- مقدمه
در قرن حاضر که از دیدگاه تکنولوژی تقسیم بندی نامتفاوتی در دنیا بوجود آمده است، ناچاراً این عدم تقارن موجب تغییراتی بنیادی در دیدگاه طرفین متخاصم در جنگها شده است. اگر ایالات متحده امروز از هواپیماهای نامرئی چند میلیارد دلاری با تکنولوژی بسیار بالا بهره می برد، مطمئنا این تکنولوژی بالا حاصل کارهای تحقیقاتی و مطالعاتی بسیار زمان بر و هزینه بری بوده است که شاید برای هیچ کشور دیگری به صرفه نباشد که شروع به مطالعات در زمینه ساخت هواپیماهایی با این تکنولوژی نماید.
با این طرز تفکر بود که کشورهای بلوک شرق که در معرض این تمهیدات از سوی ایالات متحده بودند به جای مسابقه با آمریکا در جهت پیشبرد تکنولوژی، که نتیجه آن از قبل مشخص بود، به سوی سیستم های پدافندی خاصی روی آوردند که بتواند با این سیستمهای مدرن آمریکا مقابله نماید.
اگر نظر مختصری به سیستم های راداری و پدافندی دنیا بیندازیم مشخص تر خواهد شد که ایالات متحده بیشتر دارای سیستم های فعال و مدرن می باشد در حالی که کشورهای بلوک شرق از سیستم های غیر فعال و فرکانس پایین بهره می برند. اگر آمریکا از هواپیماهای B-2 ، F-112 بهره می برد امروزه در جنگ عراق شاهد استفاه از سیستمهای غیر فعال هستیم که قابلیت ردگیری این هواپیماها را داراست. نه تنها عراق بلکه سایر کشورهایی که به نوعی در معرض تهدیدات ناشی از سیستم های مدرن آمریکا هستند مثل روسیه و چین مجهز به اینگونه سیستم های غیرفعال می باشند.
در بررسی وضعیت عراق و تهدیدات آن، می توان چنین گفت که تهدیدات اساسی این کشور؛ عبارتند از :
1-هواپیماهای رادار گریز B-2 و F-117A که بدلیل داشتن سطح مقطع پایین در باندهای مایکروویو قابل آشکارسازی نمی باشند.
2-هواپیمای آواکس ( AWACS ) که کار شناسائی و تشخیص، شنود و جمع آوری اطلاعات مهم نظامی و غیر نظامی را بر عهده دارند.
3-جنگنده، بمب افکن هایی که حامل موشکهای ضد تشعشع (ARM ) می باشند و وظیفه آنها نابودی سایت های راداری و پدافند هوایی است.
4-موشکهای کروز ارتفاع پست که با سطح مقطع راداری پایین، قابلیت راداری گریزی بالایی دارند.
رادارهای غیر فعال (Passive Radar ) که بدون آنکه هدف احساس نماید، قادر به شناسایی و تشخیص هدف می باشند. از جمله رادارهای غیر فعال که قادر به شناسایی تشعشعات راداری هدف مهاجم می باشد می توان به سیستم راداری Kolchuga ساخت کشور اکراین و سیستم راداری Tamara ساخت کشور چک اشاره کرد. این نوع سیستم های راداری غیرفعال مونواستاتیک می باشند.
یکی از سلاح هایی که بصورت گسترده در همه جنگ ها و عملیات های آمریکا و انگلیس علیه عراق مورد استفاده قرار گرفته است موشک کروز می باشد. موشکهای کروز یا بالدار به دلیل ویژگیهای خاص و منحصر به فردی که دارند به عنوان یک سلاح کارآ و مؤثر در جنگهای مدرن مورد استفاده قرار می گیرند. این موشک با هدایت بسیار دقیق توسط هواپیماهای F-117 و B-52 ، زیردریایی ها، ناوهای جنگی و سکوهای پرتاب زمینی جهت انهدام اهداف استراتژیک دشمن(زمینی، دریایی و ... ) مورد استفاده قرار می گیرد.
این موشک در مراحل مختلف پروازی از هدایتهای گوناگونی بهره می برد و با تصحیح مسیر پروازی با دقت بسیار بالا اهداف را منهدم می نماید. در جنگهای امروزی، روشهای مقابله و انهدام موشکهای کروز بسیار حائز اهمیت می باشد.
2- سیستمهای استراتژیک آفندی نیروهای مهاجم
2-1-هواپیمای بمب افکن B-2
این بمب افکن در شرایط پدافندی نامناسب قادر به انجام مأموریت می باشد و این به دلیل استیلت بودن هواپیما می باشد. این هواپیما یک بمب افکن سنگین است که خواص پنهان کاری آن شامل کاهش دید الکترومغناطیسی، کاهش انتشار امواج مادون قرمز، بهینه سازی اکوستیکی و سطح مقطع راداری می باشد. هواپیمای B-2 قادر است حجم زیادی از سلاح ها را در مسافت بسیار طولانی حمل نماید و در طول مسیر از دید سنسورهای دشمن مخفی بماند.