مقدمه
با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و پیش بینی های انجام شده در خصوص رسیدن جمعیت دنیا به مرز 15 میلیارد نفر در 2020 ضروری است نسبت به تامین غذا و انرژی برای آنها فکر شود و از آنجائیکه درصد زیادی از این غذا و انرژی از محصولات کشاورزی و دامی و فراورده های آنها تامین می گردد لازم است اولاً خود کشاورزان از سلامتی کامل برخوردار بوده و از طرفی دیگر محصولات غذایی سالم و بهداشتی به جامعه عرضه گردد . بخش کشاورزی نسبت به گذشته تغییرات وسیعی داشته و این تغییرات بهداشت و ایمنی کشاورزان را از دست خوش تغییر کرده .
از بعضی جنبه ها به دلیل پیشرفت تکنولوژی حفاظت فردی و آگاهی از خطرات ، ایمنی و بهداشت کارکنان کشاورزی ارتقاء یافته ( در این راستا NOISH مرکز ایمنی و بهداشت کشاورزی را تاسیس کرده است ) و همچنین به دلیل به کارگیری موادی مانند انواع آفت کشها ایمنی و بهداشت کشاورزان به مخاطره افتاده است در دنیای امروزی تقریباً نیمی از نیروی کار در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند (حدود 3/1 میلیارد نفر) . با ابن وجود بخش کشاورزی به دلیل تمرکز نیروهای بهداشت حرفه ای بر روی صنایع مورد غفلت واقع شده است ، بیشتر قربانیان بخش کشاورزی ، کشاورزان کشورهای در حال توسعه می باشند طبق برآورد ILO سالانه 170000 نفر از کشاورزان به دلیل انجام کار کشته می شدند (حوادث در اثر ماشین آلات کشاورزی و مسمومیت ها است ) این بدان معناست که ریسک مرگ در کشاورزی دو برابر سایر مشاغل است . بعلاوه به دلیل عدم گزارش مرگ و میرها ، آسیب ها و بیماریهای ناشی از کشاورزی وضعیت ایمنی و بهداشت کشاورزان از آنچه مقامات رسمی بیان می کنند بدتر است .
در بیشتر کشورها تنها عده کمی از کشاورزان توسط قوانین ملی و بیمه پوشش داده می شوند و بیشتر کشاورزان از هرگونه حفاظت اجتماعی محروم می باشند همچنین هیچگونه استاندارد بین المللی که به طور کامل ایمنی و بهداشت کشاورزان را مورد توجه قرار دهد وجود ندارد . برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی باید به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی شود و همزمان با رشد کشاورزی ، حفاظت کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار افزایش یابد و در سطوح ملی و بین المللی بهداشت حرفه ای کشاورزان مورد توجه قرار گیرد .
به منظور حفظ کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار اولین قدم شناخت مخاطرات و بیماریها و عوارضی است که ممکن است سلامتی کشاورزان را تهدید کند .
تعریف بهداشت کشاورزی
بهداشت کشاورزی عملی است که با شناسایی ، ارزیابی و کنترل عوامل و شرایط زیان آور محیط کار و انجام مراقبت های بهداشتی ، درمانی حافظ سلامت کشاورزان کشور می باشد.
هدف
عبارت است از نگهداری و بهبود سلامت جسمی و روانی کشاورزان و افراد وابسته به آنها و رسانیدن آنها به حداکثر ممکن می باشد. که برای رسیدن به آن اقدامات زیر قابل انجام است.امید است با آموزش این گروه و رعایت اصول ایمنی و بهداشتی توسط کشاورزان گامی موثر در جهت ارتقاء سلامت جامعه و تولید بیشتر بر داریم.
مهمترین عوامل زیان آور کشاورزی
عوامل زیان آور فیزیکی
الف. صدا
ب. ارتعاش
ج. ماشین آلات کشاورزی
د. اشعه های ماوراء بنفش و مادون قرمز
ه. گرما
و. سرما
ی. رطوبت
ن. الکتریسیته و .......
2.عوامل زیان آور کشاورزی
الف. انواع سموم مورد استفاده (بصورت اسپری و گرد و غبار)
ب. آفت کشها
ج. گرد گلها و گیاهان (گرد و غبار)
د. مواد سوختنی ( بصورت گاز و یا بخار )
3.عوامل زیان آور مکانیکی و ارگونومیکی
الف. استفاده از ابزار آلات نامناسب
ب. وضعیت نامناسب بدن در حین کار
ج. بلند نمودن و حمل بار به روش نادرست
4.عوامل زیان آور بیولوژیکی
الف. از طریق تماس با حیوانات مختلف
ب. تماس با ضایعات و آلاینده های بیو لوژیکی
ج. تماس با انگل ، باکتری و ویروس های موجود در آب ، خاک و هوا
5 . عوامل زیان آور روانی
الف. استرسها و فشارهای روانی ناشی از حرفه کشاورزی ب. خستگی
گوجه فرنگی
معرفی
گوجه فرنگی زراعی یکی از محصولاتی است که به تازگی به لیست محصولات غذایی مهم جهان اضافه شده و در طی قرن گذشته با تولید سالانه حدود 50 میلیون تن ، یکی از محبوب ترین سبزی ها محسوب می گردد.
وجود حالت تازه خوری و قابلیت فراوری این محصول ، نقش به سزایی در پذیرش سریع و همگانی آن به عنوان یک محصول غذایی مهم داشته است.
گوجه فرنگی گیاهی است چند ساله که اکثرا در تمام جهان به صورت یک ساله کشت می گردد. این گیاه حساس به سرمای اول پاییز بوده و می توان آن را با موفقیت از خط استوا تا مدارات بالا ، کشت کرد. امروزه ارقام مختلفی برای محیطها ، روش های تولید و استفاده غذایی متفاوت تولید شده است. انطباق بسیار خوب این محصول به موارد استفاده و محیطهای متنوع ، از تنوع ژنتیکی بسیار زیاد موجود در جنس و سهولت نسبی استفاده از این تنوع در برنامه های اصلاحی مربوط می شود.
منشا گوجه فرنگی
تعداد زیادی از خویشاوندان زراعی و وحشی گوجه فرنگی در سلسله جبال آنددرپرو ، اکوادور و بولیوی ( مرکز تنوع گوجه فرنگی ) یافت می شود. این خویشاوندان اولیه گوجه فرنگی خوراکی ، محیطهای متنوعی را در طول و عرض جغرافیایی اشغال می کنند و خزانه ژنی پایان ناپذیری را برای اصلاح گونه ها فراهم می کنند.
بر طبق نظر جنگینز ، مکزیک مرکز تنوع و اهلی سازی گوجه فرنگی محسوب می گردد و چنین به نظر می رسد که انواع زراعی آمریکای جنوبی از کزیک معرفی شده باشند. بنابراین سواحل شرقی آمریکای جنوبی و مکزیک ، مراکز اولیه پیدایش گوجه فرنگی محسوب می شوند. احتمالا جدّ ارقام زراعی گوجه فرنگی است که در مکزیک به طور گسترده ای کشت می شود.
تولید نشاء در مزرعه
جنوب شرقی ایالات متحده منبع اصلی نشاء گوجه فرنگی برای شمال شرقی ایالات متحد و جنوب کاناداست . اکثر نشاء ها در مزرعه ، در خاکهای جلگه ساحلی تولید می شوند . بذر گوجه فرنگی از اواسط فوریه تا اواخر آوریل کشت می شود و گیاهان ، بر حسب رقم ، تاریخ کاشت ، شرایط محیطی ، و عملیات مدیریتی ، در مدت 65 روز برای حمل و نقل آماده می شوند .
نشاء ها معمولاً بعد از گیاه پوششی زمستانی چاودار ، که هرس زده شده و با گاوآهن برگردان دار به زیر خاک برده شده است کاشته میشوند . برای کاهش خسارت ناشی از شن های باد رانده ، ردیف های چاودار به عنوان بادشکن باقی می ماند در کذشته اکثر نشاء ها در زمین جدید کاشته می شد ، اما اکنون چندین سال در یک زمین به صورت ردیفی کاشته می شود تا بتوان از مزیت سیستم های فعلی آبیاری بارانی ثابت یا عقربه ای (سنتر پیوت) پایورت بهره برد . زمین با ایجاد پشته به وسیله یک کولتیواتور دوّار و پشته ساز آماده می شود ، طوری که عرض پشته ها m 2-5 ر 1 باشد .
علف کشهای توصیه شده پیش از کاشت برای کنترل گیاهان هرز با خاک مخلوط می شوند . برای کنترل مرگ گیاهچه ای میتوان قارچ کشها را با خاک مخلوط کرد .
بذر های پوشش داده شده گوجه فرنگی با یک بذر کار دقیق کاشته می شوند بطوری که با فاصله تقریبی cm 1 از یکدیگر در ردیفهای جفت زیگزاکی ، با چهار یا پنج ردیف جفت در هر پشته، قرار گیرند .عمق کاشت بذر فقط چند میلی متر است . مزارع را میتوان بر حسب شرایط سه یا چهار بار در روز آبیاری کرد تا قشر خاک مرطوب شود و سبز شدن یکنواخت گیاهچه ها تضمین شود . کودهای شیمیایی به شیوه توصیه شده با خاک مخلوط می شوند .
بوته ها زمانی برداشت می شوندکه اندازه آنها به حد قابل عرضه به بازار برسد ، اما برای رسیدن به حداکثر محصول و کاهش هزینه های کارگر ، چندین بار در طی فصل رشد بوته ها را می چینند تا بوته رشد یک نواخت داشته باشد. به این ترتیب به جای چند بار برداشت می توان گوجه فرنگی را در یک زمان برداشت کرد. چیدن سر بوته ها به منظور افزایش یکنواختی اندازه نشاء ، محصول میوه را نیز در مزارع تولید بالا می برد ، یکنواختی بیشتر اجازه می دهد که حداکثر محصول از مزارعی که ماشین برداشت فقط یک بار در آنها حرکت می کند به دست آید. این کار سبب تولید گیاهان مقاومتر ودارای ساقه های کلفتر و قویتر می شود و در نتیجه در مقابل شوک وارد شده به نشاء بهتر از گیاهان سرچینی نشده می توانند دوام بیاورند. عللاوه بر این ، اگر در مناطق شمالی ، به علت نامساعد بودن آب و هوا تاخیری رخ دهد ، می توان با سرچینی نشاها را مدت طولانیتری نگهداری کرد. سرچینی همچنین سبب عدم شکوفه دهی گیاهان زود گل خواهد شد و شاخه دهی جانبی را که باز هم سبب بهبود یکنواختی گیاه و افزایش محصول می شود ، تحریک خواهد کرد. بوته های سرچینی شده با جعبه بسته بندی تناسب کافی دارند ، از این رو شکستن ساقه به حداقل می رسد. عیب عمده سرچینی ، انتشار پاتوژن های گیاهی است. این مسئله بخصوص در مورد تعدادی از پاتوژن های باکتریایی جدی است. به طور کلی سرچینی هنگامی آغاز می شود که گیاهان به ارتفاع cm20-19 رسیده باشند.در صورت امکان ، باید حداقل 4-3روز بین سرچینی ها و سرچینی و برداشت فاصله باشد. در طی هر بار چیدن متوالی ، ارتفاع تیغه های برش زیاد می شود.
نشاها را باید زمانی برداشت کرد که برگها خشک باشند و خاک زیاد مرطوب نباشد. قبل از برداشت ، برای شل کردن ریشه ها پشته ها را باید با یک میله فولادی از زیر نرم کرد. نشاها با دست از زمین کنده می شوند و خاک اطراف ریشه ها معمولا با محکم تکان دادن نشاها یا با زدن ریشه ها به پا جدا می شود. این نشاها با ریشه های برهنه در جعبه های چوبی آزاد و گشاد بسته بندی می شوند. دسته کردن نشاها و پیچیدن ریشه ها در خزه مرطوب منسوخ شده است زیرا نشاهایی که آزاد و گشاد بسته بندی شده اند به آسانی جدا می شوند و خوب زنده می مانند. در اغلب موارد ، جعبه های بسته بندی شده ، توزین و تعداد نشاها شمارش می شود. به این ترتیب برای در اختیار داشتن شمارش دقیق در حمل ونقل می توان تعداد نشاهای یک جعبه را از روی وزن جعبه تخمین زد. به طور کلی در هر جعبه ، 1000 نشا بسته بندی می شود. جعبه ها به قسمت بسته بندی می روند و در آنجا به تریلی کامیونهایی که عوامل محیطی در آنها قابل کنترل است منتقل و به بازارهای شمالی حمل می شوند.
به طور کلی ، روشهای مورد استفاده برای کنترل آفات در بستر نشاها مانند روشهایی است که در کشت عادی گوجه فرنگی به کار می روند. برای کنترل آفات از باکتری کش ها ، قارچ کش ها ، حشره کش ها و نماتدکش های توصیه شده استاندارد استفاده می شود. در صورت امکان ، تناوب زراعی توصیه می شود ، اما اغلب عملی نیست0
جورجیا دارای یک برنامه گواهی گیاه ، تحت نظارت وزارت کشاورزی جورجیا است که از یک شیوه منحصر به فرد کنترل آفات در تولید نشا استفاده می کند. تمام نشاهای تولید شده در این برنامه باید از بذری کاشته شوند که عاری بودن آن از پاتوژن های گیاهی ، مورد آزمایش قرار گرفته و گواهی شده باشد. علاوه بر این ، نمی توان نشاها را در مزرعه بعد از محصولی که میزبان نماتد کیست سویا بوده است تولید کرد.
دانشنامه کلمات:-
الکتریسیته