دستگاه گوارش طیور
پیش‌معده (Proventriculus)
سنگدان (Gizzard)
روده کوچک
روده بزرگ یا راست روده (Rectum)
دستگاه گوارش در طیور عمل گرفتن غذا، عبور غذا از مجراى گوارش، هضم و جذب و بالاخره دفع مواد زائد را انجام مى‌دهد دستگاه گوارش از قسمت‌هایى اصلى و اعضاء ضمیمه تشکیل شده است.
طیور بهوسیله منقار غذا را مى‌گیرند. منقار شاخى است و عمل لب‌ها را در دام‌هاى پستاندار انجام مى‌دهد. زبان دراز و نوک‌دار مى‌باشد و بهوسیله عمل خود غذا را به عقب و یا داخل گلو و مرى مى‌راند دهان بدون دندان است.
مرى از لوله لاستیک مانندى تشکیل شده است که از دهان تا چینه‌دان امتداد دارد و از چینه‌دان نیز گذشته و به پیش‌معده مى‌رود و در داخل مرى یک عدد غده موکوسى وجود دارد که ترشح آنها سبب سهولت حرکت و رانده شدن غذا مى‌گردد.
چینه‌دان - مرى در انتهاى خود وسیع شده و تولید کیسه‌اى به نام چینه‌دان مى‌نماید.
در چینه‌دان غذا جمع و تحت تأثیر حرارت و ترشحات آن قرار گرفته و نرم مى‌شود. سپس بهوسیله زائده کوتاهى به پیش‌معده وصل مى‌شود.
دستگاه گوارش طیور
پیش‌معده (Proventriculus)
در انتهاى لوله مرى قرار مى‌گیرد. بافت آن از تعدادى غدد ترشحى تشکیل شده از این‌رو به آن معده غده‌اى یا (Glandular Stomac) نیز مى‌گویند در طى توقف غذا در این قسمت با ترشحات اسیدى معده و شیره آن آغشته مى‌شود سپس غذا به معده اصلى رانده مى‌شود.
سنگدان (Gizzard)
از پیش‌معده به‌وسیلهٔ مجرائى تنگ و کوتاه جدا مى‌شود شکل آن بیضوى است داخل آن از دو قسمت عضلانى محکم تشکیل شده است. عمل این عضو در گوارش طیور بسیار مهم است زیرا به‌طورى که گفته شد طیور فاقد دندان و یا عضو خرد کردن غذا مى‌باشند. بعد از اینکه غذا در داخل چینه‌دان نرم و در داخل پیش‌معده با اسید معدى آغشته گردید. در داخل سنگدان بهوسیله حرکت شدید و انقباضات عضلات خرد مى‌شود.
معمولاً در داخل سنگدان تعدادى سنگریزه وجود دارد که طیور به‌طور طبیعى آنها را بلع مى‌کند. غذاهاى دانه‌اى بر اثر فشار قوى عضلات در بین این سنگریزه‌ها قرار مى‌گیرد و خرد مى‌شود. از این‌رو وجود سنگریزه در داخل سنگدان به خرد شدن غذا و در نتیجه گوارش طیور کمک فراوانى مى‌کنند به این سبب همیشه بایستى به‌اندازه کافى سنگریزه در اختیار مرغ‌ها و جوجه‌ها قرار داد. وقتى‌که غذا به‌خوبى در سنگدان خورد و به‌صورت یکنواخت و نیمه مایع درآمد به‌طرف روده و دوازدهه رانده مى‌شود.
روده کوچک
روده کوچک طیور برخلاف پستانداران داراى قسمت‌هاى مشخص نمى‌باشد.
قسمت اول روده باریک را دوازدهه یا Duodenal مى‌نامند. ترشحات پانگراس و کبد در این قسمت به داخل روده مى‌ریزد. هضم و جذب غذا به‌طور عمده در روده کوچک انجام مى‌گیرد غذا در روده به شکل امولسیون در مى‌آید. در داخل روده کوچک برجستگى‌هاى کوچکى به نام (Villi)، قرار دارد که وجود آنها سبب گسترش سطح جذب در روده کوچک مى‌گردد.
طول کلى روده در مرغ‌ها در حدود ۱۵۴ سانتى‌متر است. کبد در طیور بسیار بزرگ و داراى دو قطع (Lobe)، مى‌باشد قطعه راست بزرگتر و کیسه صفرا به آن متصل مى‌باشد.
کبد ترشحات خود را در انتهاى دوازدهه به روده مى‌ریزد. لوزالمعده در تاخوردگى اثنى‌عشر یا دوازدهه قرار دارد. رنگ آن قرمز قهوه‌اى است. عمل لوزالمعده هنوز به‌درستى در طیور معلوم و مشخص نشده است.
در انتهاى روده کوچک دو زائده به نام Ceca یا روده کور قرار گرفته که طول آن در حدود ۱۵ سانتى‌متر است و در خمیدگى روده کوچک و روده راست قرار مى‌گیرد.