عضلات قدامی تنه
(ANTERIOR TRUNK MUSCLES)
1.
عضلات قدامی سینه (THORAX)
2.
عضله دیافراگم (DIAPHRAGM)
3.
عضلات قدامی شکم (ABDOMEN)
عضله جناغی چنبری پستانی: مبداء 1.
سرجناغی: بخش فوقانی دسته جناغ
2.
سرترقوه ای: بخش فوقانی داخلی استخوان ترقوه
انتها: زائده پستانی استخوان گیجگاهی
اعمال:
1.
انقباض یک طرفه: خم کردن جانبی و چرخش سر به سمت مخالف
2.
انقباض دو طرفه: خم کردن مهره های گردنی
عضله دندانه ای قدامی: مبدا: سطح خارجی هشت یا نه دنده فوقانی و نیام بین دنده ای
انتها: سطح قدامی لبه داخلی استخوان کتف
اعمال: 1.
اگر مبداء ثابت باشد: دور کردن و چرخش بالایی کتف
2.
اگر انتها ثابت باشد: کمک به انجام دادن عمل دم شدید و نیرومند و کمک به ثابت نگه داشتن کتف بر روی قفسه سینه.
عضله سینه ای بزرگ: مبداء:
1.
نیمه داخلی استخوان ترقوه
2.
لبه خارجی استخوان جناغ
3.
غضروف دنده های اول تا ششم
انتها: لبه خارجی ناودان دو سری، دقیقاً زیر برآمدگی بزرگ استخوان بازو
اعمال: بر روی مفصل شانه: 1.
خم کردن (تارهای بخش فوقانی)
2.
نزدیک کردن
3.
چرخش داخلی
4.
نزدیک کردن افقی استخوان بازو.
توجه: این عضله جزو عضلات فرعی (کمکی) عمل تنفس (دم) می باشد.
عضله سینه ای کوچک: مبداء: سطح خارجی سومین، چهارمین و پنجمین دنده در نزدیکی غضروف دنده ای
انتها: زائده غرابی کتف
اعمال:
1.
تیلت یا متمایل ساختن استخوان کتف به طرف جلو
2.
اگر انتها ثابت باشد، به انجام دادن عمل دم شدید و نیرومند کمک می کند.
عضله دلتوئید قدامی: مبداء: یک سوم بخش قدامی خارجی استخوان ترقوه
انتها: برجستگی دالی استخوان بازو
اعمال: 1.
چرخش داخلی بازو
2.
کمک به حرکت خم کردن بازو
عضلات بین دنده ای خارجی: مبداء: فضای بین دنده ها در پشت (11 عدد در هر طرف بدن)
انتها: غضروف های دنده ها در جلو و استرنوم
اعمال: 1.
در هنگام دم فعال بوده و دنده ها را بالا می برند.
2.
در مراحل ابتدایی بازدم نیز فعال می گردند.
عضلات بین دنده ای داخلی: مبداء: 1.
از استرنوم در فضاهای بین غضروفهای دنده های حقیقی
2.
و از انتهای قدامی غضروف های دنده های کاذب
انتها: زاویه دنده ها و از آنجا بوسیله آپونوروز (پرده بین دنده ای داخلی) به ستون مهر ها متصل می شوند.
اعمال: بخشی از عضلات چهار یا پنج فضای اول که غضروف های دنده ها را به هم متصل می کنند در هنگام دم دنده ها را بال می برند و بخش های خارجی و پشتی این عضلات که رشته هایشان مایلتر و در جهت پایین و عقب است در هنگام بازدم فعال می گردند.
اعمال: بخشی از عضلات چهار یا پنج فضای اول که غضروف های دنده ها را به هم متصل می کنند در هنگام دم دنده ها را بال می برند و بخش های خارجی و پشتی این عضلات که رشته هایشان مایلتر و در جهت پایین و عقب است در هنگام بازدم فعال می گردند.
عضلات بین دنده ای داخلی تر: مبدا: شیار دنده ای هر دنده در بالا انتها: لبه داخلی کنار فوقانی دنده زیرین اعمال: همانند عضلات بین دنده ای داخلی می باشد.
توجه: این عضلات کامل نبوده و ممکن است در چهار یا پنج فضای اول وجود نداشته باشند و در دو چهارم میانی فضای بین دنده ای تر پایین قرار داشته باشند و جهت رشته های این عضلات در همان جهت رشته های عضلات بین دنده ای داخلی می باشد.
عضله عرضی سینه ای: مبدا: 1.
ثلث تحتانی جسم استرنوم 2.
سطح داخلی زائده زیفوئید 3.
سطح داخلی غضروف های دنده های سوم تا ششم (در محل اتصال استرنوکستال) انتها: کناره های تحتانی و سطوح داخلی غضروف دنده های دوم تا ششم عمل عضله: کشیدن دنده ها به طرف پایین توجه: این عضله در محل اتصالش نه فقط در افراد مختلف بلکه در طرفین بدن یک فرد هم تفاوت دارد.
عضلات زیر دنده ای: مبدا: سطح داخلی یک دنده، نزدیک زاویه آن در عقب انتها: سطح داخلی دو یا سه دنده پایین تر اعمال: 1.
احتمالاً دنده های مجاور را به هم نزدیک می کنند.
2.
ممکن است دنده ها را پایین کشیده وحجم حفره توراکس را کاهش دهند.
عضله دیافراگم (Diaphragm Muscle) دیواره فیبری عضلانی گنبدی شکلی است که حفرات سینه ای و شکمی را از هم جدا می کند سطح فوقانی و محدب آن کف توراکس و سطح تحتانی و مقعّرش سقف شکم را به وجود می آورد.
عمل دیافراگم (Diaphragm fanction) 1.
حجم توراکس را افزایش داده، فشار داخل حفره سینه را کم می کند.
حجم داخل شکم را کم کرده و فشار آنرا بالا می برد.
توجه: در هنگام دم، پایین رفتن دیافراگم فشار داخل توراکس را کم کرده و هوا به خاطر فشار بالاتر اتمسفر از طریق گلوت باز حنجره با فشار وارد ریه ها می شود در همین زمان دیافراگم پایین آمده، روی احشای شکمی فشار آورده، آنها را علیرغم مقاومت غیرارادی (پاسیو) عضلات شکم و لگن به طرف پایین برده و موج بمی شود تا دیواره قدامی شکم بزرگ گردد.
وقتی که عضلات شکم و دیافراگم به طور هم زمان و به شدت منقبض گردند، فشار درون حفره شکمی به مقدار زیادی بالا می رود.
این افزایش فشار موجب می شود تا احشای شکمی یا لگنی محتویاتشان را در هنگام دفع ادرار، مدفوع، تهوع و زایمان تخلیه نمایند.
عضلات تنفسی: اصلی: دیافراگم، بین دنده ای خارجی، بین دندانه ای داخلی عضلات شکم (ABDOMEN MUSCLES) راست شکمی (Rectus abdominis) مایل بزرگ (خارجی) (External ablique) مایل کوچک (داخلی) (Internal oblique) عضله عرضی شکمی (Transversus abdominis) سوئز کوچک (psoas minor) عضله راست شکمی (rectus abdominis) سطحی ترین عضله ناحیه شکم است.
بین جناغ سینه و استخوان عانه قابل لمس کردن می باشد.
سرثابت: لبه فوقانی عانه سرمتحرک: غضروف دنده ای 5، 6 و هفتم دنده ها عمل: در هر دو طرف، فلکشن ستون مهره ها در یک طرف فلکشن جانبی ستون مهره ها عضله مایل بزرگ (External ablique) در جلوو کنار شکم و در دو طرف عضله راست بزرگ به طور سطحی و قابل لمس است سرثابت: سطح قدامی تاج خاصره سر متحرک: هشت دنده پایینی عمل: دو طرف فکلشن: ستون مهره ها و یک طرف فلکشن جانبی ستون مهره ها عضله مایل کوچک (internal oblique) زیر عضله مایل بزرگ قرار گرفته است.
سر ثابت: سطح قدامی تاج خاصره سر متحرک: غضروف های چهار دنده پایینی قفسه سینه و تاندون بین دو عضله راست بزرگ عمل: دریک طرف فلکشن جانبی ستون مهره ها ودر دو طرف فلکشن ستون مهره ها.
عضله عرض شکمی (transversas abdominis) به شکل صفحه ای از رشته های عضلانی است که به طور افقی در کنار بدن قرار گرفته است سرثابت: لبه داخل تاج خاصره و سطح غضروف های شش دنده پائین قفسه سینه سرمتحرک: نوار وتری جلوی شکم عمل: کشش دیواره شکم به داخل و کمک به بازدم تنفسی عضله سوتز کوچک (psoas minor) به طور عمقی در ناحیه حفره شکمی قرار گرفته و قابل لمس نمی باشد.
سر ثابت: جسم مهره ای مهره های اوّل کمری و آخر پشتی سر متحرک: بخش خلفی استخوان عانه عمل: در دو طرف ثابت کننده مهر های کمری یک طرف فلکشن جانبی ستون مهره ها از مهره های کمری عضلات خلفی تنه POSTERIOR TRUNK MUSCLES عضله ذوزنقه (Trapezius) عضله متوازی الاضلاع (Rhomboids) عضله گوشه ای (levator scapulae) عضله پشتی بزرگ (Latissimus Dorsi) عضله مربع کمری (Quadratus lumborum) عضلات راست کننده ستون مهره ها (Erector spinae) عضلات نیم خاری (semipinalis) عضله ذوزنقه یکی از عضلات وسیع ناحیه خلفی تنه می باشد که با توجه به وسعت آن باعث حرکات مختلف استخوان کتف می شود.
از استخوان پس سری تا مهره های پشتی را پوشش می دهد به چهار قسمت تقسیم شده است.
بخش 1: عضله ای نازک که از استخوان پس سری شروع و به صورت مورب به سمت پائین کشیده شده و به یک سوم ابتدای ترقوه متصل می شود.
عمل آن کشش بالائی استخوان کتف است.
بخش2: نسبت به بخش اول قوی تر و ضخیم تر است سرثابت: لیگا منت گردنی در پشت گردن سر متحرک: زائده آخرمی عمل: کشش بالائی، نزدیک کننده و چرخش بالائی کتف بخش 3: سرثابت زائده شوکی مهره هفتم گردنی و 3 مهره پشتی سرمتحرک: خار کتف عمل: نزدیک کننده کتف به خط میانی بخش 4: سرثابت: زائده شوکی چهارمین تا دوازدهمین مهره پشتی سر متحرک: ریشه خار کتف عمل: پایین کشنده و نزدیک کننده کتف و چرخش بالائی کتف عضله متوازی الاضلاع (Rhomboids) این عضله زیر عضله ذوزنقه (قسمت 3 و بالای قسمت 4) قرار دارد که سر ثابت آن: زائده های شوکی هفتمین مهره گردنی و پنج مهره پشتی سر متحرک: لبه داخلی استخوان کتف عمل: چرخش پائینی، کشش بالائی و نزدیک کننده کتف عضله گوشه ای (levator scapulae) مهمترین عضله در کشش بالائی کتف به حساب می آید سر ثابت: زائده عرض 4 مهره اوّل گردنی سر متحرک: لبه داخلی استخوان کتف بین زاویه فوقانی و ریشه خار کتف علاوه بر کشش بالائی، نزدیک کننده و چرخش دهنده پایین استخوان کتف می باشد.
عضله پشتی بزرگ (Latissimus dorsi) عضله بسیار پهنی است که در قسمت پایین پشت قرار دارد و قابل لمس می باشد.
سرثابت: زائده شوکی شش مهره پشتی و تمام مهره های کمری و سطح خلفی استخوان خاجی و تاج خاصره و سه دنده پائینی سر متحرک: سطح قدامی استخوان بازو موازی با تاندون عضله سینه ای بزرگ عمل: نزدیک کننده بسیار قوی واکستنسور و پائین کشنده کتف و چرخش داخلی استخوان بازو عضله مربع کمری (Quadratus Lumborum) در طرفین ستون مهره ها در ناحیه مهره های کمری قرار گرفته است.
سرثابت: تاج خاصره ای استخوان خاصره سرمتحرک: دوازدهمین دنده و زائده های عرضی چهار مهره کمری عمل: در دو طرف ثابت کننده مهره کمری ستون مهره ها و در یک طرف فلکشن جانبی ستون مهره ها عضلات راست کننده ستون مهره ها (Erector spinae) گروه عضلاتی هستند که در ناحیه پشت قرار دارند و شامل سه گروه عضلات هستند خاصره: گردنی- پشتی – کمری طویل: رأس- گردنی- پشتی شوکی: گردنی- پشتی سرثابت: بخش خلفی ستون مهره در ناحیه گردنی، پشتی، کمری، تاج خاصره و خاجی و نه دنده پائینی سرمتحرک: زائده پستانی استخوان گیجگاهی، بخش خلفی مهره های کمری، پشتی و گردنی عمل: اکستنشن و هایپراکستنشن ستون مهره ها، مفاصل اطلس و پس سری عضلات نیم خاری (semipinalis) 1- نیم خاری رأس: از زائده عرضی پنج یا شش مهره فوقانی پشتی و چهار مهره تحتانی شروع و به استخوان پس سری ختم می شود و اکستنسور سر می باشد.
2- نیم خاری گردنی: از زائده های عرضی پنج یا شش مهره پشتی فوقانی و چهار مهره تحتانی شروع و به زائده شوکی دومین تا پنجمین مهره گردنی ختم می شود و عمل آن اکستنشن و چرخش ستون مهره ها در ناحیه گردن و پشتی است.
3- نیم خاری پشتی: از زائده های عرضی ششمین تا دهمین مهره پشتی شروع و به زائده های شوکی دو مهره گردنی تحتانی و چهار مهره فوقانی پشتی ختم می شود.
و عمل آن اکستنشن و چرخش ستون مهره هاست.
منابع و مآخذ 1.
آناتومی 1.
توراکس (سینه) و 2.
ابدومن (شکم) / تألیف: سیدعلی حسینی تهرانی؛ با همکاری و نظر مستقیم: دکتر یوسف پشندی- تهران: نشر اشراقیه، 1372 2.
مبانی آناتومی و حرکت/ کارلازد.
هینکل؛ ترجمه ولی الله دیبدی روشن؛ ویرایش علمی عباس علی گائینی- تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت)، 1381.
3.
آناتومی تنه/ دکتر بهرهام الهی 4.
سایت های اینترنتی www.anatomyatlas.org www.muskelkunde_bauchmuskeln_jpg www.pcshealth.com