- مقدمه :
با توجه به افزایش نرخ تولید و آرآیی تجهیزات ، پدیده هایی مانند سایش
و خوردگی اجزا مختلف ماشین آلالات و سازه ها نیز بطور قابل ملالاحظه ای
رشد یافته ا ست . این موضوع باعث توسعه روشهای سطح پوشانی
شده است تا مقاومت قطعات را نسبت به سایش و خوردگی افزایش
دهد . همچنین با این روشها می توان بسیاری از قطعات فرسوده را
بازسازی نمود و از هزینه تامین قطعات نو آاست .
ایجاد لالایه های سطحی روی قطعات می تواند به منظورها ی متفاوتی
صورت گیرد از جمله می توان به این موارد اشاره آرد :
‐ افزایش مقاومت به سایش
‐ افزایش مقاومت به خوردگی
‐ بهبود خواص سطحی
‐ بهبود هدایت حرارتی یا عایق حرارتی
‐ هدایت یا عایق الکتریکی
‐ بهبود ظاهر قطعه
‐ ترمیم و بازسازی قطعات
٢- فرآیندهای سطح پوشانی :
لالایه های سطحی را میتوان برروش های گوناگون روی قطعات ایجاد نمود .
جدول زیر این فرآیندها را نشان می دهد .
٣- فرآیند سطح پوشانی ترمومکانیکی ( پاشش حرارتی )
در سالهای اخیر فرآیندهای ترمومکانیکی در ساخت قطعات و یا بازسازی
آنها آاربرد زیادی یافته است . این توسعه روز افزون آاربر د ، ب ه دلالایل زیر
می باشد :
‐ در پاشش حرارتی امکان ترآیب مواد گوناگونی بصورت لالایه و سطح
پایه وجود دارد .
‐ بدلیل انعطاف پذیری فرآیند پاشش حرارتی امکان ترمیم بسیاری از
قطعات وجود دارد . در مقایسه با سایر روشهای ترمیم ، پاشش
حرارتی دارای هزینه آمتر و زمان توقف آوتاهتری
می باشد .
‐ قطعه پوشش شده با این روش حرارت آمی می بیند در نتیجه
دچار تغییر میکروساختار و پیچیدگی آمتری می شوند . البته
روشهایی آه با عملیات حرارتی تکمیلی همراه هستند ا ستثنا می
باشند .
‐ آاربرد این روش به ابعاد قطعه بستگی ندارد .
‐ حتی قطعات پیچیده را می توان با رعایت شرایط خاص پوشش داد
.
‐ بسته به نوع پوشش و فرآیند می توان به ضخامتهای مختلف دست
30 است . μm یافت ، حد مینیمم
‐ روش ، مواد و تکنولوژی مورد استفاده در سالهای اخیر توسعه قابل
توجهی یافته است .
بدلیل شرایط خاص فرآیند پاشش حرارتی ، پوششهای ایجاد شده با این
روش رفتار متفاوتی نسبت به مواد متراآم از خود نشان می دهند .
از معایب این روش می توان موارد زیر را فهرست آرد :
‐ تخلخل میکرونی لالایه پوشش
‐ استحکام اتصال محدود لالایه پوشش
‐ حساسیت پوشش نسبت به فشار لبه ها ، خمش و ضربه
‐ محدودیت های موجود ناشی از ابعاد هندسی مانند هنگامی آه
سطح داخلی لوله هایی با قطر آم پوشش می شوند .
١- اصول فرآیند : -٣
پاشش حرارتی شامل فرآیندهایی می شود آه در آنها ذرات ریز مذاب یا
گداخته روی سطح آماده شده یک قطعه پاشیده می شو ند . سطوح پایه
گداخته نمی گردد .
در اثر انرژی حرارتی و جنبشی ذرات ، این ذرات به سطح فلز و ذرات
بعدی متصل می شوند . مکانیزم اصلی اتصال قفل شدن فیزیکی ذرات و
سطح در یکدیگر است .
مکانیزمهای دیگری آه در اتصال دخیل هستند عبارتنداز :
‐ جوش خوردگی سطوح
فرآیندهای شیمیایی و متالورژیکی ( نفوذ ، ترآیب و تشکیل فازهای
جدید )
‐ چسبندگی فیزیکی و شیمیایی
بدین ترتیب لالایه ها پشت سرهم پوشش داده می شوند و یک ساختار
لالایه ای ایجاد می آنند .
٢- آماده سازی سطوح قطعات جهت پاشش : -٣
از ملزومات فرآیند پاشش جهت ایجاد پوششی با چسبندگی خوب ،
آماده سازی سطوح قطعات
می باشد . آماده سازی شامل مراحل زیر می گردد :
‐ تمیز آاری سطح :
سطح باید از پوسته ، اآسید ، زنگ ، چربی ، رنگ و سایر آلودگی های
ممکن پاآسازی شود . بدین منظور باید از مواد حلالال ، بخار و یا امواج
فراصوت استفاده گردد .
زبر سازی سطح :
سطح باید توسط روشهای خاصی زبر شود مانند بلالاست با ذرات آهنی .
‐ اعمال لالایه های میانی :
در مواردیکه ضریب انبساط فلز پایه و پوشش تفاوت زیادی دارد جهت
افزایش استحکام و قدرت چسبندگی پوشش از لالایه های میانی استفاده
می شود . مواد مورد استفاده بع نوان لالایه های میانی نیکل -آلومینیوم ،
نیکل -آرم و مولیبدن می باشد .
پس از آماده سازی بدلیل اآسید شدن سریع سطح ایجاد شده باید
پاشش سریعا" انجام شود .
٣- فرآیند پاشش حرارتی : -٣
فرآیندهای پاشش بر اساس موارد زیر دسته بندی می گردند :
‐ شکل ماده پاششی ( سیم ، پودر ، مفتول و فلز مذاب )
‐ هدف آاربردی ( ضد خوردگی ، ضد سایش )
‐ نوع اجرا ( نیمه ماشینی ، تمام ماشینی و اتوماتیک )
‐ نوع انرژی مصرفی ( شعله ، الکتریسیته ، پلالاسما ، لیزر )
جهت ایجادپوششهای پاششی تمامی فرآیندها به دو نوع انرژی نیازدارند
دانشنامه کلمات:-
الکتریسیته
الکتریسیتهمجموعهای از پدیده‌های طبیعیست که به حضور و جریان بار الکتریکی وابسته است. الکتریسیته آثار معروف متنوعی چون آذرخش، الکتریسیته ساکن، القای الکترومغناطیسی و جریان الکتریکی دارد