کلیات گیاه شناسی
رازیانه گیاهی است معطر ، علفی و دوساله که ارتفاع آن تا 2 متر می رسد ساقه آن دارای شیارهای هم دریف و موازی می باشد برگهای آن نازک و نخی مانند شود است گلهای رازیانه زرد وبصورت خوشه در انتهای ساقه ظاهر می شود . یوه رازیانه کوچک و بطول حدود 8 میلیمتر و عرض 3 میلیمتر بوده و دارای بوئی معطر و طعمی شیرین می باشد .
رازیانه درمناطق مدیترانه ای بخوبی رشد می کند و در ایران در مناطق شمالی کشور در دامنه های کوههای البرز بطور خورد می روید .
ترکیبات شیمیایی:
رازیانه دارای حدود 10% روغن ، کیم مواد قندی و مسویلاژ و حدود 4% اسانس می باشد . روغن رازیانه دریا 4% اسید پال میتیک ، 22% اسید اولیئک ، 14% اسید لینوئیک و 60% اسید پتروسلینیک می باشد.
اسانس رازیانه ه از تقطیر میوه آن بوسیله بخار با بدست یم آید مایعی ات زرد .
در صد گرم برگ رازیانه تازه مواد زیر موجود است :
آب 90 گرم
پروتیئن 2/5 گرم
چربی 0/4 گرم
مواد نشاسته ای 4/5 گرم
کلسیم 100 میلی گرم
فسفر 50 میلی گرم
آهن 2/5 میلی گرم
پتاسیم 400 میلی گرم
ویتامین آ 3500 واحد
ویتامین ث 30 میلی گرم
خواص داروئی:
رازیانه از نظر طب قدیم ایران گرم و شخک است . ریشه رازیانه گرمتر از بقیه قسمت های گیاه است .
1) رازیانه اثر زیاد کنده شیر را در زنانش یر ده درد و بدین منظور می توان از دم کرده رازیانه استفاده کرد .
2 )اشتها آور و مقوی است .
3)نفخ و گاز معده رااز بین می بر د .
4)قاعده آور است .
5)برگهای رازیانه ادرار آور است .
6)جوشانده ریشه رازیانه ملین مسهل است .
7)روغن تخم رازیانه کرم روده را از بین یم برد .
8)حالت تهوع رابر طرف می کند .
9)برای برطرف کردن آُسم ، سرفه و تنگی نفس از دم کرده تخم رازیانه بمقدر سه فنجان در روز استفاده کنید .
10)برای رفع اسهال رازیانه را با یزره سبز به سنبت مساوی دم کرده و به مریض بدهید .
11)میتوان از رازیانه داروی ضد نفخ بصورت زیر تهیه کرد :
5 گرم پودر انیسون و 5 گرم پودر زیره کرمان ، 5 گرم پودر تخم گشنیز و 5 گرم پودر رازیانه راب ا هم مخلوط کرده در یک لیتر آب جوش بریزید و آنرا بمدت 10 دقیقه دم کنید سپس آنرا صاف کرده و کم کم بنوشید .
12)رازیانه بعلت داتشن هورمون زنانه رشد دخترها را جلو می اندازد .
13)رازیانه مغز را فعال می کند .
14)ریشه رازیانه دارای کومارین Coumarin می باشد . چون این ماده رقیق کننده خون است بنابراین آنهایی که مبتلا به تصلب شرائین یا انسداد رگها هسند می توانند از جوشانده ریشه رازیانه استفاده کنند .
15)دردهای مفاصل را برطرف می کند .
16)اشتها را زیاد می کند .
17)برای از بین بردن درد آرتروز روغن رازیانه را در محل درد بمالید .
طرز استفاده:
1)دم کرده رازیانه : مقدر یک قاشق چایخوری رازیانه را کوبیده و در یک لیوان آب جوش بریزید و آنرا بمدت 10 دقیقه دم کنید .
2)شراب رازیانه : 40 گرم رازیانه را در یک لیتر شراب بریزید و بمدت یک هفته بگذاریدب ماند سپس آنرا صاف کرده و در شیشه دربست نگهدری کنید .مقدر مصرف شراب رازیانه دو قاشق چایخوری بعد از غذا است .
3)دم کرده برگ رازیانه : 30 گرم برگ رازیانه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت ده دقیقه دم کنید . این دم کرده مقوی اعصاب بوده و هضم غذا را سریع می کند .
مضرات :
رازیانه چون گرم است بنابراین برای گرم مزاجها خوب نیست و اینگونه افراد باید آنرا با سکنجبین بخورند بطور زیاده روی در مصرف رازیانه معده راسست کرده و تشنج می آورد