کلیات
ایجاد طرحی که عبارت است از یک واحد دامداری 200 راسی که از نژاد شیری هلشتاین می باشد . برای ایجاد طرح احتیاج به ساختمان و تاسیسات نگهداری و پرورش گاوهای شیری و مذکور و نتایج حاصله با مشخصاتی که ذکر خواهد شد.
مجری طرح
طرح پیشنهادی بوسیله یکی از دانشجویان رشته دامپروری به مورد اجرا گذاشته می شود . وی با استفاده از اطلاعات و کمک تجارب بزرگان در زمینه طرح قادر خواهد بود مدیریت را اعمال نماید و در این پروژه موفق باشد.
بازار فروش :
به علت اینکه مشهد یکی از شهرهای بزرگ محسوب می شود مصرف مواد لبنی در آن بالا می باشد . لذا فروش محصولات بدست آمده همیشه در کارخانه شیر مورد مصرف و به بازار عرضه می شود .
محل اجرای پژوهش
پس از بررسی های لازم جهت انجام این پژوهش گاوداری موقوفات ملک وابسته به آستان قدس رضوی انتخاب گردید. گاوداری موقوفات ملک یک واحد شیری صنعتی با بیش از 200 راس گاو است. این گاوداری در سال 1379 هجری شمسی توسط آستان قدس رضوی خریداری شده و در جاده اسفراین به بجنورد واقع شده است. سیستم نگهداری گاوها نیمه باز و تمامی گاوها از نژاد هلشتاین هستند.
تهیه مواد اولیه
برای انجام این آزمایش پروبیوتیک مورد نیاز از کارخانه کانادائی –LALLEMAND ANLMAL MUTRITION تهیه گردید. این محصول به صورت گرانوله و خشک بوده و هر گرم آن مطابق اطلاعات ارائه شده از کارخانه سازنده، حاوی billion 20 سلول زنده مخمر (saccharomyces cerevisiae CNCM1-1079) است که به نام تجاری BIOTAL SB20 به بازار ارائه شده است.
انتخاب دام های آزمایشی
این پژوهش به روی 45 راس گوساله هلشتاین نوزاد از بدو تولد که به صورت تصادفی در سه گروه 15 راسی قرار گرفتند انجام شد.
تغذیه گوساله های نوزاد
گوساله ها پس از زایش طی 6 ساعت اول 2-3 بار به مقدار 10% وزن بدن آغوز دریافت می کنند پس باشد تازه گاو، دو وعده در روز به میزان 10% وزن بدن تغذیه می شوند. گوساله ها از سن 3 روزگی به کنسانتره شروع کنند، تازه به صورت آزاد دسترسی داشتند. آب از روز دوم بصورت آزاد در اختیار گوساله ها قرار گرفت. شیر خشک از روز بیستم دو وعده در روز به میزان gr350 در هر وعده در اختیار گوساله ها قرار گرفت.
مراقبت از گوساله ها و جایگاه نگهداری آنها
گوساله بعد از تولد در کنار مادر می ماند تا لیسیده و خشک شود، سپس آغوز مادر دوشیده شده و بصورت دستی به گوساله خورانده می شد، بعد از وزن شدن، ناف گوساله با شورید ضد عفونی می گردید و گوساله به جایگاه نگهداری انفرادی منتقل می شد.
جایگاه نگهداری گوساله های تازه متولد شده به صورت انفرادی
که نیمی از آن مسقف است. گوساله ها تا حدود سن 20 روزگی در این مکان نگهداری می شوند و سپس به جایگاه انفرادی بزرگتری منتقل می گردند.
جهت آماده سازی جایگاه گوساله ها، ابتدا جایگاه به طور کامل کودروبی می شود، سپس شسته شده و شعله افکنی صورت می گیرد و با آهک ضد عفونی می شود. جایگاه حداقل یکهفته بسته به تعداد زایش خالی می ماند و در معرض تابش نور خورشید است. بستر با کولش آماده می گردد وگوساله تازه متولد شده به جایگاه منتقل می شود.
گروههای آزمایشی
این پژوهش در سه گروه گوساله هلشتاین نوزاد بصورت کاملاً تصادفی مقایسه شد. این سه گروه شامل: گوساله های گروه یک از بدو تولد روزانه یک گرم از پروبیوتیک (Biotd SB20) را همراه کلستروم و از روز سوم همراه شیر طبیعی مادر تا پایان هفته دوم دریافت کردند. گوساله های گروه دوم از بدو تولد روزانه یک گرم از پروبیوتیک (Biotd SB20) را همراه کلستروم و از روز سوم همراه شیر طبیعی مادر تا پایان هفته سوم دریافت کردند. گوساله های گروه سوم (گروه کنترل) خواهند بود و کلستروم و جانشین شونده شیر را بدون پروبیوتیک دریافت کردند.
اندازه گیری فاکتورهای رشد
اندازه گیری کلیه فاکتورهای رشد توسط یک نفر انجام پذیرفت تا خطای انسانی به حداقل رسانده شود. وزن هر گوساله، طول بدن، اندازه دور سینه، اندازه ارتفاع در روزهای 1، 7، 14، 21، 28 گرفته و ثبت شد و اختلاف آنها محاسبه گردید.
نمونه گیری
با استفاده از سرنگ یکبار مصرف، پس از مفید کردن گوساله به میزان 5 میلی لیتر خون از ورید و داج اخذ شده و بلافاصله در لوله آزمایش حاوی ماده ضد انعقاد ریخته شده و در همان روز به آزمایشگاه منتقل می گردید. اخذ این نمونه ها در روزهای 1، 7، 14، 21، 28 صورت گرفت.
کارهای آزمایشگاهی
آزمایش های مربوط به CBC: بوسیله دستگاه cell counter مدل celltae ساخت کشور ژاپن با استفادهاز خون حاوی ماده ضد انعقاد انجام گرفت و مقدار هر یک از پارامترهای خونی زیر بدست آمده.
PCN (هماتوکریت) MeH (میانگین هموگلوبین یک گلبول قرمز)
Hb (هموگلوبین) MCHC (درصد هموگلوبین یک گلبول قرمز)
TWBC (تعداد کل گلبول های سفید) RBC (گلبول قرمز)
MCV (میانگین حجم یک گلبول قرمز) PLT (پلاکت)
شمارش تفریقی گلبول های سفید
پس از تهیه گسترش مستقیم خون روی لازم و رنگ آمیزی با محلول گمیسا، کلیه لام ها توسط یک نفر شمارش گردید و درصد هر یک از گلبول های سفید خون به تفکیک مشخص می شود.
اندازه گیری فیبرنیوژن و پروتئین تام
اندازه گیری پروتئین بوسیله دستگاه eteraeto weter صورت گرفته بدین صورت که ابتدا خون در لوله های میکروهماتوکریت به مدت 10 دقیقه در دستگاه هماتوکریت سانتریفوژ شده و سپس با شکستن لوله میکروهماتوکریت از حدواسط باقی کت و پلاسما، حدود یک یا دو قطره پلاسما روی رفرکتومر گذاشته و پروتئین تام پلاسما را بدست می آوریم.
جهت اندازه گیری فیبرنیوژن خون هم یک لوله میکروهماتوکریت حاوی خون حدود 10 دقیقه در دستگاه هاتوکریت قرار داده و پس از حداقل 5 دقیقه در بن مارسی 5602 قرار داده و دوبار در دستگاه هماتوکریت جهت سانترنیوژ قرار داده تا فیبرنیوژن و ناقوره شده از پلاسما جدا گردد که به صورت لام سفید رنگی بر روی بافی کت لوله میکروهماتوکریت مشخص است. بعد از قرائت میزانp پلاسما با دستگاه ××××× تفاوت آن با مقدار بدست آمده قبلی میزان فیبرنیوژن خون است.
ثبت روزهای درمان
در کل طول دوره، تمامی اسهال ها به یک صورت درمان شدند و همچنین تمامی پنومونی ها هم درمان یکسانی داشتند و تعداد روزهای درمان هر گوساله ثبت گردید.
ثبت قوام مرفوع
در کل طول دوره، قوام مدفوع گوساله ها بر اساس جدول 1 روزانه ثبت گردید.
جدول 1: کدهای قوام مدفوع (25)
1
نرمال
سفت اما نه سخت. شکل اصلی را بعد از افتاده و قرار گرفتن بر روی زمین مقدار کمی از دست می دهد
2
نرم، ملایم
شکل اصلی اش را نمی تواند نگه دارد و مقداری پهن می شود.
3
سیال و جاری
به آسانی پهن می شود و ارتفاع حدود mm6 دارد
4
آبکی
قوام مایع و ترشحی دارد (مانند آب پرتقال)
مقدمه
با پیشرفت تکنولوژی و توسعه دانش و افزایش نیاز انسان به شهر نشینی روند پرورش حیوانات اهلی هم به سمت صنعتی شدن و عبور از سیستم های پرورشی سنتی قدم نهاد. این سیستم پرورش مدرن و پیشرفته سبب گردید تا این حیوانات با تداخل در مسیر زندگی مواجه شوند و این موجبات اختلالاتی را در دامداری ها ایجاد نمود و علاوه بر این، میل به افزایش بهره وری در مقیاس زمان سبب گردید تا متحققین و پرورش دهندگان بدنبال راهکارهائی باشند که بازده بیشتری را چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ سلامتی کسب کنند.