترش مهارت در زندگی و ایجاد هماهنگی میان دستگاه اعصاب و عضلات که لازمه یک زندگی مطلوب و توأم با سلامتی است، تأثیر فراوانی دارد.

و با داشتن سلامتی و تندرستی است که انسان می‌تواند از زندگی خود لذت ببرد.

امام علی‌(علیه‌السلام) می‌فرماید: «بِالصِحَّهِ تُسْتَکْمَلُ اللَّذَّهُ»؛ «با تندرستی، لذت زندگی کامل می‌شود.» ورزش مهمترین دارو جهت پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود مزاج و تعادل جسمی و روانی است.

و با توجه به این حقیقت است که جهان امروز از ورزش به عنوان یک وسیله مفید و مؤثر و کمک‌کننده در سلامت جامعه باید بهره‌برداری کامل نماید.

ارزش و اهمیت ورزش از نظر پزشکان دنیا تا حدی است که «ویکتور پوشه» از مشاهیر جهان طب به دولتش پیشنهاد می‌کند، در دبیرستانها به جای تدریس زبان‌های یونانی و لاتین از ورزش استفاده شود، تا به وصیت «فرنسیس بیکن» که می‌گفت: «ورزش کنید تا تندرست و سالم باشید، زیرا تن سالم برای روان به حکم یک مهمانخانه است» عمل شود.

پوشه همچنین توصیه می‌کند: «لحظات نخستین روز باید صرف تربیت بدن شود، انسان بعد از ورزش احساس آرامش می‌کند، که تأثیر مستقیم و فوری آن بر جسم کاملاً مشهود است؛ ورزش زندگی جسمی و روحی را بیدار می‌کند و بدن را تحریک نموده و باعث دفع سموم از آن می‌گردد، و در قوت بخشیدن به اراده تأثیر مستقیم دارد.» این جرّاح معروف می‌افزاید: «اگر بخواهیم خوشبختی را در چند جمله خلاصه کنیم، باید بگوییم: آزاد نفس کشیدن، خوب غذا خوردن، تن را به ورزش گماشتن و ایمان داشتن، ستون‌های سلامتی هستند.» ورزش اثرات فوق‌العاده‌ای در جسم و تأمین سلامتی و بهداشت جسمی، و در روح و تأمین بهداشت روانی دارد که به برخی از آنها اشاره می‌شود.

سلامتی و بهداشت جسمی ورزش نقش مهمی در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها، همچون بیماری‌های کلیوی، ریوی، ارتوپدی، عفونی، عصبی، دردها و سکته‌های قلبی، سکته مغزی، چربی خون، ضعف‌های عضلانی، کمردرد و آرتریت(التهاب مفاصل) دارد.

ورزش به کاهش فشار خون کمک می‌کند، در کنترل وزن تأثیر فوق‌العاده‌ای دارد و مقدار کلسترول لیپوپروتئین با غلظت بالا را- که از بیماری تصلّب شرایین جلوگیری می‌کند- افزایش می‌دهد.

ورزش، سیستم قلبی ـ عروقی فرد را تقویت کرده و قلب و ریه‌ها را وامی‌دارد که به طور مؤثر و کارآمد عمل کنند, در نتیجه ابتلا به بیماری قلبی ـ عروقی کاهش می‌یابد.

(لِئون و بلکبرن، 1977؛ پافنبارگر، وینگ، و هایده، 1978).

مشاهدات علمی نشان دهنده این واقعیت‌است که افرادی که شغل آنها با فعالیت‌ جسمی روزانه همراه است، کمتر به سکته قلبی دچار می‌شوند.

شرکت همیشگی در فعالیت‌های ورزشی باعث بهبود سطح تناسب فیزیکی بدن می‌شود؛ تناسب فیزیکی می‌تواند بیماری و معلولیت ناشی از بیماری‌ قلبی ـ عروقی، استئوپروز، دیابت، چاقی، و یا فشار خون را به تأخیر اندازد، کاهش دهد و یا از آن جلوگیری کند.

به طور کلی ورزش منظم در افزایش کیفیت زندگی نقش مهمی دارد.

ورزش حتی در پیشگیری و درمان سرطان نقش مهمی بازی می‌کند.

پژوهش‌ها حاکی است، هر ساله افزون بر یک میلیون آمریکایی در می‌یابند که به دام سرطان ـ یعنی دومین عامل مرگ و میر بعد از بیماری‌های قلبی در آمریکا ـ دچار شده‌اند.

طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، مرگ حاصل از سرطان در بین مردانی که میزان تندرستی جسمانی‌شان بسیار اندک بوده، سه برابر بیش از مردانی بوده است که از تندرستی کامل بهره‌مند بود‌ه‌اند.

زنان عاری از سلامتی بدنی، 16 بار بیش از زنان برخوردار از تندرستی بر اثر سرطان به کام مرگ کشیده شده‌اند.

لذا در سال 1966م این انجمن، فعالیت جسمی و ورزشی مرتب را به فهرست عوامل پیشگیرانه این بیماری کشنده افزود.

تیم کی متخصص برجسته بیماری‌های غیرواگیر در بنیاد سلطنتی تحقیقات سرطان انگلستان می‌گوید: «شواهدی اساسی وجود دارد که ورزش خطر ابتلا به دو نوع سرطان شایع در انگلستان، یعنی سرطان‌های روده و سینه را کاهش می‌دهد.» این آثار و فواید پیشگیرانه و درمانی ورزش، در نتیجه اثرات فیزیولوژیکی آن بر جسم انسان است.

مهمترین اثری که ورزش بر بدن انسان گذاشته و موجب تغییراتی در آن می‌شود، تغییرات قلبی ـ تنفسی است؛ که ورزش نقش حیاتی در این زمینه دارد.

الف ـ تغییرات تنفسی ـ ریوی به طور کلی هنگام ورزش، تنفس عمیقتر شده و هوای بیشتری به ریه‌ها وارد می‌شود، و موجب ورزیدگی و کار بیشتر آنها شده و گنجایش‌شان بیشتر می‌شود؛ و در نتیجه اکسیژن بیشتری وارد بدن می‌شود.

تمرینات ورزشی همچنین موجب نظم و ثبات حرکات تنفسی انسان شده و اثرات قابل ملاحظه‌ای بر میزان انتقال اکسیژن به عضلات می‌گذارد.

اکسیژن نقش کلیدی و حیاتی در فیزیولوژی بدن دارد.

ما در بدو توجه فکر می‌کنیم که اکسیژن برای شش‌ها لازم است، تا عمل دم و بازدم را انجام دهد؛ اما اکسیژن حیات وزندگی را به تمام اعضا و جوارح بدن، حتی کوچکترین سلول‌های آن به ارمغان می‌آورد.

هدف از تنفس، ذخیره انرژی لازم جهت انجام مراحل زیستی مانند اعمال شیمیایی رشد واعمال مکانیکی انقباظ عضلانی است.

اکسیژن کافی به منظور متابولیسم(سوخت وساز) بدن و تولید حرارت و انرژی لازم برای انجام فعالیت‌های انسان لازم است، تا نسوج‌ها(بافت‌ها) بتوانند به خوبی از آن بهره‌مند گردند.

در هر تنفسی، اکسیژن وارد خون شده و آن را به وسیله دفع سموم و خارج ساختن گار کربنیک () تصفیه می‌کند، و قلب فقط خون سالم و آماده شده را پمپاژ می‌کند.

اکسیژن توسط پلاسما و هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون حمل می‌گردد، و به جای‌جای بافت‌های بدن و سلول‌ها می‌رسد.

در حضور مواد غذایی به و تجزیه شده، و در نتیجه، طی مرحله‌ای به نام تنفس به آزاد شدن انرژی شیمیایی منتهی می‌گردد.

انرژی آزاد شده در اثر تجزیه مواد غذایی نمی‌تواند به طور مستقیم جهت انجام کار مکانیکی مورد استفاده قرار گیرد، بلکه به صورت ترکیبات شیمیایی دیگر به نام «آدنوزین تر فسفات» (ATP) که در تمام سلول‌های عضلانی ذخیره شده، تغییر شکل و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ب ـ تغییرات قلبی ـ عروقی تمرینات ورزشی به خصوص تمرینات هوازی باعث می‌شود که میزان انقباض و انعطاف‌پذیری عضلات قلب و حجم حفره‌های بطنی به خصوص بطن چپ (حجیم شدن قلب) افزایش یابد و در نتیجه آن حجم ضربه‌ای قلب افزایش یافته و با پمپاژ بهتر، خون بیشتری با سرعت زیاد انتقال می‌دهد؛ که به بهبود سیستم گردش خون و کاهش فشار خون می‌انجامد.

در هنگام ورزش کردن، شریان‌ها به طور عرضی گشاد ومنبسط گردیده و اکسیژن بیشتری وارد خون می‌شود و در نتیجه فشار خون کاهش یافته و قلب خون بیشتری برای تولید حرارت و انرژی لازم به سایر نقاط بدن می‌رساند.

ورزش همچنین، موجب نظم و کاهش ضربان قلب، افزایش تعداد و حجم متیوکندری‌ها، افزایش شبکه مویرگی، بالا رفتن هموگلوبین خون، افزایش تولید سلول‌های قرمز خون در بافت‌های لنفاوی استخوان، سرعت تبادلی بین پلاسمای خون و مایع بین سلولی و کاهش تولید اسید لاکتیک می‌گردد.

اسید لاکتیک محصول تجزیه شده‌ای از کربوهیدرات (گلوکز و گلیکوژن) می‌باشد که عاملی خستگی‌زا است.

کسانی که مرتباً ورزش نمی‌کنند، اگر حداقل هفته‌ای پنج روز به صورت یک روز در میان و روزانه به مدت 30 دقیقه، به فعالیت متوسط بدنی بپردازند، می‌توانند از مزایای تندرستی بهره‌مند گردند.

از دیگر اثرات و فواید ورزش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 1.

تقویت سیستم ایمنی بدن؛ 2.

تقویت سیستم هورمونی و رشد و نمو بهتر؛ 3.

دفع سموم از بدنو آمادگی بیشتر اندام‌ها برای پذیرش غذا؛ 4.

افزایش میزان سوخت و ساز و کمک به ساختن عضله؛ 5.

کمک به دستگاه گوارشی و تنظیم اشتها؛ 6.

تنظیم عمل دفع و جلوگیری از یبوست (از طریق تحریک انقباضات موزون روده)؛ 7.

تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان؛ 8.

تقویت رباط‌ها، تاندون‌ها و تارهای عضلانی و جلوگیری از پارگی و کشیدگی آنها؛ 9.

افزایش ضخامت غضروفی در مفاصل؛ 10.

از بین بردن انقباض ماهیچه‌ها؛ 11.

افزایش اکسیداسیون چربی‌ها؛ 12.

طراوت و شادابی پوست و فراخ‌تر شدن منافذ پوستی؛ 13.

کمک به هماهنگی عصب و عضله در بعضی از انواع فلج‌ها؛ 14.

کمک به کاهش و کنترل وزن؛ 15.

مقابله با درد قاعدگی (از طریق ایجاد بهبود در گردش خون)؛ 16.

افزایش مدت زمان قابلیت باروری؛ 17.

تناسب و توازن حالت بدن و زیبایی اندام؛ 18.

نیرومندی و مقاوم شدن و عادت کردن به فعالیت، و در نتیجه دیرتر خسته شدن، دیرتر عرق کردن و به تنگی نفس دچار نشدن؛ 19.

کمک به تحمل و تسکین برخی درد‌ها؛ 20.

تقویت اعصاب و ایجاد هماهنگی بین اعصاب و مراکز عصبی، و تسکین اسپاسم‌های عصبی.