پرورش گوساله
مراقبت از گوساله بعد از تولد
کنترل تنفس:
بعد از خروج گوساله وضعیت تنفس آن را کنترل کنید ( تحریک سوراخ بینی با یک تکه کاه باعث تحریک تنفس خواهد شد.)
در حالت طبیعی فرورفتگی بیش از حد دنده یا خرخر کردن نباید وجود داشته باشد.
سعی کنید مایعات مخاطی را از دهان و سیستم تنفسی گوساله خارج کنید.
در موارد سخت زایی لازم است گوساله را روی یک میله از پا به پایین آویزان کنید تا مواد مخاطی وارد شده به گلو خارج شوند.
خشک کردن گوساله:
? برای خشک شدن گوساله را مدتی در کنار مادر قرار دهید این کار علاوه بر خشک شدن گوساله، در به جریان انداختن خون در بدن گوساله بسیار اهمیت دارد. مگر اینکه که گاو شما مبتلا به بیماری باشد و احتمال انتقال آن از طریق لیسیدن به گوساله وجود داشته باشد ( مانند یون) . بنابراین در این مورد با دامپزشک خود مشورت کنید.
? اگر به هر دلیلی این کار توسط مادر انجام نمی شود، گوساله را با یک حوله خشک و تمیز خشک کنید.
ضدعفونی بند ناف:
? برای جلوگیری از عفونت بند ناف ، بلافاصله بعد از تولد بند ناف را در مایع ضدعفونی مناسب ( محلول ید 7% ) فروبرید .
? از بستن و گره زدن بند ناف خودداری کنید.
? کار ضدعفونی را همراه با هر بار خوراندن آغوز تکرار کنید به این ترتیب بند ناف بطور طبیعی خشک شده و خواهد افتاد.
خوراندن آغوز:
? ماک ( آغوز) چیست؟ ماک یا آغوز اولین ترشح غده پستانی بعد از تولد است و منبع سرشاری از پروتئین ، عناصر معدنی و آنتی بادی ها بشمار می رود. مواد جامد آغوز تقریباً 2 برابر شیر معمولی است که بیشتر به بخش پروتئینی آن مربوط می باشد. این ماده مغذی معمولاً تا 6 دوشش اول بعد از تولد از پستان خارج می شود اما رفته رفته از مقدار مواد ایمنی زای آن کاسته می شود و ترکیبات آن به ترکیبات شیر کامل تبدیل می شود. طوری که میزان گلوبولینهای ایمنی در دوشش دوم و سوم نسبت به دوشش اول به ترتیب 30 و 70 درصد کاهش می یابد.
? گوساله بر خلاف نوزاد انسان ایمینوگلبولینها را از طریق جفت ( درشکم مادر ) دریافت نمی کند ولی در عوض اولین شیر گاو یا ماک حاوی گلبولینها ی ایمنی زا و بسیاری از موا د مغذی است که باید هر چه سریعتر توسط گوساله مصرف شود.
? ایمونوگلبولینها مولکولهای پروتئینی بزرگی هستند که در گوساله ایجاد مصونیت در برابر بیماریهای مختلف می کند.
? بلافاصله بعد از تولد گوساله در دیواره روده گوساله منافذ بزرگی وجود دارد که به او قدرت جذب این مولکولهای بزرگ را بدون هضم می دهد.
مقایسه ترکیبات شیر در روزهای بعد از زایش با شیر کامل
ترکیبات
دوشش اول
دوشش دوم
روز دوم
روز سوم
شیر کامل
مجموع مواد جامد %
9/23
9/17
14
6/13
9/12
چربی %
7/6
4/5
1/4
3/4
4
پروتئین %
14
4/8
6/4
1/4
1/3
لاکتوز %
7/2
9/3
5/4
7/4
5
ویتامین A
100 میلی لیتر/ میکروگرم
295
190
95
74
34
ایمونوگلوبولینها %
6
4/2
1
----
09/0
? در حدود 12تا 24 ساعت اولیه زندگی گوساله این منافذ رفته رفته بسته می شوند و قدرت جذب این پروتئینهای بزرگ در روده بطور چشم گیری کاهش خواهد یافت.
? در دادن آغوز مادر به گوساله هرگز درنگ نکنید. اولین آغوز باید در طول حداکثر نیم ساعت بعد از تولد به گوساله داده شود.
? آغوز اولین دوشش بعد از زایمان دارای موا ایمنی زای بیشتری می باشند و در دوششهای بعدی از غلظت این موا کاسته میشود. بنابراین حداقل در 6 ساعت اول زندگی حتماً باید آغوز دوشش اول به گوساله ها خورانده شود.
? برای اطمینان از اینکه مواد ایمنی زا به اندازه کافی وارد بدن گوساله شده است در 8 ساعت اول زندگی هر 2 ساعت یکبار آغوز را به گوساله بدهید.
? گوساله باید در اولین 12 ساعت عمر خود 8 تا 10 درصد وزن بدن آغوز دریافت کرده باشد.
? سعی کنید ماک هر گاو را به گوساله خودش بخورانید.
? به خاطر داشته باشید ماک گاو نسبت به ماک تلیسه مواد ایمنی زای بیشتری دارد. بنابراین اگر ماک گاو مسن سالمی را اضافه بر گوساله اش دارید می توانید به گوساله تلیسه خود بخورانید.
? دمای آغوز در هنگام تغذیه باید درحدود دمای بدن باشد ( 38 الی 40 در جه سانتیگراد)
? اگر گوساله تمایلی به خوردن آغوز ندارد بهتر است از خوراک دهنده مری استفاده کنید تا ماک اول حتماً به گوساله داده شود.
? کیفیت ماک را کنترل کنید. برای این کار می توانید از ماک سنج استفاده کنید.