دانلود تحقیق سری استاندارد های کنترل کیفیت واعمال آن در آذین خودرو

مقدمه : آنچه برای من جذاب است سهولت نیست ، دشواری هم نیست ، بلکه دشواری رسیدن به سهولت است .

شاعره مصری انسی الحاج در دنیای رقابتی امروز ، کیفیت به مهمترین موضوع مورد توجه تولید کنندگان و تامین کنندگان تبدیل شده است .

از ویژگی های مهم سالهای اخیر ، جهانی شدن امور و پیشرفت و حرکت د رجهت به استاندارد در آوردن نظامها و فعالیتهاست .

این روند بویژه با اقدام سال 1987 سازمان بین المللی استاندارد در تهیه و تدوین استانداردهای موسوم به سری ISO 9000 شدت یافته است .

از ویژگی این استانداردها ، تمرکز و دقت کافی آنها به ایجاد هماهنگی کامل بین تکنیکها و مفاهیم کنترل کیفی در سطحی جامع و فراگیر است .

در این ارتباط علاقه شرکتهای صنعتی و بازرگانی به سری استانداردهای ISO 9000 که در اصل شامل استانداردهای مدیریت و تضمین کیفیت است ، دال بر افزایش آگاهی شرکتها در این زمینه است .

این استانداردها ، مدیران سازمانها را در اتخاذ و اجرای مجموعه تغییراتی که با هدف افزایش کیفیت اعمال می شوند ، یاری می دهند .

سری ISO 9000 آنچنان وسیله جوامع و شرکتهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است که اساس و بنیان استانداردهای ملی آنها را دچار تحول و دگرگونی وسیعی نموده است .

شاید یکی از عواملی که موجب پذیرش همه جانبه این استاندارها شده است .

ناشی پذیرش آنها توسط جامعه اروپا است .

بعلاوه گات یا سازمان تجارت جهانی (WTO) نیز ایجاد استانداردهای بین المللی و ویژه ISO 9000 را توصیه می کند .

از سوی دیگر سری استانداردهای ISO 9000 به طور جامع و فراگیر کلیه مفاهیم مدیریت و راهبرد های کیفی و نیز مدلهای مناسب برای تضمین کیفیت را شامل میگردد .

این استانداردها با برخورداری از ساختاری مناسب به گونه ای ترکیب یافته اند که میتوان آنها بر اساس یک روش ساده شماره گذاری به خاطر سپرد .

این ویژگی استانداردهای سری ISO 9000 پیامدهای جالب توجهی برای بازارهای تجاری صنعتی جهان داشته است .

استانداردهای ISO 9000 در ارتباط با نظام کیفیت ، مبنای مناسبی را برای اجرای نگرش مدیریت کیفیت جامع (IQM) فراهم می آورند .

با این حال ، اجرای این استانداردها ، مستلزم آن است که تولید کنندگان و تامین کنندگان یک نظام مدون و سازمان یافته کیفی را به عنوان وسیله ای برای تضمین تطابق فرآورده یا خدمات خود با مشخصات تعیین شده ،‌به مورد اجرا بگذارند و با ابزارهای لازم که یکی از آنها ممیزی کیفیت است از صحت آن مطمئن شوند .

استفاده از سری استانداردهای ISO 9000 به عنوان یک استاندارد بین المللی در اجرای نظامهای کیفی ، با وجود آنکه به علاقه و خواست شرکتها و جوامع بستگی دارد ، اما از روحیه ای بازار گرایانه نیز برخوردار است .

در این میان نباید فراموش کرد که تنها اکتفا به تولید فرآورده ها یا خدمات با کیفیت ، کافی نیست ، بلکه سازمانها باید بتوانند به مشتریان خود نشان بدهند که کیفیت فرآورده ها و خدماتی که آنها تولید می کنند ، چگونه تضمین میگردد .

بنابراین مستند سازی روشهای تضمین کیفیت ، مهمترین اصل در افزایش توان نظام کیفی سازمانهاست .

از اینرو ، عناصر نظام کیفی را باید مستند نمود .

بر اساس یک روش مناسب و سازگار با مدل انتخاب شده ، برای تضمین کیفیت فرآورده ها و خدمات آنها را به کار گرفت ، راهنماهای اصول کیفیت ، روشهای کاری ، شرح مشاغل ، ارزیابی گزارشات و سایر مدارک مربوط به کیفیت فرآورده را شامل می گردد که باید دقیقاً مورد توجه قرار بگیرند .

از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان ، معتقدند که ISO 9000 ، توطئه ای از پیش طراحی شده برای جلوگیری از ورود کالاهای تولیدی کشورهای در حال توسعه به بازار کشورهای پیشرفته صنعتی است .

در اروپا استفاده از استانداردهای ISO 9000 با هدف تدارک یک مجموعه واحد از استانداردهای کیفی واحد ، برای تسهیل اتحاد اقتصادی در میان کشورهای جامعه اروپا مطرح است .

این واقعیت ، شرکتهای ایرانی و شرکتهای جوامع در حال توسعه را با چالشی بزرگ مواد ساخته و از سوی دیگر فرصتی مناسب برای افزایش حجم تجارت بین المللی رافراهم آورده است .

زیرا از میان دو تامین کننده که همگی مطابق با مفاد یک قرارداد مشابه فعالیت میکنند ،‌آنکه از استانداردهای تعیین شده وسیله سازمان بین المللی استانداردها تبعیت میکند ، نسبت به سایر رقبای خود توان رقابتی بیشتری برخوردار خواهد بود .

بنابراین می توان ادعا نمود که رعایت استانداردهای سری ISO 9000 برای شرکتهای ایرانی فرصتی استثنایی جهت ورود به بازارهای جهانی رافراهم می آورند ، بطوریکه عدم رعایت آنها بخت موفقیت در صحنه رقابتهای بین المللی را از اینگونه شرکتها سلب کرده و آنها را با مشکلات جدی مواجه می سازد .

در حقیقت توجه به اینگونه استاندارد ها و تلاش ، برای تامین پیش شرطهای آنها برای شرکتهایی مثل شرکتهای ایرانی ، مشکلات بسیاری را به آنها تحمیل می کند.

با وجود این ، حرکت در جهت خصوصی سازی و تلاش برای ورود به بازارهای جهانی و مطرح شدن مجدد عضویت ایران درگات ، تمهیداتی است که می توان با استفاده از آنها با پیامدها و اثرات ناشی از رقابتهای جهانی به مقابله برخاست .

زیرا سیاستهای حمایت از بازارهای داخلی و محدودیتهای گمرکی که تا به امروز اعمال میشدند را دیگر نمی توان بیش از این ادامه داد .

در این ارتباط ، شرکتهای ایرانی نباید پیش از این حمایت های دولتی متکی باشند .

بر عکس باید به طور جدی در پی افزایش کیفیت و ارتقاء توان نظامهای کیفی خود باشند .

از اینرو ، در اینجا باید تاکید نمود که مدیریت کیفیت جامع ، بدون اینکه در پی بهبود مستمر و پایدار باشد به سفری بدون مقصد می ماند که جزء اتلاف انرژی سازمانها ره آورد دیگری نخواهد داشت .

در شرایطی که مدیریت کیفیت جامع هدف تلقی شود ، ISO 9000 می تواند به عنوان نقطه آغازین این مسافرت به کمک مدیران بیاید .

امروزه ، تعداد بسیار زیادی از استانداردهای مربوط به تولید فرآورده در سراسر جهان مورد توجه و استفاده شرکتهای تولیدی قرار میگیرند .

اما اشکال اساسی اینجاست که همه این استانداردها ، پس از تکمیل و ساخت فرآورده در پایان هر مرحله و قسمت کاری و در مرحله آزمایش آن بکار گرفته می شوند .

در این ارتباط عملکرد واقعی فرآورده ، اندازه ، مشخصات ، ایمنی و سایر ویژگی هایی که یک فرآورده باید داشته باشد ، وسیله همین استاندارد مورد ارزیابی قرار می گیرند .

حال آنکه ISO 9000 بیشتر در پی آن است که مشخص کند چند تعداد از این استانداردها ، در حصول اطمینان از اینکه خدمات ، مواد و یا یک فرآورده در ارضای نیازهای کارکردی مشتری موفق بوده اند نقش داشته اند .

با این حال بین ارزیابی وضعیت شرکت براساس نظام کیفی ISO 9000 و تایید کیفی فرآورده نهایی تولید شده ، تفاوت اساسی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد .

فصل اول نگاهی به تاریخچه شکل گیری : 1.استاندارد 2.کنترل کیفیت 3.کیفیت استاندارد : اختراع ماشین بخار توسط جیمز وات انگلیسی و آغاز انقلاب صنعتی در پایان قرن 18 ، شالوده های تولید را بشدت دگرگون ساخت ؛ زیرا از این طریق ، نیروی محرکه صنعت را از انسان و حیوانات به نیروی ماشینی وابسته کرد .

قبل از انقلاب صنعتی که محصول به فروش می رسید ، مشتری می توانست در صورت یافتن عیب در آن ، مستقیماً به فروشنده مراجعه و کالای معیوب را تعویض نماید .

امری که بعد از انقلاب صنعتی دیگر میسر نبود .

پس از وقوع انقلاب صنعتی با پیشرفت تمدن و فرهنگ جوامع ، بر تعداد کالاها و نیازهای مردم افزوده شد و تولید کنندگان برای موفقیت در اداره امور تولید خود با رعایت ، اصل تقسیم کار به روش تولید انبوه روی آوردند .

در چارچوب این روش تولیدی لزوم تشکیل بخشهای مختلف کاری که هر یک مسئول انجام یک بخش از فعالیتهای شرکت بودند به شدت احساس می شد ، بطوری که سرانجام بخشهای مختلفی شامل بخش تولید ، فروش ، خرید ، بازاریابی ، نگهداری و تعمیرات تحقیق و توسعه ، خدمات بعد از فروش ، اداری مالی و … در درون سازمان ها تشکیل می شدند .

به این ترتیب با رشد و توسعه روز افزون جوامع و به وجود آمدن مجموعه ای از عوامل فروش واسطه ای شبکه گسترده ای از فعالیتهای توزیعی بین تولید کننده و مصرف کننده حایل گردید .

به این معنی که مثلاً هنگام خرید تلویزیون ، دیگر بدون آنکه ارزمی به مراجعه مستقیم بین تولید کننده آن باشد می توان با مراجعه به نزدیک ترین فروشگاه لوازم خانگی ، تلویزیون مورد نظر را خریداری کرد .

تولید انبوه نیازمند مستقیم وظایف بین کارگران بود زیرا مسافت یک محصول بوسیله یک نفر حقیقتاً احتیاج به زمان زیادی داشت و این در حالی بوده که دیگر روشهای سنتی کنترل کیفیت جوابگوی نیاز به بازار نبود .

از این رو تولیدکنندگان بر اساس اصل تقسیم وظایف مبتکر ایجاد یک خط مونتاژ که قطعات کلیه محصولات روی آن به هم متصل شده و نهایتاً محصول ساخته شده را به وجود آورد .

اختراع ماشین بخار توسط جیمز وات انگلیسی و آغاز انقلاب صنعتی در پایان قرن 18 ، شالوده های تولید را بشدت دگرگون ساخت ؛ زیرا از این طریق ، نیروی محرکه صنعت را از انسان و حیوانات به نیروی ماشینی وابسته کرد .

افتادند و برای کنترل فعالیتهای انجام شده واژه ای بنام استاندارد نیز در صنایع متداول شد .

استاندارد در آن زمان مفاهیم زیر را در بر می گرفت : ـ تناسب در ساخت محصول .

ـ میزان عملکرد کاری محصول .

ـ بازرسی محصولات از نظر تطبیقی با استانداردهای تعیین شده .

ـ واحد مقیاس اندازه گیری .

2.

کنترل کیفیت در آغاز قرن حاضر، بر اساس مطالعات مربوط به زمان سنجی افرادی مانند فردریک تیلور ، فرانک بی گیلبرت و هارواد بی منیارد روش های متعددی برای بهبود مستمر کارایی فعالیتهای تولیدی ابداع گردید .

در دهه 1920 مفهوم کنترل کیفیت در کتب و مقالات علمی دانشمندان مطرح شد .

مجموعه ای از مقالات مربوط به کاربرد آمار در کنترل کیفیت از سوی فردی بنام دکتر والتر شروارت از شرکت بل در سال 1924 منتشر شد .

در پیگیری فعالیتهای دکتر شروارت در سال 1929 دو نفر بنامهای دوج و رومیگ جداول بازرسی کیفی محصولات را بر اساس روشهای نمونه گیری منتشر کردند .

کمی بعد از سال 1935 آمار دان انگلیسی ای اس پیرسون کتاب خود را تحت عنوان کاربرد روش های آماری استاندارد کردن فعالیتهای صنعتی و کنترل کیفیت منتشر کرد .

بااین ترتیب استفاده جدی و پیگیری از روشهای کنترل کیفیت آماری در ایالات متحده ملی سالهای جنگ جهانی دوم آغاز شد ، و در این میان ، ارتش آمریکا به عنوان بزرگترین خریدار تولیدات صنعتی ، ویژگیها و مشخصات کیفی هر یک از تسهیلات نظامی را که باید بوسیله تولید کنندگان آنها رعایت می شد تعیین و اعلام نمود و به این منظور ارتش ایالات متحده استانداردهای سه گانه کنترل کیفی ویژه زمان جنگ را به صورت زیر تعیین نموده بود : راهنمای کنترل کیفیت (Z1.1) روشهای استفاده از نمودارهای کنترل کیفیت برای کنترل مستمر کیفیت فرآیند تولید (Z1.3) روش استفاده از نمودارهای کیفیت برای تجزیه و تحلیل داده ها (Z1.2) همزمان با تشکیل هر یک از استانداردها ، کلاسهایی نیز برای آشنایی شرکتهای تولید با هر یک از آنها تشکیل شد .

به این ترتیب ارتش ایالات متحده ، خود نیز با استفاده از روشهای بازرسی کیفی محصولات براساس نمونه گیری فقط کالای شرکتهایی را خریداری می کرد که نتیجه این بازرسیها بر روی محصولات تولیدی آنها مثبت بود .

نتیجتاً با توجه به این اصل که کیفیت هر محصول نتیجه کیفیت فرآیند تولید و ساخت آن محصول است .

اقدام به تجویز استانداردهای متعدد کیفی و از مجله MIL-Q-9808 نمود که شرکتهای تولیدی را ملزم می کرد در روشهای تولیدی خود از این استانداردها پیروی کنند .

3.

کیفیت انقلاب صنعتی سده نوزدهم میلادی پایه گذار تحولات شگرف زندگی بشر در قرن بیستم شد .

تداوم حرکت مذکور انقلاب رایانه دهه هشتم قرن گذشته میلادی را بدنبال داشت که زمینه ساز تحولی جنبشی در راستای بهره گیری از دستاوردهای حیرت آور علوم و فنون در زندگی انسانها شد .

در دنیای کنونی ، سطح زندگی و راحتی بشر با کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده در جامعه صنعتی عجین شده است .

در چنین شرایطی «کیفیت» بعنوان یک عنصر بحرانی در عرصه رقابت بین المللی در زمینه های تجارت ، توان مندیهای دفاعی ،‌سلامت و امنیت انسان ها و نگه داری محیط زیست مطرح می شود .

در عرضه محصولات یا خدمات سه عامل اساسی وجود دارد که قابلیت فروش آنها را تعیین می کند این سه عامل عبارتند از «قیمت ـ کیفیت ـ زمان تحویل» مشتریان می خواهند که محصولات و خدمات با کیفیت معینی در زمان تحویل شده یا موجود باشند و قیمت شان چنان باشد که نشان دهد ارزش پول خرج شده بر آنها را دارد .

واژه کیفیت معانی زیادی دارد ؛ درجه مرغوبیت انطباق با نیازمندیها ، کلیه ویژگیهای مقوله ای که توانایی نیازهای تصریح شده یا تلویحی را دارد مناسب مصرف ، عاری بودن از عیب و نقص و آلودگی و (به عبارتی که دارد شهرت پیدا می کند) دل خوشی مشتری .

پس محصولی که دارای ویژگیهایی است که نیازهای مشتری را تامین می کند ، یک محصول با کیفیت است .

همین طور محصولی که دارای ویژگیهایی است که مشتریان را ناراضی می کند محصول با کیفیت نیست بنابراین داور نهایی درباره کیفیت همان مشتری است .

فصل دوم تعاریف و مباحث مربوط به کیفیت تعاریف کیفیت : تعریف کیفیت در سالهای مختلف به تبع تغییر فرهنگ صنعتی و توسعه آن ، تغییرات مختلفی نیز داشته است .

شاید بتوان تعریف کامل کیفیت را در بیان دانشمندی به نام دیوید گاروین پیدا کرد : 1.

نگرش فلسفی به کیفیت : طبق این نگرش کیفیت یک مفهوم فلسفی بوده و به معنای یک وضعیت مطلق و بی عیب و نقص و کامل می باشد .

طبق این نگرش نمی توان کیفیت را اندازه گیری نمود و آن را در چارچوب مقیاس و اندازه نشان داد و با این حال قابل شناسایی می باشد .

نگرش کیفیت بر مبنای محصول گرایی : هنگامی که معیارها و استانداردها تعریف شده برای محصول به طور کامل در ساخت آن به کار گرفته نمی شوند کیفیت کاهش پیدا می کند .

نگرش کیفیت بر مبنای کاربرد : این برداشت از کیفیت موقعی مفهوم پیدا می کند که مصرف کننده رضایت خاطر از خرید و استفاده از آن محصول را داشته باشد .

به عبارت دیگر ،‌ نیازهای وی را تحت پوشش قرار می دهند .

4.

نگرش کیفیت بر مبنای تولید : اگر در مرحله ساخت و تولید یک محصول به استانداردهای فنی و مشخصات تعریف شده در طراحی به طور کامل توجه نشود مشکلاتی در تولید و مونتاژ محصول به وجود خواهد آمد .

در این صورت مدیریت کیفیت ساخت زیر سئوال رفته و نگرش کیفیت بر مبنای تولید مطرح می شود .

این نوع کیفیت را میتوان از طریق مطالعه فرآیند تولید و میزان تحت کنترل بودن آن اندازه گیری نمود .

5.

نگرش کیفیت بر مبنای ارزش : طبق این نگرش کیفیت عبارت است از نسبت مزایای حاصله از خرید یک محصول به میزان پول مصرف شده برای خرید آن این نوع نگرش کیفیت را می توان از طریق مقایسه محصولات و میزان کارکرد و بهره وری آنها محاسبه نمود .

« تعاریف کیفیت از دیدگاه های مختلف » 1.

از دیدگاه مدیریت کیفیت جامع : کیفیت کار ، کیفیت سازمان ، کیفیت فرآیندها ، کیفیت محصول ، به عبارت دیگر مدیریت کیفیت جامع نگرش و سبکی از مدیریت است که درآن تمام فعالیتها در جهت رضایت مشتری و کارکنان بوده و در قالب گروهها ، کار با نگرش بهبود مستمر انجام می پذیرد .

از دیدگاه استاندارد ایزو 8402 : طبق این تعریف کیفیت عبارت است از تامین مجموعه ویژگیها و مشخصات تعریف شده برای یک محصول و یا خدمات که درجه مناسب بودن آن محصول را مشخص می نماید .

در درک واژه کیفیت ملاحضات دیگری ؛ مثل درجه و طبقه : درجه : اختلاف در عملکرد محصول یا خدمات و همچنین مراتب ظرافت و پیراستگی ، اختلاف در درجه است .

هتل ها بر اساس تعداد خدماتی که میدهند به یک ستاره ، دو ستاره ، سه ستاره و … درجه بندی می شوند .

خودروها بر مبنای ویژگیها متفاوتی که دارند مثل تفاوت بین بیوک اسکای لارک ،‌ سنچوری ، لوسابر ، درجه بندی می شوند .

طبقه (کلاس) : تفاوت در مقصود ، تفاوت در طبقه است .

خودروی کادیلاک در طبقه ای متفاوت با شورولت قرار دارد هر یک از آنها برای مقصود کاملاً متفاوتی طراحی شده اند .

کادیلاکی که همیشه خوب استارت نمی زند کیفیت ضعیفی دارد .

در عین حال شورولتی که همیشه استارت می زند با این فرض که همه خصوصیات دیگر یکسان باشد دارای کیفیت خوبی است .

کیفیت و قیمت : اکثر مردم به خاطر قیمت ، به محصولات و خدمات خاصی جلب می شوند ، اگر قیمت خارج از توان مالی ما باشد دراین صورت حتی به محصول یا خدمت ، به هر قیمتی هم که باشد نیم نگاهی هم نمیکنیم مگر آن که احتمالاً بخواهیم تحسینش کنیم .

در بازار کالاهای تجاری ، قیمت بالا غالباً نشانه کیفیت است اما این امر گاهی سوء استفاده از اعتماد به منظور سود بیشتر عرضه کننده است .

کیفیت و هزینه : فیلیپ کرزابی اثر «کیفیت رایگان است» را در سال 1979 انتشار داد و مدیران زیادی را به حیرت افکند ، زیرا آنان همیشه اعتقاد داشتند که از بین بردن نقایص ، هزینه ای ذاتی در جریان هر کسب و کار است .

سخن کرزابی این بود که اگر بتوانیم همه خطاها را رفع کرده و نقایص را به صفر برسانیم نه تنها می توانیم هزینه را کاهش دهیم بلکه سطح رضایت مشتری را چندین برابر افزایش می دهیم .

ویژگیهای کیفیت : این ها ویژگیهایی هستند که باید مشخص شده و دستاوردشان کنترل ، تضمین ، بهبود ، اداره و اثبات می باشد .

کیفیت ، پایایی و ایمنی : از دیدگاه یکی از مکتب های فکری ، بین کیفیت و پایایی و کیفیت و ایمنی تمایزی وجود دارد .

به نظر آنان ، کیفیت ویژگی غیر وابسته به زمان و پایایی ویژگی وابسته به زمان است .

کیفیت انطباق با مشخصات است .

صرف نظر از این که مشخصات عملاً نیازهای مشتری یا جامعه را تعیین می کند یا نه .

اگر محصول یا خدمات پایا نباشد در این صورت بدیهی است که شایسته استفاده نیست .

از این رو کیفیت ضعیفی دارد .

اگر محصول پایا است اما بخارات سمّی پخش می کند یا خیلی سنگین است یا در صورت لزوم قابل حمل و نقل نیست ، پس کیفیت بدی دارد .

همچنین اگر محصولی ایمن نباشد کیفیت بدی دارد اگر چه شاید با مشخصات منطبق باشد .

عوامل کیفیت : کیفیت در طراحی : میزان انعکاس بر آورده شدن نیازهای مشتری و طراحی است، کلیه ویژگی های مورد نیاز که در شروع برای طراحی محصول یا خدمت لازم هستند .

کیفیت انطباق : میزان انطباق محصول یا خدمت با استانداردهای طراحی است .

این طراحی باید صادقانه در محصول یا خدمت باز آفرینی شود .

کیفیت کاربرد : میزان اطمینان کاربرد از تداوم کاربرد محصول یا خدمت است .

محصولات باید هزینه نگهداری نازلی داشته باشند .

ایمن و پایا در هنگام استفاده قابل نگهداری ، به آسانی قابل کاربرد باشند .

«دستیابی ، تداوم و بهبود کیفیت» روش هایی برای دستیابی ، تداوم ، بهبود کیفیت شکل گرفته که عبارتند : کنترل کیفیت ، بهبود کیفیت و تضمین کیفیت که روی هم مدیریت کیفیت نامیده می شود .

کنترل کیفیت مدیریت کیفیت بهبود کیفیت تضمین کیفیت کنترل کیفیت (QC) : بنا به تعریف ایزو کنترل کیفیت فنون و فعالیتهای عملیاتی است که برای برآورده کردن نیازمندیهای کیفیت به کار می روند .

کنترل کیفیت را اغلب فعالیتی پس از وقوع یعنی وسیله ای برای پی بردن به این که آیا کیفیت حاصل شده است یا خیر و انجام اقداماتی برای اصلاح هرگونه نقایص ، احتمالی می دانند .

غالباً عقیده بر این است که تضمین کیفیت موجب پیشگیری و آشکار سازی ، کنترل کیفیت می شود .

اما کنترل تعیین شده برای یافتن نارسایی پیش از وقوع آن موجب پیشگیری است همچون تقلیل کردن تولرانس برای قرار گرفتن در محدوده مشخصات به این ترتیب کنترل کیفیت می تواند مانع نارسایی شود .

بهبود کیفیت (QI) : بنا به تعریف ایزو بهبود کیفیت اقداماتی است که در سرتاسر سازمان برای افزایش اثر بخشی فعالیتها و فرآیند به منظور رساندن سود بیشتر هم برای سازمان و هم برای مشتریان انجام میگیرد .

به عبارت ساده تر بهبود کیفیت چیزی است که موجب تغییرات سودمند در عملکرد کیفیت می شود .

دو شیوه اساسی برای پدید آوردن بهبود در عملکرد کیفیت وجود دارد یکی از طریق کنترل بهتر و دیگری از طریق ارتقاء استانداردها .

بهبود کیفیت از طریق کنترل بهتر فرآیندی برای تغییر استاندارد هاست و نه برای حفظ یا ایجاد استانداردهای استاندارد جدید .

تضمین کیفیت (QA) : بنا به تعریف ایزو تضمین کیفیت تمامی اقدامات طرح ریزی شده و منظم لازم برای حصول اطمینان کافی از این که مقوله ای ، نیازمندیهای کیفیت را تامین خواهد کرد .

هم مشتریان و هم مدیران نیاز به تضمین کیفیت دارند ، زیرا نمی توانند خودشان دائماً عملیات را زیر نظر میگیرند .

فعالیتهای تضمین کیفیت ، کیفیت را کنترل نمی کنند .

بلکه محدوده ای را تعیین می کند که کیفیت در آن محدوده کنترل خواهد شد ، می شود .

این مطلب استناج شده از (ISO 8402 1994) می باشد .

اهداف کیفیت برای کنترل کیفیت ، تضمین و بهبود کیفیت لازم است روی اهداف معینی تمرکز کنید .

بیایید آنها را هدف های کیفیت بنامیم : نیازهای مشتری را تعیین کنید محصولات و خدمات را با خصوصیاتی که منعکس کننده نیازهای مشتری باشد طراحی می کنید .

فراهم کردن محصولات و خدماتی را بوجود آورید که طراحی بر آورده کننده نیازهای مشتری به درستی در آنها اعمال گردد .

محصولات و خدمات را از نظر این که خصوصیات لازم را برای برآورده کردن نیازهای مشتری دارند ،‌ قبل از تحویل تصدیق نمایند .

از عرضه محصولات و خدمات با خصوصیاتی که مشتریان را ناراضی می سازد جلوگیری کنید .

خصوصیات نامطلوب در محصولات و خدمات را کشف و حذف کنید ، حتی اگر خصوصیاتی را دارا باشند که خواسته شده است .

چه چیزی مشتری تان را خشنود میکند پی ببرید و آنرا فراهم نمایید .

یک سیستم مدیریتی ایجاد نموده و بر قرار نگهدارید که شما را قادر سازد این هدف ها را به طور پایایی در پی ،‌و به طور اقتصادی تحقق بخشید .

«سیستم های کیفیت» مقصود از یک سیستم کیفیت قادر ساختن شما به این است که کیفیت را به طور اقتصادی حاصل کرده نگه داشته ، بهبود بخشیده است بعید است که بتوان کیفیت لازم را ایجاد و حفظ کرد مگر آن که خود را برای این کار آماده کنید .

کیفیت به طور تصادفی حادث نمی شود کیفیت را باید مدیریت کرد .

سیستم کیفیت نوعی ابزار است مانند ابزار دیگر می تواند دارایی با ارزشی باشد .

سیستم های کیفیت می توانند یک یا همه اهداف کیفیت را لحاظ کنند ، می توانند به هر اندازه که مطلوب شماست ، کوچک یا بزرگ باشند ،‌ می توانند مختص پروژه ای خاص بوده یا به کنترل کیفیت محدود شوند .

یعنی حفظ استانداردها ،‌ به جای بهبود آنها ،‌ آنها می توانند شامل برنامه های بهبود کیفیت شود و یا بر آنچه مدیریت ،‌کیفیت جامع (فراگیر) گفته می شود لحاظ شود .

«مراحل استقرار سیستم کیفیت» اقدامات توجیهی 8 .

مستند سازی تعیین نماینده مدیریت 9.

استقرار سیستم انتخاب مشاور 10.

پیش ممیزی نهایی شناخت وضعیت موجود و 11.

رفع مشکلات احتمالی پس از تعیین موجود و تعیین مغایرتها ممیزی نهایی طراحی برنامه اجرایی به منظور 12.

ممیزی نهایی استقرار سیستم کیفیت 13.

برنامه ریزی و ساماندهی جلب تعهد مدیریت ارشد سازمان (بهبود مستمر) آموزش 14.

نگهداری و ارتقاء سیستم کیفیت بوسیله‌ ممـیز نـهایی دوره ای و آموزش مستمر کارکنان دلایل نیاز به استقرار سیستم مدیریت کیفیت : مدیریت کیفیت یک عنصر مهم و حیاتی برای بقای سازمان در بلند مدت می باشد .

برای شناخت و تحقق بخشیدن به نیازها و خواسته های مشتری ، استقرار یک سیستم مدیریت کیفیت الزامی است .

کیفیت همان رضایت مشتری است و جلب رضایت مشتری یعنی فروش بیشتر و درآمد بیشتر .

حداقل سازی هزینه های کیفیتی از طریق استقرار سیستم مدیریت کیفیت امکان پذیر است .

هزینه های کیفیت و محصول معمولاً در مراحل طراحی و توسعه خود را نشان می دهند و بهتر است این هزینه ها هرچه سریعتر با استفاده از ابزارهای دقیق کیفیتی بهبود داده شوند .

از طریق سیستم و ساختار سازمانی مناسب مسئولیتهای همه افراد به طور مشخص تعریف شود .

نمودار فرآیند سازمانی نیازهای اساسی محصول را در فرآیند تولید نشان میدهد .

چنین سیستمی نشان دهنده تحت کنترل بودن فرآیند تولید است .

در این سیستم کنترلها به مرحله نهایی تولید محدود نمی شود .

ایجاد چنین سیستمی با ساخت و بازرسیهای اقتصادی کمک می نماید .

تغییرات در تولید فقط به وسیله افراد ذیصلاح انجام می شود .

تحویل محصول با کیفیت تعریف شده به وسیله مشتری امکان پذیر می شود .

ریسک تولید و ضایعات کاهش پیدا می کند .

جریان اطلاعات از طریق مستند سازی بهبود می یابد .

بهبود رفتار مدیریت را به همراه دارد .

باعث افزایش انگیزه نیروی انسانی می شود .

کارکنان در حرفه و تخصص خود تایید صلاحیت شده و گواهینامه اخذ می کنند .

توانایی های رقابت در بازار جهانی افزایش می یابد .

ارزیابی عرضه کنندگان با قوت بیشتر انجام می شود .

تایید صلاحیت سیستم مدیریت کیفیت سازمان از طریق سازمانهای ذیصلاح انجام می پذیرید .

خواسته های نظام کیفیت : روشها و رویه های مشخص که در نظام کیفیت بایدمستند و اجرا شوند از طریق توجه به نوع فرآیند یا فرآیندهای موجود در یک شرکت تعیین می شوند .

در این رابطه باید از اصول مشخصی تبعیت نمود با این حال توجه به صنعت ، تجارت و خدماتی که هر شرکت و یا سازمانی ارائه می کند و در تعیین عناصر نظام کیفیت لازم و ضروری است .

به هر حال این عناصر معمولاً در طبقات و تقسیم بندیهایی زیر سازماندهی می شوند .

خط مشی کیفیت : هر سازمانی باید خط مشی کیفیت (Quality Policy) خود را تعریف و منتشر نماید .

از سوی دیگر مدیریت ارشد سازمان وظیفه دارد که ضمن حمایت کامل از این خط مشی ، اطمینان حاصل نماید که این خط مشی در کلیه سطوح سازمان درک ، اجراء ، حفظ و رعایت گردد .

خط مشی کیفیت مبنای تجزیه تحلیل های کیفی و اجرای نظام های کیفیت است .

معمولاً برای مستند سازی خط مشی کیفیت روشهای مختلفی وجود دارد اما به هر حال هر نوع مستند سازی خط مشی کیفیت باید به نوعی عناصر زیر را شامل گردد : الف : عنوان خط مشی ب: اعلامیه مربوط به خط مشی (این اعلامیه تمایلات اصلی کیفیتی شرکت را که باید در سراسر شرکت رعایت شود اعلام می نماید .

چ: اقدامات لازم نیل به خط مشی که خود شامل راهنماییهای است که برای اتخاذ رویه هایی که باید برای اجرای این خط مشی رعایت شوند .

د: مسئولیتها و اختیارات که گویای پست های سازمانی تعیین شده برای نیل به خط مشی تعریف شده است .

و: تعریف عناصر و اجرای خط مشی که در صورت لزوم انجام می شود .

سازماندهی : سازماندهی خود نمودار سازمانی و تعریف مسئولیتهای نشان داده شده در این نمودار را شامل گردد که باید در بر گیرنده کلیه بخشها و فعالیتهای موثر بر کیفیت باشد .

به علاوه برای هماهنگی ، اجراء نظارت بر سیستم کیفیت و نیز حل مسایل و اطمینان از اتخاذ و اجرای موثر اقدامات اصلاحی باید مدیری انتخاب شود که دارای اختیارات ، منابع ، پشتیبانی و توانایی لازم برای انجام این کار باشد .

به علاوه وظایف و اختیارات افرادی که مسئولیت کنترل فرآیند انبارک ها (Wave house) تحویل و دوباره کاری روی محصولات دارای عدم تطابق با ارایه خدمات هستند نیز باید کاملاً باشند .

الف: تعیین مسئولیت و اختیارات کلیه کارکنان باید مسئولیت و اختیارات شغلی خود تاثیر آن بر کیفیت فرآورده یا خدمت کاملاً آگاه باشند .

در این مورد باید انجام مسئولیتهایی که به عهده افراد قرار داده شده است ، اختیارات لازم به آنها تعویض گردد .

کارکنان باید اختیارات و میزان استقلال عملی که برای آنها در نظر گرفته شده است درک روشنی داشته باشد .

ب: ارزیابی منابع و نیروی انسانی ـ وظیفه مدیریت در این رابطه می تواند موارد زیر را شامل شود : تعیین افراد مسئول انجام این گونه ارزیابیها .

آموزش نیروی انسانی .

آگاهی از استانداردها و انواع روشهای ارزیابی موجود .

تعیین زمان کافی برای انجام این کارها .

برنامه های زمانبندی شده تولید که زمان لازم برای فعالیتهایی مثل بازرسی ، آزمایش و ارزیابی فرآورده را تعیین کنید .

تجهیزات ویژه ازریابی .

روشهای مستند سازی .

نظام نامه کیفیت: نظام کیفیت اساساً به وسیله نظام نامه کیفیت مستند می گردد .

نظام نامه کیفیت باید ضمن دارا بودن چند ردیف از مستندات به عنوان یکی از مستندات پشتیبان فعالیت سازمان مورد استفاده قرار می گیرد .هر یک از این ردیف ها واجد اطلاعات مشروح و جدیدی هستند .

مثلاً در این مورد باید یک نظام نامه جامع برای نظام تولید ویک ویا چند نظام نامه اجرائی تهیه و تدوین نمود .

همگی این مدارک کل نظام کیفیت را تشکیل می دهند .

مستند سازی در سری استانداردها : نظام نامه کیفیت : مدرکی که خط مشی کیفیت را بیان نموده و نظام کیفیت یک سازمان را توضیح می دهد .

نظام نامه کیفیت می تواند به تمام یا فقط بخشی از فعالیتهای یک سازمان مربوط باشد .

عنوان و دامنه موضوعی یک نظام نامه انعکاسی از زمینه کاری آن است .

نظام نامه کیفیت ، خط مشی کیفیت ، مسئولیت ، اختیارات ، ارتباطات کاری کارکنان که در اداره و اجراء و بازرسی کارهای موثر در کیفیت نقش دارند و روشها و دستورالعمل های نظام کیفیت و روش بازبینی و به روز کردن و کنترل نظام نامه را شامل می شود .

2ـ تعریف برنامه کنترل : برنامه کنترل یک شرح مکتوب از سیستم ها و روشهایی است که می بایست برای کنترل فرآیند ساخت قطعات در هنگام تولید انبوه استفاده می شود .

برنامه کنترل تولید یک مدرک زنده است و می بایست برای بازتاب حذف و اضافات کنترل های لازم پیرو تجارب کسب شده هنگام تولید قطعات به روز باشد .

3ـ تعریف رویه ها : عبارت است از راهی مشخص برای انجام یک فعالیت ، در بسیاری از موارد رویه ها مدون است .

وقتی رویه ای مدون گردید بهتر است برای آنها واژه رویه مکتوب یا رویه مدون را بکار ببریم .

این رویه معمولاً هدف و دامنه فعالیت ، آنچه که باید انجام شود .

فردی که مسئول انجام کار است ، زمان ومکان مواد و تجهیزات واسناد مورد نیاز را شامل می گردد .