روش تهیه لوله های فولادی درزدار :
به طور کلی لوله های فولادی در صنعت به دو دسته درزدار و بدون درز تقسیم می شود. لوله های درز دار برای انتقال مایعات ، تولید پروفیلهای قوطی ، ساخت مصنوعات و سازه های فلزی به کار برده می شود. لوله های بدون درز نیز در زمینه های مختلف صنعتی از قبیل انتقال گاز، ساخت مخازن تحت فشار تاسیسات پالایشگاهی ، نیروگاهها و غیره به کار برده می شود.ابتدا با روشهای مختلف تولید لوله های درزدار که با سه روش زیر تولید می گردند آشنا می شویم.
الف-تهیه لوله ها با قطر کم و متوسط و جوش طولی
این لوله ها طی یک سری عملیات مختلف به شرح زیر تولید می شوند.
-برشکاری و آماده سازی نوار ورق به اندازه محیط لوله
-عملیات تبدیل ورق به لوله
-جوشکاری درز لوله
-براده برداری از سطح جوش
-تقسیم لوله تولید شده به شاخه های مساوی
-قاب گیری و صافکاری لوله های تولید شده
-بازرسی و کنترل کیفیت لوله های تولید شده
برشکاری و آماده سازی نوار ورق به اندازه محیط لوله
برای تهیه لوله از رولهای ورق استفاده می شود. عرض رولهای ورقی که جهت لوله سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
معمولاَ یک متر بوده ضخامت آنها بین 5/1تا 6 میلیمتر متغیر است. وزن کویلهای ورق متفاوت بوده در ضخامت های بالا تا 10 تن می رسد.حداقل قطر آنها نیز500میلیمتر است. کویلهای فوق با وسایل مکانیکی روی دستگاههای برش قرار گرفته به نوارهای باریک (متناسب با محیط لوله مورد نظر)تبدیل می شود.
دستگاه برش از تعداد تیغه های برنده غلطکی شکل تشکیل شده که لبه آنها گوه ای شکل بوده عمل برش را با هدایت ورق به طرف جلو انجام می دهد.
تیغه های مزکور می توانند روی محور افقی دستگاه حرکت کرده در فاصله های مختلف از یکدیگر قرار گیرند. به این طریق عرض لازم برش متناسب با قطر لوله مورد نظر تنظیم می شود و سرعت برش این دستگاهها حدود 110تا 300متر در دقیقه است.
نوارهای بریده شده ضمن عبور از غلطکهای صاف و مسطح کننده دوباره به صورت کویل (رول) پیچیده شده جهت تغییر شکل آماده می شوند.
کویلهای نوار ورق روی خط تولید لوله قرار گرفته به طرف غلتکهای تغییر شکل پیشروی می کنند..سرعت پیشروی آنها متناسب با قطر لوله مورد نظر متفاوت است . به طور مثال ،برای تولید با قطر اسمی 4/3 (19میلیمتری) ،سرعت پیشروی حدود m/min40 است تقریباَ 400شاخه لوله شش متری در ساخت تولید بدون و تغذیه به طور مستمر ادامه دارد. هرگونه توقف در خط تولید باعث ناهماهگی بین عوامل بعدی شده در کار اخلال بوجود می آورد.(به طور مثال در وسط کار از خط خارج می شود)
از آن رو برای جلوگیری از این گونه نواقص ،نوار باید به صورت ذخیره در کانالهای زیر زمینی دستگاه موجود باشد تا هنگام تمام شدن یک رول نوار ورق و جایگزینی رول دیگر و اتصال سر به سر نوارهای ورق با جوش فلاش (mig )صورت می گیرد و سطح جوش خورده با عملیات براده برداری، صاف و مسطح می شود.
- عملیات تبدیل نوار ورق به لوله
در این مرحله نوار ورق ضمن عبور از غلتکهای فرم دهنده به تدریج شکل لوله را به خود می گیرد . این علیات متناسب با قطر لوله و کالرخانه سازنده تقریباً طی 7 تا 14مرحله تغییر شکل صورت می پذیرد که در مراحل اول فقط غلتکهای افقی و در مراحل آخر غلتکهای افقی و عمودی همزمان عمل فرم دهی را انجام می دهند .در تمام مراحل شکل دهی برای بر طرف کردن حرارت ناشی از اصطکاک بین غلتکها و ورق ،مایع خنک کننده ای مثل آب صابون روی محل تغییر شکل ریخته می شود.
جوشکاری درز لوله
هنگامی که تغییر شکل نهایی انجام گرفت و شکل لوله کامل شد،باید درز آن را به وسیله جوش آبندی شود. جوشکاری درز لوله با روشههای مختلف اجرا کی شود. معمولاً کارخانجات مختلف تولید لوله با توجه به قطر و ضخامت لوله مورد نظر ،یکی از روشهای زیر را برای جوشکاری درز لوله بکار می برند.