مقدمه : در بررسی تاریخ ، بشری را نمی توان یافت که با مسائل مربوط به مواد مخدر دست به گریبان نبوده و شاید بتوان گفت مواد مخدر همزاد با بشر در این جهان یافت شده و تا زمانی که انسان در این عرصه وجود دارد آن نیز پا بر جاست .
مسائل مربوط به مواد مخدر تازگی نداشته و اثرات آن نیز همواره در سرنوشت ملتهاو اقوام قابل جستجو است .
در کتب تاریخی ایران و حتی در کتاب قانون ابن سینا از اثرات این مواد نامبرده شده است .
اما بیشتر گزارشات در مورد مواد مخدر مربوط به زمان صفویه و سپس قاجاریه تا عصر کنونی است همراه با فراز و نشیبهای این دوران که اشاعه مصرف مواد افیونی مورد توجه بوده است قوانین یکصد ساله در مورد محدود نمودن مصرف مواد نیز یافت می شود.
در زمان ما مسئله مواد مخدر شکل مخاطره آمیز وکاملا پیچیده ای به خود گرفته و در عین حال گسترش جهانی یافته است .
اعتیاد به مواد مخدر علاوه بر زیانهای جدی و خطرناک جسمی از قبیل ابتلا به بیماریهای عفونی واگیردر همچون ایدز – هپاتیت – سل – عوارض و مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی از قبیل افزایش جرمهای مرتبط با مواد مخدر همچون جنایت و سرقت ، فقر و تکدی گری و هدر رفتن سرمایه های کلان مادی کشورها را بدنبال داشته است .
تعاریف اعتیاد: اعتیاد یعنی خو گرفتن و وابسته شدن جسمی ، روانی و عصبی فرد به مواد مخدر که ترک یا فرار از آن نا ممکن و یا بسیار مشکل است .
اعتیاد یعنی مصرف نا بجا و مکرر مواد مخدر که باعث وابستگی به آنها می شود .
این وابستگی بدنی و روانی است ، ترک مصرف مواد افیونی مشکلات و محرومیت های بدنی و روانی را در پی خواهد داشت .
اعتیاد عبارتست از وابستگی به عوامل یا موادی که تکرار مصرف آنها با کم و کیف مشخص و زمان معین از دیدگاه معتاد ضروری می نماید .
اعتیاد یک بیماری روانی ، اجتماعی ، اقتصادی که بر اثر فعال و انفعالات تدریجی بین بدن انسان و مواد شیمیایی تحت یک سلسله شرایط و اوضاع احوال خاص روانی ، اقتصادی ، اجتماعی و سنتی به وجود آید .
از نظر فارماکولوژی اعتیاد عبارتست از حالت مقاومت اکتسابی که در نتیجه استعمال متمادی دارو در بدن حاصل می شود به قسمی که استعمال مکرر دارو موجب کاسته شدن اثرات تدریجی می گردد پس از مدتی شخص می تواندمقادیر سمی دارو را در بدن بدون ناراحتی تحمل کند و در صورتی که دارو به بدن نرسد اختلالات جسمی و روانی موسوم به سندروم محرومیت بروز می کند .
از نظر سازمان جهانی بهداشت اعتیاد داروئی حالتی است که در اثر مصرف دوره ای یا مداوم یک ماده شیمیایی ( طبیعی یا مصنوعی ) که برای انسان یا جامعه مضر باشد ایجاد می گردد و ویژگی های آن به قرار زیر است : 1- اشتیاق یا نیاز اجباری به استفاده مداوم آن ماده و ظهور رفتاری اجباری برای پیدا کردن آن به هر وسیله .
تمایل به افزودن به مقدار مصرف به مرور زمان پیدا شدن وابستگی های جسمی و روانی بر اثر استفاده از آن ماده .
وابستگی به مواد (Substance dependence) : امروزه در محافل دانشگاهی به جای اعتیاد از وابستگی نام برده می شود ، هر چند که میان مردم این بیماری به ((اعتیاد )) و خود بیمار به عنوان))معتاد)) شناخته شده است .
بر اساس آخرین جمع بندیهای عملی که در دهه هشتاد انجام گرفت))وابستگی(( یک نشانگان بالینی است که در پی مصرف مواد علائمی در حالات رفتاری ، شناختی و فیزیولوژیکی فرد مصرف کننده ظاهر می گردد میزان وابستگی کمی است و به درجات مختلفی می تواند وجود داشته باشد .
شدت وابستگی با رفتارها متعاقب مصرف مواد ، سنجیده می شود .
بیمار وابسته به مواد علیرغم تحربه مشکلات متعدد ناشی از مصرف مواد ، قادر مصرف به قطع مصرف آن نیست و به طور اجباری و وسواس گونه به مصرف آن ادامه میدهد.
طبقه بندی مواد اعتیاد آور کوکائین (COCAIN) اسامی عامیانه:NOSE CANDY ،BASE ،FLAKE، TOOT ،WHITE ،BLOW ،SNOW ROCK ،CHARLIE، COKE ،STARDUST شکل ظاهری: گرد سفید رنگی که از برگهای خشک شده گیاه کوکا بدست می آید.با پختن کوکائین همراه با جوش شیرین ماده مخدر دیگری بنام CRACK حاصل می گردد.
کرک بسیار بسیار اعتیاد آور بوده و بشکل حبه های سفید و یا قهوه ای رنگی میباشد.
معمولا با نشاسته، شکر، ویتامین سی، پودر شیر و پودر تالک ترکیب می گردد.
نحوه استعمال: استنشاق از راه بینی، تزریق وریدی، دود کردن کرک توسط پیپ، جویدن برگها، بکار بردن در غشاء مخاطی دهان، مهبل و مقعد.
استنشاق از راه بینی، تزریق وریدی، دود کردن کرک توسط پیپ، جویدن برگها، بکار بردن در غشاء مخاطی دهان، مهبل و مقعد اثرات آنی: یک محرک میباشد، اثراتش بسیار زود از میان می رود (30 دقیقه بعد) که سبب میگردد فرد احساس افسردگی و نا آرامی کند، حتی با یکبار مصرف اعتیادآور است.
افزایش اعتماد بنفس، احساس نیرومندی و هوشیاری، سبب تپش قلب می گردد، انرژی زا، فرد حراف و یا کم حرف میشود، سریع و چابک، شنگولی.
از میان رفتن تمرکز، هماهنگی حرکات و میل جنسی، تنفس کم عمق و نامنظم، رفتار خشونت آمیز، رعشه، بسیار زود اثرش ایجاد می گردد (10 ثانیه پس از استعمال) افزایش انرژی، تقویت نیروی جنسی، ترشح دپامین در مغز.
اثرات آنی: یک محرک میباشد، اثراتش بسیار زود از میان می رود (30 دقیـقـه بـعد) کـه سبب میگردد فرد احساس افسردگی و نا آرامی کند، حـتی بـا یکـبـار مـصرف اعتـیـادآور است.
افـزایش اعتمـاد بنـفس، احسـاس نیـرومنـدی و هـوشـیـاری، سـبــب تپــش قلب می گـردد، انرژی زا، فرد حراف و یا کم حرف میشود، سریع و چابک، شنگولی.
از مـیـان رفتـن تـمرکـز، هــماهنگی حرکات و میل جنسی، تنفـس کـم عـمـق و نامـنـظـم، رفـتـار خشونت آمیز، رعشه، بسیار زود اثرش ایجاد می گـردد (10 ثـانـیـه پـس از اسـتـعـمـال) افزایش انرژی، تقویت نیروی جنسی، ترشح دپامین در مغز.
خطرات: استنشاق آن از راه بینی سبب آسیب به پره مــیانی بینی شده و در آن ایجاد حفره میکند.
آنقدر خطرناک است که با اولین مصرف می تواند سبب سکته قلبی گـردد.
مشـکـلات تـنـفسی، آسیـب بـــه ریه، تشنج و مرگ ناگهانی.
در دراز مـدت نـیـز سـبـب پارانوئید، توهم، خشونت و کاهش وزن میگردد.به مغز و قلب نیز آسیب جدی میرساند.
ال اس دی (LSD) مخفف LYSERGIC-ACID-DIETHYLAMIDE میباشد.
اسامی عامیانه: ACID ،TABS ،BLOTTER شکل ظاهری: در کاغذهای مربعی شکل کوچک که مـعـمـولا روی آنـهـا طرح و نـقـوش مختلفی وجود دارد-بصورت قرصهای ریزی بنام MICRODOTS ،DOTS، به صـــورت مـایع، کپسول و ژلاتین نیز موجود میباشد.
ال اس دی خالص گرد بی بـو و سفـیـد رنگی است که از یک نوع قارچ استخراج میگردد.
نحوه استعمال: استنشاق، دود کردن، تزریق، خوراکی.
اثرات آنی: توهم زای قوی، حالت پرواز (TRIP)، ظـرف یک ساعت پس از مصرف ظـــاهر گشته و 8 الی 12 ساعت اثر آن باقی می مـاند، فـرد قـادر بـه خـاتمه دادن به این حالت نمی بـاشـد، رنــگها روشنتر، اصوات جدیدتر و حرکات و زمان کند تر و یا تندتر می گـردد.
ادغام حواس در یکدیگر (رنگها شنیده میگردد و صداها دیده میشود)، کاهش اشتها، گر گرفتگی، پارانوئید، لرز، تپش قلب، سر در گمی و تنفس سریع.
خطرات: یک حالت پرواز و یا نشئه گی حاصل از ال اس دی میتواند خوشایند بـاشد اما یک تریپ بد بسیار وحشت آور خواهد بود.
مسـئـله دیـگر حـالتـی اسـت که تریپ مجددا بدون استعمال ال اس دی برای فرد بارها و بارها تکرار میشود که FLASH-BACK نامــیده میگردد.
افسردگی، روانپریشی، جنـون، تشـنـج، مـرگ، خود کشی از عواقب مصرف آن بشمار میرود.
اکستاسی (ECSTASY) اسامی عامیانه: ECCY ،XTC ،X ADAM ،E-DIAMONDS ،MITSUBISHI ،LOVERS SPEED ،CLARITY شکل ظاهری MDM: (METHYLENE-DIOXYMETHYL-AMPHETAMINE) تهیه میگردد قرص به اشکال و اندازه های گوناگون، گرد، کپسول، مایع.
از نـوعی آمـفی تـامین توهم زا میباشد، معمولا با نشاسته، پودر تالک و رنگ، کافئین، آمـفی تـامین و افدرین ترکیب میگردد.
نحوه استعمال: خوراکی، دود کردن و استنشاق، تزریق.
اثرات آنی: اثر آن 20 دقیقه پس از مصرف ظاهر میگردد، اکستاسی هم محرک است و هم توهم زا، افزایش انرژی و حس خوشی، اصوات، رنگها و احساسات شدیدتر میگردد اثر آن تا 6 ساعت باقی میماند، به حالت ایجاد شده از آن ROLLING می گـویند، اثراتش شبیه آمفی تامین میباشد، افزایش ضربان قلب، افزایش اعتماد بنفس،احساس تهوع، اضطراب، احـساس صمـیـمیت بـا دیـگران، سـایـیدن دنـدانـها بـه یکدیگر، کاهش اشتها، تعـریـق، احــساس شدید لذت، گرمی و شادی،فرز را به رقصیدن وا می دارد.
تـرشـح دپامین و سروتونین در مغز.
خطرات: گرمازدگی، چون بیشتر در کلوبها از آن استفاده می گـردد و در پـی فـعـالـیــت شدید مانند رقصیدن سبب افزایش شدید گرمای بدن میگردد که بسیار خطرناک اســت، فرد برای رفع تشنگی مـمـکن اسـت آب فـراوان بـنـوشد کـه ایـن خـود سبب رقیق شدن بیـش از حـد خــون و از مــیان رفتن تعادل سدیم خون شـده و سـبـب تـورم اعـضـاء بـدن هـمـچـون مـغز و در نهایت مرگ فرد می شـود، پـس از یـکـی دو روز بـعـد فـرد احـسـاس افسـردگـی و خـستگی میکند، در دراز مدت سبب آسیب به کبد، کلیه و مغز می گردد، توهم گویی، استفراغ، تشنج.
کتامین (KETAMIN) اسامی عامیانه: K-SPECIAL ، K-VITAMINE ، K-KET شکل ظاهری: گرد سفید رنگ، بصورت قرص و یا مایع.
نحوه استعمال: خوراکی، استنشاق و تزریق.
اثرات آنی: بی حس کننده قوی میباشد، القاء تجربه خارج از بدن، کـرختــی و توهم زا میباشد.
خطرات: در کوتاه مدت سبب مشکـلات بـیـنـایی، عـدم تـعـادل و هـمـاهنگی، توهمات وحشتناک و در دراز مدت سبب احساس گم گشتگی و جدایی از واقعیت میگردد.
متادون (METHADONE) اسامی عامیانه: METH-LINCTUS شکل ظاهری: مایع سبز، آبی و یا کهربایی رنگ، قرصهای سفید رنگ.
اثرات آنی: اثراتی شبیه هروئین داشته اما خفیف تر.
خطرات: سبب کما و مرگ میگردد.
آمفی تامین (AMPHETAMINES) اسامی عامیانه : SPEED ،WHIZZ ،METH ،CRANK، شیشه GLASS ،CHALK ،UPPERS ،FAST – شکل ظاهری: گرد سفید رنگ و یا خاکستری، کپسول، قرص.
بـرای آنـکه آمفیتامین قابل دود کردن گردد آن را کریستالیزه میکنند که در این صورت به آن ICE میگویند.
نحوه استعمال: استنشاق، دود کردن، تزریق و یا حل درون مایعات، خوراکی.
اثرات آنی: اثر آن 3 الی 4 ساعت بعد ظاهر میگردد، هیجان زدگی، اعتماد بنفس بالا، افزایش هوشیاری، پر انرژی، کاهش اشتها، بی خوابی، یک محرک میباشد.
خطرات: درکوتاه مدت سبب احساس اضطراب، افسردگی و خستگی پس از استعمال آن می شود، افزایش ضربان قلب و تنفس، اختلال در دید، خشکی دهان، سـرگـیـجـه و خشونت، مرگ ناگهانی و سکته قلبی.
در دراز مدت سبب توهم، وحشتزدگی، کـاهش وزن، آسیب به مغز و حافظه، تشنج و مرگ میگردد.
قارچ ها (MAGIC MUSHROOMS) اسامی عامیانه SHROOMS-MUSHIES: SHROOMS-MUSHIES نحوه استعمال: پخته همراه با غذا، دم کرده همراه با چای.
اثرات آنی: اثری خفیف تر از ال اس دی داشته و تا 4 ساعت باقی میماند.
خطرات: درد شکم، اسهال، تهوع و مرگ در پی مصرف قارچهای سمی.
جی اچ بی (GHB) مخفف GAMMA: HYDROXYBUTYRATE است.
اسامی عامیانه: GHB ،GBH ،GABBA ،G ،LIQUID ECSTACY شکل ظاهری: مایع بی رنگ و بی بو داخل بطریهای کوچک، بصورت کپسول.
نحوه استعمال: خوراکی.
اثرات آنی: مقادیر کم آن اثرات شبیه الکل دارد و مصرف زیاد آن مانند اکستاسی عمل میکند.
خطرات: تهوع، خواب آلودگی، احساس گم گشتگی، تشنج و مشکلات تنفسی.
حلالها (INHALANTS) اسامی عامیانه: BULLET ،BOLT ،،SNAPPERS ،POPPERS ،WHPPETS AEROSOLS ،SNIFF ،NITRITES BULLET شکل ظاهری: موادی هستنهد که فرد با استنشاق آنـها حـالت سرخوشی و نشئـــه گی دست میدهد مانند: چسبها، تینر رنگ، گازوئیل، جوهر مرکب، اسپری مـو، اسپری رنگ، اسپری شوینده، گاز فندک، استون، شیشه شور، واکس کفش، غلط گیرها.
نحوه استعمال: استنشاق مستقیم فـرآورده، ریــختن این گونه مواد درون کیسه های پلاستیکی و استنشاق از طریق آن که BAGGING نامیده میگردد.
اثرات آنی: خواب آور، مسکن، ضد درد، مستی، گیجی، سردرگمی.
خطرات: کوتاه مدت سبب تهوع، سرفه شدید، لکه اطراف دهان،خفگی و در دراز مدت سبب سر درد، خونریزی بینی، کاهش حس بویایی، کـاهـش اکـسیـژن به مغز و آسیب به مغز، آسیب به کلیه ها، کبد و سیستم عصبی و ششها میگردد.
حشیش (CANNABIS) اسامی عامیانه: GRASS ،HASH ،DOPE ،BLOW ،DRAW شکل ظاهری: بصورت تکه های جامد، از گیاه شاهدانه میباشد، قـهـوه ای و یــا مشکی است.
نحوه استعمال: بـصورت دود کردن با سیگار همراه با سیگار برگ و همراه با چپق و یا قلیان، پختن آن و مصرف بهمراه غذا، همراه به چای نیز دم میکنند.
اثرات آنی: ریلکس کننده، حواس شنوایی و بینایی (به خصوص رنگها) قویتر میگردنـد، اشتها آور است، فرد حراف و یا منزوی میگردد، واکنش به محرکها کند میشود، دقیقه ها طولانی شده زمان دیر میگذرد، اجسام عادی ، عجیب بنظر میرسند.
خطرات کوتاه مدت: احسـاس سـردرگـمـی، اضــطراب، هراس، بد گـمـانـی، تـوانـایـی یادگیری کاهش می یابد، هماهنگی حرکات مختل میشود.
خطرات دراز مدت: پارانوئید، اسکیزوفرنی، جنون، روانپریشی، افسردگی و اضطــراب، استعمال آن همراه با سیگار سبب آسیب جدی به ریه ها میگردد.
ماری جوآنا (MARIJUANA) اسامی عامیانه WEED: ،GRASS ،POT ،CHRONIC ،JOINT ،BLUNT ،HERB ،GANGA HEMP ،BASH ،BHANG ،BLAST ، شکل ظاهری: از برگ، ساقه شاهدانه بدست می آید.
شبیه جـعــفـری خشک سبـز، قهوه ای و یا خاکستری میباشد.
اندکی توهم زا است.
نحوه استعمال: مانند حشیش میباشد.
اثرات آنی: گذشت زمان حس نمیگردد، تمرکز کاهش مییابد، حافظه و یادگیری کاهش می یـابد، افـزایـش فـشار خـون و ضـربـان قـلـب، خشکی دهان، قرمزی چشمها، خواب آلودگی، اشتها آور، اثرات حشیش را نیز دارا می باشد.
خنده های مکرر.
خطرات: پارانوئید، آسیب به ریه ها، سرفه و عفونت مجاری تنفس، برونشیت.
هروئین (HEROIN) اسامی عامیانه HORSE :،SMACK ،BIG H ، BLACH TAR ،CABALLO ،DRAGON،GEAR SKAG ،BROWN ،JUNK شکل ظاهری: از خشخاش بدست می آید، شکل تغییر یافته مورفین است، هـروئین خالص گرد سفید رنگی است که طعم بسیار بدی دارد، هـروئـیـن مـعمولا با مواد دیگری مانند نشاسته، پودر شکر، پودر تالک، پودر شیر، آرد و گچ و ترکیب می گردد، هـروئـیـــن میتواند قهوه ای و یا مانند قیر تیره باشد.
طرز استعمال: دود کردن، تزریق وریدی، استنشاق (زمانی که گرم میگردد میسوزد و ایجاد دود میکند به استنشاق دود آن ((THE CHASING DRAGON میگویند.
اثرات آنی: خـوشـی زیاد، کاهش درد، تـهوع، خـارش شـدیـد، چـرت زدن، کـنـد شـدن تـنـفس، خـواب آلـودگـی، نشئـگی، ریـلـکس شـدن.
مسـکن درد بسیار قوی، احساس سنگینی، گویی یک پتوی گرم دور بدتان کشیده شده است.
خطرات: بسیار اعتیاد آور است، اسـتـعمال بیش از حد تنفس را متوقف کرده و سبب مرگ میشود.
چون با موادی همچون گچ، آرد، تالک و غیره ترکیب میـگردد، استعمال تزریقی آن سبب ایجاد حساسیت در بدن و خارش شدید میشود.
صـــدمه به قلب و عروق خونی، عفونت، هموروئید و سوء تغذیه، آسیب به کبد و کلیه.
مواد روانگردان: مواد روانگردان به 4 گروه تقسیم بندی میگرند: 1- STIMULANT (محرکها): افزایش انرژی، هوشیاری ذهنی و فـعالـیـت جـسـمــانی، کاهش خستگی، سرکوب گرسنگی، افزایش ضربان قبل و فشار خون.
مثال: کـوکـائــین وکافئین.
2-)DEPRESSANسرکوبگرها): کاهـش انــرژی، هـوشیـاری ذهـنـی، ضـربـان قـلـب، فعالیت جسمانی و سرعت تنفس، کاهش سرعت عکس العمل،خواب آور و القاء حالت رویا.
مثال:الکل، مرفین و هروئین.
3-HALLUCINOGENS (توهم زاها): تغـیـیـر و اخـتـلال در خـلق و خـو، ادراک و حــواس بینایی، شنوایی و احساسات، القاء حالت رویا.
مثال: ماری جوآنا و ال اس دی.
4-) NARCOTICS مخدرها:( القاء بی حسی، کرختی،رخوت و خواب شدید.
گیاهان روانگردان : گیاهان روانگردان به سه گروه تقسیم بندی می گردند : 1-OPIUM POPPY (خشخاش) داروهای استخراجی: هروئین، مورفین، کـدئـیـــن، تریاک.
مسکن و ضد درد میباشند.
2-CANNABIS SATIVA (شاهدانه) داروهای استخراجی: TETRAHYDROCANNABINOL که مـــاده ای مسـکن، شـل کنـنـده عـضلات، خـواب آور و آنـتـی بیـوتـیک است.
ماری جوآنا و حشیش ازآن گرفته می شـود.
حشیش از صمغ گیاه و ماری جوآنا از ساقه و برگ آن.
3-COCA از آن کوکائین استخراج میشود که یک آلکالوئید بی حس کننده موضعی میباشد.
نکته: به تزریق وریدی موادمخدر MAINLINING و به تزریق زیر پوست و عضلات SKIN POPPING میگویند.
استروئیدها (STEROIDS) اسامی عامیانه ROIDS :،SAUCE ،SLOP ،JUICE ،PUMPERS ، CANDY ، ANABOLICS شکل ظاهری: مشتقات هورمون مردانه تست وسترون می بـاشنـد کـه رشـد عـضـلات اسکلتی را افزایش میدهد.
ورزشکاران برای بـهبـود عـمـلکرد و ظاهر فیزیکی خود از آنها استفاده میکنند.
استقامت را نیز افزایش میدهد.
نحوه استعمال: خوراکی، تزریق.
خطرات: افزایش فشار خون، کلسترل بالا، بیماری کلیه و کبد، صدمه به قلب، دیابــت، یرقان، افسردگی، رفتارهای خشونت آمیز.
در مردان: رشد سینه، تحلیل بیضه، کـاهش اسپرم، ناباروری، آکنه، سکته.
در زنان:رشد مـو در صـورت، بـم شـدن صدا، اخـتــلال در قاعدگی، کاهش سایز سینه.
سرکوبگرها و مسکنها اسامی عامیانه DOWNERS :،GOOFBALSS ،BARBS ، BLUEDEVILS ،JELLIES TRANY ،BENZOZ ،LUDES شکل ظاهری: این داروها مســکن بوده و سبب شل شد عضـلات و آرامـش اعـصـاب میگردند.
به صورت قرص و کپسول میباشند.
مانند: والیوم و مرفین.
نحوه استعمال: خوراکی و تزریق.
اثرات: تسکین اضطراب و تنش، خواب آور،تسکین اضطراب و تنش، خواب آور، خطرات: اعـتــیاد آور، کاهش انرژی، کاهش حافظه، افسردگی، بی خـوابـی و حـمـلات هراسی.
پی سی پی (PCP) اسامی عامیانه : PHENCYCLIDINE , ZOOT , HOG CRYSTAL , ANGEL DUST شکل ظاهری : یک بی حس کننده می باشد .
گرد سفید رنگ کریستالی ، به صورت کپسول و قرص نیز وجود دارد .
نحوه استعمال : استنشاق ، دود کردن و تزریق .
اثرات : خوشی ،ریلکس شدن ، بی وزنی ، عدم تمرکز ، اضطراب ، افسردگی .
اکسی کنتین (OXYCONTIN) اسامی عامیانه : OXYCOTTON , OC , OXY شکل ظاهری : مسکن درد میباشد که ماده فعال آن اکسیکدون (OXYCODONE) است .
بصورت مایع قرص می باشد .
نحوه استعمال : تزریق ، استنشاق ، جویدن ، پخته همره غذا .
اثرات : کند شدن تنفس ، تهوع ، استفراغ ، پیوست ، سردرد ، گیجی ، تعریق و ضعف .
خطرات : مانند مسکن ها .
اهداف و مراحل درمان اعتیاد : درمان اعتیاد یک فرآیند است و از زمانی شروع می شودکه فرد مصرف کننده مواد مخدر به مراکز درمانی مراجعه میکند و فرد معتاد تحت یک برنامه درمانی خاص قرار می گیرد این برنامه ممکن است تا زمانی که فرد به بالاترین سطح بهداشتی و احساس خوب بودن برسد، ادامه یابد .
برای موفقیت در درمان بایستی سازمان ها و ارگانهای مختلف مثل سازمانها بهداشتی ، آموزشی، حقوقی، رفاه اجتماعی و آموزش شغلی نیز درگیر شوند و واضح است که درمان معتادان بدون توجه به مسائل روانی فرهنگی اجتماعی و خانوادگی آنان نمی تواند موفق باشد .
نکته مهم در درمان این است که به فرد معتاد به عنوان یک انسان و یک عضو جامعه که در حال حاضر نیازمند کمک است نگریسته شود نه مثل یک فرد خاطی مجرم و گناه کار که مستوجب کیفر و یا دلسوزی است .
از نکات مهم دیگر که لازم است در درمان اعتیاد به آن توجه کرد اینست که از یک طرف معتاد نسبت به درمان یک نگرش دو گانه ای دارد به این صورت که علی رغم میل باطنی برای ترک و تصمیم های مکرر جهت ترک از مراجعه به مراکز درمانی به علت اینکه مصرف مواد مخدر خلاف عرف و ارزشهای جامعه اکراه دارد و از طرف دیگر معتاد ممکن است با اصرار والدین ، همسر ، خواهر یا برادر ، دوستان ، معلمان و یا روسای محل کرد .
برای ترک مراجعه کرده باشد .
در این حالت باید دقت شود که احتمال عدم همکاری بیمار یا بروز حالت های دفاعی و خصمانه وجود داردبنابراین می بینیم که اولین برخورد و نحوه ارتباط با فرد معتاد و جلب اعتماداو نقشی مهم در روند درمان ایفا می کند بعد از پیدایش این ارتباط و اعتماد لازم است که برای درمان وی نیز تشویق صورت گیرد .
اما چرا باید یک معتاد را برای درمان تشویق کرد ؟
1- چون مصرف موادمخدر ایجاد وابستگی جسمی و روانی می کند و علی رغم میل دائمی برای ترک ، تصیم به ترک مشکل است .
2- اعتیاد باعث از دست دادن حمایتهای خانوادگی و اجتماعی شده و فردتنها می شود .
بنابراین معتاد نیازمند کمک است .
3- معاشرت با دوستان و افراد معتاد ، فرد را به ادامه مصرف مواد تشویق میکند .
4- معتاد معمولاٌ از احتمال بهبودی نا امید و نسبت به درمان بد بین است .
5- برخی از معتادان از خطرها و عواقب مصرف مواد اطلاعی ندارند و یا مشکلاتی ناشی از آنرا انکار می کنند .
بنابراین لازم است به خاطر داشته باشیم که یکی از وظایف مهم افراد جامعه تشویق معتادان به درمان است .
چگونه می توان معتادان را به درمان تشویق کرد ؟ 1- با تشریح خطرات عواقب مصرف مواد .
2- به معتاد اطمینان دهیم که با مراجعه به مراکز درمانی به اوکمک می شود تابا کمترین درد وناراحتی اعتیاد کنار بگذارد .
3- به بیمار اطمینان دهیم در صورت تصمیم قطعی موفق به ترک خواهد شد و مثالهایی از افرادی که موفق به ترک شده اند برای او بیاورند .
در مواردی که فرد مبتلا تلاش کرده مصرف را ترک کند ولی موفق نشده است و احساس نا امیدی می کند به او تذکر دهید که بسیاری از افراد قبل ازموفقیت کامل در بارها کوشش کرده و نهایتاٌ موفق گردیده اند .
به معتاد اطمینان دهیم در صورت ترک اعتیاد دوستان جدیدی پیدا خواهد کرد و خانواده و اطرافیان او را در جمع خود خواهند پذیرفت .
نتیجه گیری : اعتیاد در مراحل نسبتاٌ پیشرفته خود سبب می گردد تا فرد معتاد انسانی بی هدف و بدون برنامه شده ساعت های خواب وبیداریش نا منظم شود اینکه چه بخورد چه بپوشد دیگر برایش مهم نیست این موضوع که چه کار انجام دهد و کجا برود اهمیتش را از دست می دهد لذا لازم است فرد ترک کرده ¸با کمک خودش برنامه ریزی و هدفش را تعیین کند زیرا نداشتن برنامه مشخص موجب سرگردانی فکری فردی شده و این خود عاملی جهت عوداعتیاداست فردی که اعتیاد را ترک کرده باید برنامه روزنامه اش را مشخص باشد مثلاٌ اوایل جهت تقویت جسم و یا پرورش عضلات و اندام برنامه ریزی کند در ورزش های صبحگاهی شرکت کرده و راهپیمایی ساده و یا دویدن ملایم داشته باشد و یکی از راههای اساسی جهت مبارزه با کسالت بی حوصلگی در معتادان ورزش کردن فعالیتهای بدنی هدف دار و یا پرداختن به کار و تفریحات سالم است پس باید فعالیت های بدنی را هدف دار نمود و مرتباٌ تغییرات جسمانی که در حقیقت نشان دهنده بهبودی بیشتر است کنترل نمود ، فرد ترک کرده باید روز به روزشاداب تر و سر حال تر گردد پرداختن به کار و تفریح در مناطق ییلاقی و خوش آب و هوا همچنین قدم زدن در پارک ها فضای سبز وباغ ها رفتن به سینما و نمایشگاه باز دید از بستگان و دوستان سبب می گردد فرد معتاد ترک کرده ، مجدداٌ با افراد جامعه و فعالیت ها و تفریحات موجود در آن آشتی کرده و در کنار دیگران بودن به او کمک می کند تا بتواند دوره درمان را بهتر طی نموده و رفته رفته به زندگی عادی برگردد .
) فرد معتاد قادر خواهد بود زندگی کارها را بدون مصرف مواد مخدر انجام دهد و این اولین احساس مثبت در بیمار است که باعث تدارم و استمرار بهبودی در وی خواهد شد .
) منابع : www.mokhsder.com www.khashKash.mokhader.com www.sazman-e-mobarez-e-eba-mavad-e-emokhader.com www.etyad.com www.google.com/etyad.search هوالطیف سازمان آموزش و پرورش ناحیه 3 کرج موضوع: آشنایی با طبقه بندی مواد اعتیاد آور به همراه نحوه استعمال ،اثرات آنی و خطرات آن تهیه کننده: فرح پشم چی فهرست مطالب عناوین صفحه مقدمه 2 تعاریف اعتیاد و وابستگی 5 طبقه بندی مواد اعتیاد آور 9 اهداف و مراحل درمان 29 نتیجه گیری و منابع 34