مبانی فلش
محیط فلش ساده به نظر میآید. ممکن است قصد داشته باشید همین الان کار ترسیم و متحرک سازی را شروع کنید. اما احتمالاً فلش به آن صورتی که شما انتظار دارید عمل نمیکند.
برای اینکه اولین قدمها را درست بردارید، بهتر است با مبانی آن آشنا شوید. فلش با برخی از نرمافزارها سازگار است و در مواردی با آنها تفاوت دارد.
نوارهای ابزار (Tooibars)
فلش دارای پنج نوار ابزار است: 1- اصلی یا استاندارد (Standard).2- وضعیت (Status). 3- کنترل کننده (Controler). 4- راه انداز (Launcher). 5- جعبه ابزار (Tooibox) به آن Tools هم گفته میشود. چهار نوار ابزار اول، راهی برای رسیدن به گزینههای منوها فراهم میکنند، که توسط دکمههای نماد دار مشخص شدهاند. نوارهای ابزار یا Tools، روشی را برای درج و اصلاح متن و تصویر فراهم میکنند.
(شکل(1) میتوانید نوارهای ابزار را آنطور که میخواهید مرتب کنید.)
میتوانید در منوی Window، گزینه Toolbars، نوارهای ابزار استاندارد، وضعیت، کنترل کننده را ملاحظه کنید (شکل 1). توجه داشته باشید که نوار راهانداز (Launcher) همیشه فعال است.
نوار ابزار اصلی حاوی دکمههایی برای توابع رایج موجود در منوهای Fileو Edit میباشد. مثل Open، Save و Undo. میتوانید عملاً کار هر دکمه را شناسایی کنید، به این صورت که نشانگر ماوس را روی دکمهای قرار داده و منتظر بمانید تا راهنمای آن ابزار ظاهر شود. نوار ابزار وضعیت، وضعیت جاری صفحه کلید شما را نشان میدهد: مثل Caps Lock و Num Lock، همین. ( من معمولاً این نوار را غیر فعال میکنم تا فضای بیشتری را روی صفحه داشته باشیم).
نوار ابزار کنترل کننده، شبیه به کنترل کننده روی دستگاه پخش ویدئو است. هنگام ساخت نمایش میتوانید با استفاده از کنترل کننده، نمایش خود را اجرا، متوقف، جلو، عقب و یا از ابتدا شروع کنید. و بالاخره اینکه، وقتی به استفاده از میانبرها عادت کنید، هرگز از این نوار ابزار استفاده نخواهید کرد.
نوارهای ابزار اصلی و کنترل کننده قابلیت حرکت دادن و قفل کردن را دارند. به این معنی که میتوانید آنها را روی صفحه جابجا کنید یا به رابط فلش قفل کنید. بدین ترتیب میتوانید فضای کاری خود را به دلخواه سازماندهی کنید. برای مثال از منوی Window، گزینه Toolbars و سپس Controller را انتخاب کنید. نوار ابزار بر روی سایر اجزا صفحه ظاهر میشود. اگر کنترل کننده را به سمت خط زمانی در بالای Stage بکشید، میتوانید آن را در آنجا قفل کنید. در واقع به رابط قفل میشود. برای اینکه آن را از آنجا خارج کنید، روی خط کنار دکمه توقف کلیک کرده و آن را بکشید. نوار ابزار راهانداز (Launcher) را نمیتوانید غیر فعال و یا حرکت دهید. این نوار بسیار مفید است که احتمالاً هیچگاه مایل به غیر فعال کردن آن نخواهید بود. این نوار که در پایین رابط فلش قرار دارد، امکان دسترسی سریع به اغلب کادرهای رایج را فراهم میکند. این موضوع را بعداً شرح میدهیم.
جعبه ابزار با انتخاب گزینه Tools از منوی Window، فعال یا غیر فعال میشود. مثل بیشتر نوارهای ابزار، جعبه ابزار نیز قابلیت حرکت و قفل شدن را دارا میباشد. محل پیش فرض آن در سمت چپ صفحه میباشد، که در آنجا قفل شده است. از جعبه ابزار عمدتاً برای ترسیم بر روی Stage استفاده میشود. توجه کنید، جعبه ابزار به چند بخش تقسیم شده است که عبارتند از: Tools ( ابزار)، View(نما)، Color ( رنگ) وOptions (گزینهها) (شکل2).
بخش Tools به شما امکان میدهد تا تصویر و متن ایجاد کنید ( توسط ابزار متن و ابزار خط). میتوانید تصاویر را با ابزار پاک کن و ابزار سطل رنگ، اصلاح کنید. میتوانید تصاویر را به آسانی توسط ابزار پیکان و دو ابزار زیر انتخاب و کمند، انتخاب کنید. قسمت Colors به شما امکان میدهد تا رنگ ترسیمات را کنترل کنید. بالاخره قسمت Options شامل توابع اضافی برای ابزارهای خاص میباشد. بسته به ابزار انتخاب شده، گاهی ممکن است چیزی در این قسمت مشاهده نشود.
(شکل (2)جعبه ابزار، ابزاری برای ترسیم، ویرایش و مشاهده دارد و نیز گزینههایی دارد که بر اساس ابزار انتخاب شده جاری تغییر میکنند.)
خط زمانی (Timelien)
اما الان مرور کوتاهی به خط زمانی خواهیم داشت.
خط زمانی حاوی تصاویر متوالی است که نمایش توسط آنها ساخته میشود. وقتی کاربر نمایش شما را تماشا میکند، در واقع تصاویر روی فریم 1 و به دنبال آن فریم 2 و سایر فریمها را مشاهده میکند. مانند آن است که فیلم واقعی یک نمایش سنتی را بردارید و آن را بطور افقی روی صفحه پهن کنید، بصورتی که شروع آن در سمت چپ و پایان آن در سمت راست باشد.
مانند بیشتر پنجرههای دیگر، خط زمانی قابلیت حرکت و قفل شدن را دارا میباشد از این خصوصیت فقط برای سازماندهی فضای کاری استفاده میشود. اگر بخواهید میتوانید خط زمانی را در زیر Stage یا هر جای دیگری قرار دهید. کسانی که دو نمایشگر دارند، انعطاف بیشتری برای سازماندهی فضای کاریشان در اختیار دارند. اگر خط زمانی را به هر دلیلی بسته باشید (البته وقتی آزاد باشد این کار ممکن است)، میتوانید آن را انتخاب گزینه Timeline از منوی View مجدداً باز کنید.
(شکل (3) اغلب نمایشها دارای لایههای بسیاری هستند. هر لایه از لایههای دیگر مستقل است.)
وقتی شروع به ساخت نمایش میکنید، خط زمانی بوسیله علائمی به شما کمک میکند. مثلاً میتوانید طول نمایش را با نگاه کردن به خط زمانی مشاهده کنید. همچنین فلش از شمایلهای کوچک و نشانههای رنگی در خط زمانی استفاده میکند، به این ترتیب میتوانید چگونگی اجرای نمایش را بفهمید.
علاوه بر فریمها، خط زمانی به شما اجازه میدهد تا هر تعداد لایه که میخواهید، در نمایش خود داشته باشید. مثل سایر برنامههای ترسیم، موضوعات رسم شده در هر لایه در زیر یا روی موضوعات لایههای دیگر ظاهر میشوند. هر لایه شامل نمایش جداگانهای خواهد بود (ممکن است در مثال Keyframing متوجه وجود چند لایه شده باشید). به این صورت چند نمایش میتوانند به صورت همزمان اجرا شوند، با استفاده از نام لایهها و جلوههای ویژه (مثل Masking)، میتوانید نمایشهای پیچیدهای بسازید.
شکل 3 خط زمانی و لایههای یک نمایش کامل شده را نشان میدهد.
پنجرهها (Windows)
یقیناً شما در فلش با پنجرههای بیشتری غیر از Stage، نوارهای ابزار و خط زمانی (اگر چه اینها اصلیاند)، مواجه خواهید شد. در این قسمت به برخی دیگر از آنها میپردازیم.
کادرها (Panels)
کادرها به شما امکان میدهند تا خصوصیات هر موضوع را تغییر دهید. برای مثال، کادر Character اجازه میدهد، ظاهر فونت و اندازه آن را مشاهده کنید و یا تغییر دهید. کادر Fill به شما اجازه میدهد رنگ موضوعات را کنترل کنید. در این قسمت با تعدادی از کادرها (Panels) و در نهایت با تمام آنها آشنا خواهید شد، لیست همه آنها در منوی Window، گزینه Panels قرار دارد. چون تعداد این کاردها زیاد است، بعداً نحوه سازماندهی آنها را مطابق با کاری که انجام میدهید، خواهید آموخت.
(شکل(4) میتوانید همه لایهها را با کلیلک کردن روی شمایل قفل که در بالای خط زمانی قرار دارد، از حالت قفل خارج کرده و با قفلگذاری کنید.)
همان طور که ملاحظه خواهید کرد، استفاده از کادرها آسان است. کادرها به روشی خاص کار میکنند. اگر چه میتوانید در حالی که هیچ چیزی را انتخاب نکردهاید، کادری را باز کنید، اما در این صورت اگر چیزی را در کادر مذکور تغییر دهید، روی هیچ چیزی تاثیر نخواهد گذاشت. برای مشاهده و تغییر خصوصیات یک موضوع خاص، باید ابتدا آن را انتخاب کنید. مثلاً برای تغییر اندازه فونت یک متن (Text)، آن را انتخاب و سپس کادر Characster را برای اعمال تغییر باز کنید. نکته مهم آن است که به هنگام باز کردن کادر Character، باید متن انتخاب شده باشد. همچنین میتوانید چند موضوع را با هم تغییر دهید، به این صورت که ابتدا آنها را انتخاب و سپس کادر مناسب را باز کنید.
کادر Fill
کادر Fill به شما اجازه میدهد تا رنگ داخل موضوعات رنگ شده را مشاهده و اصلاح کنید. نحوه انجام این کار را در تکلیف بعد میآموزید.
استفاده از کادر Fill برای اصلاح و بازبینی رنگها
از کادر Fill برای بازبینی و تغییر رنگهای داخلی یک نمایش استفاده میکنیم.
1- برای مشاهده یک فایل از قبل ایجاد شده، از منوی Help، گزینه Samples و سپس Keyframing را انتخاب کنید.
2- در بالای این فایل روی شمایل قفل کلیک کنید تا از حالت قفل خارج شود، در غیر این صورت نمیتوانید چیزی را ویرایش کنید.
3- حال رنگ را در فریم تغییر میدهیم. از منوی Window، گزینه Panels و سپس Fill را انتخاب کنید.
(گزینهFill دو حالته است، به این صورت که اگر کادر Fill باز باشد، در کنار این گزینه یک علامت مشاهده میکنید. اگر مجدداً روی همین گزینه کلیک کنید علامت حذف شده و کادر Fill نیز ناپدید میشود. اگر این کار را کردهاید روی Fill دوباره کلیک کنید تا مجدداً ظاهر شود).
4- روی زبانه Fill کلیک کنید و آن را به وسط صفحه بکشید. به این صورت میتوانید هر گروه از کادرها را از حالت گروهبندی خارج کنید.
5- ابزار پیکان (Arrow) را از گوشه چپ بالای جعبه ابزار، انتخاب کنید ( با فشار دادن کلید V این کار امکان پذیر است). روی قابل آبی رنگ روی Stage کلیک کنید. ملاحظه خواهید کرد که نمونه رنگ کادر Fill مطابق با رنگ قاب تغییر میکند. روی نمونه رنگ کلیک کرده و نگه دارید. سپس رنگ دیگری را از جعبه رنگی که ظاهر میشود (Palette) انتخاب کنید. استفاده از کادر Fill تنها یکی از روشهای تغییر رنگ میباشد.
6- روی گلدان کلیک کنید. توجه کنید که کادر Fill به رنگ قهوهای روزآمد میشود. کادر Fill همواره خصوصیات موضوع انتخاب شده را نشان میدهد.
7- در نتیجه، استفاده از کادر Fill بسیار ساده است. برای کسب تجربه بیشتر روی پس زمینه داخل قاب کلیک کنید، کادر به رنگ آبی مات روزآمد میشود. مشاهده میکنید که برخی از رنگها به صورت شیب (Gradient) هستند.
کادر Info
کادر Info به شما امکان میدهد تا خصوصیت بصری موضوعات را مشاهده و یا ویرایش کنید. برای مثال، عرض و ارتفاع و یا موقعیت عمودی و افقی را میتوان مشاهده و یا ویرایش کرد. این کادر استفاده زیادی دارد و به همین خاطر شرکت (Macromedia) دکمهای برای آن در کادر راهانداز (Launcher) قرار داده است.
اکنون فایلی را که از تکلیف قبل باز نگه داشتهاید را بررسی میکنیم. روی شمایل کادر Info که در نوار راهانداز (Launcher) قرار دارد، کلیک تا این کادر باز شود. سپس روی زبانه آن کلیک کرده و به میانه صفحه بکشید.
مطمئن شوید که ابزار پیکان (Arrow)انتخاب شده باشد. سپس روی ترسیمات مختلف صفحه کلیک کنید. ملاحظه خواهید کرد که کادرInfo اطلاعات مربوط به هر شکل را نمایش میدهد. با حرکت دادن ماوس، اعدادی که در پایین کارد مشاهده میشوند، دائماً تغییر میکنند. روی شکل قاب کلیک کرده و به عرض و ارتفاع نشان داده شده در کادر Info توجه کنید. خواهید دید که موقعیت قاب در فیلدهای X و Y نمایش داده میشود. X تعداد پیکسلها را بطور افقی از سمت چپ صفحه نشان میدهد و Y تعداد پیکسلها را بطور عمودی از بالای صفحه نشان میدهد. با استفاده از کلیدهای جهتدار روی صفحه کلید، قاب را جابجا کنید. ملاحظه خواهید کرد که مختصات X و Y تغییر میکنند. کادرها (Panels)، علاوه بر اینکه اجازه میدهند خصوصیات را مشاهده کنید، به شما امکان تغییر این خصوصیات را نیز میدهند، بنابراین اگر عدد بزرگتری را در فیلدX تایپ کنید و کلید Tab را فشار دهید، ملاحظه خواهید کرد شکل قاب، روی Stage جابجا میشود. به همین روش میتوانید عرض و ارتفاع هر عنصری را تغییر دهید. برای مثال میتوانید با استفاده از کادرInfo، عرض دو عنصر را یکی کنید.