دانلود تحقیق اعتصابات کارگری

مقدمه : اعتصابات کارگری به عنوان پدیده ای اقتصادی و اجتماعی حاصل تحول صنعتی و ایجاد کارخانجات جدید در یک جامعه می باشد.و بوسیله مطالعه آن می توان به درک کل تغییرات ایجاد شده در روابط اجتماعی و انسانی در مراکز صنعتی پی برد .

اعتصاب محصول تعارض بین عناصر و کنش گران موجود در کارخانه می باشد و برای برسی آن لازم است ضمن توجه به نیات ، افکار و ذهنیات کارگران ، کارفرمایان دیگر به شرایط اقتصادی و اجتماعی موثر بر کل صنعت توجه نمود.

مطالعه عینی و تجربی اعتصاب همچنین امکان بررسی رابطه پدیده ها و مسائل اجتماعی با مسائل اقتصادی بصورت وضوح ممکن می سازد .

صنعتی شدن جوامع و ایجاد پیچیدگی در سازمانهای اقتصادی و اجتماعی از اثرات عام توسعه می باشد صنعتی شدن ضمن طرح کنش و واکنشهای جدید اجتماعی حوادث ، وقایع و بر هم کنشی های جدیدی را در کارخانجات پدید می آورد و اعتصاب به عنوان یکی از این پدیده ها از جهات مختلف جامعه شناختی اقتصادی ، حقوقی ، مدیریتی – سیاسی اجتماعی قابل بررسی جدی می باشد .

این تحقیق از نوع عملی ( در مقابل نظری ) می باشد و دارای جنبه های کاربردی می باشد سوالات اصلی تحقیق : عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر در وقوع اعتصابات (strikes) کارگری محیطهای صنعتی کدامند؟

عوامل اجتماعی و ساختاری موثر بر نرخ و شدت اعتصاب در طی 5 سال گذشته ( سال –تا کدمند) طرح مسئله : صنعتی شدن جوامع و پیچسدگی سازمانهای اقتصادی و اجتماعی یکی از فرایندهای عام در تمامی جوامع بشمار می رود.

صنعتی شدن به عنوان یکی از عناصر اصلی در تکامل اجتماعی هم اکنون بشکل جدی طرح شده و به جرات می توان گفت که یکی از عناصر همیشگی و غیر قابل تفکیک کثیری از تئوریهای توسعه همانا مفهوم بسط تولید و صنعتی شدن است .

در پی وقوع این جریان قوی مباحثی پیرامون روابط اجتماعی نوین انسانها در شرایط صنعتی مطرح شد که خود موضوع رشته های تخصصی همچون جامعه شناسی صنعتی و با جامعه شناسی کارو شغل گردید .

طرح مسائل اجتماعی در خصوص صنعت دارای چند بعد اساسی جمله روابط صنعتی روابط با صنعت و نیز روابط صنعتی است .

صنعتی شدن ضمن طرح کنش و واکنشهای اجتماعی جدید مشکلات و مسائل فزاینده ای را ایجاد کرد تا حدی که بسیاری این مساله را خصلت ذاتی و نهادی شرایط جدید صنعتی داشته اند.

روابط اجتماعی جدید در یک جامعه صنعتی یا در حال تعریف مفهومی : اعتصاب یکی از معمول ترین روشهای بیان تعارض است .

تعارض با کارفرما با مدیریت کارخانه ، ممکن است از طریق مذاکره صلح آمیز و حل شکایت پایان یابد.

ویا بصورت تحریم کار ، کم کاری ، خرابکاری ، غیبت و یا ترک خدمت متجلی شود .

اعتصاب تنها یکی از حالات خاص تعارض است که ممکن است در کارخانه اتفاق بیفتد.

این پدیده بقول وایمهد(Whitehead)نوعی تزلزل در احترام به قراردادها و هنجارهای حاکم بوده و شاخه واضحی از وجود اشکال در سیستم روابط صنعتی است .

وقوع اعتصاب اکثر هنگامی رخ می دهد که کارگران از هنجارها – قالب ها و الگوهای حل مخاصمه ناامید شوند وتنها راه رسیدن به هدف خود را تعطیل کردن کار و دست از کار کشیدن بجویند.

اعتصاب اساسا نوعی تعارض (conflict) است .

تعارض را می توان هر رفتاری که از جانب اعضای سازمان منظور مخالفت با سایر اعضا سر بزند دانست .

نتیجه تخاصم یا تعارض بین کارگران و کارفرما ( یا مدیریت ) وقوع بحران یا عدم تعادل در سیستم است درباره تعریف بحران هم گفته شد که بحران (crisis) بطور کلی عبارتست از عدم تناسب و هم راستایی اجزا اصلی هر سیستم .

در یک نظام صنعتی یا سیستم مانند کارخانه طیف وسیعی از تعرضات و انواع مختلفی از بحرانها را می توان مشاهده کرد .

اهم انواع این بحرانها در روابط صنعتی عبارتند از : بیکاری – کم کاری – تجمع – تحسن – تعطیل کارگاه ( از سوی کارفرما ) و اعتصاب از نظر مفهومی موضوع این رساله نوع خاصی از این روابط انسانی موجود در محیطهای صنعتی می باشد بعبارت دیگر در روابط صنعتی با انواع ناآرامیهای صنعتی روبرو هستیم که خود بحث اعتصاب نیز در چارچوب آنها قابل بحث است .

انواع نا آرامیهای صنعتیindustrial unrest) کم کاری slow-down تظاهرات demonstration خرابکاری sabotage اعتصاب strike بسته شدن کارخانه loke out ویژگیهای اساسی اعتصاب : خصلت دسته جمعی دارد یعنی کثیری از کارکنان در آن مشارکت دارند .

یمزان در این افراد مشخص اند کارگرانی نیست که حرکت دسته جمعی آنان مورد توجه است حال هر فرد تعداد کارگران زیادتر باشد شدن اعتصاب نیز در کارخانه بیشتر است .

اعتصاب بایستی منجر به موفت کارگاه شود این تعطیلی گاهش متفاوت و یا متصل در اینجا نیز نقش زمان مهم نیست بلکه تغییر روش کارگاه د رهنگام کار معیار است بایستی از حداقل حفاظتی تعارش خود راباشد یعنی دارای سطوحی به تضاد از درگیری – تضاد – رو دروئی باشد به عبارتی دگه هایی هر چند صنعت از اعمالی خشونت و رود برای تحمیل اداره بر طرف مقابل در آن سؤالات مشاهده کرد .

زیرا اعتصاب معمولاً آخرین راه کارگرا برای حل مشکلات .

اعتصا بین بایستی دارای اهداف مشخص و معین باشند و بدنبال هدف خاصی دست به اعتصاب بزنند .

اقدام به تعطیل کارگاه بایستی جنبه عمویمی داشته باشد و کارگران به عمده تصمیم خو ( حتی با تحرک عوامل بیرونی ) و بشکل اداری کار را تعطیل کنند .

( در مقابل تعطیل کارگاه که هنگام حوادث حتی و با طبیعی و یا توسط سکارفرما رخ می دهد .

) تغییر کارگاه در زمان کارگران صورت گیرد یا اینکه حداقل در طول مدت خود به ساعات کاری نیز اطم وارد سازد .

تحدید مسئله ‚ از نظر موضوعی : موضوع این مطالعه فقط اعتصاب سکارگری است بنابراین اعتصابات کارمندان ادامه مورد مطالعه و توجه نیستند منظور ما بطور خاص اعتصاب کارگری مورد است .

این اعتصابات در شرایط دی رخ می دهد علیرضا اهمیت انبار مختلف مطروحه در حصوی بحث اعتصاب با صرفاً به پاره ای از متغیرها ومفاهیمساختاری ( که در چارچوب نظری خود مشخص ساخته ایم ) توجه میکنیم .

از نظرزما نی : منظور بررسی اعتصابات کارگری طی 5 سال اخیر می باشد .

از نظر مکانی بررسی اعتصابات کارگری طی در کارخانجات محدود و در مقطع رخ داده اند .

ضرورت و اهمیت تحقیق : توسعه صنعتی کشور و گسترش کارخانجات تولیدی وو صنعتی که خود موجب گسترش و فزایندگی طبقه کارگر درجامعه می شود ایجاب می کند تا به مسایل خاص ناشی از این فرایند توجه شود .

زیرا کارگران صنعتی بعنو یکی از اقشار یاطبقات اجتماعی نقش فعالی در جامعه ما بعهده دارند و در کنار نکات مثبت قابلیت تنش زائی و بحرانی زائی فراوانی دارند .

از نظر زمانی فهم میزان تاثیر متغیر مستقل در ساختار صنعتی کشور و روابط ناشی از آن بسیار مهم است .

زیرا این رساله در حقیقت بطور حتمی به بررسی یکی از سیاستهای مهم طی سالهای اخیر توسط دولت نیز می پردازد .

با توجه به شدت اثرات اقتصادی اعتصاب ضروری است نا آن رابعنوان یک پدیده اقتصادی اجتماعی بنحوی ضمایم تا موجب کاهش نتایج منفی آن شویم .

اهم اثرات منفی اقتصادی اعتصاب بشرح ذیل است .

کاهش تولید افزایش هزینه های تولید خسارت مالی مادی به کارخانه افزایش فشار به مصرف کننده کاهش در آمدها کندی روند توسعه کندی روند توسعه کاهش کارآئی وبهره وری و نهایتاً تأثیر منفی در رشد صنعتی که با در نظر گرفتن شرایط دیگر صنعتی دیگر رکود صنعتی industrial slangnation را تسهیل می کنند .

خسارات مهم اجتماعی فرهنگی اعتصاب .در نظام اجتماعی - توجه به موضوع رفاه کارگران به عنوان یک ارزش یا پاداش معنوی تعمق جدی درباره یک مسئله اجتماعی در حیث تبیین علل اجتماعی مؤثر و در نوع آن بطوریکه منجر به رد تئوریهای تک متغیر می شود .

اهداف تحقیق : الف : اهداف کلی 1-بررسی پدیده های مهم تعارضی و تجزیه و تحلیل آن در روابط صنعتی گذرکمک به مدیریت ها و مسئولان بخش صنعت در جهت آشنایی کیفی تر آنهابا مسائل اجتماعی کارخانه ها بیان اثرات اعمال سیاستهای اقتصادی کلان در جامعه و در بخش صنعت توجه به برخی عمل بروز نارضایتی های کارگران کمک به برقراری روابط صحیح صنعتی بین کارگر وکارفرما، بین دولت و صنعت و بین دولت وکارگران شناسایی راههای تثبیت نظم و انظباط یا بعبارتی آرامش صنعتی در کشور ب: اهداف عمیلیاتی : 1- توصیف و مطالعه تجربی برخی پراکندگیها و متغیرهای مهم در خصوص اعتصابات کارگری - دریافت علل بروز اعتصابات وکیفیت تأثیرات متقابل متغیرمستقل و متغیرهای واسطه ای و نهایتاً نحوه بوجود آمدن اعتراض - بررسی دقیق تغییر و تحولات در نرخ و شدت اعتصابات طی سالهای ............- بررسی میزان همبستگی بین متغیرهای الگوی مالکیت ‏، نرخ ارزش افزوده ،نرخ تورم .

علت اعتصاب، سیاستهای اقتصادی جدید، نوع رشته صنعتی، یا شدت اعتصاب ادبیات موضوع :‌ منابع فارسی : در خصوص بحث اعنصابات در منابع فارسی مطلب مستقلی موجود نیست و علیهذا در انجام و تکثیر مطالعات اکتشافی در سطح نسبتاً وسیعی از یافته ها و مفاهیم رشته های دیگر و مباحث نزدیک بهره گرفته شده است.

مهمترین عنوان ذیربط یک مورد پایان نامه فوق لیسانس دانشکده اقتصاد به عنوان اعتصابات عمومی درجریان انقلاب اسلامی (57) بوده که از نظر موضوعی این مطالعه با کار ما در اینجا اساساً متفاوت می باشد چون اعتصاب را از جنبه سیاسی آن و نقش آن در وقوع و پیروزی انقلاب بحث کرده است .

بنابراین با کارما بی ارتباط بوده و قابل استفاده نیست.

یک مورد پایان نامه دکتری اقتصاد بحث عنوان کارگر- کارفرما نیز موجود است که بررسی نظری بوده به موضوعاتی همچون تغییرات روابط کار وکارفرما – تاریخچه – محیط اقتصادی واجتماعی نیروی کار – توزیع عادلانه درآمد و جمعیت فعال- بازار کار- مزد – علل برخوردها و تنظیم روابط کارگر و کارفرما ، شیوه های روانی و معنوی حل تضادها پرداخته است .

این پایان نامه نیز مستقیماً قابل استفاده نبوده ولی در دادن ایده هایش به نگارنده کمک کرده است .

در پاره ای از کتب و جزوات درسی مربوط به روابط صنعتی به بحث تعارضات توجه شده است که از آنها کمک گرفته شده است (هر چند این مباحث قدیمی است )در سطح وسیعی از مباحث مطالب مجلات تخصصی مدیریت بهره گرفته شده است .

از جمله مقالاتی در زمینه نظریات روابط صنعتی، بحران سازمانها -مدیریت بحران - تعارضات در سازمانها – رضایت شغلی – انگیزش کارکنان که بطور غیر مستقیم مورد استفاده قرار گرفته اند .

مروری بر مهمترین تئوریهای موجود .تلاش وسیعی در جهت دستیابی ، تهیه و ترجمه تئوریهای اعتصاب معروف شده است .

در این تحقیق سعی وافری درجهت استفاده از تئوریهای عام علوم اجتماعی شده که از این نظر بایستی از تئوریهای همچون نظریه یا رسوتر : کارکرد گرائی ساختی (Functiomal Stracturalsa) کارکرد گرائی تضاد (conftictual Fanction) عمدتا نظریات لوئیس کورز ) نظریه مبادله جورج هومنزEXCHANG Theoryبهره گرفته شد.

از این نظریات برای تحلیل مسئله ، تنظیم پیش فرضها و انتخاب متغیرها تا حدی بهره گرفته شده است.علاوه بر این از نظریه سیکل تجاری Basiness sycle theoryمتعلق به ریستrist اقتصاد دان فرانسوی استفاده شده است .

از مجموع بررسی نظریات فوق و با عنایت به شرایط خاص جامعه کشور وجود اطلاعات و آمارهای لازمه و توان محقق طرح نهایتاً دست به ترکیب نظریات مختلف زده شد و چارچوب نوینی بعنوان پشتوانه تئوریک تحقیق تنظیم وطراحی شد .

تفصیر تئوریهای تحقیق درفصل سوم گزارش تحقیق آمده است .

فرضیات تحقیق : بین اعمال سیاستهای جدید در کارخانه با شدت اعتصاب همبستگی مستقیمی بر قرار است .

بین نوع علت و شدت اعتصاب ارتباط معنی دار بر قراراست .بین نوع الگوی مالکیت و شدت اعتصاب رابطه معنی داری وجود دارد .

منابع خارجی : Strikes Data in search of theory این مقاله پس از طرح سه تئوری مهم برای بررسی اعتصاب دست به تهیه یک تئوری جدید زده و پس ازآن به بررسی تجربی اعتصابات درایتالیا پرداخته است .

S trikes ewages and prirate in formation این مقاله به بررسی اقتصادی اعتصاب پرداخته و رابطه اعتصاب با دستمزدها را بررسی کرده است .

جامعه تحقیقی : کل اعتصا ت که طی دوره 5 ساله مورد بررسی درکارخانمجات بوقوع پیوسته اند.

جامعه تحقیق ما را تشکیل می دهعند که به سبب محدودیت و قلت آنها تمامی اعتصابات مورد بررسی قرار گرفته اند این تحقیق فاقد نمونه گیری است ؟؟: روش تحقیق: روش تحقیقی میدانی ( پیمایشی Surrey ) می باشد جمع آوری اطلاعات واقعی و تجزیه و تحلیل آنها اساس کار است .

بدیهی است که روش کتابخانه ای نیز مورد استفاده واقع خواهد شد .

از سوی دیگر این تحقیق در عین توصیفی بودن جنبه تبیینی و تحلیلی نیز دارد .

تکنیکهای جمع آوری اطلاعات :تگنیکهای جمع آوری اطلاعات عمدتاً روش اسنادی است .

پس از مشخص شدن دقیق موارد قابل بررسی، اطلاعات در خواستی را بر اساس اسناد موجود درمراکز صنعتی کشور مدیریت می آوریم و جدول نیاز مندیهای خود را تکثیر می کنیم .

علاوه بر این برخی آمارها نیزتحت عنوان جزوات و مدارک منتشر شده اند که از آنها نیز بهره گرفته می شود .در صورت وجود نقصان در اسناد موجود ، مستقیماً به کارخانجات مراجعه شده و اطلاعات لازم تکمیل میگردد.

چون در این تحقیق برای هر مورد اعتصاب پرسشنامه ای طراحی خواهد شد و می توان تکنیک جمع آوری اطلاعات را (پرسشنامه معکوس ) نیز دانست.روش تطبیقی ( مقایسه ای ) : برای درک کاملتر علل بروز اعتصابات با توجه به میزان اعمال متغیر کنترلی در کارخانجات ما از روش طولی وتطبیقی استفاده خواهیم کرد .

به این ترتیب که کل موارد مطالعه را به سیستم تبدیل می کنیم که این سیستم را با هندیگر مقایسه می کنیم .

واحد مشاهده به کارخانه ها ( کارخانجاتی که در آنها اعتصاب رخ داده است ) واحد تحلیل : به سیستم .

در این 3 واحد تحلیل خواهیم دانست: کل موارد اعتصاب- اعتصاب در کارخانجاتی که سیاستهای اقتصادی در آن تأثیر داشته و اعتصاب در کارخانجاتی که سیاستهای اقتصادی در آن بی تأثیر بوده و یا تاثیر ضعیفی داشته است بوده و یا تأثیرضعیفی داشته باشد .

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات : با استفاده ازبرنامه کامپیوتری SpSS پس از بدست آوردن تعدادی سنجه های آماری و نمایش آنها و ترسیم جداول 2 بصری درحد وسیعی از روشهای همبستگی( پیرسون وکا اسکوثر) استفاده می شود .

رشته صنعتی کارخانه رابطه معنی داری با شدت اعتصاب دارد .شدت اعتصاب در هر سال تابعی از نرخ تورم در همان حال است وبین این دو رابطه مستقیمی بر قرار است .

همبستگی مبتنی بین نرخ رشد ارزش افزونی در صنایع با شدت اعتصاب وجود دارد .

بین علت اعتصاب و نرخ تورم رابطه معنی داری وجود دارد .

بخش دوم : مقدمات فرآیندصنعتی شدن و شکل گیری تدریجی طبقه کارگر: پیدایش اقشار و طبقات کارگر در دنیا بطور مستقیم درپرتو فرآیند صنعتی شدن و گسترش تکنولوژی جدید حاصله از انقلاب صنعتی می باشد .

انقلاب صنعتی بهمراه خود تغییرات وسیعی رادر کیفیت تکنولوژی – اقتصاد – مدیریت و نظام اجتماعی بوجود آورد.

بطوریکه جوامع متمدن پیشرفته یا توسعه یافته امروزه را می توان جوامع صنعتی (industrial (socity دانست این اصطلاح از آن رو شایع و پذیرفته شده است که صنعت محرک اولیه دگر گونیهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در جوامع گشته و در همین راستا کشورهای صنعتی و با معنی که تازه به استقلال رسیده بودند صرف نظر از سیستم های ایدئولوژیک و اجتماعی خود صنعتی شدن را به عنوان عمده ترین هدف سیاسی خود برگزیدند .

در گذر زمان و بتدریج صنعت به نحو مستقیم و غیر مستقیم در ساختار و نهادهای اجتماعی جامعه نفوذ کرده و باعث ایجاد تغییردر شالوده های اجتماعی گردید و درحکم مهمترین عامل موحده مسائل اجتماعی پیچیده قرن 19 به بعد در آمد صنعتی شدن سبب بروز مسائل اجتماعی خاصی همچون روابط انسان و ماشین – روابط صنعت و اجتماع ، نهضتهای اجتماعی ( همچون اتحادیه های کارگری )و روابط جدید اجتماعی درمراکز صنعتی شد .

تا آنجائیکه می توان به جرأت مدعی شد که روابط اجتماعی بشر تا حد زیادی تابع تکنولوژی گشت .

یکی از اثرات مستقیم وبی واسطه این جریان پیدایش طبقه کارگر صنعتی جدید بود که این طبقات دارای مشکلات خاص این دوران بودند .

شرایط کار و وضع عمومی کارگران در اواخر قرن 18 و ابتدای قرن .باید فوق العاده تلاش کند می توان گفت بحران واقعه پیش بینی شده ای است که به دلیل اضطرار و فوریت آن باید مورد توجه فوری قرار گیرد .

زیرا عدم توجه و رسیدگی فوری به وخیم تر شده آن می افزاید .

به این ترتیب در اثر وقوع بحران روال عادی کار در سازمان متوقف و یا مختل می شود و رسیدگی به بحران بر سایر مسائل سازمان اولویت پیدا می کند.

(نقل از جمله دانش مدیریت شماره 11 دکتر اسفندیار سعادت مدیریت بحران) از نگاهی دیگر بحران زمانی پدید می آید که سرعت تحولات درونی یک ارگانیسم یا یک اجتماع از سرعت تحولات بیرونی آن کمتر باشد .

به عبارتی بحران شامل شرایطی است که مدیریت توانایی درک آنرا ندارد یا دستگاه هدایتگر یا مدیریت سیستم فاقد قدرت نقد ساختاری خود است .اگر سیستم در مقابل تغییرات شدید خارجی قرار گرفته باشد می گوئیم سیستم در مقابل چیزی قرار گرفته که فراتر از قابلیتهای آن برای ادراک محیط خود است به این ترتیب بحران عبارتند از عدم تناسب و همراستائی اجزا اصلی سیستم که این امر می تواند ناشی از شرایط داخلی و خارجی سیستم باشد.

نقد از محسن قانع بصیری بحران مدیریت و مدیریت بحران – مجله مدیریت شماره 72 در کارخانه یکی از عناصر اصلی و ثابت سیستم کارگرانی هستند و بنابر این رابطه مستقیمی بین شرایط کارگران صنعتی و بروز بحران وجود دارد.

بطور کلی نارآمیهای صفی نتیجه ناارضایتی کارگران است که در اثر نا خشنودی شغلی و مجموع عواملی که قبلا شمردیم بوجود می آید.

تعدادی از این تضادها یا ناآرامیها ی صنعتی که می تواند سیستم را به حالت بحرانی نزدیک کند و آنرا در شرایط نامطلوبی قرار دهد عبارتند از :اعتصاب – کم کاری یا کار آهسته – تظاهرات – خرابکاری در محل کار – از کار انداختن وسائل و تجهیزات کارخانه و بوجود آوردن ضایعات و خسارات غیبت – محدودیت و کاهش تولید – شورش – بسته شدن کارخانه و حتی انواع چانه زنی فردیindustrial bargaining .

حتی چانه زنی عمومی industrial bargaining این موارد که باعث بروز بحران در سیستم مراکز صنعتی می شوند عوارض سوء و منفی را بر روی رشد و کارآئی در صنعت دارد که یقینا وجودتان را نمی توان انکار کرد و در صورت استمرار علاوه بر مشکلات فوق نهایتا باعث بوجود آمدن رکورد صنعتی stangnation industriaخواهد شد .

علاوه بر آن بحرانهای فوق منجر به مشکلات اقتصادی و اجتماعی ذیل خواهد شد.

ایجاد اختلال در دریافتی کارگر کاهش میزان تولید-افزایش هزینه های تولید -ایجاد بازار سیاه-افزایش فشار بر مصرف کننده کاهش در آمد ملی کندی پیشرفت و توسعه بطور کلی زیان رساندن به جامعه این شرایط حاصل ناآرامی و تنش در روابط صنعتی بوده و محیط سازمان را مواجه با شرایط بحرانی می سازد .در میان این تعارضات و نا آرامیهای صنعتی اعتصابات کارگری یکی از مهمترین نوع بوده و اثرات آن در سطح صنعت و جامعه بسیار قابل تامل است.

طرح مسئله : آنچه مسلم است صنعتی شدن جوامع و پیچیدگیهای سازمان های اقتصادی و اجتماعی یکی از فرایندهای عام در تمامی جوامع اعم از جوامع توسعه یافته و.....

است .

به دنبال جریان صنعتی شدن مباحثی پیرامون روابط اجتماعی نوین انسانها در شرایط صنعتی مطرح شد .

از ابعا د روابط صنعتی روابط انسانها باهم و انسان با محیط صنعتی .

یکی از مهمترین مسئنله تعارضات بین کارگر و کارفرماست که تقریبا مشخصه عام سیستمهای صنعتی است که در این میان اعتصابات و اعتراضات کارگریب در صنایع حالت خاصی از روابط اجتماعی موجود در کارخانه است که باید برسی شود استدلالی که می توان در جهت طرح و بررسی این مسئله ارائه داد اثرات منفی اعتراضات ، اعتصابات در محیطهای صنعتی می باشد که موجب بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی می گردد .

مسئله تحقیق ما در این جا بصورت مشخص برسی پاره ای از متغیرها ست که در سازماندهی کارگران برای تحرکات کارگری موثر است که عدم توجه و تحلیل آن منجر به بروز حالت بحرانی و تنش زا در جامعه می شود.

همچنین پرداختن به مسائل کارگران موجب بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی می گردد .

همچنین پرداختن به مسائل کارگران و آشنا شدن با مشکلات آنها و یافتن راهکارهای مناسب برای پاسخ به نیازهای آنها از مسائل مهم تلقی می شود زیرا کارگران در یک نظام از ارکان اصلی نظام محسوب می شوند که پس از جنگ و بازگشت امور به وضع عادی و شروع فعالیت های اقتصادی واجتماعی و اجرای برنامه های بلند مدت اقتصادی عمرانی و .........کارگران نتیز توسط اعتصاباتی که راه انداختند فرصت یافتند اهم مطالبات خود را که محورهای آن اجرای قوانین کارگری و مطالبات صنعتی بود بطور یافته تری دنبال کنند.

چون این تحقیق خصلت جامعه شناختی دارد لذا سوال مطروحه را نیز باید از دید جامعه شناسی مورد تحقیق قرار دهد.

سوال : سازماندهی تحرکات کارگری در منطقه تحت تاثیر چه عواملی شکل گرفته است .فرضیه : مطالبات صنعتی کارگران موثر ترین عامل در شکل گیری و سازمان یافتن کارگران برای تحرکات کارگری در منطقه است .

تحدید مسئله : این تحقیق فقط برسی مطالبات کارگران بوده و شامل کارمندان نمی شود و از نظر زماتنی نیز .مربوط به 5 سال اخیر است .

زیرا در این سالها مطالبات صنعتی کارگران در منطقه مورد تحقیق از شدت و کیفیت بالاتری برخوردار بوده است واین اعتراضات می تواند ناشی از اجرای سیاستهای سالهای گذشته باشد که نتیجه آن در سالهای اخیر بروز کرده است .

اهداف تحقیق : مهمترین هدف تحقیق نشان دادن جنبه های واقعی از مسائل اجتماعی است که از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده اما کمتر مورد توجه قرار می گیرد.با برسی زمینه های شکل گیری و سازمان یافتن تحرکات کارگری در ایران به روند تحولات و عملکرد مواضع آن طی 5 سال اخیر در منطقه می پردازیم ونشان می دهیم که چه عواملی باعث شکل گیری و سازمان یافتن تحرکات کارگری می باشد.

بیان تاثیرات اعمال سیاستهای کلان اقتصادی در جامعه و بخش است .کمک به مدیران صنایع در جهت آشنایی کیفی تر آنها با مسائل اجتماعی کارخانجات کمک به برقراری روابط صحیح بین کارگر و کارفرما- دولت و کارفرما- دولت و کارگران-کمک به سیاستگزاران که در تصمیمات خود روشهای صحیح و پیش بینی بحران را لحاظ نمایند.

روش تحقیق : نوع تحقیق ما تاریخی ،اجتماعی ،امنیتی است چرا که پدیده شکل گیری اعتراضات کارگری، پدیده ای منحصر بفرد بلکه پدیده ای اجتماعی امنیتی است که به دفعات تکرار شده است .واحد مشاهده در این روش متون اسناد و مدارک بوده و واحد تحلیل تحرکات و اعتراضات کارگری و عوامل موثر در شکل گیری آنها طی 5 سال اخیر در منطقه است .دلیل استفاده از این روش آن است که ما در پی آن هستیم که علل تقاضای مطالبات و عوامل موثر بر وقوع آنها را سطح تحلیل نیز از روش تحلیل تاریخی بهره می جوییم .

برای تحلیل تاریخی نیز دو سطح توصیفی و تبیینی قائلیم .در مرحله توصیفی به توصیف کلیه متغیرهای مطرح شده در چهار چوب نظری می پردازیم و با ذکر آمار و ارقام و شواهد تجربی وقوع آنها را اثبات می کنیم سپس در مرحله تحلیل با استفاده از مدل تئوریک به تبیین تئوریک عمل پیش بینی شده ( متغیرهای مستقل ) برای وقوع متغیر وابسته خواهیم پرداخت.

بطور کلی در این روش در کنار تحلیل کیفی از آمار و ارقام نیز استفاده شده است اما نیازی ب تکنیهای آماری نسبت و اطلاعات بصورت کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.

همچنین از اسناد مدارک کتب پایان نامه ها و مقالات و آمار و اطلاعات مرتبط با موضوع پایان نامه ها و متغیرهای مربوطه از مطبوعات استخراج گردیده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به علت گذشت زمان و پراکندگی کارخانجات و عدم دسترسی به کارگران معترض از پرسشنامه و مصاحبه با آنان استفاده شده است.

لذا به مراکزی چون اداره کار نیروی انتظامی و غیره مراجعه گردیده است .نمودارها را بر حسب رشته صنعتی کارخانه و نوع محصول کارخانه و مدت اعتصاب و حاکمیت و حساسیت نوع محصول تولیدی ………… کشیده ایم .میزان تاثیر سیاستها ( کاملا بی تاثیر =4 تاثیر خیلی ضعیف = 5 تاثیر بالا = 8) میزان مدخلیت : عامل مورد بحث در ایجاد اعتصابات در کشورهای مختلف و در شرایط اقتصادی و اجتماعی متفاوت و متغیر است .

همبستگی و ابزار همدردی : پاره ای از اعتصابات نیز به خاطر همبستگی و ابزار همدردی که بین کارگران وجود دارد به غیر از موارد فوق علل اعتصابات شامل : مسائل رفاهی – شرایط جدید کاری ( مثل شرایط ایمنی – حفاظت و بهداشت محیط کار ) درخواست ایجاد تغییر در روش تولید - تقاضا برای مشارکت در تصمیم گیری و همکاری در سایر وظایف مدیریت - انجام مبارزات سیاسی -جنگ طبقاتی سرایت موج ناآرامی و تشنجات کارگر ازسایر مناطق .به هر حال عمل اعتصاب زیاد است لکن اغلب آنها اقتصادی بوده و به میزان افزایش حقوق و درخواست کارگر مربوط است .انواع اعتصاب :اعتصاب کارگری به عنوان یکی از الگوهای رفتار جمعی کارگران اشکال متفاوی به خود می گیرد هرچند این اشکال ظاهرا متفاوتند ولی وجه تشابه ومشترک آنها تعطیلی دسته جمعی کارگران است شامل محدوده اعتصاب (اعتصاب عمومی) محل معینی –( اعتصاب جمعی )صنعت معینی (اعتصاب تخصصی )شدت اعتصاب :اعتصاب تهدید کننده یا اخباری = ؟

این اعتصاب موقت بوده و برای تهدید است اعتصاب نشسته = ؟

( عدم ترک محل کار توسط کارگران تا زمان تحقق خواسته ها توسط کارفرما ، اعتصاب نوبتی کارگران قسمتهای مختلف به نوبت دست از کار می کشند اعتصاب ناگهانی غیر رسمی و غیر مجاز : از نظر میزان خسارت ( کم کاری ) اعتصاب محدود ( چند ساعته) اعتصاب پر هزینه ( می کوشند با افزایش هزینه زیان به کارفرما وارد کنند) مثلا در قسمت رنگ مقدار مصرف رنگ را زیاد می کنند و یا اقلام گرانقیمت را بیشتر مصرف می کنند .اعتصاب تخریبی یا خرابکارانه = همراه با اقدام خشونت آمیز (؟) می باشد .از نظر دامنه سیاسی : اعتصاب عمومی – اعتصاب انقلابی – اعتصاب سیاسی ( مربوط به کار نیست و از محدوده قانون کار خارج است ) سایر اشکال اعتصاب : 1- مبتنی بر همدردی – چشم به هم چشمی – شکل جدید ( مثل بستن بازوبند سیاه به بازو – با دور سر خود که بصورت فرهنگی نشان اعتصاب است و یا چسب زدن به روی دهان .) نظام حقوقی اعتصاب : اعتصاب به عنوان یک اقدام اعتراض آمیز دسته جمعی از نظر قانون مراحل و جریانات گوناگونی را پشت سر گذاشته است .

تا مدتها پیش اعتصاب نوعی تخلف کارگران از تعهد شغلی و نقص یک طرفه قرار داد کار توطئه علیه مقررات صنفی و نظم عمومی و نهایتا جرم تلقی می شد ولی بتدریج به ناسایی آزاری اجتماع و حق متشکل شدن کارگران در اتحادیه های کارگری از اواسط قرن 19 در برخی از کشورها این حق محترم شناخته شد.

در منشور حقوق سند یکایی مصوب سال 1954 و رشد چنین آمده : اعتصاب حق اساسی و قانون کارگران است هر کارگر صرف نظر از حرفه اش حق دارد بدون هیچگونه محدودیتی به عمل اعتصاب روی آورد و سازمانهای مربوطه حق سازماندهی و حمایت از آنرا دارند و نباید مستحق تنبیه گردند.

تعریف سازمان کارگری – انواع سازمانهای کارگری – وظائف سازمانهای کارگری – اهداف سازمانهای کارگری – تعریف کارگر – کارگر صنعتی – تعریف اعتصاب ( ویژگی های اعتصاب ) علل اعتصاب – عوامل ساختاری موثر در وقوع اعتصاب ( زمان – تکنولوژی – امکان جایگزین ها – رقابت ) – انواع اعتصاب .توزیع فراوانی درصدی اعتصاب بین 59-62 بر حسب علل اعتصابات : علل مالی = 50 % علل مربوط به تغییر ساعات کاری = 9/11% اعتراض به اخراج کارگران = 5/9% درخواست ایجاد یا انحلال تشکلات کارگری = 8/4% علل شغلی و صنفی = 19% درخواست لغو طرح طبقه بندی مشاغل = 4/2% علل بیرونی =4/2 % ( اقتباس شده از مرکز اسناد انقلاب اسلامی – اعتصابات سالهای ؟

نشریه کارمند 898 ؛) – آرشیو روزنامه کیهان .علل 9 گانه اعتراضات ( مربوط به عدم پرداخت حقوق – عدم افزایش دستمزد – سوء مدیریت یا ابقا مدیریت – نسبت به خصوصی سازی – نسبت به طرح طبقه بندی مشاغل – نسبت به تشکل کارگری – تعدیل نیروی کار- انحلال و تعطیلی کارخانه- اعتراضات شغلی و صنفی نظیر ایمنی محیط و انتخابات شوراو ………….

.

توزیع فراوانی اعتراضات کارگری بر حسب : الف : علل اعتراضات ب- نوع صنایع ( نساجی مواد غذایی شیمیایی داروئی- چرم و چوب کافی غیر فلزی و ساختمانی – ماشین آلات و لوازم خانگی – متفرقه ) ج ـ بر حسب سال وقوع : سال ؟

= ؟

و………… د- بالاترین علتها مهمترین متغیرهای تحقیق شامل 1= شدت اعتصاب ( متغیر وابسته ) 2- الگوی مالکیت کارخانه ( متغیر مستقل ) 3- نرخ تورم ( متغیر مستقل ) 4- علت اعتصاب ( متغیر مستقل ) 5- نرخ ارزش افزوده ( متغیر مستقل ) 6- رشته صنعتی کارخانه ( متغیر مستقل )7- سیاستهای اقتصادی دولت ( متغیر مستقل ) البته طیفهای وسیعی از متغیرهای روانی – اجتماعی و فرهنگی وجود دارد ولی به لحاظ هدف خاص ما در تحقیق که ………… است به آن نپرداختیم اثرات اقتصادی اعتصاب در صنایع مهم: نیروی انسانی شاغل در کارخانه – رشته صنفی کارخانه- نوع محصول و اهمیت آن – الگوی مالکیت – نرخ تورم ( به عنوان شاخص اندازه گیری وضعیت رفاهی ) که خود متغیر نسبی است – علت اعتصاب – شدت اعتصاب ( مواردی چون نرخ خشونت در اعتصاب – تعداد کارگران اعتصابی و تعداد ساعات تلف شده ( مدت اعتصاب ) محل کارخانه – ( اهمیت محصول ) بحث می شود.

البته این حق شامل امور سیاسی و انتظامی و کارکنان خدمات عمومی ( پلیس – نگهبانان زندانها ) ویژگیهای اعتصاب قانونی : در کشور هایی که اعتصاب حق قانونی برای کارگران شناخته شدند اولا باید هدف اعتصاب بهبود شرایط کاری کارگران باید باشد .

ثانیا توسط یک سازمان کارگری اعلام شده باشد ثالثا خلاف تعهدات مندرج در پیمانهای جمعی معتبر نباشد .

سه خصلت عمده نیروی کارگری ایران : الف : مهاجرت : اکثر کارکنان ایران منشا روستایی دارند ب- بیکاری : یکی از مشکلات نیروی کار ایرانی سلب کثرت جمعیت کارگری بیکاری است .ج- دستمزد : متوسط دستمزد کارگران صنعت ایران بسیار پایین است