موضوع آزمایش:
کروماتوگرافی
تئوری آزمایش:
کروماتوگرافی روشی برای جدا سازی است که امروزه کاربرد وسیعی در صنعت و زیست دارد این روش نخستین بار به وسیله گیاه پزشک روسی معرفی شد او از این روش برای جدا سازی مواد رنگی استفاده کرد از این رو کروماتوگرافی یا رنگ نگاری را بر آن نام نهادند. در همه روش های کروماتوگرافی دو فاز وجود دارد یکی فاز بدون حرکت (ساکن) که پایه مواد است و دیگری پیوسته جریان دارد و فاز متحرک گویند که باعث جدا کردن است
اساس جدا سازی بر اساس نوعی کروماتوگرافی: اندازه
بار ( قطبیت )
حلالیت
حجم
اشکال مختلف دستگاه کروماتوگرافی :
فاز ثابت : تخت
فاز ثابت : ستونی
کروماتوگرافی کاغذی (P.C ) :
این روش بر پایه حرکت حلال روی نوارهایی از کاغذ صافی استوار است ( چون کاغذ از سلولز ساخته شده قطبی و دارای مقدار زیادی OH می باشد )
با این روش می توان رنگ های تشکیل دهنده جوهر سیاه را جدا سازی و شناسایی کرد . در این روش فاز ثابت عکس فاز متحرک است یعنی اگر فاز متحرک قطبی باشد فاز ثابت باید غیر قطبی باشد .
برای انجام کروماتوگرافی کاغذی یک یا چند قطره از محلول آن را نزدیک انتهای قطعه ای از کاغذ صافی می چکاند ( لکه گذاری ) بعد از خشک شدن قطره ها کاغذ را از قسمت لکه گذاری شده در حلال مناسبی فرو می برند بدون اینکه لکه وارد حلال شود حلال هم زمان با حرکت خود در طول کاغذ مواد را از لکه حل کرده با خود بالا می برد هر دو با سرعتی متفاوتی نسبت به بقیه حرکت می کنند جریان حلال تا مدت زمان معینی ادامه می یابد سپس کاغذ را خشک می کنند و مواد جدا شده در صورت رنگی بودن بی رنگ مشاهده می شوند
علاوه بر جداسازی رنگ ها , جدا سازی و شناسایی آمینو اسید ها موجود در آب میوه و جدا سازی و شناسایی قند ها به طور مجزا از طریق کروماتوگرافی امکان پذیر است
کروماتوگرافی لایه نازک ( TCL )
در این روش یک لایه نازک از یک ماده جامد روى شیشه مالیده میشود (فاز ثابت)
کروماتوگرافى غربالى بر اساس سایز مولکولها:
کروماتوگرافى مایع با فشار بالا یا کاربرد با روش هاى بالا بیشتر براى
شناسایى استفاده مى شود ولى هم براى شناسایى و هم براى مقدار.
کروماتوگرافى ستونى : 1)تعویض یونى
2)غربالى
3) با فشار بالا