CNG همان گاز طبیعی است که ما روزانه آن را در خانه و محل کار خود یا کارخانجات با فشار پایین استفاده میکنیم. بدیهی است ذخیره سازی گاز در چنین فشاری، به واسطه حجم زیاد مورد نیاز به صرفه نیست.
چند سالی است که برخی از خودروها با مصرف LPG گازسوز شدهاند حال چه تفاوتی میان LPG و CNG وجود دارد؟
بخش عمده ترکیب شیمیایی CNG را گاز متان تشکیل میدهد، در صورتی که گاز LPG مخلوطی از پروپان، بوتان و اندکی ترکیبات دیگر است. CNG از متراکم کردن گاز طبیعی به دست میآید، اما LPG محصول تقطیر و پالایش نفت خام در پالایشگاهها است.
متان حتی تحت فشارهای بالا نیز به صورت گاز باقی میماند، بنابراین CNG علیرغم فشار psi 3600 هنوز حالت گاز دارد. البته گاز طبیعی را میتوان در تأسیسات خاصی و با پایین آوردن دما تا حد 160 درجه سانتیگراد تبدیل به مایع کرد که در صورت آن را LNG مینامیم.
گازهای پروپان و بوتان در دما و فشار اتاق حالت گاز دارند، اما با یک تراکم متوسط میتوان آنها را مایع کرد. (LPG) از آنجا که ظرفیت تولید LPG در پالایشگاهها محدود است، بهتر آن است که آن را به عنوان سوخت برای مصارف خانگی در مناطقی که هنوز فاقد لولهکشی گاز طبیعی هستند، استفاده کنیم، چرا که ذخیره سازی و حمل و نقل آن آسان است.
آیا به هنگام استفاده از CNG نظیر LPG، بوی گاز درون خودرو میپیچد؟
- خیر، خودروهای CNG سوز نظیر خودروهای بنزین سوز بدون بو هستند. در صورتی که در خودروهای CNG سوز بوی گاز احساس کنید سریعاً باید مدار سوخت رسانی را از نظر نشت احتمالی مورد بازرسی قرار دهید.
آیا خودرویی که قبلاً LPG سوز شده، هم اکنون میتواند از CNG نیز استفاده کند؟
- خیر، زیرا این دو سوخت ماهیتاً متفاوت هستند. ارزش حرارتی آنها یکسان نبوده و جهت احتراق صحیح نیاز به درصد هوا به سوخت (Air-fuel ratio) متفاوتی دارند.
تفاوت دیگر این که فشار ذخیرهسازی CNG به مراتب بالاتر از فشار مورد نیاز برای LPG است و به همین دلیل مخزن ذخیره ای که برای LPG طراحی و ساخته شده، مناسب CNG نیست. به عبارت خلاصهتر، خودروی شما میباید برای استفاده از سوخت CNG تبدیل و تغییراتی در آن اعمال شود.
تبدیل خودرو به CNG سوز چگونه انجام میشود؟
- باک مخصوصی در صندوق عقب خودروی شما نصب میشود و مداراتی که بتواند گاز را در جهت احتراق به سمت موتور هدایت کند، با آن مرتبط می شود.
آیا در صورتی که ذخیره CNG در خودرو تمام شود، میتوان هنوز از بنزین استفاده کرد؟
بله، زمانی که شما خودرویتان را برای استفاده از CNG تبدیل میکنید، هنوز کاربراتور، باک بنزین و مدار سوخترسانی جهت بنزین را روی خودرویتان دارید. بنابر این به سادگی با زدن یک کلید روی داشبورد، میتوانید مسیر بنزین به سمت موتور را برقرار کنید. اما به هر حال استفاده از CNG برای شما ارزانتر خواهد بود.
آیا لازم است که هر چند وقت یک بار حتی در صورت عدم نیاز اجباری از بنزین استفاده شود؟
- بله، این مسأله، یعنی استفاده هر چند وقت یک بار از بنزین باعث روانکاری مکانیزم کاربراتور و آمادگی بهتر سیستم سوخترسانی بنزین در مواقع لازم خواهد شد.
نصب کیت مخصوص و تبدیل خودرو به CNG سوز چقدر زمان میبرد؟
- انجام این تبدیل 4 یا 5 ساعت بیشتر وقت نمی گیرد، اما افزایش روز افزون تقاضا برای انجام این تغییرات می تواند به واسطه ازدحام باعث طولانی تر شدن زمان انتظار مشتری شود.
چگونه میتوان پی برد که چقدر CNG در مخزن خودرو باقیمانده است؟
- از طریق یک گیج الکترونیک مخصوص که در کنترل پانل یا روی داشبورد نصب میشود.
با یک باک پر CNG، حداکثر چه مسافتی را میتوان طی کرد؟
- یک باک CNG بهطور معمول معادل 10 تا 15 لیتر بنزین، گاز طبیعی را در خود ذخیره میکند. بدیهی است اگر میزان مصرف خودرویتان را با واحد km/liter در این عدد ضرب کنید، میزان مسافت تمایل پیمودن با یک باک پر از CNG به دست می آید برای مثال برای یک خودروی متوسط با حجم سیلندر 1300 سیسی این مسافت چیزی در حدود 155 کیلومتر خواهد بود. در صورت نیاز با افزودن تعداد باک میتوان این مسافت را افزایش داد.
آیا استفاده از گاز طبیعی فشرده در خودرو ایمن است؟
بله، CNG به خاطر سه ویژگی مهم از سوختهای بنزین، گازوئیل و LPG ایمنتر است. اول آن که وزن مخصوص CNG برابر 587/0 است این بدان معنا است که این گاز از هوا نیز سبکتر است، بنابر این در صورتی که نشت کند در جو صعود کرده و محو میشود.
دوم این که درجه حرارت خود اشتعالی CNG برابر 700 درجه سانتیگراد است، در حالی که درجه حرارت خود اشتعالی بنزین 455 درجه سانتیگراد است.
سومین مورد، این که باکهای ذخیره CNG از فولادهای آلیاژی خاص و با رعایت بالاترین سطوح ایمنی ساخته میشوند که بسیار مستحکمتر و ایمنتر از باکهای بنزین خودروها هستند.
آیا باک ذخیره CNG در خودرو با چنین فشار بالای گاز درون آن ایمن است؟
بله، باکهای ذخیره CNG از فولادهای آلیاژی خاص و به صورت کاملاً یکپارچه ساخته میشوند. هیچ نوع جوشی در ساخت این باک به کار نرفته و باک براساس استانداردهای معتبر بینالمللی قبل از نصب مورد تست قرار میگیرد