دانلود مقاله روش دانلود تحقیق آسیب های اجتماعی

مقدمه انسان در طول تاریخ از انواع انحراف ها و آسیب های اجتماعی و روانی رنج برده و همواره در جستجوی علل و عوارض آن و رهایی از این مسائل بوده است.

یکی از این انحراف ها و آسیب ها فرار دختران از خانه است که امروز به عنوان یک بحران جامعه، بخصوص شهر تهران را درگیر نموده است.

این معضل روز به روز گسترش بیشتری می‌یابد و سلامت و رشد افراد جامعه و بخصوص نوجوانان و جوانان را تهدید می‌نماید.

اگر کودکان و نوجوان که آینده سازان کشور هستند، در مسیر انحراف و بزهکاری قرار گیرند، به زودی جامعه خود را به ورطه فساد و تباهی می کشانند.

بدون تردید جامعه‌ای قادر است در جهت ترقی گام بردارد که بتواند کودکان و نسل جوان خود را از بیراهه به راه راست و در جهت سازندگی هدایت نماید.

مسئولیت جامعه در مورد کودکان و نوجوانان فراری از خانه و در معرض خطر به مراتب سنگین تر از مجرمین بزرگسال است.

براساس اصل پیشگیری مقدم بر درمان است.

برای جلوگیری از صرف هزینه های گزاف و اتلاف وقت به جهت بازداری افراد از آسیبهای اجتماعی و مفاسد، و رعایت اصل پیشگیری مقدم بر درمان است.

مطالعه در زمینه آسیب های اجتماعی به عنوان ضروری ترین اقدام محسوب می شود.

بنابراین از اینگونه تحقیقات که علل فرار دختران از منزل را شناسایی می‌کند اقدام اساسی جهت پیشگیری از وقوع حوادث و بروزمشکلات روانی می باشد.

هرگاه والدین، مربیان و مسئولین امور با عوامل بوجود آورنده مشکل آشنا باشند راحت تر می توانند نسبت به پیشگیری از بروز حوادث اقدام نمایند.

داشتن اطلاعات پایه و اساسی پیرامون مشکل برای تصمیم گیری در مورد استفاده از روش های پیشگیری و درمان، بسیار ضروری می باشد و با انجام پژوهش های مختلف پیرامون مشکل فرار دختران از خانه حقایقی روشن می گردد که براساس آن می توان در این رابطه اقدام اساسی بعمل آورد.

بیان مسأله در مطالعات علمی، میزان کجرفتاری ها و آسیب های اجتماعی با شاخص های متعددی مثل، شاخص های فرهنگی، خانوادگی، اقتصادی مقایسه شده است و به این نتیجه رسیده اند که آسیب های اجتماعی باستثناء خودکشی تنها با بحران های اقتصادی رابطه نداشته و جریان زندگی ماشینی و بهزیستی و تعارض هنجارها در پیدایش کج رفتاری ها و بیماری های اجتماعی تاثیر بیشتری داشته است.

مسائل اجتماعی مثل بیکاری، تراکم جمعیت، محل زندگی نامناست، عدم مراقبت های بهداشتی مشکلات آموزشی، بزهکاری جوانان، اختلافات روانی، تعارضات اخلاقی، هزینه جنگ ها وتخریب آنها هر یک زمینه مساعدی برای ناسازگاری های اجتماعی است.

در عصر جدید، با پیشرفت تکنولوژی توجه به ارزش های مادی و بی توجهی نسبت به امور معنوی، اخلاقی، اعتقادی و اختلاف بین دو نسل (والدین و فرزندان) بیشتر می شود.

در نتیجه تعاملات و روابط انسانی در خانواده و سپس در جامعه، خدشه وارد می‌شود.

پرورش محیط نامساعد، به بیکاری و ولگردی افراد کمک می‌کند و ولگردی نیز به نوبه خود به ازدیاد ارتکاب جرایم منجر می شود.

دوران نوجوانی، دوره بحرانی است که فرد باغلیان احساسات و تغییر حالت های آنی روبروست، معمولا دارای خلقی سرکش است در زمینه تغییر عقاید و ایدئولوژی کنجکاوی به خرج می دهد و انتظاراتش از زندگی بیشتر می شود.

نوجوان معمولا بدنبال استقلال فکری است و سعی می‌کند خود را با معیارهای جدید و دلخواهش هماهنگ سازد و به همین خاطر با اولیاء مدرسه و والدین خودش، اختلاف عقیده پیدا می‌کند.

معمولا والدین خواستار ارزش های سنتی هستند ولی نوجوانان پذیرای این ارزش ها نیستد و معیارهای جدید فرهنگی را بیشتر می پسندند.

جوانان استقلال فکری و استقلال در تصمیم گیری را حق مسلم خود می دانند، در حالی که والدین فرزندان و نوجوانان خود را به عنوان کودکانی فرض می کنند که قدرت تصمیم گیری درست را ندارند.

با عمیق شدن این اختلافات رابطه عاطفی نیز تحت تاثیر قرار می گیرد و نوجوان احساس خلا وتهی بودن می‌کند و فضای منزل و مدرسه را برای خود غیر قابل تحمل می داند و چون در این دوره قدرت خطرپذیری فرد فوق العاده بالاست، ممکن است برای اثبات حقانیت خود، دست به کارهای مخاطره آمیز بزند و محیط خانواده را ترک کند.

اهمیت ضرورت پژوهشی انسان به عنوان موجودی منحصر به فرد و اشرف مخلوقات، مسائل و مشکلات پیچیده ای دارد که تحلیل و حل و فصل آنها نیاز به تعمق و دید همه جانبه دارد.

هر فرد ظرفیت روانی خاصی دارد که غفلت از آن جامعه بشری را با تهدید و خطر روبرو می سازد.

امروزه بسیاری کودکان و نوجوانان بدون آینده مشخص و امیدوار کننده همراه با احساس اضطراب، بی هویتی، سرگردانی در معرض خطر هستند.

بر طبق آمار 55% از بزه‌کارانی که در کانون های اصلاح و تربیت نگهداری می شوند نوجوانانی هستند که به نحوی فرار از مدرسه و یا فرار از خانه داشته اند.

به ویژه در چند سال اخیر آمار فراریان از خانواده رو به فزونی است و متاسفانه تعداد زیادی از این آمار را دختران تشکیل می‌دهند که از نظر جسمی و روانی نسبت به پسران آسیب پذیرتر هستند.

برای مطالعه و بررسی علمی رفتارهای انسانی، بخصوص در زمینه کجروی، هم از لحاظ ذهنی به صورت شناخت مفاهیم خاص، و هم به کمک ابزار و وسایل تحقیق عینی برای گسترش پژوهش های علمی در این زمینه نیازمندیم (فرجاد، 1375).

در هر جامعه برای شناخت چگونگی ماهیت کجروی، ابتدا باید اطلاعاتی در مورد آن جامعه و هنجارهای فرهنگیش، یعنی آنچه که به وسیله خود مردم خلق شده و از آن پیروی می کنند داشته باشیم (همان منبع).

در فرهنگ جامعه ایرانی، نوجوانانی که خود مدار هستند و کمتر حاضر به اطاعت و تسلیم در برابر اولیا هستند، خاطی به شمار می روند و همین مسئله باعث تضاد و تعارض بین نوجوان و خانواده می گردد.

فرزند این خانواده ها، اکثراً به علت فقدان آگاهی لازم، ناپختگی و عدم بلوغ اجتماعی و فکری چاره مشکلش را در فرار می بینند.

بدیهی است پس از اقدام به فرار، خطرات زیادی این فرزندان را که به راستی سرمایه های عظیم این مملکت هستند تهدید می‌کند.

از یک طرف سلامتی جسمی، روانی و امنیت فرد در معرض خطر قرار می گیرد و از طرف دیگر سلامتی جامعه تحت تاثیر قرار می گیرد.

فرار دختران در مقایسه با فرار پسران به دلیل مسائل فرهنگی جامعه و نیز آسیب های جدی که دختران در معرض آن هستند و خصوصیات فردی و جنسی این گروه، مشکلات بیشتری را برای آنها و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند.

به طوری که بازگشت مجدد آنها پس از خروج از خانه حتی برای چند روز قابل پذیرش نیست.

این افراد معمولا برای رفع نیازهای اولیه خود مثل گرسنگی و داشتن سرپناه مجبورند به سرقت وهمکاری با باندهای قاچاق و … می شود و معمولا پس از دستگیری، مدتی را در زندان یا کانون های اصلاح تربیت به سر می برند.

در این مراکز نوجوانان راه های بیشتری برای اقدام به بزهکاری یاد می گیرند و متاسفانه بدون هیچگونه اصلاحی و بدون هیچتگونه توضیحی به علت و ریشه اصلی فرار، به جامعه و خانواه باز گردانده می‌شود و از آنجا که مُهر فرزند بد و دانش آموز بد به پیشانی آنها خورده است ایندفعه بیش از پیش تحت فشار روانی قرار می گیرند و معمولا مجدداً اقدام به فرار می کنند و مرتکب جرائمی مثل سرقت، فحشا و یا فروش مواد مخدر می گردند.

تحقیق حاضر در صدد است با جمع آوری اطلاعات، پیرامون علل بروز مشکل فرار دختران از خانه راهگشای اقدامات موثر در زمینه پیشگیری و درمان مشکل مذکور باشد تحقیق حاضر در صدد است با جمع آوری اطلاعات، پیرامون علل بروز مشکل فرار دختران از خانه راهگشای اقدامات موثر در زمینه پیشگیری و درمان مشکل مذکور باشد.

اهداف تحقیق: اهداف اصلی این تحقیق عبارت است از: نشان دادن درستی این مطلب است که نامساعد بودن و جو عاطفی خانواده، وجود ارتباط بین دختر و پسر و فشار روانی ناشی از محدودیت های ایجاد شده از جانب مدرسه احتمال فرار دختران از خانه را افزایش می دهد.

متغیر های تحقیق: متغیر مستقل: در این تحقیق متغیر مستقل عبارت است از 1- نامساعد بودن جو عاطفی خانواده 2- ارتباط بین دختر و پسر 3- فشار روانی و عاطفی از جانب مدرسه و مشکلات تحصیلی 4- فقر اقتصادی 5- فقر فرهنگی متغیر وابسته: در این تحقیق متغیر وابسته عبارت است از «فرار دختران از خانه» متغیر تعدیل کننده: در این تحقیق متغیر تعدیل کننده جنسیت و سن می باشد که به همین منظور جهت کنترل این متغیرها از دختران سنین 15 تا 18 سال استفاده شده است.

فرضیه های پژوهش نامساعد بودن جو عاطفی خانواده، احتمال فرار دختران را از خانه افزایش می دهد.

ارتباط بین دختر و پسر، احتمال فرار دختران را از خانه افزایش می دهد.

فقر اقتصادی، احتمال فرار دختران را از خانه را افزایش می دهد.

فقر فرهنگی، خانواده (جمعیت زیاد، بیسوادی والدین، مهاجرت) احتمال فرار دختران را از خانه افزایش می دهد.

احساس فشار روانی از جانب مدرسه و مشکلات تحصیلی، سبب فرار دختران از خانه می شود.

تعاریف عملیاتی متغیرها: - خانواده: واحد اساسی جامعه است که شامل دو نسل است که با ازدواج، خون و فرزندخواندگی با هم عهده دار مسئولیت، رشد، ثبات و حفظ خود هستند می باشد (ثنایی، 1375).

- نامساعد بودن جو عاطفی خانواده: عبارت است از حالتی است که خانواده را دچار مشکل می‌کند از جمله ناتوانی در کارکرد های خانوادگی، عدم ارضاء نیازهای اعضاء خانواده، روشن نبودن نقش‌ها و انتظارات و روابط نابسامان در بین اعضاء خانواده.

- ارتباط بین دختر و پسر: برقراری روابط پنهانی بین دو جنس مخالف پیش از ازدواج.

- فقر اقتصادی: عبارت است از ناتوانی برآورده شدن نیاز های مالی فرد - فقر فرهنگی: عبارت است از تفاوت هنجارهای خانواده با هنجارهای موجود در جامعه و از جمله مهارجت و اسکان در محله های فقیر نشین، پایین بودن سطح تحصیلات والدین و کثرت فرزندان در خانواده ها (خانواده هایی با بیش از 3 فرزند) - فشار روانی: احساس تنش و ناراحتی که در اثر یک رخداد برای فرد پیش می آید و موجب ایجاد اختلال در کارکردهای بدنی و روانی فرد می شود.

مشکلات تحصیلی: هرگونه مسئله ای که از روند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان جلوگیری می‌کند مثل برخورد منفی معلمین، مقررات محدود کننده مدرسه فرار دختران از خانه: خروج از خانه توسط دختران 18-15 ساله، بدون اجازه والدین و به قصد عدم مراجعت به منزل.

فشار روانی ناشی از محدودیت های ایجاد شده از جانب مدرسه: شامل ضوابط و قوانین محدود کننده ای است که در مدرسه وجود دارد مثل محدودیت در تاخیر ورود به مدرسه و غیبت، محدودیت در پوشش و اونیفورم مدرسه، محدودیت در آرایش، ضعف درسی و ….

مقدمه: ابتدا ویژگی های فردی خانوادگی (وضعیت اقتصادی-فرهنگی و جو عاطفی) و تحصیلی دختران فراری را بوسیله آمار توصیفی به شکل جداول و نمودارها آماره های توصیفی فروانی و درصد ارائه نموده و تصویری از وضعیت جمعیت شناختی آنان ارائه می گردد.

در این قسمت به توصیف عوامل موثر در فرار از منزل این دسته از دختران نیز پرداخته خواهد شد.

پس از آن فرضیه های پژوهش مطرح شده و یافته های تحلیلی در خصوص رد یا تاثیر این فرضیه ها بر اساس نتایج آزمون خی دو دو متغیره بررسی خواهد شد.

از آنجایی که مقیاس اندازه گیری متغیرهای مستقل در این پژوهش اسمی میباشد.

مناسب ترین آزمون استنباطی برای بررسی فرضیه ها تحلیل خی دو دو متغیره می باشد.

1)ویژگیهای توصیفی دختران فراری جدول شماره 1: توزیع فراوانی پایه تحصیلی و سطح تحصیلی دختران فراری گروه نمونه را ارائه می دهد.

پایه تحصیلی طبق محتوای جدول, 15 درصد از دختران دارای تحصیلات ابتدایی 3/23 درصد تحصیلات اول راهنمایی 3/13 درصد دوم راهنمایی 8 درصد دوم راهنمایی 3/3 درصد اول دبیرستان 7/21 درصد دوم دبیرستان و 3/3 درصد سوم دبیرستان و 3/3 درصد سوم دبیرستان و 3/3 درصد پیش دانشگاهی و 7/6 درصد دیپلم هستند.

9/51 درصد از دختر تحصیلات راهنمایی و ابتدایی 6/31 درصد متوسطه و 7/6 درصد دیپلم هستند.

اکثر دختران تحصیلات را در دوره ی راهنمایی رها کرده اند.

جدول شماره 2: توزیع فراوانی رشته تحصیلی دختران فراری گروه نمونه را ارائه می دهد.

رشته تحصیلی بر اساس نتیجه جدول.

7/6 درصد از دختران رشته ریاضی 7/11 درصد تجربی 3/13 درصد علوم انسانی و 7/11 درصد فنی و حرفه ای می باشند.

مابقی دختران یعنی 7/56 از آنها (7/21 درصد رشته عمومی و 25 درصد بی پاسخ) هنوز وارد دوره ی متوسطه نشده اند که رشته ی تحصیلی خود را انتخاب نمایند.

جدول شماره 3: وضعیت شغل پدر دختران فراری گروه نمونه را نشان می دهد.

شغل پدر طبق محتوای جدول, 25 درصد از پدران بیکار 30 درصد دارای شغل دولتی 3/38 درصد دارای شغل آزاد و 7/6 درصد نیز به این مولفه پاسخی نداده اند.

بنابر این در صد بیشتری از پدران دارای شغل آزاد و پس از آن دارای شغل دولتی هستند درصد پدران بیکار نیز قابل توجه می باشد.

جدول شمار 4: توزیع فراوانی سطح تحصیلات پدر دختران فراری را ارائه می دهد.

تحصیلات پدر طبق محتوای جدول.

شماره 4 7/16 درصد از پدر دختران بیسواد 3/18 درصد ابتدایی 7/21 از تحصیلات سیکل 3/23 دیپلم و 10 درصد نیز لیسانس و نهایتا 10 درصد از دختران نیز به این نمونه پاسخ نداده اند.

بنابراین 7/56 درصد از پدران دارای تحصیلات زیر دیپلم و کم سواد هستند و 3/23 درصد از آنها تحصیلات متوسطه دارند.

جدول شماره 5: وضعیت زنده یا فوت پدر دختران فراری گروه نمونه را ارائه می دهد.

فو ت پدر بر اساس محتوای جدول, 7/96 درصد از پدران زنده بوده و فقط 3/3 درصد از دختران گروه نمونه پدر خود را از دست داده اند.

جدول شماره 6: وضعیت معتاد بودن یا نبودن پدر دختران فراری گروه نمونه را نشان می دهد.

اعتیاد پدر طبق جدول شماره 6, 3/38 درصد از پدران طبق اظهار اعضای گروه نمونه معتاد و 3/48 درصد از آنها نیز اعتیاد ندارند و 3/13 درصد از آنها نیز به این مولفه پاسخ نداده اند.

پس درصد زیادی از پدر دختران معتاد هستند.

جدول شماره 7: وضعیت نوع مواد مصرفی و اعتیاد پدر دختران فراری گروه نمونه را نشان می دهد.

نوع اعتیاد پدر بر اساس محتوای جدول, 10 درصد از پدران به سیگار.

5 درصد به هروئین 3/28 درصد به تریاک و 5 درصد به سایر مواد روان گردان معتاد هستند.

بنابراین از 3/38 درصد افراد معتاد به مواد مخدر درصد زیادی به تریاک و مابقی به هروئین و سایر مواد معتاد هستند.

جدول شماره 8: توزیع فراوانی میزان درآمد پدر دختران فراری را ارائه می دهد.

درآمد پدر طبق محتوی جدول, 3/8 درصد از پدران دارای درآمد زیر 50 هزار تومان 3/18 درصد بین 51 تا 100 هزارتومان 35 درصد بین 101 تا 150 تومان و 3/23 درصد بالای 150 هزار تومان درآمد دارند.

بنابراین درصد زیادی از پدران بین 51 تا 150 هزار تومان درآمد دارند.

جدول شماره 9 : سطح تحصیلات مادر دختران فراری را نشان می دهد.

تحصیلات مادر طبق محتوای جدول, 30 درصد از مادران بیسواد 7/16 درصد سواد ابتدایی 7/16 درصد سواد سیکل و 7/26درصداز آنها دیپلم و 5 درصد لیسانس هستند.

بنابراین مشاهده می گردد که اکثر مادران دارای تحصیلات پایین هستند.

جدول شماره 10 : توزیع فراوانی شغل مادر اعضای گروه نمونه را نشان می دهد.

شغل مادر طبق محتوای جدول فوق, 4/68 درصد از مادران خانه دار 7/16 درصد مشاغل (7/6 درصد شغل دولتی و 10 درصد شغل آزاد) و درصد نیز به این مولفه پاسخی نداده اند.

بنابراین اکثر مادران خانه دار هستند.

جدول شماره 11: وضعیت اعتیاد مادر دختران فراری را نشان می دهد.

اعتیاد مادر طبق محتوای جدول, 10 درصد از مادران معتاد هستند.

و مابقی اظهار کرده اند به موادی اعتیاد ندارند.

جدول شماره 12: وضعیت نوع اعتیاد و مادر به انواع مواد مخدر را ارائه می دهد.

نوع اعتیاد مادر بر اساس جدول فوق, 85 درصد از مادران به هیچ موادی اعتیاد ندارند 7/6 درصد به سیگار 3/3 درصد به هروئین 7/1 درصد به تریاک و 3/3 درصد به سایر مواد مخدر اعتیاد دارند.

بنابراین مشاهده می شود که در بین 10 درصد مادران معتاد, اعتیاد به هروئین و سایر مواد مخدر بیشتر است.

جدول شماره 13 : توزیع فراوانی میزان درآمد مادران دختران فراری گروه نمونه را ارائه می دهد.

درآمد مادر مشاهده می گردد که 75 در صد از مادران خانه دار بوده درآمدی ندارند, اما 7/6 درصد از مادران زیر 50 هزار تومان 7/6 درصد بین 51 تا 100 هزار تومان 3/8 درصد نیز بین 101 تا 150 هزار تومان و 3/3 درصد نیز بالای 150 هزار تومان درآمد دارند.

بنابراین از 25درصد دارای درآمد, 4/13 درصد درآمد زیر 100 هزارتومان و 6/11 درصد بالای 100 هزار تومان درآمد دارند.

جدول شماره 14: توزیع فراوانی زنده یا فوت مادران اعضای گروه نمونه دختران فراری را ارائه می دهد.

فوت مادر مطابق جدول, 7/91 درصد از دختران فراری اظهار کرده اند که مادر آنها زنده است و 3/8 درصد آنها مادر خود را از دست داده اند.

جدول شماره 15: وضعیت حجم خانواده (تعداد خواهر و برادر)دختران فراری را نشان می دهد.

حجم بر اساس نتیجه جدول, 7/41 درصد از دختران فراری دارای 1 تا 2 برادر یا خواهر 3/38 درصد دارای 3 تا 5 برادر و خواهر و 20 درصد نیز بالای 6 نفر خواهر و برادر دارند.

مشاهده می گردد که حجم خانواده دختران فراری در 3/58 درصد از موارد بیش از حد طبیعی است.

جدول شماره 16: وضعیت کسانی که تامین کننده هزینه زندگی دختران فراری هستند را مشخص می کند.

تامین هزینه مشاهده می گردد که 65 درصد از دختران اظهار کرده اند که هزینه زندگی آنها بوسیله پدر 10 درصد مادر , 3/3 درصد دائی, 7/1 درصد عمو و 3/3 درصد توسط سایر بستگان پرداخت می شود.

بنابراین 35 درصد از هزینه زندگی دختر بوسیله فردی غیر از پدر تامین می شود.

جدول شماره 17: وضعیت فعلی زندگی دختران فراری نزد اعضای خانواده و سایرین را نشان می دهد.

توزیع درصدی زندگی دختران فراری با خانواده طبق این جدول, 7/61 درصد از دختران فراری پیش پدر و مادر و 7/1 درصد نیز نزد عمو و 3/8 درصد نیز در نزد کسان دیگری زندگی می کنند.

جدول شماره 18: توزیع درصدی زندگی کردن افراد دیگر با خانواده دختران فراری را ارائه می دهد.

توزیع درصدی زندگی با افراد دیگر بر اساس محتوای جدول, 3/3 درصد پدر بزرگ , 3/8 درصد از مادر بزرگ, 7/1 درصد از موارد دائی , 7/1 در صد از موارد عمو و در 10 درصد موارد نامادری با دختران فراری با هم زندگی می کنند.

بنابراین مشاهده می شود که 10 درصد دختران با نامادری خود زندگی می کنند.

جدول شماره 19: توزیع درصدی اظهار نظر دختران فراری در خصوص وضعیت عاطفی خانواده را ارائه دهد.

توزیع درصدی وضعیت عاطفی خانواده برای اساس محتوای جدول, 7/16 درصد از دختران فراری وضعیت عاطفی را کاملاً رضایت بخش و 3/23 آنرا رضایت بخش توصیف کرده اند و مابقی آنان 3/23 درصد وضعیت عاطفی را ناسازگارانه, 7/26 درصد مشاجره, 7/11 درصد متارکه و 7/6 درصد طلاق و ازدواج مجدد توصیف کرده اند.

بنابراین مشاهده می شود که درصد رضایت بسیار پایین بوده و اکثریت دختران فراری از وضعیت عاطفی خانواده (6/76%) ناراضی هستند و وضعیت عاطفی خانواده را نامناسب گزارش کرده اند.

جدول شماره 20: وضعیت تنبیه شدن دختران فراری در خانواده را ارائه می دهد.

تنبه طبق محتوای جدول 60 درصد از دختران فراری اظهار کرده اند که در خانواده تنبیه می شده اند.

این درصد قابل توجه می باشد.

و نشان می دهد که وضعیت خانواده ی دختران فراری نامناسب بوده است.

جدول شماره 21 : توزیع درصدی نوع و شدت تنبیه دختران فراری را ارائه می دهد.

توزیع درصدی نوع و شدت تنبه بر اساس جدول فوق, 45 درصد از دختران فراری اعلام کرده اند که هیچ گاه تنبیه لفظی نشده اند, 5 درصد بندرت, 7/11 درصد بیشتر اوقات و 3/38 درصد همیشه تنبیه لفظی شده اند.

7/56 درصد از آنان اظهار کرده اند که تنبیه بدنی نشده اند, 10 درصد بندرت, 7/16 درصد بیشتر اوقات و 7/16 درصد برای همیشه تنبیه بدنی می شده اند.

75 درصد از دختران فراری اظهار کرده اند که هیچگاه تنبیه بدنی یا لفظی نشده اند.

7/16 درصد هر دو نوع تنبیه را برای همیشه و 3/8 درصد بیشتر اوقات تجربه کرده اند.

بنابراین مشاهده می شود که 50 درصد از دختران فراری تنبیه لفظی را بیشتر اوقات, 4/33 درصد تنبیه بدنی را بیشتر اوقات و 25 درصد نیز هر دو را تجربه کرده اند.

جدول شماره 22 : توزیع درصدی وضعیت تحصیلی دختران فراری را نمایش می دهد.

وضعیت تحصیلی بر اساس محتوای جدول, (25=2/3+7/21) درصد از آنها از نظر درسی ضعیف 3/33 درصد متوسط و (7/36=15+7/21) 7/36 درصد خوب بوده اند توزیع پیشرفت تحصیلی در بین دختران فراری طبیعی به نظر می رسد.

جدول شماره 23: وضعیت ترک مدرسه بدون اجازه اولیای مدرسه را نشان می دهد.

ترک مدرسه طبق محتوای جدول, 7/41 درصد از دختران فراری اظهار کرده اند که هیچ گاه مدرسه راه بدون اجازه ترک نکرده اند.

3/8 درصد از آنها برای چند ساعت, 3/13 درصد برای یک روز , 7/11 درصد برای سه روز و 15 درصد برای سه روز مدرسه را بدون اجازه ترک کرده اند.

بنابراین مشاهده می شود که بیش از نیمی از دختران فراری برای یکبار مدرسه را بدون اجازه ترک کرده و سابقه ترک مدرسه را بدون اجازه را داشته اند.

روش تحقیق با توجه به موضوع پژوهشی یعنی «علل فرار دختران از خانه» و نیز با توجه به مفروضات ه شرح و بررسی روش تحقیق، جامعه آماری، روش نمونه گیری، ابزار اندازه گیری (پرسشنامه محقق ساخته)، پایایی و اعتبار پرسشنامه و نحوه اجرای آزمون ها و روش تجزیه و تحلیل آماری پرداخته می شود.

طرح تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف یک تحقیق کاربردی است و از نظر کنترل متغیرها یک پژوهش علمی- مقایسه ای است که علل احتمال فرار دختران ازخانه را مورد مطالعه قرار می دهد.

طرح تحقیق پژوهش حاضر، طرح مقایسه‌ی گروه های ایستا می باشد.

نمودار طرح به شکل زیر است: جامعه‌ی آماری: جامعه‌ی آماری مورد مطالعه این تحقیق، دختران 15 تا 18 سال شهرستان کرج می باشند که از بین این جمعیت به طور تصادفی 60 نفر دختران عادی که اقدام به فرار از خانه نداشته اند، به عنوان گروه کنترل و 60 نفر از دختران که اقدام به فرار داشته اند به عنوان گروه با مطالعه در نظر گرفته شد.

روش آماری: در این پژوهش از آمار توصیفی به شکل جداول فراوانی و درصد و نمودارها و نیز آمار استنباطی استفاده شده است.

از آنجا که مقیاس اندازه گیری متغیرهای مستقل در این پژوهش اسمی می باشد لذا برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون خی دو دو متغیره استفاده شده است.

ابزار تحقیق: جهت اطلاع یابی و سنجش متغیرها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است.

پرسشنامه مذکور دارای 24 سوال می باشد که از 8 بخش تشکیل شده است.

بخش 1- عبارت است از مشخصات شخصی فرد.

بخش 2 مشخصات پدر، بخش 3 مشخصات مادر، بخش 4 سوالاتی در زمینه وضعیت خانواده از نظر اقتصادی و تعداد افراد و وضعیت فرهنگی می باشد.

بخش 5 وضعیت عاطفی خانواده و بخش 6 وضعیت تحصیلی فرد و چگونگی ارتباط وی با مدرسه و سپس سوالاتی درباره چگونگی اقدام به فرار و در خاتمه ارتباط فرد با جنس مخالف سنجیده شده است.

لازم به ذکر است که به آزمودنیهای گروه کنترل به واسطه رعایت اصول اخلاقی سوالات مربوط به (اقدام به فرار) داده نشده است.

اعتبار و روایی پرسشنامه: منظور از روایی این است که سوالهای پرسشنامه بتواند واقعاً خصیصه مورد نظر را اندازه بگیرد و به عبارتی در روایی به دنبال آن هستیم که آیا ابزار آنچه را که مورد نظر است می سنجد یا نه (هومن 1377) در این رابطه از نظرات اساتید در زمینه تدوین پرسشنامه استفاده گردید و نظرات اصلاحی آنان در تدوین آن دخالت داده شد.

برای اعتبار یابی پرسشنامه نیز نمونه ای به حجم 15 نفر از دخترانیکه اقدام به فرار داشته اند به طور تصادفی انتخاب گردید و آزمون بر روی آنها اجرا شد.

پس از پایان تحقیقات نهایی، مجدداً پاسخ ها مورد آزمون قرار گرفتند.

برای سنجش همسانی درونی از ضریب آلفا- کرونباخ استفاده گردید.

مقدار ضریب به دست آمده 72% نشان دهنده آن است که پرسشنامه از همسانی درونی بالا و قابل قبولی برخوردار است.

پس از گردآوری و کنترل پرسشنامه، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

چگونگی اجرای آزمون: برای اجرای آزمون در گروه عادی ابتدا به طور تصادفی در یکی از دبیرستان های مناطق چهارگانه کرج تعداد 60 پرسشنامه بین دانش آموزان توزیع شد و پس از اینکه هدف از این کار برای دانش آموزان توضیح داده شد، از آنها جهت پاسخ به پرسشنامه ها طلب همکاری گردید.

سپس پرسشنامه های پاسخ داده شده گردآوری شد.

اجرای آزمون در گروه مطالعه و دخترانی که اقدام به فرار داشتند، به سختی انجام گردید.

زیرا نمونه ها به راحتی در دسترس نبود و برای پیدا کردن تعداد معدودی از این دختران چندین بار مراجعه می شد و معمولاً این نوجوانان در مراکز بحران پیدا می شدند که به طور ثابت در آنجا نگهداری نمی شدند، بلکه به طور موقت و در زمان بسیار کوتاه در آنجا اسکان داده می شدند.

بنابراین برای اجراء آزمون به مراکز بحران در نیروی انتظامی، بهزیستی، زندانها و نیز خانه‌ی ریحانه و غیره مراجعه شد.

جلب اعتماد این دختران برای همکاری نیز بسیار مشکل بود و معمولا دختران مشکل داری بودند که تمایل به همکاری برای پر کردن پرسشنامه نداشتند و مدت زمانی برای جلب اعتماد آنها طول می کشید.

تبیین آماری یافته ها: فرضیه 1: نامساعد بودن جو عاطفی خانواده احتمال فرار نوجوان از خانه را افزایش می‌دهد.

براساس یافته های آماری، خی دو مشاهده شده با سطح 9/99 درصد معنادار بوده است.

یعنی بین وضعیت عاطفی خانواده و عضویت در گروه دختران فراری و عادی ارتباط معنادار وجود دارد و نتیجه می شود که جو عاطفی نامناسب در خانواده احتمال فرار را افزایش می‌دهد.

یافته پژوهش حاضر نشانگر تایید فرضیه فوق می باشد.

پژوهش های نزدیک به موضوع نتایج فوق را مورد تایید قرار می دهند.

دکتر کاپادیا در یک تحقیق همه جانبه روی سیصد نفر نوجوان فراری از خانه که در کانون اصلاح و تربیت شهر بمبئی نگهداری می شوند به نتایج زیر دست یافت.

4/71 درصد پسران و 8/57 درصد دختران نوجوان فراری از خانه به دلیل بدرفتاری والدین یا سوء رفتار ناپدری و یا نامادری، از خانه فرار کردند.

محمد سعیدی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان (بررسی فرار جوانان از خانه) به مقایسه‌ی پاسخ های 60 نفر نوجوان فراری و عادی پرداخته است، یافته های پژوهش وی بدین شرح می باشد: نابسامانی خانواده، سردی روابط عاطفی والدین، متارکه و طلاق، وجود ناپدری و نامادری، فقر فرهنگی، بیسوادی و اعتیاد از مهمترین عوامل برانگیزاننده‌ی تمایل به فرار در نوجوانان بوده است (سعیدی 1372).

بدین ترتیب نتایج بررسی فرضیه 1 پژوهش با یافته های پژوهشی دیگر در این زمینه کاملا مطابقت دارد.

فرضیه 2: ارتباط بین دختر و پسر، احتمال فرار دختران را از خانه افزایش می دهد.

براساس یافته های آماری، مقدار خی دو مشاهده شده در سطح 9/99 درصد اطمینان ارتباط معنادار بوده است و نشان می دهد که بین ارتباط با جنس مخالف و عضویت در گروه دختران عادی و فراری از نظر آماری رابطه معنادار وجود دارد.

یعنی میزان ارتباط با جنس مخالف در گروه فراری بسیار بیشتر از گروه عادی می باشد و به نظر می رسد که بین اقدام به فرار دختران از خانه و ارتباط با نامحرم رابطه وجود دارد.

تفاوت پژوهش حاضر با تحقیقات قبلی در ارتباط با فرضیه شماره 2 این است که تحقیقات خارجی به علت فرهنگ خاص خود و پذیرش فرهنگ ارتباط پسران و دختران به این مورد، به عنوان مشکل نپرداخته اند و تحقیقات داخلی نیز تاکنون اشاره ای به این مطلب نداشته است.

با این وجود پژوهش های نزدیک به موضوع نتایج فوق را مورد تایید قرار می دهند.

لالور (1999) در اتیوپی روی تعدادی از نوجوانان دختر و پسر خیابانی تحقیقاتی انجام داد و نتیجه گرفت که برای پسران حملات فیزیکی و برای دختران آزارهای جنسی وجود داشت.

44% از دختران «ریپ» داشتند و بیش از 26% آنها مورد حمله و آزار جنسی بودند.کاوس، پارادایش- گینرلرجا (2000) روی 346 نفر نوجوان بی خانمان مطالعه ای انجام دادند و نتیجه گرفتند که این نوجوانان شرایط بسیار سخت را گذرانیده بودند و عمدتاً اختلالات روانی داشته اند.

در تاریخچه زندگی آنان سوء رفتار فیزیکی در کودکی، حملات فیزیکی در خیابان و اختلالات جنسی در کودکی، آزار و اذیت های جنسی در خیابان ها و اختلالات و درگیری های روانی وجود داشت.

به عقیده (اکرسون) بین فرار از مدرسه یا خانه و دزدی و شرکت در دزدی های دسته جمعی، کشیدن سیگار، قمار کردن و استعمال مواد مخدر در پسران رابطه مستقیمی وجود دارد و اغلب همزمان رخ می دهد.

در مورد دختران ماندن در خیابان ها به مدت طولانی، تمایل به جنس مخالف، کشیدن سیگار و استعمال مواد مخدر با فرار از مدرسه ارتباط دارد (میلانی فر 1374) فرضیه 3: فقر اقتصادی گرایش به فرار دختران را افزایش می دهد.

با توجه به اینکه براساس یافته‌ی آماری بین وضعیت اشتغال پدر و دختران ارتباط معنادار وجود دارد ولی بین میزان درآمد پدر با عضویت دختران آنها در گروه عادی و فراری ارتباط معناداری وجود ندارد.

بنابراین احتمال می رود منابع درآمد اینگونه خانواده ها از راه های غیر قانونی باشد.

مقدار خی دو مشاهده شده حاصل از یافته های پژوهش (84/6= X2 ) در سطج 5% تفاوت معنادار را نشان نمی دهد.

با وجود تفاوت در توزیع مشاغل پدر بین گروه عادی و فراری و بیشتر بودن تعداد بیکاران در گروه فراری اما بین میزان درآمد والدین به عنوان مهمترین شاخص اقتصادی، تفاوت معنادار مشاهده نشد.

بنابراین فرضیه سوم تحقیق رد شده است.

ممکن است رد فرضیه به علت کسب درامدهای کاذب و جانبی در خانواده دختران فراری باشد.

زیرا نتیجه این پژوهش با پژوهش های نزدیک به موضوع در این زمینه هم خوانی ندارد.

فولادی (1376) بیان می دارد که با بررسی دقیق تحقیقات مرتبط با موضوع فرار دختران از خانه می توان عنوان کرد که فرار دختران از منزل با عوامل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و روان شناختی مرتبط است.

وضعیت اقتصادی ضعیف، فقر فرهنگی، روابط نامناسب بین والدین و اختلالات رفتاری شدید پدر یا مادر به عنوان رایج ترین علل بروز فرار دختران از منزل شناخته می شود.

در بررسی که بر روی نوجوانان فراری فیلیپین صورت گرفته است، دلیل عمده بروز این پدیده را رشد ناجور و برابری های اجتماعی که بر فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تاثیر می گذارد، عنوان کرده است (سیلوا 1996).

لیروکس (1996) دلایل انتخاب زندگی خیابانی را برای کودکان، نداشتن خانواده مناسب، گرسنگی، کمبود غذا، خشونت های خانوادگی، کسب پول زیاد و سریع و شرایط بد خانوادگی، عنوان می کند.

کانگر و دیگران در سال 1993 تحقیق تحت عنوان ارتباط فشارهای اقتصادی خانواده و سازگاری دختران نوجوان بر روی 220 دختر کلاس هفتم در ناحیه (میدوست) انجام دادند.

نتایج نشان داد که فشار اقتصادی خانواده سازگاری مناسب دختران نوجوان را دچار اختلال می کند.