اهمیت و تببن مومضوع اصطلاخات و توسعه اصلاح طلبانه د رجوامع بشری به عنوان یک مفهوم متعالی است در بشری و پدیدهه های چند بعدی است که معلمان بزرگ احتماعی و معماران بنای فکری و فرهنگی در جوامع برای ایجاد تحول و تغییر مثبت به آن توجه خاصی داشته که در سطوح مخنلف در زمینه های گوناگون دارای ابعاد زیادی است که در بزخی جوامع فقط در یک بعد و یا چند بعد و یا به منظور همزمان کلیه شئونات زندگی اجتماعی جامعه انسانی را در برگرفته است .
.
اصلاح در لغت تبین و تعریف مفاهیم و واژه ها : اصلاح در لغت تازی به معنی راست ساختن و سامان کردن چیزهاست پس ا زآنکه تباه شده باشد .
اصلاح چیزهاست یعنی آن را بر پاساخت و استوار داشت و شایسته کرد و در قراآن مجید به معنی آشتی دادن مردم از هم جدا شده و به دشمنی افتاده است .
در سنت نیوی این کلمه به پیروی ا زقرآن در هر سه زمینه نفسانی روابط میان مردم و اوضاع اجتماعی به کار رفته است .
بهبود خواهی یا اصلاح طلبی , هوا داری از سیاسیت تغییر زندگی اجتماعی یا اقتصادی یا سیاسی اما با روشهای ملایم و بدون شتاب , در برابر اصطلاح بهبود خواه بخصوص برای گرایشی د رجنبش سوسیالیستی ( تک سوسیالیسم ) به کار می رود که اندبشه ی قهر انقلابی را کنار نهاده و خواستار دگرگونی آرام – آرام نها دهای اجتماعی ا زراههای دموکراتیک شده است ..
بهبود خواهی , ا زنظر کلی , در برابر ارتجاع و محافظه کاری , از سویی و انقلاب خواهی , از سوی دیگر فرار می گیرد .
تعریف توسعه سیاسی : افزایش ظرفیت و کارایی یک نظام سیاسی در حل و فصل تضادهای منافع فردی و جمعی , ترکیب مردمی بودن , آزادگی و تغییرات اساسی در یک جامعه تو سعه سیاسی با رشد دموکراسی مترادف است .
هر اندازه یک نظام سیاسی از انعطاف ناپدیری , از سادگی به پیچیدگی , ا زدنباله روی به خود مختاری و از پراکندگی به یگانگی گرایش پیدا کند , به همان اندازه توسعه سیاسی نیز در آن نظام افزایش می یابد .
(توسعه سیاسی سیه مشتاق الحو ص 14 ) عناصر توسعه 1 – بهبود رشد و گسرش همه شرایط و جنبه های مادی و معنوی زندگی اجتماعی .
2 – گسترش ظرفیت نظام اجتماعی برای برآوردن احتیاجات محسوس یک جامعه , امنیت ملی , آزادی فردی , مشارکت سیاسی , برابری اجتماعی , رشد اقتصادی , صلح , موازنه محیط زیست و …… - فرایند بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی افراد جامعه .
جنبه های مهم توسعه عبارتند از : ارتقای سطح زندگی افراد ( مثل د رآمد مصرف غدایی .
خدمات بهداشتی و آموزشی ) از طریق مناسب رشد اقتصادی , ایجاد شرایطی که موجب رشد عزت نفس افراد شود و افزایش آزادیهای آنها .
– فرایندی که کوششهای مردم و دولت را برای بهبود اوضاع و فرهنگی و اقتصادی هر محل هماهنگ کند مردم این محل را در زندگی یک ملت ترکیب نماید و آنها را تماما برای مشارکت در پیشرفت ملی توانا سازد .
ابعاد گوناگون توسعه توسعه اقتصادی , اجتماعی , سیاسی , فرهنگی , ملی توسعه سیاسی را جزء توسعه اجتماعی نیز می شمرند .
( توسعه سیاسی ص 15 ) پیشینه و زمینه تاریخی موضوع ( اصلاح طلبی ) جنبش اصلاح طلبانه به مفهوم ایجاد تحول و حرکت در میان ملل به خواب رفته مسلمانان از نیمه دوم قرن دوم سیزدهم در هند و ایران و بین النهرین و مصر و سودان و لیبی و ترکیه پیدا شد به طور کلی عوامل موثر در حرکت و اصلاح عصر جدید را می توان به آشنایی به منزله غرب شکست ایران قاجاری ا زوسیه تزاری و توسعه چاپ و انتشار نام برد .
(تاریخ نفسهای دینی – علی اصغر جلی ص 2) پس از رضاخان پسرش محمد رضا , با دخالت دولت استعمارگر انگلستان و بعدها آمریکا به قدرت و حکومت رسید .
او د رپی ادعای سیاست مدنیزه کردن ایران توسط پدرش .
نخست با مماشت و پس ا زآن با استبداد روزافزون و علی رغم داعیه خود – ا زجمله مفاد به ظاهر اصلاح طلبانه انقلاب سفید و وعده رسیدن ایران به دروازه های تمدن بزرگ د رآینده ای نزدیک – این کشور را در همه ابعاد فکری , سیاسی و اقتصادی کاملا وابسته به برخی کانون های استعماری غرب , خصوصا آمریکا نمود .
این در حالتی بود که هر چه از حکومت مستبدانه وی , می گدشت مردم با احساس یک عقب ماندگی روزافزون در همه ابعاد مادی .
سیاسی و فرهنگی بیشتر به پوچی و دروع گفتن داعیه و اندیشه تجدد و مدرنیزه کردن ایران توسط سلسله پهلوی پی می برد .
آن گونه که در سال های آخر حکومت وی , مردم با تجربه جامعه تحت استبداد و ستم دودمان پهلوی و وابستکان آن , به خوبی به خیانت , مکر دروغ بودن داعیه این سلسله در بیش از 50 سال حکومت مبنی بر وعده نجات و پیشرفته کردن کشور پی برند پس از رضاخان پسرش محمد رضا , با دخالت دولت استعمارگر انگلستان و بعدها آمریکا به قدرت و حکومت رسید .
آن گونه که در سال های آخر حکومت وی , مردم با تجربه جامعه تحت استبداد و ستم دودمان پهلوی و وابستکان آن , به خوبی به خیانت , مکر دروغ بودن داعیه این سلسله در بیش از 50 سال حکومت مبنی بر وعده نجات و پیشرفته کردن کشور پی برند .
این آگاهی در سال 1357 منجر به براندازی رژیم پهلوی شد.
مردم در سال های 1356 و 1357 در آستانه وقوع انقلاب اسلامی , با وقوف به محتوای دعوت حضرت امام خمینی مبنی برگدر از دو جریان تاریخی تحجر و تجدد که قرن ها کشور را دستخوش استداد سیاه سنتی و شبه مدرن ستم شاهی ساخته بود به صفوف فشرده مخالفین این دودمان داشته مبدل گشته .
از نهضت اسلامی تا انقلاب از سال های پس از 1339 ش مبارزات مردم ایران با شعار استفلال , آزادی و عدالت خواهی به دور از اندیشه های غربی و نظام دست نشانده محمد رضا شاه بر بنیاد فرهنگ ملی و آرمان های اسلامی تبلور یافت .
متفکران سیاسی و اجتماعی این دوران در داخل و خارج از کشور بی آن که تسلیم امواج اندیشه ها و ائدلوژی های غربی شوند کوشش کردند تا با استعانعت از پانزدهم خرداد 1342 ش روز بیداری وجدان دینی و ملی جامعه در پیکارهای ایرانیان به شمار آمد و به دنبال آن مردم مسلمان وبه پا خاسته ایران با نثار خون خود نبرد را تا واژگونی نظام استبدادی سلطنت وابسته به بیگانه و استقرار نظام مبتنی بر عدل ادامه دادند .
انقلاب اسلامی ملت ایران حرکت تکامل یافته ای بود که طی سالیان دراز در برخورد جامعه ایران با استعمار غربی پدید آمده بود .
دوران نخست وزیری امیر عباس هویدا را میتوان دوره آغاز حرکات انقلابی به شمار آورد سرکوب مردم اعدام مبارزان و آزادیخواهان , غارت منایع نفتی و خرید سلاح های پیشرفته آمریکایی و انگلیسی , نقش ژاندارمی ایران د رخلیج فارس , خروج انگلیسی ها از خلیج فارس و جدا سازی بحرین از ایران بر پایه خواست های نو استعماری و دستگیری معترضان این اقدام ضد میهنی جشن های میان تهی تبلیغاتی ( جشن 25 سال سلطنت در سال 1345 ش جشن تاجگذاری در سال 1346 ش و جشن دو هزار پانصدمین سال شاهنشاهی در یال 1350 ش ) بر پایی مراسم گوناگون و میهمانی های افسانه ای به مناسب صدمین سال تولذ رضا شاه و انقلاب سفید و جشن تولد افراد خانواده سلطنت , تبدیل نظام مشروطه به نظام دیکتاتوری , سوق دادن نظام به سمت استبداد مطلق سلطنتی , ایجاد تغییرات مجدد د رقانون اساسی تغییر یافته پیشین , و نیابت سلطنت فرح پهلوی , تاسیس حزب واحد ( رستاخیز ) و ممنوعیت هز نوع تحزب و تجمع سیاسی .
بی ارزش کردن هویت انسانی و ملی و دینی افراد و جماعت های مختلف توسعه تملق گویی و چاپلوسی خاصه در بخش های حاکمه , فراهم آوردن رفاه و شرایط حوش گذرانی های غیر اخلاقی د رگروه هایی از جامعه شهر نشین و توسعه فقر در روستاها و حومه شهرها و پدیده آمدن مهاجرت های ناسالم به شهرهای بزرگ و ایجاد مشاغل کاذب و فساد انگیز و بالاخره تغییز تقویم هجری شمسی به تقویم ساختگی شاهنشاهی .
شرایطی را به وجود آورد که ههه گروه ها و بخش های جامعه بزرگ ایران از نظام حاکم کینه به دل گرفته و خواستار دگرگونی در ساختار نظام استبدادی سلطنت وابسته است .
زمینه اجتماعی شاه با کودتای آمریکایی سال 1332 و بدون توجه به خواست نیروهای سیاسی ملی آن روزگار به قدرت رسید .
او از حمایت آشکار آمریکا برخوردار بود و پس از انقلاب سفید سال 1341 برای پیش بردن برنامه های نوسازی خویش عمدتا بر درآمد حاصل ا زنفت تکیه داشت .
ماشین اصلاخات او مبتنی بر دیکتاتوری متمرکزبود و همین موجب شد نیروهای ملی اعم از سنتی و مدرن با دولت بیگانه شوند .
نیروهای مایوس و سرخورده .
اقتدار ملی جای گزینی پیدا کردند و در جریان انقلاب اسلامی با اتکا به آن علیه شاه به میدان آمدند .
به علت افزایش در آمد و مصرف شهری و پس رفت کشاورزی و زراعت میزان مهاجرت ا زمناطق روستایی به شهرها و ا زشهرهای کوچک به شهرهای بزرگ به شدت رشد کرد( علیزاده 1363 , 70 ) بنابراین استبداد نفتی شبه مدرن شامل یک دولت متمرکز می شد و اساسا بر دفاتر اداری و کارمندان تخصیل کرده جدیدی تکیه داشت که با در آمد نفت تامین می شدند علاوه بر آن , این دستگاه , دین علما و اجتماع مذهبی را به حاشیه محدوده اجتماعی جامعه سوق داد .
0