بهداشت فردی علاوه برآنکه سهم قابل توجهی در سلامتی انسان ها دارد،بخش مهمی ازعلم پیشگیری ودرمان را تشکیل می دهد.
در بهداشت فردی مسئولیت بهداشتی هرفرد به عهده خوداو خواهد بود وهرکس بارعاتیت آن خواهد توانست از لحاظ جسمی و روحی در وضع مناسبی قرارگیرد ووظیفه ای راکه نسبت به خود وافراد خانواده وجامعه دارد به خوبی انجام دهد.
پوست وضمائم آن:
ساختمان پوست از سه لایه تشکیل شده است:
اپیدرم
درم
هیپودرم
اپیدرم:
سطح خارجی پوست یا اپیدرم ازلایه های مختلف سلولی ساخته شده است که درسطح سلول های سنگفرشی آن بدون هسته وازماده ای شاخی یا کراتنین انباشته وپوشش محافظ بدن را ایجاد می کند.
درم:
لایه میانی پوست یا درم از بافت لیفی وارتجاعی خاصی تشکیل شده است که غدد چربی پوست،مجاری غدد عرق ریشه وساقه مو ودیگر عناصر عروق خونی،لنفی وریشه های عصبی در آن قرار دارد.
هیپودرم:
لایه زیر پوست یا هیپودرم بیشتر از بافت چربی درست شده است که بدن را از گرما ،سرما وصدمات خارجی محفوظ می دارد .
وظایف پوست:
جلوگیری ازنفوذ ورشدمیکروبها
حفاظت دربرابر نور آفتاب واشعه ماورای بنفش :ملانین
تنظیم گرمای بدن
ساخت ویتامینD
بهداشت پوست:
پیدایش آثار مختلف مانند جوش،خشکی،لک،خال،زگیل،سوختگی،وانواع زخم ها می تواند نشانه نوعی بیماری باشد که باید به متخصص پوست مراجعه نمود .
ساختمان ناخن:از دو قسمت ریشه وبدنه تشکیل شده است.
بهداشت ناخن:
ناخن ها را مرتب کوتاه کردزیرا ناخن محیط مناسبی برای رشدمیکروبها است
ناخن ها را به شکل هلال وصاف کوتاه نکردتا گوشه های آن درپوست فرو نرود.
از تراشیدن پوستهای اطراف ناخن با اشیای تیز خودداری نمود
پوستهای اطراف ناخن را با استفاده از وازلین نرم وبدون ترک نگه داشت
هرگز باناخن چیزی را بلند نکرد
از خلال کردن دندانها با ناخن خوداری نمود
عادت جویدین ناخن ناپسند وغیربهداشتی است
همیشه از ناخن ها مواظبت کرد تا ضربه های شدید به آنها وارد نشود
ساختمان مو:
از دو قسمت ساقه وریشه تشکیل شده است.
در هر واحد مو سه لایه خارجی،میانی و داخلی وجود دارد .
بهداشت مو:
باید شامپو وصابون مناسب موی سر استفاده کرد،وبرای خشک کردن مواز مالش شدید با حوله خودداری نمود
موها را مرتب برس زد وبه مدت چند دقیقه هرروز ماساژ دادتا هوا بهتربه ریشه مو برسد
موی سر را بطور مرتب کوتاه کرد
هرگز ازوسایل دیگران مانندکلاه،مقنعه،روسری،شانه ووسایل اصلاح استفاده نکرد
همیشه از وسایل استراحت شخصی(بالش،ملحفه،و....)استفاده کرد تا از ابتلابه بیماریهای قارچی مو درامان ماند
خواب واستراحت کافی و آرامش اعصاب به دلیل اثرات مطلوب در وضع موها توصیه می شود .
دستگاه بینایی:
چشم یکی از اعضای مهم بدن است که برای درک وتشخیص شکل،فاصله،بعدورنگ اشیا مورد استفاده قرار می گیرد.
ساختمان کره چشم:
کره چشم که قسمت اصلی بینایی را تشکیل می دهد
ضمائم چشم مثل پلک ها،مژه ها ، ملتحمه ،غدداشکی،مجاری وکیسه اشک که حفاظت سلامت وسهولت اعمال فیزیولوژیکی چشم را تامین می کند
عضلات گرداننده چشم که دربالا،پایین وخارج وداخل چشم قرار گرفته و عهده دار حرکات چشم در جهات مختلف است.
کره چشم از قسمتهای کاملا مستقل تشکیل شده است:
قرنیه
صلبیه
لایه عروقی(عنبیه،جسم مژگانی،مشیمیه)
عدسی چشم
مایع زلالیه
مایه زجاجیه
شبکیه
بهداشت چشم:
دست وصورت مرتب با آب وصابون شسته شود
از شستن دست وصورت در آبهای کثیف خودداری شود
همیشه از وسایل شخصی مانند(حوله،دستمال و...)استفاده شود
در نور کافی مطالعه انجام گیرد
از نگاه کردن زیاد ودرفاصله کم به تلویزیون ویاپرده سینما خوداری شود
در هنگام مسافرت با اتومبیل از مطالعه خودداری شود
فاصله30سانتیمتر از چشم موقع خواندن رعایت شود
هنگام خواب واستراحت اتاق باید تاریک باشد
از خیره شدن به نور شدید خودداری گردد
مصرف غذاهای داراغی ویتامین Aوپروتئین در حفظ سلامتی چشم اهمیت دارد
اختلالات بینایی:
دوربینی
نزدیک بینی
آستیگماتیسم
ساختمان گوش:
ازسه قسمت خارجی،میانی وداخلی تشکیل می شود
گوش خارجی از دوقسمت لاله ومجرا تشکیل شده است
وظیفه لاله گوش جمع آوری اصوات وانتقال آنها به مجرای گوش می باشد
مجرای گوش دارای غده هایی است که ماده تلخ وچسبنده ترشح می کند
گوش میانی شامل یک حفره اصلی است که از سه قطعه استخوانی به نام های
چکشی
رکابی
سندانی
تشکیل شده است.
کار گوش میانی رساندن ارتعاشات صوتی از گوش خارجی به گوش داخلی است .
گوش داخلی:
ظریف وحفره مانند است واز یک بخش استخوانی به نام حلزون ،حفره ای بنام دهلیز وسه کانال به نام مجاری نیم دایره ای فوقانی،جانبی وخلفی تشکیل شده که داخل این قسمت ها را مایع آندولنف وپری لنف پرکرده است .
بهداشت گوش:
مهمترین حسی که بعد از بینایی در یادگیری ولذت بردن از زندگی به فرد کمک می کندحس شنوایی است.
گوش عضوی است با 3عملکرد:
شنوایی
تنظیم
حفظ وتعادل بدن وجهت یابی است
از شنیدن صداهای بلند خودداری شود
همیشه گوش ها را پاکیزه وتمیز نگه داشت
از واردکردن جسم نوک تیز به گوش پرهیز شود
آرام فین کردن مانع از ورود عوامل عفونی به شیپور استاش می شود
شستشوی بینی با سرم فیزیولوژی درحالت سرماخوردگی می تواند از التهاب وانسداد مجاری استاش بکاهد
وارد شدن آب در گوش به خصوص آب های غیر بهداشتی در هنگام شنا وصدمه دیدن سر در اثرضربه وتصادف عواملی هستند که باعث کم شدن تدریجی شنوایی وگاهی کری دایمی می شوند .
هرگز از گوش پاک کن برای خشک وتمیز کردن گوش ها استفاده نشود
هنگام خوابیدن در فضای آزاد،حیاط،باغ،و....پوشاندن گوش ها توصیه می شود تا از ورود حشراتی مانند سوسک،مورچه،پشه به گوش جلوگیری شود
هنگام حرکت وسیله نقلیه بهتر است پنجره ها بسته باشند تا از ورود جریان شدید هوا به گوش جلوگیری شود
مبتلایان به بیماری گوش هنگام حمام رفتن باید پنبه آغشته به وازلین در گوش بگذارند تا آب وارد گوش نشود
معاینه گوش:
معاینه با چراغ
دهان ودندان:
بهداشت دهان ودندان عبارت است از تامین وحفظ کم وکیف فیزیولوژیکی قسمت های مربوط به حفره دهان یعنی مخاط،لثه ها،غدد بزاقی ودندان هاست .
بهداشت دهان ودندان:
عمل دندانها:
خرد کردن و جویدن غذا
صحبت کردن
زیبایی چهره
اندام های حرکتی:
بدن از چهارچوب استخوانی به نام اسکلت تشکیل شده است.اسکلت شامل200استخوان است که بعضی از این استخوان ها کوچک وبعضی بزرگ،برخی پهن،گرد وبعضی کوتاه یا بلند هستند