مقدمه
در سالهای اخیر علوم کامپیوتری به شکل چشم گیری توسعه یافته و شاهد نرم افزارهای جدیدی هستیم که پس از دیگری به بازار عرضه می شوند و بدین سبب انتخاب نرم افزار مناسب جهت انجام یک کار خاص و حرفه ای با وجود تبلیغات فراوانی که انجام می شود بسیار دشوار باشد اما با اطمینان می توان گفت که نرم افزار فتوشاپ یکی از نیرومند ترین ابزارهای بصری و ویرایشی است که تاکنون به بازار ارائه گردیده است.
تاکنون حدود 25 سال از ارائه اولین نسخه فتوشاپ گذشته است و در این نسخه تغییرات و اصلاحات بسیاری صورت گرفته است . هم اینک نسخه هفتم این ابزار با ویژگی های جدیدی چون جستجوگر فایل به همراه تصاویر/ ابزار جدید/ رتوش عکس /
ابزا رخودکار /اصلاح رنگ و حتی غلط املایی در دسترس است.
فتوشاپ چیست ؟
فتوشاپ یکی از نرم افزارهای گرافیکی است که اساس کار آن بر پایه ی Bitmap می باشد.
نرم افزار فتوشاپ متعلق به شرکت Adobe بوده و برای ویرایش تصاویر ، طراحی موارد گرافیکی چاپی یا غیر چاپی و ... مورد استفاده ی کاربران قرار می گیرد .
نصب برنامه:
این برنامه مانند سایر نرم افزارها دارای مراحلی برای نصب می باشد که به شرح زیر است:
CD نرم افزار را داخل درایو گذاشته و به داخل CD رفته گزینه Setup را بعد از گذراندن مراحل ( تعیین محل نصب بر روی دیسک سخت و همچنین مراحل و صفحات بعد) به صفحه می رسید که از آن نمی توان گذر نمود چون از شما کد ورود نرم افزار را طلب می کند در اینجا شما به درایو CD رفته و فایل متن (Text) داخل CD نرم افزار را باز نموده و شماره سریال داخل را بلوکه کرده کپی نمایید به داخل Setup برگشته و در قسمت Serial namber ،Paste نمایید و مشخصات فردی خود را نیز وارد نمایید به این ترتیب گزینه Next روشن و فعال میگردد.حالا دکمهNext رازده و منتظر بمانید تا نرم افزار نصب گردد. بعد از نصب برنامه به منوی Start رفته و از قسمت Programs گزینهAdobe Photoshop را زده تا نرم افزار باز شود اینجا محیط نرم افزار فتوشاپ است.
که متشکل از:
ناحیه کاری
نوار منو
نوار پارامترها
و پانل های مختلف کنترل رنگ ، سایز تصویر، لایه ها، اطلاعات صحنه، تاریخچه و غیره……می باشد.
شروع کار :
برنامه فتوشاپ محصول شرکت Adobe می باشد . هنگام نصب این نرم افزار بر روی سیستم ، لیست این برنامه ها هم نظیر دیگر برنامه ها در منوی Start می نشیند . جهت ورود به این برنامه مسیر زیر را طی می کنیم :
Start > programs> adobe> photo shop
در نظر داشته باشید که فایل اجرایی این برنامه آیکونی شبیه یک چشم دارد . پس از کلیک بر روی فایل اجرایی ، برنامه فتو شاپ باز می شود .
وقتی برای اولین بار ، فتو شاپ را باز می کنید ، جعبه ابزاری را در قسمت سمت چپ صفحه مشاهده میکنید که تمامی ابزارهای مربوط به طراحی در این Box موجود می باشد . در سمت راست نیز چهار پنجره قرار دارد . عنوان منوها در نوار منو قرار گرفته است . زمینه این پنجره میزکار (Desktop) محیط فتوشاپ می باشد .
فتوشاپ بر خلاف سایر برنامه های گرافیکی به صورت خودکار صفحه جدیدی را برایتان باز نمی کند .
آشنایی با برخی از منوها
این نرم افزار نیز مطابق تمامی نرم افزارهای تحت ویندوز دارای منوهای در بالای صفحه می باشد که تمامی فرمانها دراین منوها البته بسته به نوع عملکرد شان دسته بندی شده اند اولین منوی که ما با آن شروع خواهیم کرد و آشنا خواهیم شد منوی File می باشد.
FILE:
در این منو فرمانهای ورود خروج و نیز ذخیره سازی موجود می باشد تک تک آنها را توضیح خواهیم داد.
New :
به کمک این گزینه می توان یک صفحه جدید کاری درصحنه ایجاد نمود و کلید های میان بر این گزینه معادل Ctrl+N می باشد . زمانی که این گزینه را می زنید یک پنجره جدید بازمی شود که تعیین کننده مشخصات و نوع تنظیمات صحنه ای می باشد که شما ایجاد خواهید کرد.
Name:
به کمک این گزینه مشخص می شود که نام صحنه ای که ایجاد می نمایید چه باشد.
درقسمت Image size تنظیمات مربوط به اندازه صفحه جدید می باشد که به ترتیب توضیح خواهم داد . قسمت Preset sizes دراین قسمت اندازه های معیین و استاندارد و از پیش تعیین شده و را در اختیار شما قرار می دهد برای سهولت و سرعت و دقت در کار البته این گزینه به صورت پیش فرض به صورت دستی تنظیم شده است یعنی شما به صورت دلخواه می توانید اندازه صحنه جدید را ایجاد نمایید.
Width:
به کمک این گزینه که یک فیلد عددی است می توانید عرض وپنهای صفحه تعیین نمایید.
Height:
به کمک این گزینه که یک فیلد عددی است می توانید طول یک صفحه را تعیین نمایید.
Resolution:
به کمک این گزینه میزان کیفیت و میزان نقاط را تشکیل دهنده یک صفحه را مشخص می کنید در رابطه با این مقوله در آینده مفصل صحبت خواهیم نمود.
درمقابل سه گزینه بالا یک منوی کرکره ای وجود دارد که معیین کننده واحد اندازه گیری می باشد.
Mode:
این قسمت یک منوی کرکره ای می باشد که دراین قسمت می توانید ترکیب بندی رنگ در صفحه جدید که می خواهید ایجاد نمایید تعیین کنید. که مدل ها را در زیر توضیح خواهم داد.
Bitmap:
تصویری که پیکسل ها با عوض کردن مقدار بیت ذخیره شده تغییر می کند ( یک یعنی روشن صفر یعنی خاموش ، در صفحه نمایش رنگی بیتهای بیشتری استفاده می شوند تا سه رنگ قرمز و سبز و آبی را هم کنترل کند)
Grayscale:
این گزینه یک صحنه در اختیار ما می گذارد به این صورت که هر فعالیت دراین صحنه شود به صورت سیاه سفید دیده خواهد شد و ذخیره می شود در کل صفحه ای سیاه سفید در اختیار می گذارد و رنگ در آن تاثیری به عنوان خود ماهیت اصلی رنگ ندارد فقط به صورت تیره های مختلف خاکستری نمایان می شود.
RGB color:
این مدل رنگ متشکل از سه رنگ اصلی قرمز سبز و آبی می باشد و با ترکیب این سه رنگ ، رنگ اصلی به وجود خواهد آمد.
Cmyk color:
این مدل رنگ جهت چاپ مورد استفاده قرار می گیرد و دراین مدل رنگها به حسب درصد رنگهای فیروزه ای (Cyanred) سرخابی (Maqenta) زرد (Yellow) و سیاه (Black) تعریف میشود.
Lab:
مدل Lab جامع ترین مدل رنگی می باشد این مدل طوری طراحی شده که در آن رنگها به دستگاه وابسته نباشد یعنی هر رنگ در صفحه نمایش و در صفحه چاپی به یک صورت ظاهر می شود. این مدل در عمل کاربرد زیادی ندارد.
در این قسمت شما مشخص می کنید که صفحه جدید در قسمت پس زمینه چه خصوصیاتی را دارا باشد.
به صورت White سفید یا Back qrouhd color به صورت رنگی که برای رنگ پس زمینه انتخاب می کنید یا به صورت شفاف یا Trahs pareht بعد از زدن دکمهok صفحه جدید ایجاد می شود .
Open
گزینه دوم در منوی File گزینه Open می باشد که معادل کلیدهای میانبر Ctrl+O می باشد یا با دوبار کلیک کردن در پنجره کاری فتوشاپ می توانید به این پنجره دسترسی داشته باشید. به کمک این گزینه می توانید تصاویر را به فتوشاپ وارد نمایید.
به کمک این گزینه می توانید شما در داخل نرم افزار فتوشاپ یک Browser یا یک پنجره مشاهدات داشته باشید.
Open Recent
به کمک این فرمان می توانید آخرین تصاویر باز شده توسط نرم افزار را دوباره بازیابی نمایید.
Close
این فرمان صفحه باز انتخاب شده در نرم افزار را می بندد.
Save
این فرمان فایل موجود در نرم افزار را به فرمت های مختلف بر روی درایو سخت ذخیره سازی می نماید.
Save as
این فرمان از فایل جاری که به کمک فرمانSave ذخیره شده ، ذخیره سازی می کند البته با نام دلخواه.
Import
به کمک این فرمان می توانید فایل هایی را به داخل برنامه وارد نمایید از جمله فایل های Adobe Acrobat و غیره……………
Export
به کمک این گزینه می توانید تصاویر را خروجی بگیرید.
File in fo
به کمک این گزینه می توانید اطلاعاتی را درباره فایل جاری (هم بدهید و هم بگیرید)
Save for web
گفتیم به کمک این گزینه فایل را می توان برای استفاده بر روی اینترنت استفاده نمود. زمانی که این گزینه زده شود پنجره بزرگی در صفحه نمایان می شود که این پنجره شامل چند قسمت از جمله پنجره کاری و قسمت پارامترها می باشد درست راست پنجره کاری شما می توانید به پارامترهای این پنجره دست پیدا کنید که در زیر هریک از پارامترها را توضیح خواهم داد.
قسمت Settings
در این قسمت شما چند فیلد عددی و منوهای کرکره آی در دست داری أتولین منوی کرکره آی تعیین کنفضه نوع فرمت و میزان کیفت تصویر به صورت پیش فرض می باشد که هر کدام از آنتا مقدار و فرمت خاص تستند و برأی سهول در کار در اختیار ما قرار ضاده شده آست.
قسمت بعدی نیر یکو منوی کرکره آی می باشد در این قسمت فقط برأی تامین نوع فرمت (یا جنس) فآیل می باشد در زیر همین منوی کرکره آی منوی دیگری قرار دارد که بسته به نوع فرمت تعیین شده تنظیماتی را دارا می باشد .
به عنوان مثال برأی فرمت Jpeg چهار گزینه به شرح زیر دارا می باشد:
Low : کم کیفت
Medium :کیفت متوسط
High : کیفت خوب
Maximam :کیفت عالی
البته می توان میزان کیفت را به صورت دستی نیر انجام داد. این کار را می توان به کمک پارامترQuality انجام داد هرچه عدد بیشتر کیفت بهتر هر چه عدد کم کمتر کیفت بدتر.
گزینه Blur
به کمک این گزینه می توان صحنه را محو نمود.
گزینه Matte
به کمک این گزینه می توان رنگ پشت زمینه اگر قسمتی از عکس وجود نداشته باشد و پشت زمینه معلوم باشد را تعیین نمود و رنگ آمیزی کرد.
در پایین دو برگه Color table , Imagesize وجود دارد در پنجره اول شما می توانید در فرمت Gif یکو پالت رنگ در اختیار داشته باشید . و در قسمت دوم می توانید اندازه تصویر را تغییر دهید زمانی که اندازه مورد نظر خود را در فیلد عدد وارد نمودید دکمه Apply روشن می شود بازدن این دکمه تنظیماتی که تعیین نمودید اعمال می شود و عکس کوچک یا بزرگ می گردد.
حالا عکس شما آماده می باشد برأی ذخیره سازی و استفاده بر روی اینترنت این پنجره بعد از ذخیره سازی خود به خود بسته خواهد شد.
به منوی فآیل بر می گردیم و از فرمان های باقی مانده گزینه Revert را بررسی می کنیم.
فرمان Revert
به کمک این گزینه شما می توانید برروی عکس خود یا فآیل جاری هر تغییراتی را اعمال نمایید و زمانی که دیدید این فعالیت ها مورد دلخواه شما نیست بازدن گزینه Revert عکس به صورت اولیه خود بر می گردد.
به کمک این فرمان می توانید تنظیمات صفحه از جمله نوع قطع استفاده شده برأی خروجی گرفت به صورت پیرینت را مشاهده کنید یا تغییر دهید.
Print with priview
به کمک این فرمان شما می توانید یکو پیش نمایش از فآیل پیرینت گرفته شده را ببینید و همچنین تنظیماتی را اعمال نمایید زمانی که این فرمان را می زنید پنجره آی باز می شود . این پنجره شامل تنظیمات زیر می باشد:
Position
به کمک این قسمت می توانید موقعیت تصویر خود را برروی برگه تغییر دهید و موقعیت دیگری بر روی کاغذ پیدا کنید اگر تیک کنار عبارت Center image را بردارید می توانید موقعیت عکس را به صورت دستی تغییر دهید بغل فیلد های عددی بالا و چپ یکو منوی کرکره آی وجود دارد که تعیین کنفضه میزان واحد اندازه گیری می باشد.
Scaled print size
دراین قسمت شما می توانید اندازه تصویر را بزرگ وکوچک کنید سه راه برأی تغییر اندازه تصویر وجود دارد که در زیرشرح خواهم داد:
1- به کمک فیلد عددی (Scale) ، به کمک این فیلد می توانید برحسب درصد تصویر موجود را بزرگ و کوچک نمایید.
2- به کمک دو فیلد عددی(Height) و پهنا (Width) می توانید اندازه تصویر را تغییر دهید.
3- بالاخره روش سوم به این صورت می باشد که با فعال کردن گزینه Show bounding box می توانید چند دستگیره بر دور تصویر خود داشته و با حرکت دادن آنتا عکس را بزرگ وکوچک نمایید.
منوهای کرکرهای روبروی فیلدهای عددی واحد اندازه گیری می باشد که بسته به نیاز شما هر کدام را خواستید می توانید انتخاب نمایید.
و در آخر گزینهScale to fit media به کمک این گزینه می توانید تصویر موجود را به صورت خودکار اندازه برگه خود نمایید.
در قسمت Option شما می توانید تنظیماتی را برأی تصویر ایجاد نمایید. از جمله مارک های را برأی راهنمایی بهتر در صحنه ایجاد نماییم یا عکس را به صورت افقی برعکس نماییم یا عکس را از نظر رنگ برگردانیم ( نگاتیو) یا محدوده Crop را مشخص کنیم یا در امتداد لبه های عکس برأی راهنمایی بهتر بردارهای ترسیم کنیم . در قسمت پایین نیر منوی کرکره آی وجود دارد نوع زبان مورد استفاده برأی چاپ گر را تعیین می کند.
فرمان Jumpto
به کمک این فرمان می توان نرم افزاری های که تحت فتوشاپ فعالیت می کنند را راه اندازی نمود از جمله این نرم افزارها Adobe Image ready میباشد. به کمک این نرم افزار می توانید تصاویر متحرک را ایجاد نمود و تصاویر متحرک را ویرایش نمایید البته این جمله آی از فعالیت های این نرم افزار قدرتمند می باشد.
و در آخر گزینه Exit که به کمک آن می توان از این نرم افزار خارج شد.
در این قسمت می خواهم شما را باچند فرمت کاربردی که می توان از فتوشاپ خروجی گرفت و همچنین چند فرمت که می توان در فتوشاپ استفاده نمود آشنا کنم.
1- Psd pdd : این فرمت ، فرمت خود نرم افزار فتوشاپ می باشد این فرمت تمامی تنظیمات صحنه را که در فتوشاپ ایجاد نمودید به همان صورت ذخیره سازی می نماید.
2- Bmp : در گرافیک کامپیوتر مشخصه سه حرفی نام فآیل برأی فایلی که حاوی تصویر گرافیکی Map-Bit شده آست می باشد.
3- Gif : قالب گرافیکی از یکو فآیل که حاوی تصویر Map-Bit باشد می گویند یکو فرمت از نوع که بیشتر برأی وب استفاده می شود.
4- JPEG : فرمت از نوع Ture color با روش فشرده سازی Lossy آست این فرمت از کانال آلفا در تصویر پشتیبانی ندارد.
5- Epc : نوع فرمت فآیل آست که بیشتر برأی فایلهای برداری (مانند لوگوها ) استفاده می شود در عین حال امکان تعبیه تصاویر Bitmap را دارد.
6-Tiff : فرمت از نوع True color و غیر فشرده آست.
منوی Edite
این منوی همانگونه که از نامش معلوم است مربوط به ویرایش می باشد .
اولین فرمان داخل این منو فرمان Undo می باشد که این فرمان آخرین عملیات انجام شده توسط شما در نرم افزار لغو می کند و معادل کلیدهای میانبر Ctrl+z می باشد. البته این فرمان تا یک مرحله از عملیات را لغو می سازد .
Step for ward: به کمک این فرمان فرمان های لغو شده توسط فرمان Step back ward برگردانده می شود که معادل کلیدهای میانبر Snift +ctrl+z می باشد .
Step back ward: به کمک این گزینه می توان به تعداد معینی از عملیات را لغو نمود. کلید میانبراین فرمان معادل Alt+ctrl+zمی باشد.
Fade brush tool: به کمک این گزینه می توانید بعد از استفاده از ابزار Brush آن خط را از نظر میزان غلظت ونیز نوع مد آن تغییر دهید در آینده با مغوله Mode بیشتر آشنا خواهیدشد.
Cut: به کمک این فرمان می توانید یک قسمت را برش دهید و کلیدهای میانبر آن معادل Ctrl+x می باشد البته این نکته را خاطرنشان کنم که باید حتما قسمتی به کمک ابزار انتخاب که در قسمت بعد با آن آشنا خواهید شد انتخاب شده باشد تا قابل بریدن باشد.
Copy: به کمک این فرمان می توانید یک کپی از قسمت انتخاب شده توسط ابزار انتخاب را داشته باشید و کلیدهای میانبر آن معادل Ctrl+c می باشد.
Copy merged: به وسیله این فرمان می توانید از قسمت انتخابی کپی را داشته باشید با این تفاوت که زمانی که آن را Paste می نمایید آن کپی به صورت یک لایه جدید ایجاد میشود و برروی همان لایه اصلی باقی نمی ماند البته درباره لایه ها دردرس های آینده اطلاعات ارزنده ای را دریافت خواهید کرد و با آن آشنا خواهید شد .
Paste: زمانی که شما از گزینه Copy یا Cut یا Copy merged استفاده می نمایید آن قسمت انتخابی برروی حافظه موقت ذخیره می شود برای برگرداندن آن فایل ذخیره شده برروی حافظه موقت از فرمان Paste استفاده می کنیم که معادل کلیدهای میانبر Ctrl+vمی باشد.
Paste info : به کمک این فرمان قسمت Copy شده را Paste می کنیم با این تفاوت که قسمت کپی شده به صورت یک لایه ماسک می شود و یک لایه ماسک برای ما ایجاد می کند(این مقوله را همین جا تمام می کنم تا در دروس بعدی مفصل به آن پرداخته شود)
Clear: به کمک این گزینه قسمت انتخابی را می توانید حذف نمایید.
Check speilng:
به کمک این فرمان ما می توانیم از املای درست کلمه خود( البته به زبان انگلیسی ) مطلع شویم به این صورت که زمانی که کلمه ای را در نرم افزار می نویسیم این فرمان فعال می شود با زدن این فرمان پنجره ای کوچک باز می شود که در زیر به آن خواهیم پرداخت.
Not in dictionary: دراین قسمت کلمه ای وجود دارد که شما نوشته اید.
Chageto: در این قسمت نزدیک ترین کلمه را از حیث حروف به کلمه مورد نظر ما وجود دارد.
Suggestions: در این قسمت کلماتی که از نظر حروف به کلمه مورد نظر ما نزدیک است وجود دارد.
در قسمت زیر هم معیین شده که چه نوع زبانی به این Dictionary حاکم است ویک گزینه با نام Check all leyer وجود دارد که با فعال کردن آن این فرمان برتمامی لایه ها اعمال می شود.