دانلود مقاله تقسیم بندی یک سیستم قدرت الکتریکی

بخش های اساسی هر سیستم قدرت الکتریکی : هر سیستم قدرت الکتریکی از سه بخش اساسی به شرح زیر تکمیل می شود.

مراکز تولید نیروگاه ها: این مراکز انرژی الکتریکی را تولید کرده و از طریق خطوط انتقال آن را به مراکز تولید منتقل می کنند .

سیستم های انتقال : جهت انتقال انرژی الکتریکی از مراکز تولید که اغلب در فواصل دور از مراکز تولید که اغلب در فواصل دور از مراکز بار قرار گرفته اند و به منظور انتقال قدرت های بزرگ ، از سیستم های انتقال استفاده می شود .

سیستم های توزیع انرژی الکتریکی مورد نیاز مشترکین را با ولتاژ اولیه توزیع یا ولتاژ ثانویه توزیع تامین می کنند .

در شکل زیرشمای کلی و تک خطی یک سیستم قدرت نشان داده شده است.

فشار ضعیف ترانس کاهنده ترانس کاهنده ف.توزیع ترانس کاهنده انتقال ترانس افزاینده ژنراتور 6-11-20 KV 132,230 400KV ,63,66 KV 20 KV 400 3 220 1 20 /400 20KV/132KV 132KV 66/20 KV 20KV /230 KV 230 /66 ,63 KV 63/20 KV 20 KV/ 400 KV 400 /66 ,63 KV ولتارژهای مورد استفاده در مملکت ما و تقسیم بندی آن ها از نظر انتقال و توزیع و فوق توزیع .

ولتاژهای مورد استفاده در مملکت ما به شرح ذیل است .

400V,6V,11KV,20KV,33KV.63KV,66 KV,132KV,230KV,400KV توضیح 1) ولتاژ های تا 1000 ولت را فشار ضعیف واز 1KV تا 50KV را فشار متوسط و از 50KV با بالا را فشار قوی می نامند .

توضیج 2) ولتاژهای 6KV و 11KV در برخی از کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرند.

توضیح 3) ولتاژهای 20KV .

33KV ولتاژهای اولیه توزیع می شوند .

نکته: وزارت نیرو 20KV را به عنوان ولتاژ اولیه توزیع استاندارد نموده است ولی در برخی از نقاط ایران 33KV نیز وجود دارد .

توضیح 4) ولتاژهای 132kv,66kv, 63kv ولتاژهای فوق توزیع محسوب می شوند.

توضیح 5) ولتاژهای 132kv گاهی نیز به عنوان ولتاژ انتقال ولی 230kv و 400kv ولتاژهای انتقال محسوب می شوند .

انواع پست (از نظر قرار گرفتن تجهیزات در داخل یا خارج پست ) پست های سر پوشیده : (بسته) که قسمت سوئیچ یا در آن در داخل محفظه شیشه ای قرار دارند که داخل آن محفظه گاز sf6 قرار دارد که این گاز به عنوان عایق مورد استفاده قرار می گیرد - مانند پست 400 بندرعباس و پست 400 فولاد مبارکه .

از این پست ها در محل هایی استفاده می شود که فضا کم باشد یا هوای اطراف پست بنا به دلیلی آلوده باشد .

طبیعاً در پست های سر پوشیده که داخل محفظه شیشه ای قرار دارد فاصله بین تجهیزات کمتری می باشد .

پست های باز : پست هایی هستند که قسمت سوئیچ یارد فضای آزاد قرار می گیرد که در این پست ها عایق هوای اطراف می باشد .

قسمت سوئیچ یارد : منطقه ای از پست که تجهیزات کلید زنی تابش بارها و کلید های قدرت و وسایل اندازه گیری در آن قمست قرار دارد.

شناسنامه ایستگاه سال احداث : 1361 مجری ساختمانی : شرکت امانی ساختمانی توانیر شرکت سارنده تجهیزات : اکسپورت - ایمپورت کشور : آلمان شرقی مونتاژ : شرکت پیمانیر سال بهره برداری : طرح موقت : 1365 - طرح دائم : 1367 ظرفیت بار : 250 مگا وات آمپر مساحت کل پست : 90000 متر مربع مساحت اتاق فرمان : 400 متر تعداد فندانسیون : 624 قطعه تعداد ترانس قدرت : 2 دستگاه تعداد خط ورودی : دو خط 230 کیلو ولت تعداد خط خروجی : 14 خط 63 کیلو ولت حد اکثر بار 140 مگا وات ساعت (اسفند 1373) - نسبت تبدیل:20/63/230 kv نوع ترانس قدرت : کاهنده V,E,M - نوع کلید فشار قوی : اسپرن شو Minoil و sf6 اینرگوین وست - تعداد کلید قدرت 230 KV : (4 دستگاه سه فاز ) جمعاً 12 عدد - تعداد کلید قدرت 63 : 18 دستگاه (سه فاز) جمعاً 54 کلید - تعداد سکسیونر 63 : 81 عدد (سه فاز ) جمعاً 243 عدد - تعداد ترانس جریان 230 : 6 مجموعه (سه فاز ) جمعاً 18 عدد - تعداد ترانس جریان 63 : 22 مجموعه (سه فاز) جمعاً 66 عدد - تعداد ترانس ولتاژ 230: 4 مجموعه (سه فاز ) جمعاً 12 عدد - تعداد ترانس ولتاژ 63 : 18 مجموعه (سه فاز ) بعلاوه یک دستگاله تک فاز جمعاً 55 عدد - تعداد C.V.T 230 : 4 دستگاه - برق اضطراری مصرف داخلی : دیزل ژنراتور یا قدرت 250 کیلو وات ساعت - نوع رله : G.E.G - تعداد برقگیر 230 : 12 دستگاه - طرح توسعه خطوط 63: 4 خط (بی) 63KV - سال اجرای طرح توسعه : 1370 - سال بهره برداری طرح توسعه : 1372 - تست تانژانت دلتا : 1368- 1373- تست ترموویژن : 1373- تحویل موقت ترانس ک 1370 - تحویل دائم ترانس : 1373 - عایق بندی طرف 20 کیلو ولت ترانس ها : 1373 - عایق بندی داخل پانل 380ولت : 1371 - تعویض اینترلاک خط خروجی : 1371 - نصب تلفن D.T.S : 1373 - تعویض سیستم بوشلینگ نوترال ترانس : 1374 - در مدار قرار گرفتن ریکلزر خط خروجی : 1372- احداث فنداسیون ترانس های توسعه : 1372 - نصب تجهیزات مرکز تلفن E.M.S : 1370 - تنظیم پت ترانس های کمکی روی پست 1 : 1368- وسایل ارتباطی بی سیم S.T.C : یک دستگاه تماس یا دیس پانپیگ مرکزی توزیع و تعدادی ازپستها .

تلفن D.T.S : یک دستگاه تماس مستقیم با دیسپانپیگ مرکزی .

تلفن P.L.C : اتاق فرمان 2 دستگاه ، نگهبانی 1 دستگاه ، دفتر 1 دستگاه وسایل اطفاء حریق تجهیزات جهت ترانس ها : سیستم اطفاء حریق اتوماتیک از نوع گاز نیتروژن جهت دیزل خانه : سیستم اطقاء حریق اتوماتیک از نوع گاز CO2 جهت کابل و وسایل برقی : کپسول گاز CO2 وسایل گرمایی و خنک کننده : اتاق فرمان : یک دستگاه ایرکاندیشن 8 تن اتاق رله : یک دستگاه ایرکاندیشن 5 تن دیزل خانه : هیتر برقی پند تعریف ظرفیت بار : مقدار باری که ما مجحاز هستیم با در نظر گرفتن تلفات پایین از یک دستگاه بگیریم .

فونداسیون : محلی که دستگاهها و سایه ها و … روی آن قرار می گیرند که تمام آن از جنس سیمان می باشد و به طور کلی از کارهای ساختمانی یک ایستگاه به شمار می رود .

خط خروجی : خط هایی که از پست برای تغذیه واحدهای در نظر گرفته شده خارج می شود .

خط ورودی : خط هایی هستند که برای تغذیه پست به پست وارد می شود .

قسمت های اساسی پست در یک نگاه رله بورد - قسمت LV AC - قسمت PLC - باطری خانه - دیزل خانه رله بورد : قسمتی که کلید پانل های مربوط به رله ها در آن جا نصب می شود .

قسمت LVAC : قسمتی از پست که کلیدهای 380 ولت مصرف داخلی و شارژر 125 ولت در آن قرار دارد .

باطری خانه : قسمتی که باطری های P.L.C و 125 ولت و مرکز تلفن و R.T.V در آن جا قرار دارد .(POWER LINE CARIER : P.L.C) دیزل خانه : در این قسمت دیزل خانه و قطعات مربوط به آن قرار دارد که در بحث دیزل خانه به طور مفصل شرح داده خواهد شد .

اتاق فرمان : شامل قسمتهای زیراست : پانل های مربوط به پست های 63 KV پانل های مربوط به پست های 230 KV و بی ها تپ چنجر ترانسفورماتور - دستگاههای ثبات - دستگاه ایرکاندیشن- حال به شرح قسمت های گفته شده می پردازیم : پانل های مربوط به پست های 63 KV : پانل 63 کیلو ولت شهرضا یک : شماره خط این پست 616 و شماره تابلوی آن F21 است (F21 LINE NO ,MR 616) این پانل پانل پست های 63 کیلو ولت است که دارای صفحه های نمایشگر و کلیدهایی به شرح زیراست .

در قسمت بالای پانل دو ردیف سه تایی سه تایی صفحه نمایشگر وجود دارد که سه تا ردیف اول به نام ترانسدیوستر و نمایشگر رقعی (TRM- DS) که برای جریان و برحسب آمپر است و سه تای ردیف دوم به ترتیب ترانسدیوستر و نمایشگر رقمی (TRM-2D052) برای توان راکتیو و برحسبMVAR و ترانسدیوستر و نمایشگر رقمی (TRM D 100) برای ولتاژ و بر حسب KV و ترانسدیوستر و نمایشگر رقعی (TRM- 2DO51) برای توان اکتیو و بر حسب MW است .

سه نمایشگر ردیف اول آمپر سه فاز را نشان می دهد که در طی روز هر ساعت 1 بار برای آمار بار خط یاداشت می شود و این سه رقم تقریباً با هم مساوی هستند برای همین یکی از این سه رقم یاداشت می شود مساوی نبودن یکی از سه رقم یاداشت می شود .

مساوی نبودن یکی از این سه رقم به دلیل خطراتی دستگاه و تنظیم نبودن آن است و سه نمایشگر ردیف دوم نیز در طول روز هر ساعت 1 بار یاداشت می شود بعد از این دو ردیف دو پنجره آلارم وجود دارد که هر کدام از این پنجره به هشت قسمت تقسیم می شود (دو قسمت اول به رنگ قرمز و 6 قمست بعدی به رنگ زرد است ).

این پنجره ها از نوع طرح توسعه ایندگوین وست (ENERGoinvest) است که ساخت کشور یوگسلاوی می باشد .

نکته : به طور کلی قسمت قرمز نشانگر قطع و قسمت های زرد خبر دهنده می باشد .

لکاس بندی آلارم ثبت شده بر روی پنچره آلارم یک فیدر 63 کیلو ولت از نوع طرح ایندگوین وست ست 230 مبارکه.

این پانل شامل کلیدهایی برای تست لامپ (TEST LAMP) و پاک کردن آلارم (RESET) و کلیدی به نام (ACCept) است .

تذکر : پانل پست 63 کیلو ولت شهرضای دو نیز مانند شهرضای یک از نوع طرح اینرگوین- وست می باشد شماره خط این پست 615 و شماره تابلو F20 است .

پانل پست 63 کیلو ولت صنایع فولاد 2و1 : این پانل از نوع طرح کلیدهای اسپرن شو Mir oil است که دارای دو ردیف 6 تایی صفحه نمایشگر برای اندازه گیری جریان و توان اکتیو و راکتیو و ولتاژ می باشد که در هر ساعت یک بارتوسط اپراتور ثبت می شود قسمت آلارم دو قسمتی است که شامل دو قسمت زیر است پنجره آلارم هشت قسمتی و 16 کلید در چهار دریف چهار تایی پانل فرادمبه 2و1، پانل صفا شهر 1 و با ما 2، پانل صفا شهر 2 و با ما 1 ، پانل نفس نقش جهان 2و1 و پانل هفت تیر 2و 1 مانند صنایع پست فولاد است .

پانل مربوط به پست های 230 کیلو ولت و بی ها : پانل پست 230 کیلو ولت نقش جهان و پانل پست 230 کیلو ولت نشاط اصفهانی نیز دارای صفحه های نمایشگر ولتاژ و جریان و توان اکتیو و راکتیو است و دارای سه ردیف 8 تایی پنجره آلارم مانند پست های 63 کیلو ولت است .

پانل مربوط به بی اوبی 2 دارای یک صفحه اندازه گیری فرکانس است که فرکانس بی ها را بر حسب هرتز می دهد این صفحه به اندازه صفحه نمایشگر پانل های یاد شده است این دو پاتل دارای سخه ردیف پنجره آلارم هشت قسمتی که شرح آن ها داده می شود .

تپ چنجر ترانسفورماتور : برای تغییر ولتاژ خروجی به کار می رود .

دستگاههای ثبات کننده : برای ثبت کردن حوادث و … به کار می رود کلیه اشکال ها و خط هایی که در پست اتفاق می افتد با واسطه کدهای مشخص شده ثبت می کند که با بررسی این کدها نحوه خطا ، علت خطا و مکان خطا مشخص می گردد .

چند دسته از آنان را در زیر به صورت مختصر شرح می دهیم .

ثبات Fauit .

locator .

and .Fault.

recorder : مشخص کننده نوع فالت و محل فالت در طول خط است .

این دستگاه به دستگاه ثبت اشکالات و محل اشکالات معروف است .

وقایع نگار : ماشین تحریری که به یک مینی کامپیوتر مجهز است که کلیه اشکالات و آلارم هایی را که بر روی تابلوی کنترل ظاهر می شود با زمان دقیق ثبت می نماید .

دستگاه ثبت اطلاعات : این دستگاه اطلاعات مختلف را به وسیله ترانسدیوستر به سیگنال الکتریکی تبدیل و به اتاق فرمان ارسال می نماید .

ماشین تحریر کامپیوتری : مانند وقایع نگار عمل کرده و اغلب در مراحل کنترل (مراکز دیسپا پنیگ) و در ارتباط با کامپیوتر ها کار می کند .

دستگاه ثبات تجهیزات : دستگاهی که برای ثبت کمبودهای هر سیستم پست به کار می رود مانند ثبت کردن روغن ترانس دستگاه ایرکاندیشن : این دستگاه که بر دو نوع پنچ تن و هشت تن است برای گرم و سرد کردن اتاق فرمان به کار می رود .

ترانس ها TRANS ترانس قدرت : ترانس قدرت جهت افزایش و یا کاهش ولتاژ به کار برده می شود به عبارت دیگر ولتاژ تولید شده توسط مبدل ها را به منظور و انتقال انرژی الکتریکی از محل تولید به مصرف افزایش می دهد و در محل مصرف توسط ترانس دیگری کاهش داده می شود .

ترانس قدرت کاهنده ولتاژ پست : قدرت : 125 M VA نسبت تبدیل : 230/63/20KV گروه برداری : gngnod 11 تپ چنجر : ON load اتصالات : اولیه y ، ثانویه y ، ثالثیه سیستم خنک کنندگی : OFAF تپ نرمال : 13 (230KV) وزن روغن : تن 59 وزن کل ترانس : 218 تن تعداد فن : 75 عدد تعداد تپ: 25 عدد تغییر ولتاژ به ازای هر ولت : 2300ولت امپدانس در صد : H-V/T.V H.

V/T.N A.

V /T.V 17/8 تپ تپ تپ 1 13 25 31/5 30/6 301 12/1 11/3 10/7 ‌این ترانس ساخت کشور آلمان شرقی بر طبق استاندارد V.E.M می باشد .

فن ها فن ها به این گونه عمل می کنند که اگر درجه حرارت 55 درجه سانتیگراد باشد فن ها وارد مدال می شوند و شروع به کارکردن می کنند و اگر هوا گرمتر شود مثلاً 75 درجه سانتیگراد برسد پمپ روغنی نیز به کمک آن می آید و در 100 درجه سانتیگراد ترانس آلارم می دهد اگر این درجه حرارات از 100 درجه سانتیگراد بیشتر شود به 110 درجه سانتیگراد برسد تریپ رخ می دهد اگر از 60 درجه سانتیگراد یا همان 55 درجه سانتیگراد پایین تر باشد فن 4 از مدار خارج می شود .

کونسرواتور یک منبع از روغن است که بالای ترانس قرار دارد که این منبع کونسرواتور نام دارد .

گرما موجب انبساط روغن می شود که این انبساط حجم روغن را افزایش می دهد .

با افزایش یافتن روغن (حجم روغن ) ، روغن به کونسر واتور وارد می شود (در اثر سرما درست بر عکس این حالت رخ می دهد یعنی روغن دیگر به کونسرواتور وارد نمی شود و در ترانس وظیفه معمول خود را انجام می دهد .) سیلیکاژل یا سیلیکاژن سیلیکاژل یک نوع رطوبت گیر می باشد که وظیفه آن گرفتن رطوبت روغن است این رطوبت در اثر انقباض یا انبساط روغن حاصل می شود .

تذکر : جنس بدنه این ترانس از فولاد می باشد.

گروه برداری yn yn 0 D 11 یعنی سیم پیچ اولیه آن Y که از زمین شده ، ثانویه آن Y که زمین شده (زاویه سیم پیچ های اولیه و ثانویه صفر است ) و ثالیثه آن است که اختلاف فاز 11 درجه دارد البته به تعداد 30 تا 11 درجه که حمعاً می شود 330 درجه بوشینگ ها بوشینگ های ترانس از یک سری بوشینگ های ورودی 230KV و خروجی 63 کیلوولت و 0 کیلو ولت تشکیل شده است .

تذکر : سر راه کوسرولاتور به ترانس رله بوخکلز قرار دارد .

سیستم خنک کنندگی OFAF O : OIL روغن F: Force نیرو A : Air هوا نیرو F:Force این عبارت به این معنی است که پمپ روغن را موتور می چرخاند و فن ها نیز توسط موتور کار می کنند .

تذکر : تپ یا همان تپ چنجر با ولتاژ نسبت عکس دارد اگر تپ بالا باشد ولتاژ پایین است و بالعکس اگر تپ پایین باشد ولتاژ بالا است .

چند مثال عددی : تپ 1 ولتاژ حدوداً 252 کیلو ولت (بالا) تپ 13 ولتاژ حدوداً 230 کیلو ولت (نرمال) تپ 25 ولتاژ حدوداً 252 کیلو ولت (پایین) دیوار ضد آتش : این دو دیوار بین دو ترانس قرار دارد و دارای مزایای زیراست .

اگر یکی از ترانس ها به دلیلی دچار آتش سوزی شد این دیوار مانع از آن می شود که آتش به ترانس دیگر آسیب برساند و دیگر این که در شرایط عادی از تاثیر حرارت یکی از ترانس ها به ترانس دیگر جلوگیری می کند .

تابلوی فرمان آتش نشانی : در این تابلو کپسول آتش نشانی و گاز N2 قرار دارد اگر سیم پیچ های داخلی ترانس به دلیلی آتش گرفت این سیستم وارد عمل می شود و روغن را از ترانس خارج می کند .

این روغن ها به داخل یک حوضچه سر پوشیده مخصوصی که در اطراف ترانس تعبیه شده است می ریزد که برای باید تصفیه شود .

تابلوی مصرف داخلی ترانس : این تابلو در کنار ترانس قرار دارد .

برق ترانس و فن ها و … را تهیه می کند .

بوشیلینگ نوترال : مرکز صفر سیم ستاره ترانس را به زمین وصل می کند تا اگر اضافه جریانی در اثر صائقه و کلید زنی رخ داد به ترانس آسیب نرسد .

بوشلینگ نوترال خط ورودی معمولاً بزرگتر از بوشلینگ نوترال خط خروجی است .

اجزایی از ترانس قدرت که جهت کنترل و بهره برداری بهینه باید مورد بررسی مداوم قرار گیرد : سطح روغن : بوسیله نشان دهنده سطح (LEVEL in dicator) که به صورت شیشه ای یا عقربه ای مغناطیسی در محل می باشد مشخص می گردد حدود تغییرات مجاز (کم یا زیاد شدن سطح روغن ) بستگی به درجه حرارت محیط و میزان بار عبوری از ترانس دارد .

فشار روغن : توسط رله فشاری اندازه گیری و در صورتی که فشار از حد مجاز بیشتر باشد این رله عمل کرده ، باعث ایزولاسیون ترانس می شود .

حرارت سنج : به منظور اندازه گیری درجه حرارت روغن و سیم پیچ استفاده می گردد .

تپ چنجر ترانس : تپ چنجر ترانس بر دو نوع است تپ چنجرهای آنلود (onload) ، تپ چنجرهای آفلود (of load) تپ چنجرهای Onload : تپ چنجرهایی هستند که قابل تغییر زیر بار می باشند .

مثال : اگر در مواقعی ولتاژ تثبیت شده بیش از حد سست تنظیم شده باشد رگولاتور ولتاژ آن را مقایسه کرده و دستور به تغییر تپ به منظور کاهش ، اتومات صادر می شود و با لعکس اگر ولتاژ خروجی از حد ست تنظیمی نرمال باشد به همین سبک عمل می کند .

تپ چنچرهای of load : تپ چنجرهایی هستند که غیر قابل زیر بار می باشند و اگر نیاز به تغییرات تپ باشد باید بار زا روی ترانس برداشته شده ، قطع و ایزوله (ارت) گردد و در این صورت تغییرتپ صادر می شود (در ترانس های توزیع و بعضی از ترانس های 400 کیلو ولت این گونه است ) ترانس های توزیع پنچ تپ دارد که به ازای هر تپ 500 ولت کاهش یا افزایش ولتاژ در خروجی داریم .

تذکر : تپ چنجر بیشتر روی سیم پیچ اولیه قرار می گیرد به دو دلیل مهم : 1- در سیم پیچ اولیه آمپر دور پایین می باشد .

2- به منظور دسترسی به تعمیرات آسان تر و تعمیر و سربندی راحت تر .

ترانس های اندازه گیری بر دو نوع هستند : ترانس جریان (cT) و ترانس ولتاژ (C.V.T -V.T -P.T) ترانس جریان یا CT : ترانس جریان برای اندازه گیری جریان مورد استفاده قرار می گیرد و طرز اتصال آن در مدار به صورت سری است .

مدار ترانس جریان فاقد فیوز و کلید است .

محل نصب ترانس جریان : ترانس جریان کنار دیژنکتور نصب می گردد یا روی ترانس قدرت که به نام CT بوشینگی نام گذاری می شود از لحاظ ساخت بر سه نوع است که بالا، کد وسط ، کد پایین ، طبق استاندارد جریان ثانویه ترانس جریان یک یا دو یا پنچ آمپر می باشد که برحسب نیاز و شرایط یکی از آن ها استفاده می شود .

ثانویه جریان در هنگام کار هیچ گاه نباید باز است چون باعث سوختن CT می شود تعدادی از وسایل که از CT تغذیه می شود عبارتند از : رله اورکارنت OC ، نشان دهنده آمپرمتر ، نشان دهنده وات و وار ، کنتورهای اکتیو و راکتیو ، رله دیستانس ، رله دیفرانسل .

CT ها را معمولاً به شکل زیر نشان می دهند : کلاس دقت CT : این عدد میزان خطای هر CT را بیان می کند و به صورت یا نمایش داده می شود .

آلفا درصد خطای CT به ازای برابر شدن جریان و بیانگر نوع جریان CT است .

P : برای CTهای حفاظت (Protection) M :برای ct های اندازه گیری (measuring) N : چند برابر شدن جریان روی بدنه ترانس جریان نوشته هایی است که آنها را شرح می دهیم : IN : جریان نامی ترانس جریان .

I1N : جریان نامی اولیه.

I2N : جریان نامی ثانویه .

نسبت جریان حرارتی دائمی : مثلاً 1/2IN را یعنی 20% اضافه بار دائمی که CT می تواند تحمل کند و براساس سفارش می توان 5/1 تا 2 برابر اضافه بار گرفت (تذکر : توصیه می شود که از نسبت CT آمپر بیشتری کشیده نشود ) .

مشخصات CT یک ترانس جریان کاهنده جریان می باشد .

دارای قدرت کم می باشد سیم پیچ اولیه به مدار قدرت وصل است یا در مسیر عبور جریان متصل است .

سمت ثانویه آنها از طریق تجهیزات اندازه گیری مناسب اتصال کوتاه می باشد .(نظیر کنتورها و روله ها ، کنترلها) .

عایق بندی مناسب مدارهای اندازه گیری و حفاظتی از ولتاژ حفاظت وسایل از اضافه بار ترانس جریا ن 230 کیلو ولت پست : ترانس جریان 230 این پست ساخت کشور آلمان شرقی (طبق استانداردV.E.M) و در شش مجموعه سه فاز (مجموعاً 18 عدد ) مورد بهره برداری قرار گرفت .

نسبت تبدیل و کلاس دقت این ترانس به شرح زیر است .

400-800-1200/5 45VA CL : /5 600-1200 / 5 45VA CL : 5P56 CTهای پست از زبان اپراتور تذکر 1 : VA ها برای مصرف خود CT است تذکر 2 : منظور از CL کلاس دقت CT است تذکر 3 : منظور از عبارت 5P56 این است که اگر جریان نامی ای برابر 56 از CT عبور می کند خطای آن 5 می باشد (در صد خطا ).

توضیح اینکه 230Ct پست از نوع کد پائین است که در آن جهت خنک کردن و عیاق بندی سیم پیچ ها از روغن استفاده شده و دارای 5 کد می باشد که از یک کد برای اندازه گیری و از کدهای دیگر جهت حفاظت (تغذیه رله ها) استفاده می شود .

جنس بدنه CT از سرامیک مخصوص می باشد .

شکل ظاهری آن یه صورت دوقلو می باشد(چون که پایین است) و سیم پسچ از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج می شود .

جهت خطوط 230 کیلو وات فقط از کدهای 5/800 استفاده می شود .

ترانس جریان 63 کیلو وات پست : این ترانس نیز ساخت کشور آلمان شرقی (طبق استاندارد V.E.M ) است .

نسبت تبدیل و کلاس دقت این CT به شرح زیر است : 150-300-600 /5A 45 VA CL : /5 150-300-600 /5A 45 VA CL : 5P32 1200-1600-2000 /5A 45 VA CL : 5P32 1200-1600-2000 /5A 45 VA CL : /5 1200-1000-2000 /5A 45 VA CL : 5P40 1200-1600-2000 /5A 45 VA CL : 5P64 از نظر عملکرد با CTهای 230 یکی است و فقط از نظر قدرت و عایق بندی با هم فرق دارند جنس بدنه آن نیز از سرامیک مخصوص است برای خطوط 63 کیلو ولت در خروجی ترانس و CTهای مربوط به کوپلینگ فقط از کد 5/2000 استفاده شده و در CT های خروجی فقط از کد 5/600 استفاده می شود .

CTهای 63 نیز دو قلو هستند چون کد پایین هستند .

در طرح توسعه 63 کیلو لت ،نوعی CT وجود دارد که به صورت که بالا است و از گاز SF6 به عنوان عایق و خنک کننده سیم پیچ استفاده شده که فشار این گاز حدوداً در شرایط عادی 6/1 بار باشد این CTها ساخت کشور یوگسلاوی و شرکت ایندگوین وست است .

چگونگی کاهش خطا در CT : برای کاهش و به حداق رساندن خطای یک CT بایستی دارای یک منحنی مغناطیسی به صورت خط مستقیم بوده باشد و این شرایط وقتی امکان پذیر است که : هسته CT از جنس مخصوصی طرح شده و ساخته شود .

ظرفیت متناسب با CT در نظر گرفته شود .

تذکر : خاطی CTدر هنگام اتصال کوتاه در پری ویدهای (پریودهای) اول زیادی بوده و ممکن است Ct به زودی اشباع شود بنابراین در طراحی Ct برای رله های عمل کننده سریع این مسئله باید مد نظر باشد .

منحنی های زیرچگونگی منحنی مغناطیسی را با توجه به جنس هسته نشان می دهد : AT/Cm Ampper -turne percon length At/cm A: old -rolled non- orientsilicin steel.

B : old -rolled - orientsili con steel.

C: nickel -iron (80 percent nicket) ترانس ولتاژ یا PT ترانس ولتاژ کاهنده ولتاژ است که برای اندازه گیری و حفاظت به کار می رود و وسیایل اندازه گیری و حفاظت را از شبکه ایزوله می کند و دارای قدرت کم می باشد به صورت موازی با شبکه قرار می گیرد و مدار آن نیز مجهز به فیوز و کلید است ..

محل نصب ترانس ولتاژ : معمولاً اول و آخر خطوط ، ابتدای بس بار و ابتدای ترانس قدرت نصب می شود .

موارد استفاده : ولتاژهای بالاتر از 600 ولت را به صورت مستقیم نمی توان اندازه گیری کرد لذا ابتدا با استفاده از ترانس ولتاژ ، ولت را پایین آورده و پس به وسایل اندازه گیری و حفاظتی وصل می نمائیم .

در ولتاژهای متوسط PT بین دو فاز قرار می گیرد اما در ولتاژ های بالا PT بین فاز و زمین قرار داده می شود و در نتیجه ولتاژ ثانویه تقسیم بر (73/1) می شود .

انواع PT : الف : مغناطیسی ب : خازنی الف PT مغناطیسی : ساختمانی آن مانند ترانس های معمولی است و در ولتاژهای بالاتر از 600 ولت به کار می رود و ساختمان آن به این طریق می باشد که ولتاژ پبکه تا انتهای PT عبور کرده (منتها با یک سیم نازکتر ، چون که احتیاج به آمپر نمی باشد)و در این مکان ترانس کاهنده ولتاژ قرار داده که ولتاژ خروجی ثانویه 110 ولت می باشد (مانند شکل زیر) ب: PT خازنی : همان CVT است ساختمان این PT (مطابق شکل زیر) از یک ترانس معمولی به همراه تعدادی خازن که به صورت سری بسته شده تشکیل شده است .

این نوع PT در جاهایی که وجود سیستم P.L.C لازم می باشد مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین در ولتاژهای بیشتر از 63 کیلو ولت استفاده می شود .

تذکر : ثانویه ترانس ولتاژ در هنگام بار نباید اتصال کوتاه شود (بر عکس ترانس جریان ).

ثانویه ترانس ولتاژ حداکثر دارای دو کد می باشد که معمولاً برای نشان دادن ولتاژ از یک کد استفاده می شود و از کد دیگر جهت تغذیه رله ها و تجهیزاتی که از ترانس ولتاژ تغذیه می کند استفاده می شود که عبارت است از : رله دیستانس ، آندر ولتاژ ، اور ولتاژ ، کنتورهای اکتیوو راکتیو نشان دهده وات و وار ، نشان دهنده ولتاژ .

برای اندازه گیری ولتاژ فقط احتیاج به یک PT روی یکی از فازهاست چنان چه احتیاج به حفاظت باشد حتماً روی هر فاز باید یک PT نصب و فرمول ایده آل در ترانس ولتاژ هم صدق می کند .

مشخصات PT 230 پست : تذکر ک عبارت 2CORESنشان می دهد که PT (2CORES) دارای دو کد می باشد یعنی دو خروجی دارد .

(150 V.A) (CL : 0/5) مشخصات PT 63 پست : 100 (V.A) CL : 0/5 200 (A) CL : 31 مشاهدات : PTهای این پست یه صورت یک قلو می باشند جنس مهره های آن از سرامیک مخصوصی است که نسبت به ولتاژ عایق می شود و توسط دوربین های مخصوصی می توان برش (ترک خوردگی )و گرد وغبار روی ان را مشخص کرد .

(به گفته اپراتور این کارد در هنگام غروب انجام می شود ) پیچ ها ی کابل شوهای PTهای پست را هر چند وقت یک بار آچار کشی می کنند تا از ریزش برق جلوگیری شود .

تشخیص شل بودن پیچ ها با دوربین مخصوصی انجام می شود .

کابل شو : دو سر کابل را به محل وصل پرس کرده و توسط یک بست فلزی آن را محکم با پیچ سفت می کنند .

در قسمت پایه ها یک سری کابل از PT خارج می شود مه توسط کانال هایی برای نشان دادن ولتاژ (تویط ولت متر) به اتاق فرمان (اتاف رله) برده می شود .

PT های طرح توسعه : این PTها نیز کد بالا می باشند نوع این PT ها بر خلاف PT های گفته شده ، گازی و ساخت کشور یوگسلاوی می باشد .

برای PT های طرح توسعه مخزن هایی از گاز SF6 وجود دارد .

ترانس مصرف داخلی : این ترانس جهت تامین برق AC پست و تجهیزات شامل برق موتور تپ چنجر (380 ولت است) -برق موتور کلیدها و سکسیونرها ، برق شارژرها ، برق مصارف روشنایی ، پرژکتور های محوطه پست ، فن های ترانس ها ، پمپ روغن ترانس ها ، و موارد دیگر استفاده می شود و از سیم پیچ ثالثیه یا سوم ترانس تغذیه می شود .

کلیدهای قدرت انواع کلید های قدرت : الف )دژنکتور Ciruit breaker : دژنکتور کلیدی است که علاوه بر وصل و قطع خط حفاظت شبکه را نیز بر عهده دارد و در شرایط اتصال کوتاه شدن شبکه بوسیله عمل کرد ورله ها قسمت معیوب را مجزا می نماید دژنکتور ها طوری طراحی شده اند که به طور اتوماتیک از طریق رله یا به طور دستی از اتاق فرمان و همچنین از محل ، در شرایط تحت ولتاژ و زیر بار و در زمان اتصال کوتاه عبوری از مدار ممکن است تا ده برابر جریان دژنکتور باشد ، قادرند مدار را قطع نماینتد ، بدون آنکه آسیبی به آن برسد .

به دلیل بالا بودن سرعت قطع و وصل بودن دژنکتور و مجهز بودن آن به یکی از سیستم های خاموش کننده، جرقه به وجود آمده هنگام قطع و وصل دژنکتور معمولاً بین 4/0 تا 6/0 ثانیه می باشد که توسط اپراتور و یا به صورت اتوماتیک به واسطه مدار قطع و وصل دژنکتور عمل قطع و صل صورت می گیرد .

مدار وصل دژنکتور : با فرمان از راه دور REMOTE از اتاق فرمان و از نزدیک LOKAL بوبین دژنکتور که به وسیله برق DC تغذیه می شود .

تحریک و دژنکتور وصل می گردد .

چنان چه عوامل قطع صوت نگیرد اشکالات زیر ممکن است وجود داشته باشد :