مسجد النبی با شکر و معنویت خاص خود میلیون ها دل را شیدا و شیفته خود می نماید.مسجد النبی در سال اول هجرت حضرت محمد بنا نهاده شد.مکان آن به وسیله شتر حضرت محمد (ص)تعیین شد و با مصالح بسیار ساده ساخته شد.تا زمانی که حضرت محمد در اتاق محقرش به خاک سپرده شد.
این مسجد یاد آور بهترین دوران تا ریخی اسلام و سر آغاز حکو مت اسلام استو در اولین سال هجرت حضرت محمد (ص)مسجد و خانه وی ساخته شد.
حیات مرکزی این بنا با مساحت 805متر2 مبنای گسترش های سصری گردید.بعد از 16 ماه با تعقییر قبله و زیاد شدن تعداد نمازگذاران بر آن شدند سقفی سر پوشیده در طرف جنوبی بنا بیافزایند.
در سال 7 هجرت پیامبر چندین اتاق به قسمت شرقی اضافه کردو مساحت آن به 2475 متر2 می رسد.
و پیامبر در سال 10 هجری رحلت نمود و پیکر پاکش را در اتاق محقرش به خاک سپردند.
با وفات پیامبر مسجد پیامبر اهمیت خاصی پیدا کرد و تبدیل به مسجد و زیارتگاه شد.
در سال 17 ه.
عمرابن خطاب قسمتی دیگر را اضافه نمود.
در سال 29 و 30ه عثمان ابن عفان نه تنها مسجد را گسترش داد بلکه قسمتهای قبل را بازسازی کرد.
در بال 88 تا 91 ه به دستور ولید ابن عبد الملک به خاطر آرامگاه پیامبر گسترش بیشتری یافت و برای اولین بار مناره ها به آن اضافه شد.
در سال 162 ه خلیفه عباسی المهدی مسجد را در قسمت شمال گسترش داد.
بین سالهای 879 تا 895 ه سلطان قا عد بای از طرف شرق مسجد را گسترش داد و گنبدی بر سر سنگ قبر حضرت بنا کرد.
در زمان سلطان محمد درم این گنبد باز سبزی شد و 1253 گنبد به رنگ سبز در آمد.
سلطان عبد المجید نبشی هایی در قسمت شمالی و شرق اضافه کرد.در دست نوشته های 1275 ه از 5 مناره در مسجد یادی شد و با این افزایش بر آن شدند که باز مسجد را گسترش بدهند.
در سال 1372 ه.ق نخستین سنگ بنای قسمت جدید گذاشته شد و گسترش در آن روز که تجهیزات کم بود با دست ساخته شد.پروژه در مدت 5 سال پایان یافت.
زیر بنای مسجد به 5 برابر خود رسید.
با پیشرفت خطوط هوایی زایرین روز به روز افزایش پیدا کردند به طوری که به یک ملیون تن در 1390 م و 2 ملیون تن تا پایان قرن 14 رسید و بر آوردی شد که این جمعیت به 5 ملیون تن خواهد رسید.
در سال 1393 ه.ق سایبان هایی ساخته شد که این چاره اندیشی موقتی بود و بایستی چاره ای اساسی اندیشیده می شد.
در سال 1402 ه.ق برای گسترش بعد از 3 سال مطالعه طرح جدیدی از گسترش مسجد را دادند که این طرح مساحت را به 5 برابر طرح جدید و 100 برابر زیر بنای اولیه آن بود.
در 9 صفر 1405 ه اولین سنگ این طرح عظیم گذاشته شد و مدت این پروژه 6 سال بود و با عالی ترین مصالح و پیشرفته ترین فنون معماری بود.
و هدف ایجاد بهترین مرکز برای زایران و نماز گذاران باشد و اینکه بنای جدید تا هزاران سال به امید خدا پا بر جا بماند که این پروژه تمامی مدینه را در بر می گرفت.
از بافت های قدیمی شروع شد که با تخریب مناطق مبکونی مورد نظر بدون هیج گونه مواد منفجره انجام شد.
در 17 محرم 1406 عملیات خاک برداری آغاز شد که ترکیبی از گل و لای و ماسه که بستری بسیار سخت داشت.بیش از 8500 شمع بارور کار گذاشته شد که که به سنگ سخت در عمق خاک رسید .
با گود شدن گودال ها برای جلوگیری از تخریب دبوارهای قدیمی از جنس بتون زده شد.
برای ستون های اصلی با عمق 17 متر از دو لایه فولادی و دوغاب استفاده شد.
بیشتر از 100 هزار متر مکعب بتون در ستونها استفاده شد.
کف زیر زمین در 95قسمت بتون ریزی شد.بعد از اتمام زیر زمین باز سطح همکف را در همان 95 قسمت بتون مصالح ریختند .4 سال از آغاز پره گذشته و تا زه پی سازی ساختمان به پایان رسید و همه چیز مهیا می شد برای ساخت ساختمان اصلی.گویا خدا رحمت خود را برای اتمام ابن مرحله نازل کرده بود.
هدف این پروژه این بود که ارزنده ترین مصالح و پیشرفته ترین فنون معماری به سبک سنتی ارابه شود که قسمت جدبد از قسمت قدیمی زیاد جدا نباشد.
یکی از مصالح مهم این بنا که هم جزو مواد اولیه و هم مصالح تزیینی بود سنگ مصنوعی بود که بزرگترین کارخانه مکانیزه در دنیا 20 طرح زده شد و سنگ های با رنگ مختلف و با سیمان خشک ترکیب و با آب سنگی مصنویی ساختند.
بیش از نیم ملیون سنگ لازم بود بعضی از آنها از طرح و نقش های مختلف تزیین می شدند که هنرمندان روی گچ طرح مورد نظر را تراشیده و بعد با سنگ مصنوعی قالب زده می شد.
2312 طاق نما برای نسب در 27 تالار سر باز و 68 تالار سر پوشیده ساخته شد.
از زمین تا بام آن به همین شیوه ساخته شد و 19 جمادی الثانی 1410 و اتمام یا نخستین آن بود.
و شاهد عینی طرح های معماری پره میسر شد.
ساخت 6 مناره جدید که با سنگ مصنوعی هم عناصر تزیینی و هم به عنوان مصالح اصلی به کار رفت.
هر مناره با عناصر تزیینی خود به آسمان کشیده شد که جلوه گری از هنر اصیل اسلامی بود.
در ربیع الاول 1411م کار بر روی 2 مناره پایان یافت.
هر مناره با ابهت و شکوه در کنار بنای اصلی خود نمایی کرده و در صورتی که ارتفاع آن 114 متری زمین و 3 مناره حلالی شکل زرین ختم می شد.
دیوار های بیرونی و حیاط های پیرامون نقش جدید با یکی از زیباترین و با دوام ترین مصالح ساختمانی با نام گرانیت پوشانده شد به 23000 متر2 مورد بیاز بود.
برای حیاط های پیرامون و ورودی ها 16000 متر2 گرانیت لازم بود.
عربستان یکی از بزرگترین و زیبا ترین و مرغوب ترین منابع سنگ گرانیت جهان است.
برای تراش و تولید این سنگ گرانیت یکی از بزرگترین کارخانه ها در نوع خود در دنیا در مدینه ساخته شد.1000 متر مکعب سنگ گرانبت را ساخته و پرداختند.
و برای اینکه رنگ سنگ ها یکجور باشد با تراش هر کدام از آنها شماره گذاری می شدند که هر قطعه با شکل خاصی ساخته و پرذاخته شد.
گرانبت قرمز رنگ برای پایین دیوارها انتخاب شد.
روکاری گرانیت900مت مربع دیوارها را پوشانده بود.
120000 گرانیت برای قسمت بالای دیوارها در نظر گرفته شد.
160000 متر2 برای فرش کردن کف تالارها و ورودی ها و حیاط ها در نظر گرفته شد.
سنگ نوژورف از یکی از نواحی جنوبی عربستان استخراج شد و برای ساخت 2500 ستون بیرونی با رنگ قرمز چشم گیر ساخته شد.
با این سنگ های ملایم محیطی آرام برای پرستش خدا مهیا و آماده می شد.
ساخت پارکینگ زیر زمینی 2 طبقه با گنجایش 4000 ماشین طراحی شد و از ماشین های مکانیزهبرای اینکه هنگام تخریب به ساختمان بنای مسجد نزند استفاده شد.
برای دسترسی آسانتر زاییران به این مکان از پل های موقتی استفاده شد.
با تمام شدن طرح گسترش مسجد النبی بزرگترین بنای یک پارچه دنیا ساخته شدکه این مسجد برای دسترسی به نور و هوای تازه از 27 تالار رو باز ساخته شد.طراحی آن به 3 شرکت مصتبد جهان سپرده شد و طرح گنبد های کم ارتفاع و کوچک زده شد که دارای زیباشناسی خاص بود.
با حرکت و مکانیزم کشویی درب ها روی دهانه حرکت می کرد که در ساخت آن از فولاد آب دیده مرغوب استفاده شدکه هر کدام 20 تن وزن دارند.
چرخ های آن یکایک اجزایش به دلیل دقت در آن با ذست ساخته شد.
لایه اصلی آن از چوب سفید کانادایی و چوب صدر کوبیده تر است و برای تزیین رو کاری استفاده می شود کنده کاری روی چوب به دست بهترین صنعتگران مراکشی انجام شد.
چوب های صدر تراشیده از مراکش فرستاده می شد که از روی طرح اصلی به هم پیوند و ساخته شدند و قسمت های هنری آنان زراندود شدند.
یکی ذیگر از عناصر تزیینی برای گنبد با ارزش انزونای که در کنیا است که از سنگ آمازونای که سنگی مرغوب تر و به رنگ روشن فیروزه ای بود انتخاب و تراش و بعد از آن در قالب زرین خود جای گرفت.
عملیات نصب داخل گنبد در شب آغاز شد .
این طرح زیبا که از ستاره 16 پر ایجاد شد یکی از اصیل ترین نقوش هنر اسلامی است.
برای پوشش بیرونی گنبدها از ورقه های آلومینیومی با نقوش کامپیوتری کنده شد تا طرحی یک دست به وجود آورند و با کاشی های سفالینه روی آن به کار برده و زیر آن الیاف کربنه ریختند که با پخته شدنتبدیل به کاشی بکدست شد.این کاشی سفید باعث جلوه گر شدن هر چه بیشتر گنبد سبز و باعث خنکی محوطه داخل شد.
در سوئس سر گنبد ها با برنز خالص قالب ریزی و زر اندود شدن سر گنبد که 27 عدد ابت به گنبدها ابوهت و شکوه خاصی داد.طرح هم جنبه تزئینی داشت و هم جنیه ساختمانی.
ستونهای خارجی که صورتی رنگ است از سنگ مرمر بریژیلی چپراسل ساخته شد.مرمر ایتالیا ئی کوزورا برای پله ها و ستونهای تزئینی مناره ها انتخاب شد.
برای روکاری ستون ها و کف از سنگ کوزورا استفاده شد و به خاطر دوام و سادگی و زیبائی که این سنگ 2500 ساله داشت در ایتالیا تراش و استفاده می شود.
17000 تن مرمر اوزارا استفاده شد که در قدیمی ترین و پر تجربه ترین کارخانه ایتالیا تراش و تولید شد.تراش روکاری خم مرمرین 2104 ستون داخلی که هر کدام با 12 برش سنگ آغاز شد.
و حدود 25000 قلات یکدست تولید و شماره گذاری شد.نما سازی ستون با حلقه پائینی تمام می شود.
8000 نوار تزئینی که از مرمر ایتالیا.اسپانیا.پرتقال و یونان برای کف مرمرین می باشد.
75000متر2 برای طبقه همکف به کار رفت که شامل :نوارها و بقیه تزئیناتی که برای ورود افراد و شخصیت های دینی در نظر گرفته شد.
پشت بام با مرمر یونانی به نام فسا پوشانیده شد این مرمر دارای خاصیت انعکاس نور است که باعث کاهش دما می شود.
دانه پائینی ذیوار از مرمر راسا از پرتقال و مرمر قرمز علی کفته از اسپانیا تزئین شد ولی عمده تزئینات در داخل مسجد صورت گرفت که شامل طرح طاق نماها و دیگر عناصر تزئینی داخل مسجد بود.
مرمر ورده چپه لینو از ایتالیا برای دانه دیوارها استفاده شد.
نوار بالاییاز راه های دیوار با آیات قرآن کریم خطاطی شد که بر روی مرمر راسای پرتقالی کنده کاری شد و این نوار مسافتی به طول 4 کیلو متر را در بر می گیرد.
7 گنبد ورودی آن با بهترین کاشی و سبک کاشی کاری به سبک قدیمی عربی تزئین شد که از هنر مملوک گرفته شده است.
10 جمادی الثانی 1412 ه آخرین مناره نصب شد و کار پروژه به اتمام رسید.
آخرین مراحل نصب قطعات برنزی تزئینی سنتی است که 1600 تن برنز تبدیل به بت و سرستون شد.
2440 سر ستون در 3 شکل مختلف در 11600 قطعه تزئینی برنجی در 4 الگوی مختلف برای چراغ ها ساخته و پرداخته شد و 2 نوع حفاظ تزئینی برای بیرون پنجره ها ی اصلی و دریچه های کولر ها ساخته شد.
ساخت پنجره های مشربیه به روش سنتی از 1600 قطعه چوب که در کنار هم متصل شدند و عنصر اصلی را تشکیل دادند.
طرح های گوناگونی برای پنجره ها با قالب منبت کاری خاصی شکل پذیرفت.پس از پرداخت با چند لایه لاک الکل پوشیده شد.
شیشه های رنگی به سبک سنت قدیم اسلامی ساخته شد و 240 پنجره با 2 ترکیب رنگی ساخته شد .
برای هر پنجره 3 استاد کار به کار گماشته شد.
مسجد دارای 68 چراغ است که در از کریستال ساخته شد که این کارخانه در جهان بی همتا ست.
تمام قطعات برنزی لوسترها زراندود شدند و برش منشور مانند بلور شفاف سفت قبمت مرکزی چهل چراغ را تزئبن می کرد.
4200 قطعه بلور در هر چراغ به قطر 7 متر و به وزن 2.5 تن به کار رفته در 1412 ه کلیه 68 چراغ نصب شد.
در 65 ورودی اصلی درهایی از چوب ساخته شد که دارای شیوه سنتی و بدون پیچ و چسب ساخته شد و لوله ها هم به همین طریق با دقت کامل ساخته شد و قطعات به بارسلون فرستاده شد تا با دقت کامل به هم وصل شده و تراز شوند.
در ها را در 2 پاشنه یکی پائین و یکی بالا استوار کردند و درها با وزن 2.5 تن فقط با اشاره یک انگشت باز و بسته می شوند.
و آخرین مرحله وصل شیشه ها و قطعات زراندود شده نورگیرهای ورودیها بود.
باخت محوطه بین ساختمان جدید و قدیم کار مشکلی بود که مهندسان انجام دادند .دیوارهای قدیمی را بریدند تا پهن تر شوند و محوطه های وضو خانه و پارکینگ در 2 طبقه برای زائران ساخته و پل های موقت نیز ساخته شد.
برای جلوگیری از گرمای بیش از حد حیاط قدیمی مرکزی 12 سایه بان طراحی شد که کاملا مکانیزه بودند.
ستونهای آن با مرمر و برنز تزئین شدند و این چتر ها از الیاف تفلون است که هر کدام 300متر2 را پوشش می دهد.
در 5ذیقعده 1414 ه آخرین سنگ بنا را کار گذاشتند.
حال این مسجد گنجایش 180000 نمازگزار و زائر را دارد و با پله های تعبیه شده در قسمت پشتی به طرف پشت بام است.
گنجایش 90000نفر را در خود جای دهدکه در هر حال خدود یک ملیون نفر می توانند یکجا به نماز بایستند.
منابع تاریخ جهان، نوشتۀ پرویز مرزبان فیلم مستند بازسازی مسجدالنبی www.historylib.com