کلیات گیاه شناسی
شاه پسند وحشی از گیاهانی است که در روم قدیم مورد پرستش و تقدیس مردم بود و از آن برای تبرک خانه ها و معابه استفاده می کردند . چون دارای خاصیت ضد خونریزی است گفته می شود که آنرا روی زخم های مسیح ریختند و خونریزی قطع شد و روی این اصل در قدیم به آن گیاه صلیب Herb of the Cross می گفتند .
این گیاه در نواحی جنوب آسیا ، آفریقا و اروپا در حاشیه جاده ها و دشت ها و مزارع می رویند در ایران در مناطق شمال ایران و اطراف طهران ، فارس ، شیراز و نواحی جنوب می روید .
قسمت مورد استفاده این گیاه برگها و سر شاخه های سبز آن است در اثر مالش دادن بوی مطبوعی در تمام قسمت های این گیاه منتشر می شود ولی طعم آن گس و تلخ است
ترکیبات شیمیایی:
شاه پسند وحشی دارای مواد شیمیایی مختلفی نظیر تانن ،موسیلاژ ، ساپونین ، وربی نالین Verbenalin ، بتاکاروتن و ماده ای تلخ می باشد .
خواص داروئی:
شاه پسند وحشی از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است
1) قابض و ضد تشنج است
2)برای از بین بردن آب آوردگی بدن مفید است و بدین منظور باید آنرا با ملاس چغندر خورد .
3)برای تقویت قلب مفید است
4)خون را تمیز و تصفیه می کند
5)عرق آور است
6)مقدار شیر را در مادران شیدره زیاد می کند
7)کر م معده را کشته و از بین می برد
8)خلط آور است
9)برای برطرف کردن سرمخوردگی مفید است
10)کمیود ویتامین C را درمان می کند
11)برای درمان ناراحتی های پوستی مفید است
12)بیماری زردی را برطرف می کند
13)برای رفع خونریزی لثه مفید است
14)سنگ کلیه و مثانه را خارج می سازد
استفاده خارجی
2- برای ورم مخاط دهان و گلو ، جوشانده آنرا غرغره کنید .
2-کمپرس آنرا روی ضرب دیدگی بگذارید
3-زخم و بریدگیها را با ضماد آن درمان کنید
4- برای رفع خستگی پس از کار روزانه از حمام شاه پسند استفاده کنید بدین منظور مقدار 200 گرم برگهای گیاه را در دولیتر آب ریخته و حرارت دهید تا بجوش آید سپس آنرا روی چراغ برداشته و بگذارید مدت 15 دم بکشد بعد آنرا صاف کرده و در وان حمام بریزید و برای مدت 20 دقیقه در آن دراز بکشید تا خستگی عضلات برطرف شود .
طرز استفاده:
دم کرده : یک قاشق چایخوری برگهای خشک شده این گیاه را در یک فنجان آب جوش ریخته و برای مدت 10 دقیقه دم کنید سپس صاف کرده و به مقدار یک فنجان سه بار در روز بنوشید .
جوشانده : مقدار 40-50 گرم برگهای خشک شده این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته وب گذارید بمدت 5 دقیقه بارامی بجوشد سپس آنرا صاف کنید .
اسانس : قوی تر از تنطورهه می باشد و از مغازه برخی از داروخانه ها می توان خریداری کرد مقدار مصرف آن یک تا دوقطره در یک لیوان آب می باشد .
مضرات :
خوردن زیاد این گیاه ضربان قلب را کم می کند و باعث تحریک روده ها و رحم می شود بنابراین کسانیکه ناراحتی قلبی دارند و یا خانم های حامله باید در خوردن آن احتیاط کنند .