دانلود تحقیق دوچرخه و صنعت دوچرخه سازی قوچان

مقدمه

نزدیک به 200 سال از عمر صنعت دوچرخه سازی می گذرد.

این صنعت نیز همانند سایر  صنایع , در طی عمر نسبتا      طولانی خود پستی و بلندی های زیادی را از سر گذرانده و امروزه از نظر اقتصادی به جایی رسیده است که بخش مهمی از بودجه سالانه کشوری چون تایوان برپاشنه صادرات 5 میلیون دستگاه دوچرخه می چرخد.

از نظر تکنولژی نیز تا بدان حد پیشرفت نموده که در بعضی از کارخانجات دوچرخه سازی کشور های صنعتی می توانند یک دوچرخه ورزشی 10 سرعته کامل را در ظرف 25 ثانیه تولید نمایند.

یا فقط با نسب کامپیوتر بر روی دستگاه های رنگ زنی و یا مونتاژ توانسته اند تولید ماهیانه را از 12 هزار دستگاه دوچرخه به 40 هزار دستگاه(یعنی حدود

3.33 برابر) برسانند.

این نکته در ست است که بحران اقتصادی کنونی کشور های سرمایه اری غربی سر انجام گریبان بیشتر کارخانجات مشهور دوچرخه سازی اروپا را گرفته و انها را به زانو در آورده است , ولی با کمی دقت می توان دریافت که در همین اوضاع , کارخانجات دوچرخه سازی دیگری در این سر دنیا , با استفاده از مدیریت صحیح , تجربه غنی , درک شرایط و مشکلات و یافتن راه مبارزه با آن , نه فقط بحران را از سر گذرانده اند , بلکه با مانور صحیح اقتصادی , تغییر روش تولید و مدل های دوچرخه بر مبنای نیاز بازار , سود اوری کارخانه را افزایش دادند.

به عنوان مثال کارخانجات دوچرخه سازی آساهی در کشور تایوان که در سال 1984 هر دوچرخه کورسی را ب مبلغ 55.80  دلار به آمریکا صادر می نمود

در سال بعد یعنی زمانی که کارخانجات دچرخه سازی اروپا در چنگال بعران اقتصادی دست و پا می زدند با وجود گران تر شدن قیمت مواد اولیه ,دستمزد کار گر و غیره توانسط همان مدل دوچرخه را با قیمت 37.50 دلار (یعنی 18.30 دلار ارزانر )به مان بازار قبلی خود یعنی آمریکا صادر نموده و سود بیشتری ببرد.

مسلم است که علت اساسی این امر را باید در دلیلی که قبلا گفته شد جست جو نمود ولی نا گفته پیداست که بر فرض دانستن چگونگی میدریت صحیح , راه رسیدن به درک واقعی شرایط و یافتن مشکلات بنیادی و پیدا نمودن یک روش به خصوص برای مدل های مدل درخواست بازار , نمونه برداری و الگو سازی صرف با توجه با اختلاف شرایط فرهنگی و اقتصادی و ... کشوری چون تایوان با ایران نادرست بوده و فاجعه با بار خواهد آورد .

پس با توجه به شرایط کنونی کشور مشکل اساسی این صنعت که در صورت حل آن سایر مشکلات نیز به طور کلی حل شده و یا حد اقل کمرنگ تر خواهند شد چیست و راه حل آن کدام است؟

یافتن مشکل اساسی این صنعت و حل آن قبل از هر چیز یک هنر جمعی است و از عهده هیچ کدام از کارخانجات دوچرخه سازی به تنهایی بر نیامده و همت تمامی دست اندر کاران این صنعت و کار خانجا دچرخه سازی کشور را طلب می کند.

در اثر ساست های صنعتی غلط در گذشته با بسط بی رویه چندین شهر و در نتیجه نیاز مند نمودن مردم به اتومیبل , سرازیر شدن عایدات غارت نفت به کشور در اواخر دهه 1340 و تغییر الگوی مصرف , بوق و کرنای صنعتی شدن کشور و غیره به ناگاه صنعت خودرو سازی کشور سر از بالین منتاژ اتومبیل های رنگارنگ  در آورده بدون آنکه قبلا گوشه چشمی به وضعیت صنعت دچرخه سازی انداخته باشد.به عبارت بهتر قبل از انکه راه رفتن را به کودک بیاموزند او را وادار به دویدن نمودند.

در نتیجه صنعت دوچرخه سازی با آنکه در سطح جهانی صنعت نسبتا پیری محسوب می شود در کشورما هنوز هم در دوران کودکی می باشد.

نکته دیگر آنکه بیشتر دچرخه هایی که هم اکنون در سطح کشور ساخته می شوند به خصوص دچرخه های بچه گانه در گارگاههای کوچک با تجهیزات ابتدایی و در شرایطی تولید می گردد که کارگران سازنده آنها کو چک ترین آموزشی را در این زمینه ندیده اند لذا این بخش از تولید کنندگان دو چرخه قبل از آنکه صنعت گر باشند , هنر مند اند و در این  زمینه می توان از تجربه غنی آنها سود ها جست .

به هرحال کار سرو سامان دادن به این صنعت همت بسیار , مسئولیت زیاد , ذوق و شوق فراوان و تخصص می طلبد.

تاریخچه دوچرخه

دوچرخه , همانگونه که از نامش پیداست, وسیله ای است دارای دو چرخ که تقریبا "در تمام کشورهای جهان به منظور استفاده برای جابجایی اشخاص , حمل و نقل بارهای سبک, گردش و ورزش به کار می رود.

تا انجایی که در تاریخ ثبت می باشد , نوع ابتدائی این وسیله اولین بار به وسیله " شوالیه دسیووراک " (CHEVALIER DE SIVRAS) در سال 1790 ساخته شد که شبیه حیوانی چوبی شد با این تفاوت که به جای دست و پا از دو چرخ استفاده شده بود.

این نوع دوچرخه که جد دوچرخه های کنونی محسوب می شد , به وسیله فشار پا بر روی زمین حر کت کرده و بیشتر شبیه به رو روک هایی بود که مورد استفاده کودکان قرار می گیرد .

26 سال بعد یعنی در سال 1816 یک آلمانی به نام "بارون کارلفون درایس " (BARON KARL VON DRAIS) با اضافه کردن اهرمهایی به چرخ جلو این وسیله را کامل تر نوده واز ان تاریخ شخص مزبور " پدر دوچرخه "  نام گرفت . در سال 1838 " کرک پاتریک مک میلان " (kirkpatrick macmillan) اسکاتلندی دوچرخه ساخت کا برای اولین بار در آن رکاب , دسته فرمان و ترمز به کار رفته بود . این شخص به خوبی در یافته بود که اگر رکاب را به چرخ جلو وصل نمیاید از قدرت مانور ( به چپ و راست پیچیدن سریع ) دوچرخه خواهد کاست , لذا رکاب ها را به چرخ عقب نصب نموده بود.

در 2 دهه 1870 و 1880 در فرانسه دوچرخه هائی به بازار عرضه شد که توسط شخصی به نام آریل ( ARIL ) ابداع شده بود . این دوچرخه ها داری چرخ عقب کوچک و چرخ جلوی بسیار بزرک بوده و رکاب ها نیز به چرخ جلو متصل بوده اند .

گرچه سرعت این دوچرخه ها نسبت به مدل های قدیمی تر بسیار زیاد تر بود , ولی عیب بزرگ آنها این بود که به محض اصابت به مانعی به عقب برگشته و دوچرخه سوار از عقب به زمین پرتاب می شد.

بین سال های 1877 و 1879 یک انگلیسی به نام " اچ بیت کروی دون "

(H.BET ECROYDON)  دوچرخه ای را عرضه نمود که توپی های عقب و جلوی آن با طناب تابیده شده ای به هم متصل می شد .

در سال 1879 در یک نمایشگاه صنعتی دچرخه ای توسط "اچ . جی .لاسون"

(H.J. LAWSON)  ارائه شد که برای اولین بار در آن از زنجیر( به جای طناب تابیده شده) و چرخ زنجیر استفاده شده بود ولی علیرغم آنکه به دوچرخه ای امروزی بسیار شبیه بود توسط مردم به استهزاء گرفته شده و به " تمساح " ملقب شد .

" جی . کی .استارلی"( J.K. STARLEY ) انگلیسی در سال 1885 دوچرخه فوق الذکر را تکمیل تر نموده و شکیل تر به بازار عرضه نمود که مورد استقبال فراوان قرار گرفت .

تجهیزات مختلف دوچرخه مانند فرمان ، زنگ ، بوق ، ترمز ، جک ، کیلومتر شمار و چراغ (که در ابتدا با سوخت روغنی کار می کرد و سپس به برقی کامل پیدا نمود . )در طول قرن 19 تکمیل و تکمیل تر شدند .

در قرن بیستم عمدتا تغییرات در جهت بهتر شده اجزای دوچرخه ادامه یافت تا سال های کنونی که دوچرخه هایی به بازار عرضه شده که فقط بین  8 تا 10 کیلو گرم وزن دارند و از نظر استحکام ، سرعت و طرح غیر قابل مقایسه با اجداد خود می باشند .

نگاهی به اوضاع صنعت دوچرخه سازی در ایران

کشورهای روبه رشد همواره از وسایط نقلیه عومی مانند اتوبوس ، تراموا ، تاکسی و غیره در مضیقه بوده اند .

لذا برای مقابله با چنین کمبودی مردم این کشور ها به ناچار به وسایط نقلیه شخصی روی آورده و بر این مبناست که نقش دوچرخه و موتور سیکلت شکل می گیرد .

گرچه با دگر گونیهایی که در شکل الگو های مصرفی ایران در اواخر دهه 1340 به وجود آمد ، موتور سیکلت جای خود را در میان اقشار متوسط و پایین جامعه به سرعت باز نمود که هنوز هم این روند به خصوص در شهر های بزگ ادامه دراد ولی با توجه به پیچیدگی تولید موتور سیکلت ، وابستگی سوخت ، آلودگی محیط زیست ،  کمبود قطعات یدکی و غیره دوچرخه نیز پا با پای آن ، با شیبی ملایم تر ، چنین روندی را پیموده و امروزه علاوه بر رفع احتیاجات امور جاری مردم ا ز نقطه نظر حرفه و کار ، به عنوان یک وسیله ورزشی و تفریحی مورد استقبال زیادی می باشد .

به ویژه با توجه با این نکته که ایران جوان ترین کشور جهان شناخته شده است ،  در سال های آتی توجه و استقبال بیشتری را از این کالا شاهد خواهیم بود .

به طور خلاصه مزایای دوچرخه به سایر وسایط نقلیه به قرار ذیل است :

•        سبک ترین وسیله نقلیه است

•        ارزانترین وسیله است

•        سوخت لازم ندارد

•        فضای کمی را اشغال می کند

•        تعمیر آن آسان است

•        مشکل پارک کردن ندارد

•        نقشی در آلودگی محیط زیست ندارد

•        حرکت آن همواره با سرو صدا نیست

•        در صد ایمنی آن نسبت به سایر وسایل نقلیه زیاد تر است

•        یک وسیله ورزشی در جهت تقویت جسم است

•        قابل استفاده برای هر سنی است

و مضار آن نسبت به سایر وسایط نقلیه تیز به ترتیب زیر می باشد :

•        کم سرعت است

•        وسیله ای  است فردی و نه جمعی

•        پیمودن مسافت های طولانی با آن مشکل است

پیش بینی نیاز دوچرخه

بررسی های انجام شده توسط معاونت طرح و برنامه ریزی وزارت صنایع سنگین نشان می دهد که در سال جار مصرف دوچرخه  در کل کشور معادل 98800 دستگاه خواهد بود که با توجه به عدم تمایل صاحبان صتایع به کار در این رشته که علل آن بعدا توضیح داده خواهد شد قسمت اعظم این روند وارداتی خواهد بود .

آمار نشان دهنده این امر است که واردات دوچرخه کشور که در سال 1357 معادل 30 میلیون دلار بوده ، در سال 1362 به 59 میلیون دلار یعنی نزدیک به 2 برابر ، افزایش پیدا نموده است .

بدیهی است که این روند تقاضا هنوز هم با همان سرعت ادامه دارد .

مهمترین علل رویگرداندن صاحبان صنایع از صنعت دوچرخه سازی به قرار زیر می باشد :

1_ مجریان طرح ها ی دوچرخه سازی در عمل به سمت تولید موتور سیکلت کشیده شده و با مونتاژ آن ، با زحمت کمتر سود بیشتری می برند .

2_ طرح های دوچرخه سازی اصولا از زمره طرح های کارگر بر بوده و در نتیجه در شرایط فعلی کمتر کسی حاضر است که سرمایه خود را درگیر این صنعت نماید .

3_ طرح های دوچرخه سازی خواهی نخواهی سرمایه گذار را به دنبال اجرای طرح های جانبی آن ها که تکنولوژی نسبتا مشکلی دارند می کشاند که این نکته نیز از دید سرمایه گذار امروزی نکته مثبتی نمی باشد .

4_ با توجه با ارزانی قیمت تولید انبوه دوچرخه در کشورهایی نظیر چین ، هندوستان ، ژاپن و کره جنوبی و واردت انواع مدل های دوچرخه کامل با انواع ارز ها (دولتی ، صادراتی ، آزاد و غیره ) از یک طرف و وضعیت کنونی کمبود ارز در قبال خرید مواد اولیه از طرف دیگر ، رقابت قیمت تمام شده محصولات داخلی را غیر ممکن ساخته و آینده آن نیز نوید دهنده نمی باشد .

با توجه به دلایل فوق الذکر ، نقش دولت در جهت محدود نمودن واردات این کالا و به جای آن تخصیص ارز مورد نیاز برای کمک به  پا گرفتن این صنعت در داخل کشور ، به خوبی نمایان می شود .