مقدمه :
کلید های قدرت به منظورقطع و وصل خطوط فشارقوی انتقال انرژی ،ترانسفورماتور ها، ژنراتورها و سایر تجهیزات فشارقوی بکار می روند.تجهیزات فشارقوی توسط کلید قدرت به شبکه متصل و یا از شبکه جدا میگردند. هنگامی که لازم است دو تا قسمت شبکه از یکدیگر جدا شوند ویا ارتباطدو قسمت برقرار شود از کلیدهای فشارقوی استفاده می کنند و همچنین زمانی که عیبی در تجهیزات و خطوط انتقال انرژی رخ می دهد و لازم است تا قسمت معیوب فورا از شبکه جدا گردد ، کلیدهای قدرت بطور اتوماتیک قطع شده و از ادامه برقراری عیب در شبکه جلوگیری می نماید .قطع و وصل کلیدهای قدرت در شبکه به دو صورت مختلف زیر انجام می گیرد:
قطع کلید با برنامه قبلی و با اطلاع مسئولان شبکه به منظور انجام تعمیرات ،سرویس، بازرسی تجهیزات و غیره... در این حالت کلید بطور دستی توسط اپراتور قطع و وصل می شود.
قطع کلید بدون برنامه قبلی که در نتیجه بروز عیب در شبکه روی می دهد . در این حالت کلید بطور اتوماتیک توسط رله های حفاظتی و سایر سیستمهای کنترل قطع می گردد.
اهمیت بریکرهای فشارقوی :
عمل اصلی حفاظت شبکه در هنگام بروز اتصالیها و برقراری جریان اتصالی توسط کلیدهای قدرت صورت می پذیرد . با قطع کلید قدرت ، قسمت معیوب شبکه از قسمتهای بدون عیب و در حال کار شبکه جدا شده و ادامه کار و ثبات شبکه تامین می گردد.بروز هرگونه عیبی در کلید قدرت ، بطوریکه با بروز عیب در شبکه و بکار افتادن رله های حفاظتی ، کلید عمل نکرده و به موقع قسمت معیوب شبکه را جدا ننماید ،قطع بی مورد و نابجای سایر کلیدها و از کار افتادن قسمتی از شبکه را بهمراه خواهد داشت .
عیب در کلید ممکن است ناشی ازموارد زیر باشدکه عبارتند از:
o بروز اشکال در مدار فرمان کلید
o بروز عیب در مکانیزم قطع و وصل کلید
o عدم توانایی کلید در قطع جریان اتصال کوتاه
o افزایش زمان قطع کلید
پس کلیدهای قدرت نقش مهمی را در قسمت معیوب و حفظ پایداری شبکه را برعهده دارند از این رو همواره کلیدهای فشارقوی بایستی همواره دارای ویژگیهای زیر باشند :
1. سرعت عمل قطع و وصل کلید باید خیلی بالا باشد
2. جرقه حاصله از مانور قطع و وصل حداقل ممکن باشد و سریعا خاموش شود.
3. همواره در موقع قطع بایستی حداکثر عایقی بین کنتاکتهای کلی و در موقع وصل حداقل مقاومت اهمی بین کنتاکتها وجود داشته باشد .
4. وزن بریکرهای فشارقوی حداقل ممکن باشد.
از اینرو کلیدهای قدرت باید همواره از ضریب اطمینان بالایی برخوردار باشند وجهت اطمینان از صحت عملکرد بریکر تستهای ذیل بر روی بریکرها انجام می شود :
A. تست تایمینگ (Timing Test)
B. تست مقاومت کنتاکتها (Drop voltage)
C. میگر تست (Megger Test)
D. تست حداقل ولتاژ کویلها
E. تست جریان و زمان موتور
F. تست فشار گاز (خلاء یا SF6 )
A . تست تایمینگ: Time Test ) )
آزمایشهای زمانی از این جهت که قابل پذیرش بودن فرایند الکترومکانیکی را از ابتدای فرمان قطع تا جدایی کامل کنتاکتها اثبات می کنند یکی از آزمونهای مهم در راه اندازی به شمار می روند .شکل زیر ویژگیهای اساسی یک آزمایش زمانی شرح داده شده است .
مطابق استاندارد IEC بایستی هر پانزده سال یا 5000 بار عملکرد قطع و وصل بعد از زمان راه اندازی تکرار شود.
دستگاه تست معمولا شامل یک کلید سلکتوری برای تحریک بوبین قطع یا وصل بریکر و ورودیهایی جهت ارزیابی وضعیت کنتاکتهای اصلی آن می باشد وقتی که کلید روی وضعیت قطع یا وصل قرار گیرد توسط دستگاه یک رکورد گرافیکی ( معمولا بر روی کاغذ تولید می شود که نشانگر تغییر وضعیت کنتاکتهای کلید قدرت می باشد) زمان ارسال فرمان قطع یا وصل بر روی نمودار ،مشخص شده اند.بطوریکه مدت زمان دقیق ،آغاز فرمان قطع تا جداشدن کامل کنتاکتها مشخص می گردد.و می توان آن را با مقادیر مجاز مقایسه کرد.
مقادیری که معمولا با این شیوه آزمایش می شوند عبارتند از :
آزمایش قطع : از آغاز صدور فرمان تا جدا شدن کنتاکتها
آزمایش وصل: از آغاز صدور فرمان تا تماس کامل کنتاکتها