مقدمه ای بر جنرالیزاسیون ما در دنیای پیرامون خود می توانیم بی نهایت اطلاعات شامل عوارض و پدیده های جغرافیایی مشاهده کنیم.
بخشی از این عوارض و پدیده ها به طور مستقیم قابل رویت بوده و بخشی دیگر از آنها مستقیما قابل مشاهده نبوده بلکه به صورت غیر مستقیم و با استفاده از روش های خاص، قابل درک هستند.
چنانچه بخواهیم به تمامی این اطلاعات و یا قسمتی از آنها را روی نقشه نمایش دهیم نمایش تمام جزئیات مربوط به این اطلاعات روی نقشه امکان پذیر نخواهد بود.
زیرا ما محدود به یک سری شروط و قیود در تهیه نقشه می باشیم که مهمترین آن صحیح بودن، خوانا و گویا بودن نقشه است.
بنابراین باید تصمیم گرفت چه چیزی را لازم است نمایش دهیم و چه چیزی باید حذف شود این انتخاب به عبارت ساده جنرالیزه نامیده می شود.
به عبارت دیگر می توان عمل جنرالیزه را به صورت زیر تعریف نمود.
(Keates 1989, p.38): جنرالیزه عبارت است از تحدید و انتخاب عوارض و اطلاعات نقشه مبنا برای حفظ گویایی و خوانایی نقشه مشتقه: در فرایند جنرالیزه خونایی و گویایی نقشه عامل اصلی کنترل می باشد.
هر چه فضائی که برای نمایش اطلاعات در روی نقشه وجود دارد بیسشتر باشد این عامل کنترل تاثیر کمتری خواهد داشت.
بنابراین می توان به وضوح گفت که جنرالیزه کردن اطلاعات مستقیما با مقیاس نقشه ارتباط دارد.
هر چه مقیاس نقشه کوچکتر باشد جهت حفظ خوانایی و گویایی نقشه مجبور به جنرالیزه بیشتر جزئیات عوارض و اطلاعات می باشیم.
برای اینکه عمل جنرالیزه به نحو احسن انجام پذیرد، به گونه ای که خوانایی و گویایی نقشه حفظ شود علاوه بر رعایت قواعد و اصول کارتوگرافی دانش و تجربه کارتوگرافی نیز لازم و ضروری می باشد.
بسیاری از افراد به دلیل عدم اطلاع از علم کارتوگرافی جنرالیزه را تنها حذف اطلاعات می دانند در صورتی که جنرالیزه تنها شامل حذف اطلاعات نبوده و خود در برگیرنده موارد ذیل می باشد: از آنجائی که نقشه تصویر خلاصه شده ای از سطح زمین در مقایس کوچکتر میباشد لذا به دلیل کافی نبودن فضای خالی امکان نمایش همه عوارض موجود در روی سطح زمین وجود ندارد.
لذا می بایست عوارض مناسب با هدف و موضوع نقشه را انتخاب نمود (انتخاب).
پس از انتخاب این عوارض به منظور جلوگیری از شلوغی نقشه و همچنین خوانایی و گویایی نقشه تعدادی از عوارض حذف می گردند (حذف).
به علاوه به دلیل اینکه با توجه به مقیاس نمی توان توامی جزئیات عوارض را نمایش داد، لذا لازم است تا عوارض بر روی نقشه به صورت ساده شده نمایش داده شود.
بگونه ای که اولا خصوصیت و شکل اصلی عارضه و ثانیا تعادل و هم آهنگی بین عوارض مجاور حفظ شود (ساده کردن).
هنگامی که دستهای از عوارض مشابه با فاصله کمی در کنار هم قرار گرفته باشند می توان این فاصله ها را با یکی کردن عوارض به صورت ساده تر نمایش داد (ترکیب).
برخی از عوارض در اثر کوچک شدن مقیاس وضوح و اهمیت خود را از دست می دهند.
برا یاینکه این عوارض اهمیت خود را به دست آورند لازم است تا این عوارض بزرگتر از اندازه واقعی خود نمایش داده شوند.
(بزرگنمایی) این عمل بر روی عوارض مجاور نیز اثر گذاشته و جهت جلوگیری از تداخل عوارض حفظ ارتباط عوارض و خصوصیات شکل منطقه لازم است عوارض مجاور از موقعیت اولیه خود جابجا گردند.
(جابجائی).
در اثر کوچک شدن مقیاس، تمامی عوارض را نمی توان با ابعاد واقعی آنها نمایش داد.
برای برخی از عوارض که اهمیت آنها زیاد است می توان عمل بزرگنمایی را انجام داد.
لیکن برای برخی از عوارض به دلیل عدم وجود فضای کافی و جهت جلوگییری از تداخل عوارض و حصول خوانایی نقشه لازم است علائم و نمادهایی را برای نمایش این عوارض انتخاب نمود (انتخاب علائم و نمادها) بگونه ای که این نماد به شکل واقعی عارضه نزدیک باشد.
البته مفهوم اصلی نماد یا علامت یک مفهوم کلی و پیچیده می باشد.
هر نمایشی از خطوط و سطوح را می توان یک نماد در نظر گرفت.
اما در اینجا منظور زمانی است که نمایش عارضه واقعی در روی سطح زمین به صورت نقطه ای در نقشه نمایش داده میشود.
همچنین با کوچک شدن مقیاس نقشه، امکان نمایش تمامی تقسیمات و طبقات داخل عوارض در روی نقشه وجود ندارد و لازم است طبقه بندی و تقسیمات عوارض را با توجه به طبیعت و خصوصیات عوارض تغییر دارد.
(طبقه بندی عوارض).
به قول یکی از صاحب نظران تنها کسی که تسلط کافی بر موضوع دارد و توانسته باشد آنچه را که در مغزش به صورت ایده آل بسته به صورت ایده آل خلق کند توان ارائه یک جنرالیزه خوب را دارد به هر حال مهم است که بدانیم چه وقت کجا و چگونه جنرالیزه کنیم.
برای حصول یک جنرالیزه مطلوب رعایت یک سری شرایط برای نقشه ضروری می باشد که عبارتند از: حفظ خصوصیات نقشه حفظ اطلاعات (اهیمت عوارض) تعادل و هماهنگی بین اطلاعات در نقشه مشتقه با توجه به اینکه نقشه های پوششی در مقیاس کل کشور تهیه شده است و به موازات آن نقشه های کل کشور در حال تهیه است.
برای استفاده بهتر از نقشهها و با توجه به اصول جزالیزه که باختصار توضیح خواهیم داد نقشه های را تهیه می کنیم علت استفاده از روش جنرالیزسیون اول هزینه و سپس زمان یکی از پارامترها می باشد با توجه به اینکه اگر بخواهیم از روش عکسبرداری و فتوگرامتری نقشه های راتهیه کنیم بسیار پرهزینه و زمان بر می باشد حال آنکه ما نقشه های با دقت مناسب در اختیار داریم پس با یک مرحله واسطه جنرالیزه که محصول آن نقشههای میباشد به نقشه های با مقیاس می رسیم این نقشه ها بیشتر کاربردی و مطالعاتی می باشد اگر بخواهیم مطالعه در یک محل داشته باشیم نیازی نیست 96 عدد نقشه در مقیاس یا 24 عدد برگ نقشه داشته باشیم می توانیم از 6 برگ نقشه با توجه به اینکه نقشه های پوششی در مقیاس کل کشور تهیه شده است و به موازات آن نقشه های کل کشور در حال تهیه است.
برای استفاده بهتر از نقشهها و با توجه به اصول جزالیزه که باختصار توضیح خواهیم داد نقشه های را تهیه می کنیم علت استفاده از روش جنرالیزسیون اول هزینه و سپس زمان یکی از پارامترها می باشد با توجه به اینکه اگر بخواهیم از روش عکسبرداری و فتوگرامتری نقشه های راتهیه کنیم بسیار پرهزینه و زمان بر می باشد حال آنکه ما نقشه های با دقت مناسب در اختیار داریم پس با یک مرحله واسطه جنرالیزه که محصول آن نقشههای میباشد به نقشه های با مقیاس می رسیم این نقشه ها بیشتر کاربردی و مطالعاتی می باشد اگر بخواهیم مطالعه در یک محل داشته باشیم نیازی نیست 96 عدد نقشه در مقیاس یا 24 عدد برگ نقشه داشته باشیم می توانیم از 6 برگ نقشه و یا یک برگ نقشه جنرالیزه دارای چهار مایل رنگ قهوه ای، آبی، مشکی سبز و یک فایل بر در و یک فایل لژاندهتیم عوارض و نوع جنرالیزه به اختصار توضیح داده شده است.
ترتیب تقدم و تاخر از لحاظ جابجائی و ثبات در مرحله جنرالیزاسیون درجه ثبات عوارض در داخل هر فایل رنگی از بالا به پائین کاهش می یابد.
به عبارت دیگر عوارض پائبن تر در هر فایل رنگی دارای تقدم جابجائی بیشتری می باشند.
عملیات جنرالیزاسیون و ویرایش فایل قهوه ای عوارض خطی 1-1- راهها 1-1-1- راه آهن روی راه آهن پترن شده در مقیاس 1:50000 با آلمان Curve خط نرمی کشیده و در حین ترسیم این خط تضاریس اضافی گرفته می شوند.
سپس بترن قبلی پاک شده و خط پایه جدید با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی پترن می گردد.
در صورتی که بعد از پترن کردن راه آهن عارضه ای نقطه ای با آن تداخل نماید عارضه مربوطه را تا حد امکان جابجا می کنیم تا از حالت تداخل با راه آهن خارج شود.
امتداد راه آهن هایی که تا کادر نقشه ادامه دارند بایستی به کادر رسانده شوند.
در صورت تراکم خطوط راه آهن در منطقه با رعایت اصول و قواعد جنرالیزاسیون می توان تعدادی از آنها را حذف نمود.
2-1-1-جاده ها: به جز جاده های مالرو بقیه جاده ها طبق لیست مشخصات عوارض به صورت المان چند خطه (Line-Multi) نمایش داده می شوند.
یعنی جاده های فایل 1:50000 با توجه به نوع جاده با المان چند خطه (Line-Multi) ذخیره شده در فایل 100.stg جایگزین می گردند.
در هنگام ترسیم المان چند خطه تضارین اضافه آن گرفته می شود (فاصله Vertex ها باید از سه میلیمتر در مقیاس 1:100000 بیشتر باشد).
روی جاده های مالرو 1:50000، خط ترمی با المان Line-Multi با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی ترسیم می گردد.
جاده های جیپ رو در این مقیاس با جاده های شوسه ادغام می شود و هر د با Line-Multi مربوط به جاده شوسه ترسیم می گردند.
جاده ها مالرو در مقیاس 1:50000 با عموما حذف می شوند مگر در حالت های: الف) جاده های مالرو در ادامه یک جاده شوسه که به عارضه ای ختم می گردد.
ب) به تنهایی به عراضه مهمی ختم شده باشد.
ج) جاده مالرو دارای طول زیادی در متن نقشه باشد.
نوشته «بطرف» جاده های شوسه در صورتی آورده می شوند که نقشه فاقد سایر راه ها (درجه یک، دو یا سه) باشد.
در مناطق شلوغ شهری جاده شوسه و مالرو حذف می شوند ولی در مناطق بیابانی کویری و جنگلی وجود جاده مالرو جهت شناسائی منطقه مهم می باشد لذا در این شرایط بای حفظ گردد.
جاده های مالرو که انتهای آنها به عارضه ای ختم نمی شود یا به صورت انشعاب فرعی در کنار مسیر اصلی قرار دارند حذف می گردند.
تقاطع جاده هایی که با المان چند خطه نمایش داده می شوند به کمک ابزار Line-Multi Joints اصلاح می گردد.
پس از جنرالیزه و ویرایش بلوک های ساختمانی خیابان های بین بلوک های ساختمانی باز می گردند.
جاده های مجاور عوارض آبی (کانال رودخانه و …) وقتی برای نمایش در مقیاس 1:100000 بزرگ می شوند (اغراق) برای ایجاد سازگاری منطقی می بایست جابجا گردند.
در صورتی که بعد از پترن کردن راه ها با ترسیم آنها توسط Line-Multi عارضه ای نقطه ای با آن تداخل نماید.
عارضه مربوطه را تا حدی امکان جابجا کرده تا ا زحالت تداخل با راه خارج شود.
امتداد راه های که تا کادر نقشه ادامه دارند بایستی با Snap به کادر رسانده شوند.
2-1- منحنی میزان ها الف) منحنی میزان های شاخص در نقشه های 1:100000 فاصله منحنی میزان های اصلی 40 متر انتخاب شده است.
بنابراین شاخص با ضرایب صحیح 200 متر (0-200-400-600-800-….) با مشخصات مربوطه نمایش داده می شوند.
ب) منحنی میزان های اصلی منحنی میزان های اصلی با ضرایب صحیح 40 متر (40-80-120-160-…) با مشخصات مربوطه نمایش داده می شوند.
د) منحنی های میزان های تقریبی منحنی میزان های شاخص اصلی و تقریبی همان منحنی های موجود در فایل قهوه ای مقیاس 1:50000 می باشند که ویرایش هایی از قبیل بزرگ کردن شماره منحنی و … و روی آنها انجام می گردند.
منحنی میزانهای تقریبی موجود در فایل 1:50000 چنانچه در محدوده منحنی میزان های شاخص یا اصلی مربوط به مقیاس 1:10000 قرار گیرند، لازم است با توجه به لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی تحت عنوان منحنی میزان تقریبی آورده شوند.
منحنی میزان های شاخص اصلی و تقریبی همان منحنی های موجود در فایل قهوه ای مقیاس 1:50000 می باشند که ویرایش هایی از قبیل بزرگ کردن شماره منحنی و … روی آنها انجام می گردند.
منحنی های میزان های تقریبی شاخص با ضخامت 2 آورده است.
تمام منحنی های میزان هایی که ارتفاع آنها در مجموعه ارتفاعات در نظر گرفته شده در تعاریف بالا نمی گنجند، حذف می شوند.
منحنی های بسته ای که پس از پلات در مقیاس 1:100000 به اندازه یک نقطه نمایش داده می شوند نیز حذف می گردند در نتیجه نقطه قله مربوط در فایل مشکی هم حذف خواهد شد.
اگر فاصله منحنی میزان های دو یا چند قله کمتر از 1 میلیمتر در مقیاس 1:100000 باشد قله ها با هم ترکیب می شوند.
در صورت بیشتر بودن فاصله از 1 میلی متر بلندترین قله را نگه داشته و قله های دیگر را در صورت تراکم زیاد حذف و در فایل مشکی نیز تنها بالاترین نقطه ارتفاعی را نگه می داریم.
در هر شبکه 1:100000 یک قله آورده می شود مگر در حالتی که عوارض شبکه به تعداد کافی نباشد که در این صورت دو قله آورده شود قله های کوچکتر از نیم سانتی متر مربع در مقیاس نقشه حذف می شوند.
چنانچه فاصله بین دو منحنی میزان شاخص بالاتر از 5 میلی متر در مقیاس 1:100000 باشد تمام منحنی میزان های اصلی بین آنها باید به صورت پیوسته آورده شوند.
تضاریس منحنی میزان ها را با در نظر گرفتن شکل آنها در مقیاس 1:100000 کم کرده و منحن یمیزان ها نرمتر می شوند.
اگر فاصله Vertex ها کمتر از یک میلی متر در مقیاس 1:100000 باشد یک در میان Vertex ها را حدف می کنیم.
در هنگام حذف تضاریس باید دقت کرد تا ارتباط منطقی بین منحنی ها و عوارض آبی خطی (آبریزها و رودخانه ها) حفظ گردد.
اعداد ارتفاعی منحنی های میزان شاخص با توجه به لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی با فواصل حدود 30 سانتی متر (در مقیاس 1:100000) یا 4 شبکه 1:100000 از یکدیگر در طول منحنی در جهت افزایش ارتفاع و در صورت امکان رو به شمال نوشته می شوند.
منحنی های شاخص در محل قرارگیری اعداد ارتفاعی به فاصله 1 میلی متر از اعداد پاک می شوند.
در صورتی که منحنی شاخص در نقشه وجود نداشته باشد اعداد ارتفاعی با رعایت قواعد فوق بر روی منحنی های میزان اصلی نوشته می شوند.
منحنی میزان ها از عوارضی مانند ساختمان، خیابان، رودخانه، کانال، استخر، مانداب باتلاق ترانشه، چشمه و قنات عبور نمی کنند ولی از برخی عوارض مثل حد و خرابه عبور خوهند کرد.
نیازی به حذف بخشی از منحنی میزان به هنگام برخورد با جاده هایی که به صورت المان چند خطه ترسیم می شوند وجود ندارد چرا که این جاده ها دارای سطحی رنگ شده (Fill) بوده و روی منحنی میزان را خواهند پوشاند.
منحنی میزان ها در هیچ حالتی یکدیگر را قطع نمی کنند و یک منحنی نباید جوی یا آبریز را در بیش از یک نقطه قطع نماید.
منحنی میزان های واسطه لایه 21 فایل 1:50000 به طور کل حذف می شوند.
3-1-تراشه روی تراشه 1:50000، با المان Curve خط نرمی کشیده و در حین ترسیم این خط تضاریس ضافی گرفته می شوند.
سپس پترن قبلی پاک شده و خط پایه با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی پترن می گردد.
در صورتی که طول عارضه مذکور که کمتر از یک سانتی متر در مقیاس 1:100000 بوده و دارای اهمیت نباشند، حذف می گردد.
در صورت تراکم عارضه فوق در منطقه با رعایت قواعد جنرالیزه می توان تعدادی از آنها را حذف نمود.
ولی چنانچه دارای اهمیت خاصی در منطقه باشند با هم ترکیب می شوند.
چنانچه ترانشه در کنار رودخانه یا نهر قرار گرفته باشد جهت پترن آنها باید به سمت این عوارض باشد.
منحنی های میزان در تقاطع با ترانشه قطع می گردند.
در صورتی که بعد از پترن کردن این عارضه عارضه دیگری با آن تداخل نماید، خطوط پترن را اصلاح کرده تا از حالت تداخل با عارضه خارج شوند.
چنانچه آبریز از ترانشه عبور کند سمت هایی از ترانشه در دو طرف آبریز قطع می شوند.
4-1-دره این عارضه مطابق لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی با نوشته در جهت عارضه نمایش داده می شود.
2-عوارض سطحی 1-2- تپه های شنی؟
شنزار، صخره اگر سطح نواحی مذکور از 5/.*5/0 سانتی متر مربع در مقیاس 1:100000 کوچکتر باشد این نواحی حذف می گردند.
سپس منحنی ها در آن منطقه به یکدیگر وصل می شوند.
با المان Shape محدوده این عوارض را ضمن حذف تعاریض ترسیم می نمائیم.
طرح های سطحی در مقیاس قبلی را پاک نموده و محدوده جدید را طبق لیست مشخصات عوارض با استفاده نماد مربوط پترن می کنیم.
زاویه مربوط به پترن سطحی تپه های شنی با توجه به جهت باد که در فایل 1:50000 مشخص شده تعیین می گردد.
نمادهایی از پترن که در کنار محدوده به صورت کامل نیامدهاند حذف می گردند.
محدوده این عوارض بعد از پترن شدن حذف خواهند شد.
چنانچه دو سطح از یک نوع عارضه در فاصله کمتر از 2 میل یمتر در مقیاس 1:100000 از هم قرار داشته باشند ادغام شده و به صورت یک پلیگون پترن می شوند.
2-2-کوه، دشت، کویر، کفه این عوارض مطابق لیست مشخصات عوارض کراتوگرافی با نوشته و به شمال نمایش داده می شوند.
3-اسامی اسامی عوارض خطی و سطحی مطابق قواعد جایذاری اسامی و نوشته ها و براساس لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی آورده می شوند.
اسامی مصطلح و اسامی قدیمی عوارض (در صورت وجود) در داخل پرانتز آورده می شوند.
اسامی کوه ها و دره ها در جهت کشیدگی عوارض و در امتداد خط القعر و آبریز ها نوشته می شوند.
اسامی دشت کویر و کفه به صورت افقی نوشته خواهند شد.
در صورت بزرگ بودن منطقه مثلا در ابعاد یک شیت این اسامی به تکرار در بالا وسط و پائین نقشه و به یک اندازه نوشته خواهد شد.
نوشته «به طرف» مربوط به راه آهن، در لایه عوارض در امتداد این عوارض و به فاصله 2 میلی متر از کادر نقشه قرار می گیرد.
اندازه تعدادی از اسامی عوارض در فایل قهوه ای به صورت حداکثر و حداقل قید شده که این اندازه ها با گام های 50 معرف خواهند شد.
برای مثال از طبقه ای که به صورت (700-300) نشان داده شده، اندازه های (000-400-350-300) را می توان برای عوارض در نظر گرفت.
اسامی این فایل می بایست از لحاظ تعداد و اندازه به طور مناسب جنرالیزه شوند.
اسامی کوه ها دره ها و غیره که به صورت تکراری در کنار هم واقع باشند حذف شده و فقط یک اسم آورده می شوند.
عملیات جنرالیزاسیون و ویرایش فایل مشکی عوارض سطحی و ساختمانها 1-1-ساختمانها کوچه ها و بن بستهای بین ساختمانها که دارای عرض کمتر از یک میلیمتر در میاس 1:100000 باشند با در نظر گرفتن قواعد جنرالیزه و حفظ بافت شهوری حذف یا تعریض می گردند.
در این حالت ساختمان های مجاور به صورت بلوک ساختمان نمایش داده می شوند.
تضارس حدود ساختمان ها را در صورتی که برابر یک میلیمتر یا کمتر باشند به نحوی که شکل آنها حفظ گردد گرفته می شود.
بلوارها و خیابان های اصلی بین ساختمان ها در مقیاس نمایش داده می شوند.
یعنی عرض خیابان ها باید بیشتر ا زیک میلیمتر در مقیاس 1:100000 باشد (حداقل به اندازه عرض جاده شوسه) تا در روی پلات چسبیدگی و تیرگی بوجود نیاورد.
لذا در مورد خیابان ها اغراق و بزرگنمایی صورت می گیرد.
در مناطقی که حدود عوارض سطحی و ساختمان ها به فاصله کمتر از یک میلیمتر در مقیاس نقشه از راه ها و خیابان ها قرار دارند و هیچ عارضه ای نیز بین آنها وجود ندارد این فاصله از بین می رود.
در مناطق شهری و شلوغ تک ساختمان ها در صورتی که عارضه ای منفرد بوده و در کنار بلوک ساختمانی نباشند حذف می شوند در صورتی که این عارضه به صورت منفرد در کنار بلوک ساختمانی باشد و یا چند ساختمان منفرد در کنار یکدیگر باشند با در نظر گرفتن قواعد جنرالیزاسیون با یکدیگر ادغام می گردند.
در مناطق بیابانی و کویری تک ساختمان از اهمیت بالائی برخوردار بوده لذا این عارضه در مناطق بیابانی و کویری حذف نمی گردد.
تمام بلوک های ساختمانی می بایست به طریقه Shape ترسیم شده و به صورت Opaque و با رنگ شماره 10 پر گردند.
بلوک های ساختمانی مجاور راه ها دقیقا به راه ها Snap شده و ضمن حفظ شکل کلی بلوک های ساختمانی Shape می گردند.
در صورتی که ابعاد یک ساختمان در لایه بلوک ساختمانی کوچکتر از 2 میلی متر در مقیاس نقشه 1:100000 باشد نماد ساختمان منفرد جایگزین شده و ساختمان حذف می شود.
داخل بلوک ساختمانی به جز سمبلهای نقطه ای نشان دهنده کاربری ساختمان نظیر مسجد، کلیسا، امامزاده و ….عارضه دیگری قرار نمی گیرد و در صورتی که بلوک های ساختمانی فاقد سطح کافی برای قرار گرفتن نمادهای مذکور باشند حذف شده و این نمادها جایگزین می گردند.
ساختمان منفرد مجاور راه در صورت تداخل با راه جابجا می شود تا از حالت تداخل خارج گردد.
2-1- عوارض سطحی 1-2-1- گوستان محدوده داخل گورستان را با نماد مربوطه و با فاصله 500 پترن می کنیم.
در حالتی که محدوده گورستان کوچکتر از اندازه نماد آن باشد محدوده را به اندازه ای که بتوان نماد را در آن قرار داد بزرگ کرده و نماد را در داخل آن قرار می دهیم.
ولی گاهی به دلیل تراکم عوارض امکان گسترش محدوده وجود نداشته و ناچاراً محدوده مذکور حذف می گردد.
محدوده این عارضه طبق قواعد جنرالیزاسیون بلوک های ساختمانی جنرالیزه می گردد.
3-2-1- منطقه آموزشی، منطقه درمانی، منطقه باستانی، منطقه نمایشگاه منطقه نظامی (ممنوعه) و مجتمع صنعتی محدوده این عوارض طبق قواعد جنرالیزاسیون بلوک های ساختمانی جنرالیزه می گردد.
نمادها و اسامی مروبوطه در صورت وجود در جای مناسب جایگذاری می شوند.
عوارضی مثل مرکز درمانی، آموزشی، باستانی و … مربوط به مقیاس 1:50000 عموما جنرالیزه می وشند ولی در صورتی که از اهمیت بالائی در منطقه برخوردار باشند با نمادهای جدید آورده می شوند.
4-2-1-نیروگاه، فرودگاه، پالایشگاه،بندرگاه، انبار نفت و گاز محدوده این عوارض طبق قواعد جنرالیزاسیون بلوک های ساختمانی جنرالیزه میگردد.
در صورت تراکم نماد مربوط به انبار نفت و گاز در داخل محدوده با در نظر گرفتن قواعد جنرالیزه تعدادی از این نمادها حذف می شنوند.
نماد فرودگاه در داخل محدوده فوق و در جای مناسب قرار می گیرد.
5-2-1- منطقه زیر سایه در صورتی که مساحت منطقه زیر سایه کمتر از 5/0*5/0 سانتی متر مربع باشد، حذف می گردد چنانچه فواصل این مناطق از دو میلی متر کمتر باشد با هم ترکیب می شوند.
2-عوارض خطی 1-2-خیابان و بلوار عرض خیابان داخل بلوک ساختمانی با توجه به عرض جاده ای که در امتداد آن می باشد در نظر گرفته می شود.
چنانچه قسمتی از بلوک ساختمانی با بلوار تداخل داشته باشد، آن قسمت از ساختمان را با Modify نمودن روی بلوار Snap می کنیم و بلوک های ساختمانی را به اندازه بلوار جدید جابجا می کنیم.
امتداد بلوارهایی که تا کادر نقشه ادامه دارند بایستی به کادر رسانده شوند.
2-2-باند فرودگاه روی این عارضه در مقیاس 1:50000 با المان Curve خط نرمی کشیده و در حین ترسیم این خط تضاریس اضافی گرفته می شوند.
سپس پترن قبلی پاک شده و خط پایه جدید با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی پترن می گردد.
3-2- خط انتقال نیرو روی این عارضه در مقیاس 1:50000 با المان Curve خط نرمی کشیده و در حین ترسیم این خط تضاریس اضافی گرفته می شوند.
3-2-خط انتقال نیرو روی این عارضه در مقیاس 1:50000 با المان Curve خط نزمی کشیده و در حین ترسیم این خط تضاریس اضافی گرفته می شوند.
- خط انتقال نیور در داخل مناطق شهری آورده نمی شوند.
-امتداد خط انتقال نیرو به نیروگاه قطع می گردد.
در صورتی که تعدادی از خطوط انتقال نیرو با فاصله ای کمتر از دو میلی متر و به موازات هم قرار گرفته باشند تعدادی از آنها حذف می گردند.
4-2-سد، موج شکن، اسکله این عوارض مطابق لیست مشخصات عوارض نمایش داده می شوند.
3-عوارض نقطه ای 1-3-نقطه ارتعاشی اندازه نقاط ارتفاعی نقشه های 1:50000 برای نمایش در مقیاس 1:100000 به میزان 2 برابر بزرگ می شود.
یک نطقه ارتفاعی در هر شبکه آورده می شود و مابقی نقاط اضافی حذف می گردند.
این نقطه بسته به وضعیت منطقه بالاترین یا پائین ترین ارتفاع را خواهد داشت.
نقطه ارتفاعی مورد نظر می بایست با منحنی میزان که بالاترین سطح ارتفاع را نشان می دهد همخوانی داشته باشد.
وجود یک نقطه ارتفاعی روی ترانشه برای نمایش ارتفاع این کفایت میکند.
در صورتی که تراکم عوارض در سطح نقشه کم باشد در هر شبکه دو نقطه ارتفاعی آورده می شود.
2-3- مسجد، امامزاده، مقبره، کلیسا، کنسیه، آتشکده نماد عوارض فوق الذکر این نمادها با توجه به لیست مشخصات کارتوگرافی با نماد جدید جایگزین می گردد.
در صورت تداخل این نمادها با سایر عوارض با رعایت اصل تقدم و تاخر عمل جابجائی یا حذف صورت می گیرد.
چنانچه هر کدام از نمادهای فوق الذکر در داخل بلوک ساختمانی قرار گیرند و ابعاد هندسی بلوک های ساختمانی کوچکتر از آن نماد باشد.
نماد جایگزین بلوک ساختمانی می گردد.
3-3= تونل، معدن نماد هر یک از این عوارض با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی جایگزین نماد قبلی می گردد.
نماد مربوط به تونل در ابتدا و انتهای بریدگی جاده به نحوی قرار می گیرد که خطوط کناری این نماد حتی الامکان عمود بر مسیر واقع شوند.
جهت شاخه های نماد فوق می بایست به طرف راه باشد.
در صورتی که محدوده معادن کوچکتر از نمادهای مربوطه باشد محدوده مورد نظر حذف و تنها نماد آن در محل مربوطه جایگزین می شود.
در صورت تراکم نماد تونل و معدن در یک منطقه با در نظر گرفتن قواعد جنرالیزاسیون تعدادی از این نمادها حذف می شوند.
4- اسامی: -اسامی مربوط به فایل مشکی با توجه به مشخصات مندرج در لیست عوارض کارتوگرافی به نحوی قرار می گیرند که روی پلات گویا و خوانا بوده و هیچ نماد و عارضه نقطه ای روی آن واقع نگردد.
اسامی کم اهمیت در صورت شلوغی یک ناحیه جنرالیزه می شوند.
نام عارضه معرف نام نقشه با ابعاد بزرگتر از سایر اسامی آورده می شود.
اسامی مصطلح و قدیمی عوارض (در صورت وجود) در داخل پرانتز آورده می شوند.
برای تعدادی از اسامی عوارض در فایل مشکی حداقل و حداکثر اندازه فونت در نظر گرفته شده که این اندازه ها به صورت گام های 50 تائی معرف می شوند.
مثلا بازه ای که به شکل (400-200) نشان داده شده می تواند دارای اندازه های (400 و 350 .300 و 250 و 200) باشد.
به طور کلی اسامی فایل مشکی به صورت افقی و رو به شمال آورده می شوند.
بجز نوشته منطقه زیر سایه که در داخل عارضه و در جهت کشیدگی عارضه درجه میشود.
اسامی نقشه می بایست متناسب با عوارض و مقیاس نقشه باشد.
از آوردن اسامی تکراری غیر لزوم پرهیز گردد.
رنگ اسامی از رنگ عارضه مربوطه تبعیت میکند لذا بجز اسامی مربوط به سمبل هایی با رنگ شماره 3 (قرمز) تمامی اسامی در فایل مشکی با رنگ شماره صفر (مشکی) آورده می شوند.
عملیات جنرالیزاسیون و پیرایش فایل آبی 1-عوارض خطی رودخانه دائمی و رودخانه فصلی رودخانه های تک خطه دائمی و فصلی با ضخامت دو آورده می شوند.
ضخامت خط دور رودخانه ها عریض (با عرض 2 میلیمتر و بالاتر در مقیاس) یک بوده و دارای سطح رنگی (Fill) می باشد.
سطح رودخانه را به صورت Complex Shape تعریف کرده با خالی کردن جزایر آنها سطح مذکور را به روش Outline رنگ (File) می نمائیم.
رنگ محدوده رودخانه 1 و رنگ سطح آن 7 می باشد.
برای نمایش رودخانه (دائمی و فصلی) در مقیاس 1:100000 هر کدام از حدود آن با حذف تضاریس نرم کردن و ترکیب قوس ها، و با حفظ شکل کلی آنها، جایگزین می شود.
خشکی های داخل رودخانه با ابعاد بزرگتر 5/0*5/0 سانتی متر مربع با حذف تضاریس آورده می شوند.
خشکی های با ابعاد 5/0*5/0 سانتی متر مربع حذف میگردند.
در صورتی که چند خشکی در فاصله کمتر از 2 میلمیتر در مقیاس 1:100000 از یکدیگر قرار گرفته باشند آنها را با هم ادغام می کنیم.
در صورتی که عارضه رودخانه به صورت یک خط نمایش داده شده باشد ضمن حذف تضاریس و با توجه به لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی آورده می شود.
رودخانه های کمتر از یک سانتی متر در مقیاس 1:100000 که در منطقه دارای اهمیت خاصی نمی باشند حذف می گردند.
چنانچه انشعابات رودخانه به فاصله کمتر از دو میلی متر در مقیاس 1:100000 به موازات یکدیگر قرار داشته باشند تعدادی از آنها حذف می گردند.
در صورتی که رودخانه ای با طور کمتر از 5 سانتی متر در مقیاس نقشه بین دو آبریز قرار گرفته باشد به آبریز تبدیل می شود بدیهی است که نام آن نیز حذف خواهد شد.
2-1-آبریز، نهر و جوی در مرحله جنرالیزاسیون شاخه اصلی آبریزها حفظ شده و سایر انشعاب های آن یک در میان حذف می شوند.
همچنین شاخه هایی که طولشان از نیم سانتی متر در مقیاس 1:100000 کوچکتر باشند حذف می گردند.
دقت گردد چنانچه در یک منطقه طول همه شاخه ها کمتر از نیم سانتی متر باشد برای حفظ فرم و شکل عارضه تعدادی از انشعاب ها انتخاب و حذف خواهند شد (مثلا با حذف 3 تا 4 شاخه یک شاخه نگه داشته می شود).
در جائی که آبریز به مسیل می رسد انتهای آبریز در Zoom چهل هزار به محدوده مسیل وصل می گردد.
نهر و جوی های کمتر از یک سانتی متر در مقیاس 1:100000 که دارای اهمیت خاصی نمی باشد حذف می گردند.
تضاریس نهرها ضمن حفظ شکل در مقیاس 1:100000 گرفته می شود.
نهر و جوی از مسیل عبور می نماید ولی آبریز به مسیل قطع می گردد.
چنانچه تعدادی از این عوارض از یک نوع عارضه به فاصله دو میلی متری در مقیاس 1:100000 یا کمتر و به موازات یکدیگر قرار داشته باشند.
با رعایت قوانین جنرالیزه حذف می شوند.
3-1- کانال کانال ها با توجه به لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی به صورت یک خطه و با ضخامت دو ترسیم می گردند.
کانال های کوچکتر از یک سانتی متر در مقیاس 1:100000 حذف می گردند.
4-1- خط لوله، رشته قنات دایر باالمان Corne خط نرمی روی این عوارض می کشیم سپس با حذف پترن قبلی خط پایه جدید را مجددا طبق لیست مشخصات عوارض کارتوگرافی پترن می کنیم.
چنانچه طول عوارض فوق از 1 سانتی متر در مقیاس 1:100000 کوچکتر باشد و عدم وجود آنها به شناسائی منطقه لطمه بزند حذف می گردند.
چنانچه تعدادی خطوط لوله به موازات یکدیگر آورده شده باشند و امکان نمایش آنها نیز وجود نداشته باشند با توجه به قواعد جنرالیزه تعدادی از آنها را حذف می نمائیم.
خط لوله از داخل جاده عبور میکند.
پس از پترن کردن خط لوله دوایری از نماد مربوطه که روی جاده جیپ رو قرار می گیرند حذف می شوند.
خط لوله از داخل رودخانه عبور می نماید.
(در صورت وجود پل روی رودخانه خط لوله از روی پل عبور خواهد کرد.) در صورتی که چند رشته قنات به موازات یکدیگر آورده شده باشد و امکان نمایش آنها به صورت مجزا وجود نداشته باشد با توجه به قواعد جنرالیزه تعدادی از آنها را حذف می نمائیم.
رشته قنات از جاده جیپ رو عبور میکند ولی در صورتی که دوایر آن روی جاده قرار گرفته باشند حذف می شوند.
رشته قنات از مسیل عبور می نماید اما دانه های مسیل از داخل دوایر قنات حذف می گردند.
منحنی میزان از داخل دوایر قنات عبور نمی کند.
آبریز از داخل دوایز قنات عبور نمی کند.
2-عوارض سطحی 1-2-دریا، دریاچه فصلی خور.
خلیج محدوده عوارض فوق پس از تضاریس اضافی، نرم کردن و ترکیب قوس های محدوده و حفظ شکل کلی با ابعاد واقعی نمایش داده می شوند.
خشکی های داخل عوارض فوق با ابعاد بزرگتر از 5/0*5/0 سانتی متر مربع با حذف تصاریس آورده می شوند.
خشکی های با ابعاد کوچکتر از 5/0*5/0 سانتی متر مربع حذف می گردند.
در صورتی که چند خشکی در فاصله کمتر از 2 میلی متر در مقیاس 1:100000 از یکدگیر قرار گرفته باشند با هم ادغام می شوند.
سطح عوارض فوق الذکر را به صورت Complex Shape تعریف کرده با انتخاب گزینه Outline داخل آن را رنگ می کنیم.
شماره رنگ محدوده این عوارض 1 و رنگ سطح آن 7 می باشد.