بخش های اساسی هر سیستم قدرت الکتریکی :
هر سیستم قدرت الکتریکی از سه بخش اساسی به شرح زیر تکمیل می شود.
مراکز تولید نیروگاه ها: این مراکز انرژی الکتریکی را تولید کرده و از طریق خطوط انتقال آن را به مراکز تولید منتقل می کنند .
سیستم های انتقال : جهت انتقال انرژی الکتریکی از مراکز تولید که اغلب در فواصل دور از مراکز تولید که اغلب در فواصل دور از مراکز بار قرار گرفته اند و به منظور انتقال قدرت های بزرگ ، از سیستم های انتقال استفاده می شود .
سیستم های توزیع انرژی الکتریکی مورد نیاز مشترکین را با ولتاژ اولیه توزیع یا ولتاژ ثانویه توزیع تامین می کنند .
در شکل زیرشمای کلی و تک خطی یک سیستم قدرت نشان داده شده است.
فشار ضعیف ترانس کاهنده ترانس کاهنده ف.توزیع ترانس کاهنده انتقال ترانس افزاینده ژنراتور
6-11-20 KV 132,230 400KV ,63,66 KV 20 KV 400 3 220 1 20 /400
20KV/132KV 132KV 66/20 KV
20KV /230 KV 230 /66 ,63 KV 63/20 KV
20 KV/ 400 KV 400 /66 ,63 KV
ولتارژهای مورد استفاده در مملکت ما و تقسیم بندی آن ها از نظر انتقال و توزیع و فوق توزیع .
ولتاژهای مورد استفاده در مملکت ما به شرح ذیل است .
400V,6V,11KV,20KV,33KV.63KV,66 KV,132KV,230KV,400KV
توضیح 1) ولتاژ های تا 1000 ولت را فشار ضعیف واز 1KV تا 50KV را فشار متوسط و از 50KV با بالا را فشار قوی می نامند .
توضیج 2) ولتاژهای 6KV و 11KV در برخی از کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرند.
توضیح 3) ولتاژهای 20KV . 33KV ولتاژهای اولیه توزیع می شوند .
نکته: وزارت نیرو 20KV را به عنوان ولتاژ اولیه توزیع استاندارد نموده است ولی در برخی از نقاط ایران 33KV نیز وجود دارد .
توضیح 4) ولتاژهای 132kv,66kv, 63kv ولتاژهای فوق توزیع محسوب می شوند.
توضیح 5) ولتاژهای 132kv گاهی نیز به عنوان ولتاژ انتقال ولی 230kv و 400kv ولتاژهای انتقال محسوب می شوند .
انواع پست (از نظر قرار گرفتن تجهیزات در داخل یا خارج پست )
پست های سر پوشیده : (بسته) که قسمت سوئیچ یا در آن در داخل محفظه شیشه ای قرار دارند که داخل آن محفظه گاز sf6 قرار دارد که این گاز به عنوان عایق مورد استفاده قرار می گیرد - مانند پست 400 بندرعباس و پست 400 فولاد مبارکه .
از این پست ها در محل هایی استفاده می شود که فضا کم باشد یا هوای اطراف پست بنا به دلیلی آلوده باشد . طبیعاً در پست های سر پوشیده که داخل محفظه شیشه ای قرار دارد فاصله بین تجهیزات کمتری می باشد .
پست های باز : پست هایی هستند که قسمت سوئیچ یارد فضای آزاد قرار می گیرد که در این پست ها عایق هوای اطراف می باشد .
قسمت سوئیچ یارد : منطقه ای از پست که تجهیزات کلید زنی تابش بارها و کلید های قدرت و وسایل اندازه گیری در آن قمست قرار دارد.
شناسنامه ایستگاه
سال احداث : 1361
مجری ساختمانی : شرکت امانی ساختمانی توانیر
شرکت سارنده تجهیزات : اکسپورت - ایمپورت
کشور : آلمان شرقی
مونتاژ : شرکت پیمانیر
سال بهره برداری : طرح موقت : 1365 - طرح دائم : 1367
ظرفیت بار : 250 مگا وات آمپر
مساحت کل پست : 90000 متر مربع
مساحت اتاق فرمان : 400 متر
تعداد فندانسیون : 624 قطعه
تعداد ترانس قدرت : 2 دستگاه
تعداد خط ورودی : دو خط 230 کیلو ولت
تعداد خط خروجی : 14 خط 63 کیلو ولت
حد اکثر بار 140 مگا وات ساعت (اسفند 1373) - نسبت تبدیل:20/63/230 kv
نوع ترانس قدرت : کاهنده V,E,M - نوع کلید فشار قوی : اسپرن شو Minoil و sf6 اینرگوین وست - تعداد کلید قدرت 230 KV : (4 دستگاه سه فاز ) جمعاً 12 عدد - تعداد کلید قدرت 63 : 18 دستگاه (سه فاز) جمعاً 54 کلید - تعداد سکسیونر 63 : 81 عدد (سه فاز ) جمعاً 243 عدد - تعداد ترانس جریان 230 : 6 مجموعه (سه فاز ) جمعاً 18 عدد - تعداد ترانس جریان 63 : 22 مجموعه (سه فاز) جمعاً 66 عدد - تعداد ترانس ولتاژ 230: 4 مجموعه (سه فاز ) جمعاً 12 عدد - تعداد ترانس ولتاژ 63 : 18 مجموعه (سه فاز ) بعلاوه یک دستگاله تک فاز جمعاً 55 عدد - تعداد C.V.T 230 : 4 دستگاه - برق اضطراری مصرف داخلی : دیزل ژنراتور یا قدرت 250 کیلو وات ساعت - نوع رله : G.E.G - تعداد برقگیر 230 : 12 دستگاه - طرح توسعه خطوط 63: 4 خط (بی) 63KV - سال اجرای طرح توسعه : 1370 - سال بهره برداری طرح توسعه : 1372 - تست تانژانت دلتا : 1368- 1373- تست ترموویژن : 1373- تحویل موقت ترانس ک 1370 - تحویل دائم ترانس : 1373 - عایق بندی طرف 20 کیلو ولت ترانس ها : 1373 - عایق بندی داخل پانل 380ولت : 1371 - تعویض اینترلاک خط خروجی : 1371 - نصب تلفن D.T.S : 1373 - تعویض سیستم بوشلینگ نوترال ترانس : 1374 - در مدار قرار گرفتن ریکلزر خط خروجی : 1372- احداث فنداسیون ترانس های توسعه : 1372 - نصب تجهیزات مرکز تلفن E.M.S : 1370 - تنظیم پت ترانس های کمکی روی پست 1 : 1368-
وسایل ارتباطی
بی سیم S.T.C : یک دستگاه تماس یا دیس پانپیگ مرکزی توزیع و تعدادی ازپستها .
تلفن D.T.S : یک دستگاه تماس مستقیم با دیسپانپیگ مرکزی .
تلفن P.L.C : اتاق فرمان 2 دستگاه ، نگهبانی 1 دستگاه ، دفتر 1 دستگاه
وسایل اطفاء حریق تجهیزات
جهت ترانس ها : سیستم اطفاء حریق اتوماتیک از نوع گاز نیتروژن
جهت دیزل خانه : سیستم اطقاء حریق اتوماتیک از نوع گاز CO2
جهت کابل و وسایل برقی : کپسول گاز CO2
وسایل گرمایی و خنک کننده :
اتاق فرمان : یک دستگاه ایرکاندیشن 8 تن
اتاق رله : یک دستگاه ایرکاندیشن 5 تن
دیزل خانه : هیتر برقی
پند تعریف
ظرفیت بار : مقدار باری که ما مجحاز هستیم با در نظر گرفتن تلفات پایین از یک دستگاه بگیریم .
فونداسیون : محلی که دستگاهها و سایه ها و … روی آن قرار می گیرند که تمام آن از جنس سیمان می باشد و به طور کلی از کارهای ساختمانی یک ایستگاه به شمار می رود .
خط خروجی : خط هایی که از پست برای تغذیه واحدهای در نظر گرفته شده خارج می شود .
خط ورودی : خط هایی هستند که برای تغذیه پست به پست وارد می شود .
قسمت های اساسی پست در یک نگاه
رله بورد - قسمت LV AC - قسمت PLC - باطری خانه - دیزل خانه
رله بورد : قسمتی که کلید پانل های مربوط به رله ها در آن جا نصب می شود .
قسمت LVAC : قسمتی از پست که کلیدهای 380 ولت مصرف داخلی و شارژر 125 ولت در آن قرار دارد .
باطری خانه : قسمتی که باطری های P.L.C و 125 ولت و مرکز تلفن و R.T.V در آن جا قرار دارد .(POWER LINE CARIER : P.L.C)
دیزل خانه : در این قسمت دیزل خانه و قطعات مربوط به آن قرار دارد که در بحث دیزل خانه به طور مفصل شرح داده خواهد شد .
اتاق فرمان : شامل قسمتهای زیراست :
پانل های مربوط به پست های 63 KV
پانل های مربوط به پست های 230 KV و بی ها
تپ چنجر ترانسفورماتور -
دستگاههای ثبات -
دستگاه ایرکاندیشن-
حال به شرح قسمت های گفته شده می پردازیم :
پانل های مربوط به پست های 63 KV :
پانل 63 کیلو ولت شهرضا یک : شماره خط این پست 616 و شماره تابلوی آن F21 است (F21 LINE NO ,MR 616) این پانل پانل پست های 63 کیلو ولت است که دارای صفحه های نمایشگر و کلیدهایی به شرح زیراست .
در قسمت بالای پانل دو ردیف سه تایی سه تایی صفحه نمایشگر وجود دارد که سه تا ردیف اول به نام ترانسدیوستر و نمایشگر رقعی (TRM- DS) که برای جریان و برحسب آمپر است و سه تای ردیف دوم به ترتیب ترانسدیوستر و نمایشگر رقمی (TRM-2D052) برای توان راکتیو و برحسبMVAR و ترانسدیوستر و نمایشگر رقمی (TRM D 100) برای ولتاژ و بر حسب KV و ترانسدیوستر و نمایشگر رقعی (TRM- 2DO51) برای توان اکتیو و بر حسب MW است .
سه نمایشگر ردیف اول آمپر سه فاز را نشان می دهد که در طی روز هر ساعت 1 بار برای آمار بار خط یاداشت می شود و این سه رقم تقریباً با هم مساوی هستند برای همین یکی از این سه رقم یاداشت می شود مساوی نبودن یکی از سه رقم یاداشت می شود . مساوی نبودن یکی از این سه رقم به دلیل خطراتی دستگاه و تنظیم نبودن آن است و سه نمایشگر ردیف دوم نیز در طول روز هر ساعت 1 بار یاداشت می شود بعد از این دو ردیف دو پنجره آلارم وجود دارد که هر کدام از این پنجره به هشت قسمت تقسیم می شود (دو قسمت اول به رنگ قرمز و 6 قمست بعدی به رنگ زرد است ).
این پنجره ها از نوع طرح توسعه ایندگوین وست (ENERGoinvest) است که ساخت کشور یوگسلاوی می باشد .
نکته : به طور کلی قسمت قرمز نشانگر قطع و قسمت های زرد خبر دهنده می باشد .
لکاس بندی آلارم ثبت شده بر روی پنچره آلارم یک فیدر 63 کیلو ولت از نوع طرح ایندگوین وست ست 230 مبارکه.