مته ها :
مته ها از نظر جنس به دو نوع تقسیم می شود . مته های الماسه و مته های معمولی برای تیز کردن مته های الماسه از سنگ الماسه و برای تیز کردن مته های معمولی از سنگ معمولی استفاده می شود و زاویه بین دو فاز مته حدوداً 120 درجه است . مته ها از نظر نوک به دوع تقسیم می شود . مته های دوپر و مته های سه پر .
مته های دوپر برای سوراخ کاری و مته های 3 پر برای پخ زدن به کار می رود .
فرز ها :
فرزها انواع مختلفی دارد که هر یک تحت زاویه خاصی تیز می شود به طور مثال فرزهای دستگاه بیست و یک سیلندر تحت زاویه پخ 45 و براده شکن 6 درجه و 8 درجه تیز می شود .
کارتر ها :
کارترها مانند فرزها تیز نمی شود و باید تعویض شود که لبه های برنده آنها الماسه است که چهارگوش و سه گوش هستند و بعد از تعویض الماسه ها باید ساعت شود .
برقو ها :
تیز کردن برقوها توسط دستگاه سنگ مخصوص انجام می شود که بعد از تیز کردن باید ساعت شود .
برچ ها :
برچ به دو نوع گرد و تخت تقسیم می شود و برچ ها بر خلاف فرزها و مته ها هر روز تیز نمی شوند و بعد از چند ماه کارکرد تیز می شود و تلرانس آنها پایین هستند برچ های گرد برای تیز کردن آنها باید بین دو مرغک قرار بگیرد و برج های تخت برای تیز کردن آنها باید بر روی مگنت بسته شود .
نتایج حاصله :
تیز کردن ابزارهای براده برداری یکی از کارهای اساس در صنعت به شمار می رود و صرفه جویی اقتصادی در صنعت است و دقت بالای را با به هنگام کار داشته باشیم چون ممکن است صدمات جبران ناپذیر وارد کند .
دستگاه براده برداری باید مطابق با صنعت روز باشد . تا زمان انجام کار کاهش یابد .
کلید واژه ها :
کوئیک کردن : برای عمل سنگ زدن انتهای مته
مگنت : میز مغناطیسی
مرغک : وسیله نگه داشتن قطعات گرد
برج : یک نوع ابزار براده برداری
برقو : ابزار پرداخت کردن سوراخ
کپه : قطعه ای که بر روی سیلندر قرار می گیرد .
تلرانس : دقت اندازه
کرباس : نوعی از پارچه که برای تمیز کردن به کار می رود .
HSS : فولاد آلیاژی
مقدمه :
اصولاً ابزارهای براده برداری پس از مدتی کار کند می شود و باید تیز شوند ، ولی بعضی از ابزارهای براده برداری نمی شود آنها را تیز کرد و باید آنها را عوض کنند مثل مته هایی که برای سوراخ کاری استفاده می شود ، باید آنها هر روز تیز شوند .
ولی کارتر های سیلندر و سرسیلندر نمی شود آنها را تیز کرد ، و باید نوک آنها را عوض کنیم .
فرزهای خط سیلندر نیز باید هر روی تیز شود که هر فرز زاویه های مخصوص به خودش را دارد .
بعضی از ابزارهای براده برداری هستند که معمولاً هر چند ماه یکبار آنها را تیز میکنند. مانند برچ های گرد برای تراشیدن داخل کپه که تیز کردن آن چند روز طول می کشد و دقت آن در حد هزارم میلیمتر است .
تمام فرزها و برچ ها پس از تیز کردن باید ساعت شوند ،که دقت ساعت کردن آن بسیار بالا است و کارترها نیز پس از تعویض نوک آنها باید ساعت شوند .
در این پروژه ما به چگونگی تیز کردن مته و فرز و برچ و چگونگی تعویض کارترها می پردازیم .
مته ها :
مته ها برای سوراخ کاری داخل سیلندر و سرسیلندر به کار می رود و انواع مختلفی دارد که از نظر جنس به دو نوع الماس و hss (فولاد آلیاژی) تقسیم می شود .
از نظر نوک آنها به دو نوع دو پروسه پر تقسیم می شود . نوک دو پر زاویه ی بین آن در حد 120 درجه است و برای سوراخ کاری به کار می رود .
نوک سه پر برای پخ زدن به کار می رود که تیز کردن آن بسیار مشکل است و نوک آن صاف است .
برای تیز کردن مته های الماسه از سنگ الماسه و برای تیز کردن مته های hss از سنگ معمولی استفاده می شود . تیز کردن مته ها بوسیله یک سه نظام متحرک به کار میرود. این سه نظام باعث می شود زاویه های مته ها همگی یکسان و دقیق باشد و تیز کردن سریعتر انجام می شود .
و برای تیز کردن مته حتماً باید فاز مته بالاتر باشد تا براده برداری به وسیله فاز مته انجام شود .
مته ها را پس از چند بار تیز کردن ضایع می کنند ، چون اندازهی آن کوتاه می شود و دیگر قابل استفاده نیست .
بعضی از مته ها چون سران پهن است باید چاک داده شود ، تا نوک آن کوچک شود و بر روی قطعهی کار نلغزد . هنگام چاک دادن باید دقت شود که فاز مته آسیب نبیند . چون سطح تماس آن با قطعه کار زیاد است پشت آنها را خالی می کنند تا راحت تر عمل براده براده انجام شود .
مته های نوکه وارد می شود ته آنها گرد است و برای اینکه بوش در آنها جا رود باید ته آنها کونیک شود .
این کار به وسیلهی سنگ ثابت انجام می شود و به اندازهی قطر مته باید طول آن را کم کنیم و به اندازهی شعاع مته از عرض آن کم کنیم تا به راحتی در داخل بوش جا رود .
بعضی از مته های بزرگ از ابتدای آن چند سانتی متر بر می داریم که طبق جدول به اندازهی E پایین می آوریم . که به وسیله سنگ هایمخصوص که لبهی آنها شیب دار است این کار انجام می شود .
مته های الماسه نیز مانند مته های hss تیز می شود .
فقط در هنگام بار دادن باید احتیاط کنیم چون اگر بار زیاد داده شود ممکن است سنگ بشکند . سنگ هایی که برای تیز کردن مته های hss به کار می رود پس از مدتی سیاه می شود . برای از بین بردن سیاهی سنگ را درس می کنیم .
این کار به وسیلهی یک الماس انجام می شود که نوک آن را به سه نظام بسته و به سنگ نزدیک می کنیم و به اندازهی چند صدم میلی متر از روی سنگ بار بر می داریم تا سفید شود .
در هنگام تیز کردن مته ها باید دقت شود دو فاز مته با هم برابر باشند و مته های بزرگ را حتماً باید ساعت کنیم چون آن مته ها با دست تیز می شوند و حتماً خطا دارد .