مقدمه
تلاش توان فرسای نیاکان مان در اکتشاف، استخراج و استحصال طلا با وجود آثار قلعه های قدیمی و جابجایی میلیونها تن رسوب و شستشوی آنها در مناطق دور افتاده و خشک و بی آب مثل کوه زر، زرین و غیره داستان تلخ و شیرین طلاشویی و دست یابی به طلای ناب را بازگو کرده و نشان دهنده سهم کشور ما در تولید جهانی بوده است.
همچنین حفر چاهها و ترانشه ها و نیز آثار و شواهد بجای مانده در ارتفاعات و مناطق سنگی در جای جای کشورمان حاکی از هوش و ذکاوت و اطلاعات معدنکاری گذشتگان از یک طرف و تعقیب رگه های کوارتز طلادار در دل سنگهای سخت از طرف دیگر، دلیل حضور پتانسیل بالای این ماده معدنی با ارزش در ایران زمین است.
در سالهای اخیر تحولات عمده ای در شناسایی پتانسیل ذخایر در کشور بوجود آمده و منجر به معرفی چند کانسار و نشانه معدنی شده است هرچند بخش عمده ای این کانسارها کوچک و از لحاظ عیار پایین هستند ولی وجود عنصر گرانبهایی همچون طلا می تواند به شرط دستیابی به فن آوریهای ارزان، ساده و بومی در اقتصادی نمودن آنها نقش کلیدی داشته باشد.
2- معرفی ماده معدنی
طلا
طلا با خصوصیات فیزیکی همچون وزن مخصوص 33/19 گرم بر سانتی متر مکعب. نقطه ذوب 76/1064 سانتی گراد، نقطه جوش 2700 درجه و سختی 5/2 تا 3 در مقیاس موس دارای عمده ترین مصرف در جواهرات، دندانپزشکی و صنایع الکترونیک است ویژگی منحصر طلا قابلیت چکش خواری و شکل پذیری آن است.
طلا با عدد اتمی 79 در جدول تناوبی عناصر، در گروه مس (مس، نقره، طلا) و در ردیف چهارم بین پلاتین، جیوه قرار دارد. طلا دارای 114 ایزوتوپ با عدد جرمی 192 تا 206 می باشد که تنها ایزوتوپ پایدار آن Au197 است طلا عنصری سیدرفیل و تا اندازه ای کالکوفیل است و از نظر شیمیایی یکی از کم فعالیت ترین فلزات بشمار می آید.
کمپلکس های بی سولفیدی و کلریدی به عنوان حمل کننده های طلا در سیستم های گرمابی شناخته شده اند دلیل این امر رخداد متداول کلروگوگرد در محلولهای گرمابی و پایداری ترمودینامیک ترکیب آنهاست.
در دماهای بالاتر از 300 درجه سانتیگراد طلا عمدتاً به صورت کمپلکسهای کلریدی حمل می شود که شناخته شده ترین کمپلکس کلریدی طلا، Aucl2 است . کمپلکس های کلریدی درPH اسیدی تاخنثی ، محلول فقیر ازئشرایط اکسیدان، حرارت بالا و غنی بودن سیال از Nacl ، KCL ، HC بسیار محلول هستند. جهت نهشت کمپلکسها کلریدی، کاهش حرارت، شرایط احیایی، کاهش مقدار F و افزایش SH2 لازم میباشد.
در دمای پایین تر از 300 درجه کمپلکسهای حمل کننده طلا غالباً بی سولفیدی از جمله کمپلکسهای Au(SH) ، HAU(SH)2 ، Aus(SH)2 میباشند. کمپلکس Au(SH) در شرایط اسیدی و بقیه کمپلکسها در شرایط خنثی دارای بیشترین حلالیت است.
3- موقعیت جغرافیایی راه های دسترسی
محدوده مورد نظر در فاصله حدود 80 کیلومتری مشهد واقع شده است در محور مشهد – قوچان بعد از چناران سمت چپ به طرف اخلمد بعد از گذشت 10 کیلومتر به روستای دهنه اخلمد رسیده از روستای ذکر شده حدود 5 کیلومتر به سمت شرق رفته به محدوده مورد نظر می رسیم.