نقش دانه
1- حفظ رویان درون آن
2- فراهم کردن مواد غذایی برای رویان
3- انتشار و پراکندگی گیاهان دادنه دار
خفتگی دانه: معمولاً هنگامی که دانه از گیاه اصلی جدا می شود قدرت رویش ندارد که این زمان را دوره خفتگی یا زندگی نهفته دانه می گویند.
ویژگی مرحله خفتگی دانه: حداقل مبادلات انرژی و ماده بین دانه و محیط و عدم نفوذ آب و اکسیژن به دانه در نتیجه عدم رویش دانه.
مدت زمان خفتگی: زندگی نهفته دانه حتی در شرایط مناسب برای روییدن دانه ادامه پیدا می کند تا زمانی که شرایط پدید آورنده خفتگی از بین برود. رویان بعضی از دانه هزاران سال در مرحله نهفتگی باقی می مانند.
علل خفتگی
1- عوامل ساختمانی: وجود پوسته ضخیم دانه در بعضی گیاهان تیره مانع از جذب آب و اکسیژن
2- عوامل فیزیولوژیک
1- وجود عوامل بازدارنده رشد در:
1- پوسته دانه: گیاهان بیابانی که برای رویش نیاز به باران کافی دارند.
2- درون دانه
3- درون میوه: سیب و گوجه و مرکبات که وقتی دانه از میوه خارج شود رویش آغاز می شود.
2- عدم تأثیر محرک های خاص: گاهی در گیاهان چوبی مناطق معتدل برای عمل محرک ها برای رویش دانه باید در محیط سرد مرطوب قرار گیرد می توان این دانه ها را در ماسه مرطوب یا یخچال قرار داد.
3- وجود مقادیر کم آنزیم: بعضی از دانه ها به علت مقادیر کم آنزیم رویش صورت نمی گیرد و به تدریج میزان این آنزیم ها افزایش یافته و در زمان رویش فراوان می شود.
4- هورمون های گیاهی مؤثر در خفتگی: وجود بعضی از هورمون ها مثل آسیزیک اسید باعث القای خفتگی در دانه می شود.
شرایط رویش دانه
شرایط درونی:
1- دانه باید رسیده و سالم باشد
2- از نظر فیزیولوژیکی توان رویش را حفظ کرده باشد
3- دوران خفتگی را گذرانده باشد
شرایط بیرونی
1- رطوبت: باری فعال شدن آنزیم ها
2- دمای مناسب: بهترین دما بین20 تا 30 درجه
3- اکسیژن: جهت تنفس و تولید انرژی
4- نور
5- شکستن پوسته دانه
مراحل رویش دانه
رویش دانه در دولپه ای ها:
ابتدا جذب آب ¬ تورم پوسته ¬ سه تا چهار روز بعد ریشه چه پوسته دانه را پاره و نفوذ به درون خاک- سپس رویش محور زیر لپه در بالای ریشه چه ¬ فعالیت برگهای اولیه و ژمول ¬ رویش محور روی لپه از فعالیت سلولهای ژمولی ¬ تولید شاخه و برگها
رویش محور زیر لپه به دو صورت میتواند صورت بگیرد:
1- اگر رشد محور زیر لپه سریع و با رشد خود لپه ها را از خاک بیرون آورد رویش روزمینی است (لوبیا)