عده معدودی از سلمانیها، شاگرد زرگرها و عطارها را میتوان اولین افرادی دانست که با استفاده از روشهای گوناگون، مبادرت به کشیدن دندان، گذاشتن روکش، ساختن دندان مصنوعی و یا برای تسکین دردها و اورام دهانی آنهم با وسایل بسیار اولیه مبادرت به انجام امور دندانپزشکی میکردند.
بعدها مسئله آموزش دندانپزشکی مطرح شد که پیشگامان این حرکت را میتوان کتر میلچارسکی، دکتر سیاح و برخی دیگر از دندانپزشکان آن زمان دانست. ذکر این نکته لازم است که دندانپزشکی شاخهای ازطب میباشد و تنها کلاس طب تا سال ۱۲۹۷ در مدرسه دارالفنون بود.
درآبان ماه آن سال کلاس طب به مدرسه طب تغییر کرد و در نتیجه این مدرسه دارای اتاق و رییس جداگانهای گشت که محل آن در حیاط بزرگ دارالفنون قرارداشت. با گذشت زمان وبا جدا شدن مدرسه طب از دارالفنون چنداتاق درحیاط وزارت معارف به آن اختصاص داده شد.
در سال ۱۳۰۰ که دکتر سیاح تحصیلات خود را دراروپا به پایان رسانید، به ایران مراجعت و با افرادی نظیردکترمیلچارسکی، دکتراشتومپ و دکتر استپانیان آشنا شد. اکثرآنها پزشکان مخصوص دربار بودند. در آن زمان به پیشنهاد دکترمیلچارسکی و دکتر سیاح وتصویب مسوؤلین وقت دستور راهاندازی مدرسه دندانسازی داده شد.این مدرسه در سال تحصیلی ۱۳۰۹-۱۳۱۰ وابسته به مدرسه عالی طب و مدیریت آن به عهده دکتر میلچارسکی و بعد به دکتر سیاح واگذارگردید. در آن زمان مدرسه دندانسازی دارای دو اتاق و یک زیر زمین بود که امور درمانی، لابراتوری و اداری در آن انجام می گرفت.
تجهیزات و برخی از مواد عبارت بودند از چند صندلی با سلفدانهای حلبی، چهار عدد چرخ پائی دندانپزشکی جهت کلینیک، یک میز چوبی، سه عدد چهارپایه، یک ولکانیزاتور و گچ ساختمانی که توسط محمدخان اولین مستخدم مدرسه دندانسازی کوبیده میشد و الک میگردید.
آموزش های نظری و عملی در این مقطع توسط دکتر آشوت هاروطونیان و شهریار سلامت انجام می شد.
پایه دانشگاه به سبک دانشگاههای اروپایی در سال ۱۳۱۳ ریخته شد. در مهرماه آن سال دکتر سیاح رئیس دانشکده ودکترمحسن لک عهده دار تدریس کلینیکی شدند. دوره آن پنج سال بود که چهارسال آن صرف آموزشهای عملی ونظری میگردیدو یکسال جهت تهیه وتدوین پایان نامه.
مقدمه
با توجه به پیشرفت پرشتاب علوم و انفجار اطلاعات در جهان و کشور عزیزمان جمهوری اسلامی ایران و نیز گذشت حدود 25 سال از ایجاد دورههای تخصصی دندان پزشکی در کشور، بازنگری برنامه آموزشی امری ضروری و اجتنابناپذیر مینمود. در این جهت به استناد اساسنامه شورای آموزش دندان پزشکی و تخصصی و بند 8 مصوبات پانزدهمین نشست این شورا (مورخ 10 مرداد 1377) وظیفه بازنگری برنامههای دورههای تخصصی به عهده کمیسیون برنامهریزی آموزشی علوم دندان پزشکی محول گردید. این کمیسیون جهت نیل به این هدف، ده کمیته کشوری را با ترکیب تعدادی از اعضای هیئت ممتحنه و ارزشیابی، مدیران با سابقه اجرایی و برخی شایستگان جوان تشکیل داد. هر یک از این کمیتهها با نظر خواهی از خبرگان، دانش آموختگان و دستیاران شاغل به تحصیل و نیز بررسی محتوای برنامههای آموزشی کشورهای مختلف جهان، برنامه آموزشی جدیدی تدوین و به کمیسیون برنامهریزی آموزشی ارایه نمودند. هم اینک با لطف و عنایت الهی بازنگری برنامه آموزشی دوره تخصصی رشته دندان پزشکی ترمیمی توسط کمیسیون برنامه ریزی آموزش علوم دندان پزشکی به انجام رسیده و با تایید شورای آموزش دندان پزشکی و تخصصی به مرحله اجرا گذاشته شود.
تعریف :
سلامت دهان و دندان پزشکی اجتماعی یکی از دورههای تخصصی دندان پزشکی است که شامل پیشگیری، مدیریت، آموزش و پژوهش جهت سیاستگزاری، برنامهریزی، اجرا و پایش خدمات سلامت دهان و دندان در جامعه میباشد و در صورت اتمام موفقیتآمیز دوره دانشگاهی به صدور گواهینامه تخصصی میانجامد. دانش آموختگانی که در امتحانات دانشنامه تخصصی که توسط مراجع ذیصلاح وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طراحی و برگزار میشود توفیق داشته باشند به اخذ مدرک دانشنامه تخصصی نائل میگردند.
هدف کلی:
هدف از اجرای این برنامه آموزشی تربیت متخصصین سلامت دهان و دندان پزشکی اجتماعی است که از نظر سطح آگاهی و دانش، میزان اعتقاد و باور و مهارتهای عملی در حد استانداردهای ملی و جهانی باشند و علاوه بر اینکه در حیطه تخصص خود قادر به ارائه خدمات پیشگیری و درمان با کیفیت مطلوب باشند بتوانند خدمات آموزشی ارائه نموده و در پیشبرد علوم و گسترش مرزهای دانش و پژوهش در حیطه این رشته تخصصی نقش فعال ایفا نمایند.
اهداف اختصاصی:
دانش آموختگان دوره تخصصی رشته سلامت دهان و دندان پزشکی اجتماعی در پایان دوره باید تواناییهای زیر را کسیب نموده باشند:
1- آشنایی با سیر تحولات سلامت دهان و در دنیا و پیشرفتهای اخیر آن
2- آشنایی با تشکیلات بهداشت و درمان کشور
3- آشنایی با سیاستگزاری و برنامهریزی کلان بهداشتی درمانی در کشور
4- آشنایی با شرح وظایف و سیاستگزاریهای دفتر بهداشت دهان و دندان در کشور
5- انجام تحقیقات و بررسیهای اپیدمیولوژیک در جامعه
6- شناخت انواع بیماریهای دهان و دندان، اتیولوژی و نحوه انتقال آنها در بین گروههای مختلف جامعه
7- آشنایی و توانایی تجزیه و تحلیل نیازهای درمانی بهداشتی و سلامتی جامعه
8- آشنایی با نحوه برنامه ریزی برای تامین نیازهای جامعه
9- آشنایی با اصول ارتقای سلامت دهان و دندان و آموزش بهداشت در جامعه
10- آشنایی با اصول پیشگیری در دندان پزشکی
11- شناخت ساختار جمعیتی جامعه و روند رشد جمعیت کشور
12- آشنایی با مبانی جامعه شناسی، جامعه شناسی سلامت، گروهها و اقوام اجتماعی و آداب و سنن آنها
13- آشنایی با مبانی اقتصاد و شناخت نحوه تاثیر عوامل اقتصادی بر سلامت عمومی و دهان و دندان آحاد جامعه
14- آشنایی با اصول مدیریت علمی و مدرن متکی بر نوآوری و خلاقیت
15- آشنایی با اصول مدیریت مالی
16- آشنایی با برنامهریزی استراتژیک
17- آشنایی با جامعه شناسی دندان پزشکی و فرهنگهای حاکم بر محیطهای دندان پزشکی
18- آشنایی با پزشکی قانونی، اخلاق پزشکی و مبانی حقوقی و اخلاقی در دندان پزشکی
19- آشنایی با اصول ارگونومی، سلامت محیط کار و سلامت شغلی
20- آگاهی از تکنولوژی و فناوی تجهیزات و مواد دندان پزشکی و استانداردهای بینالمللی آنها
21- توانایی بررسی امکانات مالی، نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات دندان پزشکی
22- آشنایی با نحوه پایش و ارزیابی برنامههای بهداشتی درمانی سلامت دندان پزشکی جامعه
23- آشنایی با اصول رایانه و کاربرد آن در بهداشت و درمان
24- مهارت های ارتباطی، تهیه گزارش و ارایه سخنرانیهای علمی