مقدمه
فوتبال یک بازی با توپ است که بین دو گروه یازده نفره صورت می گیرد، که هر یک قصد دارند با زدن گل های بیشتر به حریف خود، برنده شوند.
فوتبال غالباً توسط پاها بازی می شود، اما ممکن است بازیکنان از هر عضو دیگری به جزء دست و بازویشان برای حرکت دادن توپ استفاده کنند.
دروازه بان از این قاعده مستثنی است، و تنها عضوی از تیم است که می تواند در زمین بازی توپ را در دست بگیرد.
آنچه در نزد مردم به عنوان فوتبال شناخته شده است ورزشی است که ملل انگلیسی به آن (Soccer) یا (Association) می گویند و با آن چه آمریکایی ها و کانادایی ها به آن فوتبال می گویند ، فرق دارد و بسیار ساده تر و عملی تر است .
فوتبال بدون شک جذاب ترین و پر طرفدارترین ورزش دنیا است .
بیشتر مردم جهان در اندک مدت شیفته فوتبال می شوند .
حتی کودک خردسال همین که توپ را می بیند ، به طرفش می دود و آن را با پا می زند .
اکثر جوانان و بزرگسالان علاقه مند به فوتبال برای گذراندن اوقات فراغت خود ، به این بازی روی می آورند و یا چون دیگران پای تلویزیون و در میدان ها تماشا گر بازی فوتبال می شوند.بازی فوتبال پر هیجان و زیبا است و انسان را خیلی زود سرگرم می کند ، تا آن جا که در سال های اخیر شیوه های فوتبال نوین ، مردم جهان را بیش از بیش به خود مجذوب کرده است.
گفته می شود که کشور ما بیشترین طرفدار را در سطح قاره آسیاداشته و دارد و از این جهت با کشورهای اروپا و دیگر کشورهای صاحب نام در فوتبال رقابت می کند اگر بخواهیم این رقابت به برتری بینجامد و فوتبال ما بیش از پیش رشد کند ، ناگزیر باید اشکالات کمی و کیفی آن را از راه آموزش بهتر و آموزش زود رس بر طرف کنیم .
تاریخچه فوتبال
اگرچه اطلاعاتی در مورد ریشه اصلی و حقیقی این ورزش در دست نیست ولی از مطالب جالب و شخصی در مورد تاریخچه آن اطلاع داریم .
فوتبال امروزی به تدریج رشد کرده است ولی گفته می شود که نوعی از آن قبل از حضرت مسیح علیهالسلام بازی می شد .
در چین نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال در 2500 سال قبل از میلاد مسیح وجود داشت .
عکس های مصریان نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال را نشان می دهد ولی در یونان یک بازی به نام اسپیشکیروز به طرز جالبی به فوتبال امروزی شبیه است .
فوتبال در سال 1894 از کشور برزیل شروع شد .
این ورزش به وسیله ی چارلز میلر برزیلی که اجداد او انگلیسی بودند به مردم برزیل معرفی شد.
در سال 1970 مسابقه ای بین ایتالیا و برزیل برگزار شد .
هیچ کس تصور نمی کرد که 800 میلیون نفر از مردم جهان ناظر بر اجرای مسابقه باشند .
امروزه اکثر مردم جهان به فوتبال بیشتر از سایر ورزشها می پردازند .
فوتبال مدرن از کشور انگلستان سرچشمه گرفته است .
در ابتدا اختلافات عقیده ای بسیاری میان علاقمندان راگبی و فوتبال وجود داشت زیرا راگبی با دست و فوتبال با پا اجرا می شد .
این مسئله در سال 1863 زمانی که طرفداران فوتبال شروع به اجرای این ورزش توسط پاها کردند اتفاق افتاد .
گروه دیگر انجمن راگبی را تاسیس کردند و بالاخره در سال 1871 این دو رشته ی ورزشی کاملا از یکدیگر جدا شدند .
از آن زمان به بعد هر دو رشته پیشرفت های شایانی نموده و طرفداران بسیاری پیدا کردند .
فدراسیون بین المللی فوتبال در سال 1904 بنیان گزاری شد .این فدراسیون وظیفه دارد که به نحوه ی اجرای مسابقات نظارت داشته باشد .
قوانین فوتبال بدون موافقت و تصویب سایر کشورهای عضو فدراسیون تغییر نمی کند .
در سال 1920 بازیکنان فوتبال در مسابقات المپیک بلژیک شرکت کردند و در سال 1930 اولین جام جهانی در کشور اروگوئه برگزار شد
فوتبال در دنیا مقابل چشمان مثل جرقه می ماند .
در هر جای دنیا این واژه انگلیسی در زبان های بین المللی به سادگی رسوخ کرده .
برای این امر دلیل خوبی است چرا که فوتبال مدرن به وسیله انگلیسی ها اختراع شد .
ولی وقتی در آمریکا فوتبال گفته می شود .
آمریکائیها فوتبال خشونت بار آمریکایی را استنباط می کنند .
به هر جهت این لغت باعث اشتباه در درک معنای واقعی آن میان آمریکاییها شده است .
در تاریخ ریشه این ورزش بدین گونه بوده است :
سربازان چینی در حدود 2000 سال پیش ورزشی می کردند که آن را تسوچو (TSUCHU)می نامیدند .
تسو یعنی ضربه زدن با پا و چو یعنی توپ یا هر شی گوی مانند .
در روز تولد امپراطور در مقابل کاخ امپراطوری دو تیم در زمین مسابقه ای که گلی به ارتفاع 90 سانتیمتر داشت بازی می کردند که بازیکنان برای سرگرمی امپراطور و دوستان و مهمانان به بازی می پرداختند .
یکی از امپراطوران به حدی این بازی را دوست داشت که یکی از اعضای شورای قضایی وقتی از بازی انتقاد کرد دستور داد سرش را از تنش جدا کنند .
600 سال بعد هم ژاپنی ها یک ورزشی شبیه به فوتبال داشتند که آن را کماری (KEMARI) می نامیدند .
البته بازی کماری تدافعی تر از تسوچو چینی بوده است .
حتی قبل از چینی ها یونانی ها ورزشی اختراع کرده بودند که آن را هارپاستون (HARPASTON) می نامیدند .
البته بازی آن با توپی بود که درونش ماسه و یا شن بوده است .
وقتی انگلیسی ها به یونان رفتند ورزشی آوردند به نام هارپاستیوم (HARPASTIUM) که آن هم با توپ بازی می شد و این زمینه ای بود تا فوتبال در انگلیس به مدرنی امروز برسد .
هیچکس دقیقا زمان شروع فوتبال را نمی داند و مورخان تا آنجاییکه نوشته اند در روستاهای انگلیسی حدود 1000 سال قبل بازی با توپ وجود داشته است و بعد از مدتی تیم های مختلف روستایی شروع به مسابقه با هم دادند و ظاهرا شیوه بازی طوری بوده است که تیم ها سعی بر این داشتند توپ را (غالبا از سر تو خالی گاو یا چیزهای شبیه به آن بوده است) به منطقه دفاعی حریف برسانند .
(در انگلیس بیش از 200 سال قبل مردم در خیابان ها فوتبال بازی می کردند )
در قرن 14 این بازی به قدری محبوب شد که پادشاه انگلیس آن را غیر قانونی خواند ولی مردم هیچ توجهی به آن نکردند و جذابیت این بازی به حدی بود که با توجه به غیر قانونی بودنش بخصوص میان روستاییان بازی می شد و مقامات مسئول در سال 1572 مجبور به تسلیم در مقابل خواسته مردم شدند و فوتبال را قانونی اعلام کردند .
250 سال بعد طبقه اشراف رفته رفته به این ورزش روی آوردند و از دیدن و بازی کردن فوتبال لذت می بردند و بالاخره بخاطر نفوذی که در طبقه حاکم داشتند و علاقه و تمایلشان به فوتبال باعث شد که تصمیمی برای پیاده کردن یک شیوه کلاسیک در قوانین فوتبال اتخاد نمایند .
در دهه 1800 میلادی مدرسه های معروف انگلیس این ورزش را به عنوان تفریح محصلین در برنامه درسی گنجانیدند ولی تمامی مدارس از یک قانون خاص در فوتبال پیروی نمی کردند .
هر مدرسه قانون مخصوص به خود داشت .
سپس در سال 1823 فوتبال به صورت معمول رسمیت یافت و در سال های 1848 و 1862 فوتبال در سطح انگلستان یکپارچه شد و حتی کتابی به نام (ساده ترین ورزش) نوشتن شد که مشتمل بر قوانین اصولی فوتبال آن زمان بود
250 سال بعد طبقه اشراف رفته رفته به این ورزش روی آوردند و از دیدن و بازی کردن فوتبال لذت می بردند و بالاخره بخاطر نفوذی که در طبقه حاکم داشتند و علاقه و تمایلشان به فوتبال باعث شد که تصمیمی برای پیاده کردن یک شیوه کلاسیک در قوانین فوتبال اتخاد نمایند .
در دهه 1800 میلادی مدرسه های معروف انگلیس این ورزش را به عنوان تفریح محصلین در برنامه درسی گنجانیدند ولی تمامی مدارس از یک قانون خاص در فوتبال پیروی نمی کردند .
سپس در سال 1823 فوتبال به صورت معمول رسمیت یافت و در سال های 1848 و 1862 فوتبال در سطح انگلستان یکپارچه شد و حتی کتابی به نام (ساده ترین ورزش) نوشتن شد که مشتمل بر قوانین اصولی فوتبال آن زمان بود .
(در سال 1850 فوتبال به دوردست ترین شهر های دنیا از قبیل مانیلا در فیلیپین و سایر کشور ها رسید) تاریخچه فوتبال در جهان (football history) واژه فوتبال ترکیبی از دو جزء (پا foot) و (توپ ball) می باشد.
دو تیم یازده نفر در یک زمین با اندازه های معین، درصدد رساندن توپ به دروازه مقابل اند و هیچ یک از افراد، جز دروازه بانها حق استفاده از دست را ندارند.
فوتبالی که امروزه شاهد آن هستیم تاریخی چند هزار ساله دارد.
چین، یونان، مصر و روم باستان زادگاه های اولیه فوتبال بوده اند.
تحقیقات نشان می دهد که ملل مختلف هزاران سال قبل از میلاد بازیهای شبیه فوتبال داشته اند.
کشیشی به نام اشپانوت از اهالی آلمان، پژوهشهایی درباره فوتبال به عمل آورده است.
او می گوید: « طبق نوشته های هومر -نویسنده و شاعر یونانی- در قاره گمشده آتلانتیس، ورزشگاه عظیمی بوده که تماشاگران زیادی جهت تماشای توپ گرد در آن جمع می شدند.» تاریخچه جام جهانی فوتبال اولین دوره جام جهانی فوتبال در سال 1930 به میزبانی کشور اروگوئه برگزار شد.
تصمیم به برگزاری این نوع بازی فوتبال در سطح جهانی، دو سال قبل از اجرای اولین دوره آن، یعنی در سال 1928 در کنفرانس سالانه فیفا در شهر آمستردام هلند گرفته شد.
این تصمیم ایده ای از سومین رییس فیفا یعنی ژول ریمه (Jules Rimet) فرانسوی بود.
ژول ریمه سالها قبل از این نشست، بفکر افتاده بود تا تورنمنتی حرفه ای در سطح جهانی راه اندازی کند تا تیمهای فوتبال کشورهای عضو سازمان فیفا قادر به شرکت در آن باشند.
چون تا آن زمان مهمترین رویداد فوتبال جهان بازیهای فوتبال المپیک بودند و این بازیها در سطح حرفه ای برگزار نمی شدند.
اما پس از کنفرانس آمستردام، فیفا سال بعد یعنی 1929 در بارسلونا تشکیل جلسه داد و تصمیم بر آن گرفت که اولین دوره بازیهای جام جهانی را یکسال بعد در کشور اروگوئه که قهرمان فوتبال المپیک 1924 بود، برگزار کند.
1930، یکصدمین سالگرد استقلال اروگوئه بود و این باعث شد تا به همین مناسبت اولین دوره این تورنمت در این سال در اروگوئه ابرگزار شود.
جامی که به برنده این رقابتها اهدا می شد را یک مجسمه ساز فرانسوی بنام آلبل لافلور (Abel Lafleur) ساخت.
این جام بنام جام ژول ریمه (Jules Rimet Trophy) شهرت داشت.
این نام بخاطر رییس فیفا آن زمان یعنی ژول ریمه، که در اصل بنیانگذار جام جهانی بود، بروی جایزه این رقابتها گذاشته شده بود.
جام ژول ریمه کاملا از طلا بود، 30 سانتی متر ارتفاع و 1.82 کیلوگرم وزن داشت.
نماد این جام یک فرشته بود که بالای سر خود کاپی را نگه داشته بود.
این فرشته همان الهه پیروزی در افسانه های یونان باستان بود.
جام ژول ریمه را برزیل در سال 1970 پس از سه دوره قهرمانی این جام را برای همیشه به خانه خود برد.
پس از اینکه تیم ملی فوتبال برزیل برای همیشه جام ژول ریمه را تصاحب کرد، جام بعدی در سال 1971 از میان 53 طرح و توسط یک مجسمه ساز ایتالیایی ساخته و در سال 1974 رسما” در جام جهانی 1974 آلمان معرفی شد.
تاسیس اولین باشگاه ورزشی در اروپا در ایتالیا، یک عینک ساز اولین باشگاه را تشکیل داد.
و شاهزاده" ساووی" اولین باشگاه ورزشی را تاسیس کرد.
تاسیس اولین باشگاه ورزشی در آمریکا جنوبی دو برادر انگلیسی ساکن آرژانتین طی آگهی در روزنامه " بوینوس آیرس" خواستار تاسیس اولین باشگاه فوتبال در آرژانتین شدند و در اثر علاقه مردم به فوتبال در سال 1884 فوتبال در برنامه درسی دبیرستانی قرار گرفت.
اولین مسابقه بین المللی فوتبال اولین مسابقه بین المللی بین دو کشور آرژانتین و اروگوئه و در سال1905 انجام شد.
ولی قبل از این بازی در سال 1885 مسابقه بین آمریکای شمالی و کاندا انجام گردیده بود که از لحاظ زمانی زودتر از مسابقه دو کشور آرژانتین و اروگوئه صورت گرفته است.
اولین کشور آسیایی دارای فوتبال در منطقه آسیا، هندوستان اولین کشور آسیایی بود که فوتبال را پذیرفت و یک نسخه از مقررات فوتبال در سال 1883 بآنجا رسید و در سال 1892 اولین مسابقه کاپ را برگزار کرد.
با اینکه ورزش در سطح وسیع و علمی، در بعضی از قاره های جهان شناسایی بین المللی نداشته است ولی فوتبال بر اثرعلاقه مردم بیش از صد سال است که جای خود را در اکثر کشورها باز کرده است.
تاریخچه فوتبال ایران تاریخ شروع فوتبال در ایران ، به حدود یک قرن پیش باز می گردد یعنی زمانیکه یک گروه انگلیسی برای اکتشاف نفت در جنوب ایران عازم کشورمان شد.
پس از حفر اولین چاه نفت در" مسجد سلیمان" به سال 1908، فوتبال به شکل جدی در این شهر دنبال گردید.
چندی بعد همین اتفاق در" بوشهر" افتاد.
شهروندان انگلیسی در اوقات فراغت با هیجان رودروی تیم های محلی کشورمان می ایستادند والبته این رقابت ها بیشترحالت تفریحی داشت.
فوتبال به تدریج درشهرهای دیگرایران ازجمله بندرانزلی و بندرعباس در یک زمان حساس و تعیین کننده مطرح شد.
قبل از شروع جنگ جهانی اول(1914) فوتبال در مدرسه آلمانی ها بازی می شد ، اما بعد از خاتمه جنگ، کالج آمریکایی ها در تهران پیگیراین ورزش شد.
همچنین مسابقاتی بین اعضای سفارتخانه های اروپایی درایران پایه ریزی و دنبال گردید.
گسترش منظم فوتبال درادامه ، مرزهای شهرهایی چون آبادان و مشهد را نیز در نوردید و جوانان بیشتری را به سوی این رشته ورزشی جلب کرد.
اولین تیم فوتبال در پایان دوره قاجاریه(1919) برای قدردانی از کوشش های برادران سردارخان که تحصیل کرده بلژیک بودند و درامر بسط و گسترش فوتبال نقش داشتند، یک تیم تشکیل شد.
بازیکنان معروف آن تیم" برادران مفتاح"،" اکبر توفان"،" پان اسدالله"، "رضا والی کلانتری"، "هراند گالوستیان" و" گالیک هاراتونیان" بودند.
نخستین رقابت های داخلی "ابوالفضل صدری" رئیس سازمان وقت ورزش، تشکیل تیم های آزاد در تهران را تشویق و ترغیب کرد و حتی برای برندگان رقابت های داخلی جوایزی تعیین نمود.
تیمی به نام تهران که اعضای آن از بازیکنان رشته های ورزشی مختلف جمع آوری شده بودند، موفق به فتح نخستین دوره رقابت های داخلی فوتبال شد، با بازیکنانی چون" برادران سردارخان"، "اکبر توفان "، "حیدری"،" کریم زند" و" مفتاح".
چندی بعد" حسین صدیقانی" که برای ادامه تحصیلات عالیه به ترکیه رفته بود، به تیم فنر باغچه این کشور وسپس" راپیدوین اتریش" ملحق شد.
او پس از بازگشت به ایران، موسس یک تیم در شهر مقدس مشهد شد .
صدیقانی از جمله اولین کسانی بود که دراروپا با فوتبال مدرن و نوین آشنا شده بود.
حضور او در فوتبال ایران مصادف شد با انتقال تجربه و دانش روز فوتبال جهان به جوانان علاقمندی که تشنه یادگیری صحیح این رشته ورزشی بودند.
اولین دیدار برون مرزی تیم منتخب اتحادیه کارگران تحت عنوان تیم تهران اولین سفر برون مرزی که جنبه غیر رسمی داشت را به" بادکوبه" انجام داد.
البته حاصل 3 بازی فوتبالیست های آن موقع کشورمان، 3 شکست پیاپی با نتایج 4 بر یک ، 3 بر صفرو 2 بر صفر بود.
درسپتامبر1941، تیم ملی فوتبال ایران اولین بازی رسمی خود را در برابر افغانستان و در کابل برگزار کرد، مسابقه ای که به تساوی بدون گل انجامید.
اساس تشکیل نخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال 1940 باز می گردد.
بین سالهای تشکیل نخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال 1941و 1963 ، ملی پوشان کشورمان فقط در سال 1951( بازی های آسیایی دهلی نو) به مرحله فینال دور نخست رقابت ها راه یافتند و این تنها موفقیت تیم ملی در طول این سالها محسوب می شد.
ازسال 1960 اولین دوره مسابقات باشگاهی ایران شکل گرفت و در طی سالهای 1962 تا 1970، تدریجاً فوتبال ایران قوی تر شد و در صحنه های بین المللی چهره موفق تری از خود نشان داد.
حضور در مرحله یک چهارم نهایی المپیک توکیو(1964)، قهرمانی در بازی های آسیایی( 1968) فتح جام باشگاه های آسیا توسط استقلال تهران(1970) از جمله مواردی بود که رشد توانایی های فوتبال ایرانی را تایید می کرد.
دومین دوره مسابقات لیگ سراسری کشورمان در سال 1968 شروع و 11 سال ادامه داشت( تا سال 1978) .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و تغییراتی که در ساختار اجرایی و اموراداری فدراسیون فوتبال رخ داد، برای مدتی رقابت های باشگاهی سراسری به تعویق افتاد.
این امر تا شروع لیگ قدس که در آن تیم های منتخب استان های کشور حضور داشتند، ادامه یافت.
از سال 1989 دوباره بازی های باشگاهی و این بار تحت عنوان لیگ آزادگان راه اندازی شد و این برای کشوری که هشت سال (1980 تا 1988) درگیر جنگ با عراق بود یک افتخار بزرگ به حساب می آمد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی فوتبال ایران با پایان جنگ تحمیلی سیر صعودی خود را آغاز کرد و توانست در جامجهانی 1998 فرانسه شایستهترین نماینده قاره آسیا باشد فوتبال در چین باستان تحقیقات باستان شناسان نشان می دهد که بین سالهای 200 تا 220 قبل از میلاد، هوانگ تین، امپراتور چین مبتکر بازی «تی-سو-چو» (T-So-Cho) بوده است.
تی-سو در زبان چینی همان لگد زدن و با پا زدن است و چو، به معنی توپ می باشد.
وی، تی-سو-چو را به این منظور ابداع کرد که سربازانش با هم مبارزه کنند و به رقابت بپردازند.
پس از چندی این بازی از محدوده سربازخانه ها به میان مردم راه یافت.
چو یا همان توپی که در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت، هشت تکه ای و از جنس چرم بود.
این چرم را به هم می دوختند و درون آن را از پر، پشم و یا پنبه پر می کردند.
بازی تی-سو-چو با فوتبال امروزی وجوه اشتراک فراوانی داشته است.
دروازه ها از پایه هایی از جنس چوب بامبو تشکیل می شد که بلندی آن به حدود 5 متر می رسید.
این دروازه ها، دقیقاً بسان دروازه های امروزی بازی فوتبال، با تور پوشش داده می شد و جالب تر آن که نوشتارهای بدست آمده، حاکی از آن است که استفاده از شکم، سر، پا و سینه برای حمل توپ، مجاز ولی استفاده از دست، غیرمجاز بوده است.
البته در پایان بازی تی-سو-چو، برنده بی نصیب از جایزه و بازنده بی بهره از مجازات نبود.
جایزه برندگان، تنها کف زدن و هورا کشیدن بود، اما گروه بازنده باید بی دفاع در جای خود می ایستادند و کتک می خوردند.فوتبال در ژاپن در سال 587 میلادی، فوتبال از چین به ژاپن راه یافت و این حرکت با تحولات جدید و تکامل نسبی همراه بود.
«کوماری» واژه ای است که ژاپنی ها به فوتبال اطلاق می کردند.
در کتیبه های بدست آمده از آن دوران، فوتبال، عملی مذهبی و جزو آداب دینی شمرده می شده است.
طبق اسناد معتبر، امپراتور وقت ژاپن، تنیشی-تنو که در سالهای 617 تا 621 سلطنت می کرد، علاقه فراوانی به این آئین داشت، چون خودش در زمان ولیعهدی، از بازیکنان زبده کوماری بود.
به محض آنکه تنیشی-تنو به بازی فوتبال مبادرت ورزید، آئین ژاپنی سین توئیزم که برای امپراتورها شرف خدایی بود، کوماری را از ارج و قرب بالایی برخوردار کرد.
هر ساله در فصل پائیز، تشریفات و مراسمی به مناسبت بازی کوماری برگزار می شد.
قبل از مراسم، توپ را برای تبرک نزد روحانی اعظم می بردند و او با خواندن دعا از درگاه خدایان برای سرزمین آفتاب، آرامش و برکت آرزو می کرد.
سپس نجیب زادگان و بزرگان با لباسهای فاخر، در گوشه هایی از میدان مستقر می شدند.
میدان بازی به شکل مربع بود و در هر گوشه میدان، درختی کاشته شده بود: کاج در شمال غربی، سرو در جنوب غربی، بید در جنوب شرقی و آلبالو در شمال شرقی.
توپ 24 سانتی متر قطر داشت و زمان بازی در هر نیمه، حدود بیست دقیقه بود.
کوماری در ژاپن برخلاف تی-سو-چو در چین، یک بازی اشرافی، آرام و بدون خشونت و برخورد بود.
اگر بازیکن، کوچکترین حرکت خشنی از خود نشان می داد، از بازی اخراج می شد.
کافی بود بازیکنی به بازیکن دیگر تنه بزند تا فوراً از زمین اخراج شود، البته اگر حریف، طرف مقابل را می بخشید، بازیکن در زمین می ماند و اخراج نمی شد.
سالها بعد در اوایل قرن دهم میلادی، فوتبال از حالت اشرافیت خارج و همگانی شد.فوتبال در روم و یونان رومی ها نوعی بازی به نام "Harp Stum" (هارپ استوم) داشتند که در آن، دو گروه در دو سوی زمین قرار می گرفتند و زمین هر تیمی با خط کشی معین شده بود.
برای بازی، از نوعی توپ استفاده می شد که رویه ای چرمی داشت.
میان دو زمین، فاصله ای وجود داشت که با دوخط دیگر تعیین شده بود و بازی در میان این فاصله انجام می شد و هر تیم باید توپ را از خط مرزی عبور داده و به زمین حریف برده و تا به انتهای آن می رساند.
در مرز هر زمین، همه می توانستند توپ را روی هوا با دست مانند دروازه بان امروزی بگیرند و مانع از ورود توپ به زمین خود شوند.
این بازی در روم، بازی خاص سربازان بود و هر تیم فرمانده خود را به عنوان مربی انتخاب می کرد.
در این بازی هل دادن، گلاویز شدن و کشیدن حریف امری عادی به شمار می رفت.
در هر تیم، یازده بازیکن حضور داشتند که در سه خط دفاع، میانی و حمله قرار می گرفتند.
بعدها دو خط میانی که منطقه مرزی را مشخص می کرد، از میان رفته و تنها یک خط، نیمه زمین را معین می کرد.
این بازی تا به آنجا در میان سربازان ومردم رواج یافت که شکل قانونی به خود گرفت و هر سرباز رومی می بایست در آن شرکت می کرد.
هنگامی که سربازان ژولیوس سزار، در قرن سوم به بریتانیا پا نهادند، باعث گسترش بازی در آنجا نیز شدند.
پس از خروج سربازهای روم در سال 217 بعد از میلاد از ولز، بازی یی به نام «تراک» در آنجا شکل گرفت که منشاء اولیه بازی فوتبال در انگلستان بود.
در یونان هم بازی یی به نام «اسفروناشیا» که بسیارشبیه هارپ استوم بود، انجام می شد.
افلاطون در مورد این بازی می گوید: «اسفروناشیا، سودمندترین تمرین نظامی است که یک سرباز را می سازد.»سیر تکوینی فوتبال از قرنهای اولیه پس از میلاد تا قرن هجدهم میلادی، ورزش فوتبال به شکل قانونی و غیرقانونی به اشکال مختلفی در کشورهای گوناگون انجام گرفت.
بازی دسته جمعی با توپ، هرچند در دوره هایی توأم با خشونت بود و گاه به تعطیلی آن در برخی کشورها انجامید؛ ولی علاقه مردم به آن کم نگردید.
در سالهای 1130 تا 1180، بازی فوتبال با نام «لاسول» در فرانسه رایج شد و در میان شاهان فرانسه، لوئی هفتم که از 1140 تا 1173 فرمانروایی نمود؛ به گسترش این ورزش همت گمارد.
او جوانان بسیاری را به این ورزش تشویق نمود و تیمهای فراوانی را بوجود آورد.
در طی سالیان پس از آن، این بازی خشن که گاهی با مرگ بازیکنان هم همراه بود، توسط بریتانیایی ها شامل قوانین و مقرراتی گردید.
در حقیقت، منشاء فوتبال امروزی، مناطقی از بریتانیا بوده است که برای این بازی قوانینی وضع نمودند و تلاش کردند ضمن کاستن خشونت از آن، جاذبه های آن را افزایش دهند.
در سال 1681، در لندن بازی فوتبال با قوانین و مقررات خاصی دنبال می شد و حتی مسابقاتی هم در حضور پادشاه انگلستان برگزار گردید.
تا سال 1832، بازی یی که به عنوان فوتبال در سراسر انگلستان رواج داشت، هیچ محدودیتی در استفاده از سر و پا و دست برای آن در نظر گرفته نشده بود و بیشتر شبیه راگبی امروزی بود.
اما از این سال به بعد، فوتبال به سمت جدایی از راگبی پیش رفت و درنهایت در سال 1841، مقرر گردید که فوتبال بازی یی با پا و راگبی با دست و پا باشد.
در نیمه دوم سال 1846، شاگردان سابق مدرسه «شرزبوری واتون» که دانشجویان دانشگاه کمبریج شده بودند، نخستین باشگاه فوتبال را تأسیس کردند و دو سال بعد، نخستین قوانین فوتبال را با همکاری سایر تیمهای دانشگاهی بنیان نهادند.
درسال 1862، باشگاه فاتس کانتی در شهر ناتینگهام تأسیس شد که به عنوان قدیمی ترین باشگاه فوتبال در لیگ باشگاههای انگلیس، هنوز هم حضور دارد و امروزه با نام «ناتینگهام فارست» شناخته می شود.
جام انگلیس (FACup)، قدیمی ترین مسابقات فوتبال جهان است که در سال 1871 پایه ریزی شده است.
در روز بیستم جولای 1871، هفت عضو اتحادیه فوتبال انگلیس به دفتر مجله « اسپورت من» وارد شدند که یک هفته نامه ورزشی بود و به دبیرآن پیشنهاد نمودند تا اعلامیه مسابقات فوتبال میان باشگاههای لندن را منتشر کند و مسئولیت آن را برعهده گیرد.
براساس این اعلامیه، هر تیمی با یک شکست حذف می شد و هر تیمی که خواهان شرکت بود، باید «یک گنی» (واحد پول انگلستان در آن زمان که اندکی بیشتر از یک پوند بود) می پرداخت.
این مسابقات به سرعت شکل گرفت و فاتح آن، تیم فوتبال واندرز لندن بود که با نتیجه یک بر صفر، تیم سلطنتی مهندسان را شکست داد.
نخستین مسابقه بین المللی فوتبال، در روز شنبه 30 نوامبر 1872 بین دو تیم انگلیس و اسکاتلند در گلاسکو برگزار شد که با نتیجه بدون گل به پایان رسید.