دانلود تحقیق صنعت گیاهان دارویی

- مقدمه

امروزه پیشرفت تکنولوژی و ارتباطات و دسترسی سریع به تجربیات و اطلاعات موجود در اقصی نقاط جهان، تأثیر شگرفی در رشد و توسعه در تمام ابعاد زندگی انسان گذارده است. این تغییر و تحول پرشتاب تأثیر زیادی در فعالیت بنگاه های اقتصادی و واحد های عمومی و دولتی می گذارد، که به نوبه خود منجر به دگرگونی در مفاهیم مدیریتی این سازمان ها می گردد. در چنین شرایطی بدلیل تاثیر گذاری شدید عوامل محیط بیرونی، مدیریت سنتی این گونه سازمانها قادر به ادامه حیات نخواهند بود و مدیریت باید شرایط را بگونه ای مهیا سازد که قادر باشد پیوسته با تحول شرایط برنامه های خود را مورد بازنگری قرار دهد، لذا در غیر اینصورت منجر به شکست قطعی در اجرای برنامه ها و رسیدن به اهداف خواهد شد.

برای رهایی از این مشکل باید برنامه ریزی های تاکتیکی که به طور سنتی در سازمان ها وجود دارد، به برنامه ریزی های بلند مدت استراتژیک تبدیل شود. در برنامه ریزی استراتژیک تأثیر عوامل داخلی و خارجی بر مدیریت سازمان مورد توجه قرار می گیرد و این برنامه ریزی متضمن همه اقداماتی است که منجر به تعریف اهداف و به تعیین استراتژی های مناسب برای دستیابی به آن اهداف برای کل سازمان می گردد.

طبیعی است که بین پژوهش های مربوط به طرح های استراتژیکی در مؤسسات خصوصی که برای منفعت تلاش می کنند. با طرح های استراتژیکی در سازمان های دولتی که عهده دار ارائه خدمات به جامعه می باشند، تفاوت فراوانی وجود دارد. در واقع در سازمان های دولتی عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر اثربخشی فعالیت ها مورد توجه قرار می گیرند.

استراتژی یک برنامه واحد و همه جانبه و تلفیقی است که محاسن یا نقاط قوت اصلی سازمان را با فرصت ها و تهدید های محیط مربوط می سازد و به نحوی طراحی می ج شود که با اجرای صحیح آن از جهت دستیابی به اهداف اصلی سازمان اطمینان حاصل شود.

مدیران ارشد سازمان، مدیران اصلی استراتژیک هستند که اختیار و مسئولیت نهایی، تنظیم و اجرای برنامه های استراتژیک برای کل سازمان به عهده آن ها است. لذا برنامه استراتژیک باید با برخورداری از حمایت مدیر سازمان، بسان کمکی برای او تلقی شود که می خواهد با ایجاد نظام ارزش ها، ابداع روش ها و ارائه یک خط مشی پیشرو، در مسیر پذیرفته شده مشترک به سوی تحقق اهداف مشترک، گام بردارد.

هیچ برنامه استراتژیکی و یا فرآیند مدیریت استراتژیک بدون همکاری مؤثر و حمایت مدیران سازمان قابل اجرا نخواهد بود، درنتیجه ترغیب مدیران برای برنامه ج ریزی و بخصوص تفکر استراتژیک از مهمترین و ضروری ترین گام های اجرایی فرآیند مدیریت استراتژیک است. در مجموع مدیریت استراتژیک برمجموعه تصمیم ها و اقدام هایی که عملکرد بلند مدت شرکت را مشخص می سازند، تأکید می کنند.

با عنایت به عدم کارائی و اثر بخشی فرآیند تحقیقات در ستاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بخصوص در دانشگاه های علوم پزشکی تحت پوشش، در سنوات گذشته و بویژه طی سالهای 1379 و 1380، و دور شدن آن از تحقیقات کاربردی و عدم توجه به تحقیقات پایه, مفهوم تحقیق و فنآوری در این شاخه از فعالیت وزارتخانه مفهوم علمی و منطقی خود را بتدریج از دست داد و نهایتاً به عنوان نقطه ضعف بسیار زیاد در فرآیند بررسی استراتژیک وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مطرح گردید.

با تغییرات صورت گرفته در سطوح مدیریت وزارتخانه و بخصوص در معاونت تحقیقات و فنآوری این وزارتخانه نقاط ضعف درونی و تهدیدهای محیطی مورد توجه قرار گرفت، بدیهی است برای حل مسائل موجود و جاری می بایستی راه حل و تصمیمات فوری اتخاذ می شد اما برای بعضی راهکارهای بلند مدت، توجه به فرآیند مدیریت استراتژیک در دستور کار معاونت تحقیقات و فنآوری این وزارتخانه قرار گرفت.

2- ضرورت طی فرآیند مدیریت استراتژیک در صنعت گیاهان دارویی

در مرحله اول و به منظور جهت گیری سریع از نظر سیاستگذاری و انتخاب استراتژی، دو مقوله پزشکی مولکلولی و بیوتکنولوژی به عنوان مواردی که می توان تحقیقات را در آن جهت سوق داد مورد توجه قرار گرفت و دو مجموعه تحقیقاتی شبکه پزشکی مولکولی و شبکه بیوتکنولوژی با روش مدیریت استراتژیک، بررسی، تحلیل و انتخاب استراتژی گردید و سپس ساختار اولیه برای ایجاد شبکه ها با هماهنگی با سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور طراحی و بودجه مورد نیاز تامین گردید.

یکی دیگر از فعالیتهائی که بسیار حساس و اثر گذار بر فعالیت معاونت تحقیقات و فنآوری وزارتخانه و سایر ذینفع های اصلی به حساب می آمد، فعالیت مربوط به گیاهان داروئی بود که در نابسامانی مطلق بسر می برد. با عنایت به این معضل و عزم راسخ معاونت تحقیقات و فنآوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ایجاد شبکه تحقیقات گیاهی داروئی و دستور کار قرار گرفت و از اواخر پائیز و عملاً از ابتدای دیماه سال 1380 مقدمات مطالعه و بررسی این مقوله آغاز گردید.

صنعت گیاهان داروئی از جمله فعالیت هایی است که رشد قابل ملاحظه ای در جهان دارا می باشد، نرخ رشد سالانه 15 تا 20 درصد تحول عظیمی را در بخش داروسازی در جهان ایجاد نموده است. صنعت گیاهان دارویی در ایران با دارا بودن سه عامل بسیار مهم منابع طبیعی غنی، منابع علمی کاربرد گیاهان دارویی در سلامت در کتب بازمانده از دانشمندان گذشته و نیروی انسانی متخصص در رشته های مختلف داروسازی به ویژه فارماکوگنوزی، می تواند سهم قابل ملاحظه ای در GDP کشور داشته باشد.

از آنجا که برآیند فعالیت های مرتبط با صنعت گیاهان داروئی در راستای حفظ و ارتقاء سلامت جامعه قرار می گیرد، تدوین استراتژی و جهت گیری کلان در این صنعت جزء ماموریت های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود و سایر سازمانهای دولتی که به نوعی در صنعت فوق مسئولیت دارند، باید در چهار چوب ماموریت سازمانی خود، هماهنگ با استراتژی فوق عمل نمایند.

با توجه به اهمیت موضوع و وسعت عملیاتی آن که از کاربری زمین، کشت و برداشت سنتی و صنعتی گیاهان داروئی و همچنین برداشت گیاهان خودرو که در بهینه جغرافیائی کشور به وفور وجود داشت شروع می شد و تا مرحله نگهداری و سپس مراحل فرآوری و تولید و نهایتاً استاندارد سازی و بسته بندی و رقابت در بازار جهانی این صنعت ادامه داشت. در نتیجه، دامنه و وسعت عملیات و ذینفع های متعددی که در این فرآیند حضور موثر داشتند معاونت تحقیقات را بر آن داشت که به این مقوله با نگرش استراتژیکی توجه داشته و از طریق اجرای فرآیند مدیریت استراتژیک نسبت به شناخت عوامل و ذینفع های اصلی و اثر گذار درونی و برونی، حمایت کننده و تضعیف کننده اقدام نماید تا در مجموع بتوان استراتژی توسعه صنعت گیاهان داروئی را بعنوان بخشی از سامانه سلامت تبیین نمود.

اهداف طرح