مقدمه
1- سیستم روغنکاری برای ایجاد روغنکاری و کاهش اصطکاک و خنک کردن تمام چرخدندهها، بلبرینگها و هزار خار ضروری است. همچنین باید توانایی این را داشته باشد تا مواد خارجی که اگر مثلا در جای بلبرینگ یا جعبه دنده باقی مانده و میتوان باعث خرابی سریع شود را جمعآوری نماید. به علاوه، روغن باید اجزای روغنکاری شده را که از مواد مقاوم ضدخوردگی ساخته شدهاند محافظت نماید. روغن باید این کارها را بدون این که خودش به طور قابل ملاحظهای از بین برود یا زوال یابد انجام دهد.
2- نیازهای یک موتور توربو- ملخدار تا حدودی با دیگر انواع موتورهای توربین گازی هواپیما متفاوتند. این موضوع به علت روغنکاری اضافه چرخدندههای تقلیل دهنده با بار زیاد ملخ و نیاز آنها به منبع با فشار بالای برای مکانیزم کنترل گام ملخ است.
3- بیشتر موتورهای توربین گازی از یک سیستم روغنکاری گردشی محتوی روغن استفاده میکنند که در آن روغن در اطراف موتور پخش میگردد و سپس توسط تلمبههایی یا پمپهایی دوباره به مخزن روغن باز میگردد. اگرچه بعضی موتورها از سیستمی استفاده میکنند که به نام سیستم ضایعات کامل یا سیستم مصرفی شناخته شده است که در آن روغن پس از آن که موتور را روغنکاری می کند به بیرون ریخته میشود.
4- دو نوع سیستم پایه گردشی وجود دارند که به نام سیستم سوپاپ کاهش فشار و سیستم جریان کامل شناخته میشوند. اختلاف و تفاوت اساسی بین آنها در کنترل جریان روغن به بلبرینگ است. درهر دو سیستم درجه حرارت و فشار روغن برای کارکرد مطمئن و صحیح موتور حیاتی هستند. وسائل و تدارکاتی بنابراین به کار رفتهاند تا این مواد در کابین خلبان بتوانند مشاهده شوند.
سیستم سوپاپ کاهش فشار
5- در سیستم سوپاپ کاهش فشار جریان روغن به شکافهای سطح اتکاء (بلبرینگ) توسط محدود شونده فشار در خط تغذیه به یک مقدار که برای آن تنظیم و طراحی شده است کنترل میشود. این کار توسط استفاده از یک سوپاپ که توسط فشار فنر کنترل میشود صورت میگیرد که اجازه میدهد روغن به طور مستقیم از خروجی پمپ فشار به مخزن روغن باز گردد یا ورودی پمپ فشار البته وقتی که به مقداری که برای آن طراحی شده است برسد سوپاپ در مقدار فشاری باز میشود که مطابق با سرعت موتور در حالت بیبار است (idling).
بنابراین دادن یک فشار ثابت تغذیه در سرعتهای معمول کار موتور را سبب میشود. اگرچه افزودن سرعت موتور باعث میشود فشار شکاف بلبرینگ (سطح اتکاء) به سرعت بالا برود. این موضوع اختلاف فشار بین شکاف اتکاء و تغذیه جت را کم میکند بنابراین سرعت جریان روغن را به بلبرینگها کاهش میدهد و هرچه که سرعت موتور افزایش مییابد برای کم کردن این مشکل یک سیستم سوپاپ کاهش فشار از فشار در حال افزایش شکاف اتکاء برای افزودن بار سوپاپ استفاده میکند و این موضوع یک سرعت جریان ثابت را در سرعتهای بالای موتور حفظ میکند و این کار با افزایش فشار خط تغذیه هرچه که فشار شکاف اتکا زیاد میشود انجام میدهد.
6- شکل (1-8) نشان می دهد که سیستم سوپاپ کاهش فشار برای یک موتور توربو ملخدار چگونه است و اجزای اصلی آن را که شامل یک سیستم روغنکاری موتور میشود به تصویر میکشد. پمپ فشار روغن را از مخزن آن در طی یک صافی میکشد که این صافی چرخدندههای پمپ را از ذرات معلق باقی مانده که ممکن است به مخزن وارد شده باشند حفاظت میکند. سپس روغن از طی یک فیلتر فشار به سوپاپ کاهش فشار تحویل داده میشود که این سوپاپ یک فشار روغن تحویل داده شده ثابت را تضمین مینماید تا شکافهای اتکا موتور جت را تغذیه نماید.
بعضی از موتورها ممکن است یک سوپاپ کاهش اضافی داشته باشند (سوپاپ محدود کننده فشار) که در قسمت خروجی پمپ فشار روغن قرار گرفته است. این سوپاپ طوری تنظیم شده است که مقدار لازم را برای باز شدن آن از مقدار فشار لازم برای سوپاپ کاهش فشار زیادتر باشد تا روغن را در مواقعی که سیستم متوقف شده و بلوکه شده است به قسمت ورودی پمپ فشار روغن هدایت نماید. یک چنین سوپاپی همچنین ممکن است در عرض فیلتر فشار تعبیه شود تا از کاهش مقدار روغن شکافهای اتکاء (بلبرینگ) جلوگیری نماید زیرا وقتی که در بعضی از قسمتهایش بلوکه میشود و میگیرد یا در مواقعی که موتور را در هوای سرد روشن میکنند و هنوز روغن سرد است و چگالی آن بالاست و از مقدار جریان کافی روغن به شکافهای اتکاء جلوگیری میکند بتوانند روغن را به آنها برسانند و چرخدندههای کاهش دهنده و سنجش گشتاور و سیستمهای آن.