نظر به این که موضوعات مالیات مبتلا به همه پزشکان بوده و اطلاع بر مقررات آن، گره گشای بسیاری از مشکلات آنان در این رهگذر می باشد، بنا بر این اهم مطالب مربوط به پرداخت مالیات در این فصل به نحو اختصار بیان می گردد:
مالیاتی که پزشک در رابطه با حرفه خود باید به دولت بپردازد بر دو نوع است:
1- مالیات بر درآمد حقوق 2- مالیات بر درآمد مشاغل پزشکی.
بخش اول- مالیات بر درآمد حقوق
پزشکان و دندان پزشکان و صاحبان فنون پزشکی که در استخدام بیمارستان های دولتی یا خصوصی بوده و در این رابطه حقوق دریافت می دارند باید مالیات بر درآمد حقوق بپردازند.
ماده 83 قانون مالیات های مستقیم مصوب سال 1366، در تعریف درآمد مشمول مالیات حقوق بیان داشته که: "درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از: حقوق (مقرری یا مزد یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون".
مطابق تبصره ماده 83 قانون فوق الذکر، درآمد غیر نقدی مشمول مالیات حقوق به شرح زیر تقویم و محاسبه می شود:
الف- مسکن با اثاثیه معادل 25%، بدون اثاثیه 20% حقوق و مزایای مستمر نقدی (به استثنای مزایای نقدی معاف از مالیات) در ماه پس از کسر وجوهی که از این بابت از حقوق کارمندان کسر می شود.
ب- اتومبیل اختصاصی با راننده معادل 10% و بدون راننده معادل 5% حقوق و مزایای مستمر نقدی (به استثنای مزایای نقدی معاف از مالیات) در ماه پس از کسر وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر می شود.
ج- سایر مزایای غیر نقدی معادل قیمت تمام شده برای پرداخت کننده حقوق.
معافیت های مالیات بر درآمد حقوق
قسمتی از درآمد حقوق، مشمول معافیت های مالیاتی است.
معافیت های مالیاتی بر حسب آن که پزشک در استخدام دولت یا بخش خصوصی باشد متفاوت است.
1- معافیت های مالیات بر درآمد حقوق پزشکان شاغل در بخش خصوصی
طبق ماده 84 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب سال 1371، تا میزان یک میلیون و هشت صد هزار ریال درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، از پرداخت مالیات معاف خواهد بود.
2- معافیت های مالیات بر درآمد حقوق پزشکان شاغل در بخش دولتی
معافیت های مالیات بر درآمد حقوق پزشکانی که حقوق آن ها توسط وزارت خانه ها و سازمان ها و موسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها و یا از محل اعتبارات دولتی پرداخت می شود به شرح زیر عبارت است از:
اولاً- پزشکان و دندان پزشکان و سایر صاحبان فنون پزشکی که در استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نظامی و انتظامی هستند کلاً از مالیات حقوق معاف می باشند.
ثانیاً- افرادی که حقوق آنان توسط وزارت خانه ها و سازمان ها و موسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها و یا از محل اعتبارات دولتی پرداخت می گردد، تا میزان دو میلیون و یکصد و شصت هزار ریال در آمد سالانه مشمول مالیات حقوق آن ها از یک یا چند منبع از پرداخت مالیات معاف است.
ثالثاً- کسانی که در روستاها و در نقاط محروم و دور افتاده کشور طبق لیست سازمان برنامه و بودجه خدمت می کنند تا پنجاه درصد مالیات بر در آمد حقوق آنان بخشوده می شود.
رابعاً- وجوهی که از طرف وزارت خانه ها، موسسات دولتی یا از محل اعتبارات دولتی تحت عناوین اضافه کار، حق محرومیت از مطب، حق الزحمه کار اضافی، حق کشیک و آنکال به پزشکان، دندان پزشکان، پیراپزشکان، دامپزشکان و دکترهای داروساز پرداخت می گردد مشمول مالیات مقطوعی به نرخ ده درصد می باشد و به این درآمدها مالیات دیگری تعلق نمی گیرد.
در خاتمه این بخش یاد آور می شود که عیدی سالانه یا پاداش آخر سال (اعم از این که توسط بخش دولتی یا خصوصی پرداخت شود) جمعاً تا میزان یکصد هزار ریال از مالیات معاف است.
نرخ مالیات بر درآمد
طبق ماده 131 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم نرخ مالیات بر درآمد به استثنای مواردی که دارای نرخ جداگانه می باشد به شرح جدول زیر است:
تا میزان 1000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ 13%تا میزان 2500000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 1000000 ریال به نرخ 18%
تا میزان 4000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 2500000 ریال به نرخ 25%
تا میزان 9000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 4000000 ریال به نرخ 35%
تا میزان 25000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 9000000 ریال به نرخ 40%
تا میزان 5000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 25000000 ریال به نرخ 45%
تا میزان 10000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 50000000 ریال به نرخ 50%
تا میزان 300000000 ریال درآمد مشمول مالیات سالانه نسبت به مازاد 100000000 ریال به نرخ 52%
نسبت به مازاد 300000000 ریال به نرخ 54%