کلیات گیاه شناسی
درخت بادام به بلندی 8 متر می رسد . درختی است زیبا که از زمانهای قدیم در نواحی مرکزی و غربی آسیا مخصوصا افغانستان و ایران ، سوریه و فلسطین پرورش مییافته است .ریشه درخت بادام بسیار قوی است . این درخت می تواند حتی با کمی رطوبت نیز رشد کند .برگهای آن بیضی ، باریک ، نوک تیز و برنگ سبز می باشد . گلهای آن بسیار زیبا و برنگ صورتی است . در اوائل بهار شکوفه های بادام ظاهر می شود .
بطور کلی دو نوع بادام وجود دارد :
1- بادام شیرین Sweet Almond
2- بادام تلخ Bitter Almond
میوه درخت بادام بصورت شفت می باشد که قشر خارجی آن سبز رنگ و پوشیده از کرک است که در داخل آن بادام با پوست سخت وجوددرد . در ابتدای تشکیل میوه پوشش خارجی سبز رنگ و گوشت در است که پوشیده از کرک است و هنوز بردستی رشد نکرده که آنرا چغاله بادام Amandon می نامند که دارای خواص مخصوص می باشد . پس از رسیدن بادام بتدریج پوشش خارجی سبز رنگ خشک شده و پوست آن نیز سفت و سخت می شود و مغز بادام در داخل آن رشد کرده و آماده استفاده می شود .
مغز بادام بیضی شکل و مسطح بوده که یکطرف آن نوک تیز است . مغز بادام در داخل پوسته نارک قهوه ای رنگی می باشد که می توان آنرا بکمک آب گرم از آن جدا کرد که مغز بادام سفیدرنگ در داخل آن است .
مغز بادام شیرین و طعم ملایم و خوشمزه ای درد و بسهولت از بادام تلخ تشخیص داده می شود .
از کلیه قسمت های درخت بادام شیرین مانند شکوفه ، برگ و میوه آن استفاده طبی می شود .
ترکیبات شیمیایی:
بادام شیرین دارای 50 تا 55 درصد و بادام تلخ دارای 40 تا 45 درصد روغن می باشد . بادام همچنین دارای 25 درصد مواد سفیده ای و دیاستازی بنام امولسین (Emulsine) ، قند ، صمغ ، موسیلاژ و مواد معدنی می باشد
بادام تلخ دارای ماده مخصوصی ( 1 تا 3 درصد ) بنام آمیگدالین (Amygdlin ) می باشد که از اثر آب بر روی این ماده اسید سیانیدریک و آلدئید بنزوئیک (Aldehyde benzoic) و گلوکز حاصل می شود .
اسانس بادام تلخ (آلدئید بنزوئیک ) در عطر سازی بکار می رود و همچنین از آن رنگ سبزی بنام مالاشیت Malachite درست می کنند .
اسانس بادام تلخ بدلیل اینکه دارای اسید سیانیدریک است کمی تلخ می باشد .مقدر اسید سیانیدریک در بادام تلخ 0/000025 درصد است .
در صد گرم مغز بادام شیرین خشک شده مواد زیر یافت می شود :
آب 4/7 گرم
انرژی 598 کالری
پروتئین 18/6 گرم
روغن های اشباع نشده 54/2 گرم
نشاسته 19/5 گرم
کلسیم 320 میلی گرم
فسفر 500 میلی گرم
آهن 4/7 میلی گرم
پتاسیم 770 میلی گرم
ویتامین ب 1 0/25 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/9 میلی گرم
ویتامین ب 3 3/5 میلی گرم
خواص داروئی:
بادام شیرین از نظر طب قدیم ایران کمی گرم و تر است .
1) بادام ملین بوده و روغن بادام ضد یبوست است مخصوصا از روغن بادام می توان رفع یبوست برای بچه ها استفاده کرد .
2)بادام سینه را نرم می کند .
3)شیر بادام برای رفع سرفه ، ناراحتی حنجره و تنگی نفغس مفید بوده و خلط آور است .
4) بادام برای درمان زخم روده ها و مثانه و اسهال مفید است .
5)بادام بو داده مقوی معده بوده و قابض است .
6)بادام تقویت کننده نیروی جنسی است و تولید اسپرم را زیاد می کند .
7)بادام را آسیاب کرده و با عسل مخلوط کنید برای درد کبد و سرفه مفید است .
8)چغاله بادام لثه و ریشه دندان را تقویت می کند .