پلاریمتر
polatimeter
چگونه این چرخش صفحه نور پلاریزه - این فعالیت نوری – قابل تشخیص است؟ هر دو به وسیله دستگاهی به نام پلاریمتر که در شکل 4-2 نمایش داده شده، تشخیص داده و اندازهگیری میشود. این دستگاه شامل یک منبع نوری، دو عدسی (پلاروید یا نیکول) میباشد و بین عدسیها لولهای قرار دارد که ماده مورد آزمایش فعالیت نوری در آن ریخته میشود. این قطعات به نحوی قرار میگیرند که ابتدا نور از میان یکی از عدسیها (پلاریزور) و بعد از لوله و سپس از عدسی (آنالیزور) عبور کرده، در انتها به چشم ما میرسد.
هنگامی که لوله خالی است، حداکثر مقدار نور وقتی به چشم
میرسد که دو عدسی طوری قرار گیرند که نور در یک صفحه ارتعاش نماید. چنانچه عدسی نزدیکتر به چشممان را بچرخانیم، خواهیم دید که نور کم سو شده و هنگامی که عدسی عمود بر حالت قبلی خود قرار میگیرد مقدار نور به حداقل میرسد.
حال عدسیهای را طوری تنظیم مینمائیم که حداکثر مقدار نور از آنها عبور نماید. (در عمل تشخیص حداقل آسانتر از حداکثر است؛ اساس یکی است). اگر ماده بر صفحه پلاریره کننده تاثیری نداشته باشد، عبور نور حداکثر بوده و ماده از نظر نوری غیرفعال است. بایستی عدسی نزدیکتر به چشم چرانده شود تا با این صفحه جدید منطبق شود، در این صورت ماده از نظر نوری فعال است. چنانچه چرخش این صفحه و در نتیجه چرخش عدسی به طرف راست (در جهت حرکت عقربههای ساعت) باشد ماده راستبر و اگر چرخش به طرف چپ (در جهت عکس حرکت عقربههای ساعت) باشد ماده چپبر است.
نه تنها میتوان ماده را از نظر چرخاندن صفحه و جهت چرخش تعیین نمود، بلکه میتوانیم، مقدار آن را نیز تعیین کنیم. مقدار چرخش تعداد درجاتی است که باید عدسی را چرخاند تا با نور منطبق شود. علائم + و – به ترتیب برای نشان دادن چرخش به طرف راست و چپ به کار میرود.
لاکتیک اسید (صفحه146 ) که از بافت ماهیچهای قابل استخراج است نور را به طرف راست چرخانده و از این رو به عنوان لاکتیک اسید راست بر یا (+) – لاکتیک اسید شناخته میشود. 2- متیل –1- بوتانول که از روغن فوزل (محصول جانبی تخمیر نشاسته به اتیل الکل) به دست میآید، نور را به طرف چپ چرخانده و به عنوان 2- متیل - 1- بوتانول چپبر یا (-)-2 متیل – 1- بوتانول شناخته میشود
پلاریمتر - مدل D
این دستگاه دارای ساختار خوب کیفیت بالا و قیمت پایین و مقرون به صرفه و دارای قابلیت اندازه گیری چرخش نمونه های فعال نوری است.
این دستگاه قابلیت پذیرش نمونه های را در تیوپ با طول 220 میلی متر دارد و قابل استفاده برا ی اندازه گیری های غلظت و چرخش نور برای صنایع مواد غذایی، شکر، عطر ها، صنایع وابسته به داروسازی و شیمیایی است.
این دستگاه همچنین به طور گسترده در مدارس دانشگاهها و مراکز تربیتی جهت اهداف آموزشی کاربرد دارد.
برای نمونه های تیره که نور را جذب می کنند این مدل میزان نور را تعدیل و تنظیم می کند.
پلاریمتر خودکار با دقت بالا
پلاریمترهای معمول و رایج معمولاً فقط از یک منبع نور و یک طول موج خاص استفاده میکند ولی در تحقیقات شیمی و داروسازی یا در کنترل کیفیت ابزارهای متفاوتی لازم است تا با استانداردهای ملی و بینالمللی مطابقت پیدا کند. GYROMAT-HP پلاریمتر خودکار با دقت بسیار بالایی است که توسط Dr.KERNCHEN GMBH (آلمان) ساخته شده است و میتواند شامل سه منبع نور و 6 طول موج استاندارد با محدوده UR/VIS باشد و برای استفاده در آزمایشگاههای مدرن بسیار ایدهآل است.