مهریه یا شیربها
. مهر چیست؟
. اهمیت مهر از دیدگاه اسلام
. مهر نشانه استقلال اقتصادی زن
. چه چیز می تواند مهر قرار بگیرد؟
. میزان و مقدار مهر
. مهر از آن کیست؟
. زن با مهر خود چه کند؟
. احکام مهر
. مهر در ازدواج ، در چه صورتی واجب است؟
مهر چیست؟
مهر هدیه ای است که مرد به هنگام ازدواج به زن می دهد تا صداقت خود را در خواستگاری از زن نشان دهد.پس مهر از یک طرف بیانگر علاقه مرد به زنی است که در آینده،همسر او خواهد شد و از طرف دیگر وسیله ای است برای احترام به زن و تکریم شخصیت او و جلب نظر وی در قبول همسری.
به عبارت دیگر مهر وسیله ای برای ایجاد مهر،محبت و الفت بین زوجین است و لذا قرآن از آن به عنوان «صداق» یعنی نشانه صدق و «نحله» یعنی بخشش وهدیه یاد کرده است.و از همین روست که متقابلاً به زن نیز سفارش شده است برای ریشه دار شدن این محبت و صفا،پس از قبول مهریه،آن را به شوهر خود ببخشد و صفای خود را به او نشان دهد. در روایتی از پیامبر(ص)برای هر دینار آن اجر آزاد کردن بنده وعده داده شده است و از این جا به خوبی برمی آید که مهر بیشتر جنبهمعنوی دارد،نه مادی و لذا در برخی از روایات آمده است که پیامبر تعلیم قرآن را مهر بعضی از زنان قرار داد.
عده ای خواسته اند بگویند مهر وسیله ای برای انفصال خدمت از خانهپدر و یا اشتغال به خدمت در خانه شوهر است.
در حالی که این درست نیست.زیرا زن اجباری به خدمت در خانه پدر یا شوهر نداشته و ندارد تا این که خرید خدمت مطرح شود.مهر در ازدواج صرفاً نشان محبت است.اگر مرد نتواند اندوخته های قبلی خود را به هنگام ازدواج،به زن آیندهخود هدیه کند،چگونه می تواند درآمدهای آینده خود را تقدیم زن بکند؟و لذا مهر بهترین وسیله برای کسب اطمینان برای زن است.
و برخی دیگر خواسته اند بگویند مهر وثیقه است و اگر وثیقه ای در میان نباشد،رشته زناشویی سخت متزلزل می شود.
در حالی که این سخن نیز درست نیست.زیرا:
اولاً در برخی از ازدواج ها اصولاً نیازی به وثیقه نبوده،در حالی که مهر وجود داشته است.نظیر ازدواج پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع).
ثانیاً اگر چنین بود هرگز پیامبر سفارشی نمی کرد که زنان از مهریه خود چشم پوشی کنند و آن را متقابلاً برای ایجاد صفا و صمیمیت،به شوهران خود ببخشند.
ثالثاً اگر چنین بود پیامبر توصیه نمی فرمود که مهر زنان زیاد نباشد.زیرا در وثیقه چنین سفارشی معقول نیست.
مرسوم است مرد در هنگام ازدواج چیزی را به همسرش تقدیم می کند که در اصطلاح،مهر و صداق نامیده می شود.چنانکه خواستگاری همیشه از جانب مرد انجام می گیرد مهرنیز از جانب او به زن تقدیم می شود.مرد است که به سراغ زن می رود و اظهار علاقه می کند،نه برعکس،و اوست که برای اثبات صدق خویش و جلب توجه زن باید چیزی را به عنوان مهر تقدیمش کند،نه برعکس.
زن کالای خریدنی نیست که به وسیله مهر معامله شود،بلکه محبوبه مرد است که باید برای اثبات صدق خویش و به دست آوردن دل او مقداری از آنچه را دارد نثارش سازد. بوسیله خواستگاری و اعطای مهر شخصیت مرد تحقیر نمی شود بلکه لازمه مردانگی همین است.در صورتی که اگر زن چنین عملی را انجام دهد بر شخصیتش لطمه وارد می آید.زن از زیبایی و لطافت و جاذبه ویژه ای برخوردار است که مرد را اسیر و دلباخته خود می سازد و برای خواستگاری به آستانه خویش جذب می کند.
زن به الهام فطری دریافته که محبوبه مرد است و عزت و احترامش در این است که خود را رایگان در اختیار او قرار ندهد بلکه بوسیله غرور و اظهار بی نیازی و ناز و کرشمه،خود را شیرین تر و محبوب تر سازد.زن تشنه محبت و دوستی است و دوستدار مردی است که از صمیم قلب او را دوست بدارد،و اعطای مهر را دلیل بر صدق گفتار مرد می شمارد.مهر مبلغ معامله نیست بلکه از علائم صدق مرد به شمار می رود و به همین جهت صداق نامیده می شود.زن خودش را به مهرنمی فروشد بلکه بدین وسیله صدق مرد را در اظهار عشق و علاقه می آزماید و آرامش خاطر پیدا می کند و این است فلسفه مهر.