تحقیق همه چیز درباره بیماری MS

MS چیست؟

اسکلروز چندگانه یا MS بیماری است که در آن اعصاب سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) رو به فاسد شدن می روند. مایلین که پوشش یا عایقی برای اعصاب فراهم می کند، انتقال تکانه های عصبی را در طول اعصاب تقویت می کند و همچنین در حفظ سلامت اعصاب اهمیت زیادی دارد. در بیماری MS، التهاب باعث محو شدن مایلین می شود. در نتیجه تکانه های الکتریکی که در طول اعصاب حرکت می کنند کندتر می شوند. علاوه بر این، خود اعصاب هم تخریب می شوند. هرچه عصب های بیشتر تحت تاثیر قرار بگیرند، فرد دچار یک تداخل پیشرونده در عملکردهایی که توسط سیستم عصبی بدن کنترل می شود مثل بینایی، گفتار، راه رفتن، نوشتن، و حافظه می گردد.

تقریباً 350،000 نفر در ایالات متحده به بیماری MS مبتلا هستند. معمولاً افراد بین 20 تا 50 سالگی دچار این بیماری می شوند اما احتمال بروز این بیماری در افراد سفیدپوست دوبرابر سایر نژادهاست. همچنین بروز این بیماری در زنان نیز دوبرابر مردان اتفاق می افتد.

چه چیز موجب بروز MS می شود؟

علت بروز MS هنوز شناخته شده نیست. در 20 سال گذشته، محققان برای پیدا کردن علت این بیماری بر اختلالات سیستم ایمنی و ژنتیک ها متمرکز شدند. سیستم ایمنی بدن اگر مورد هجوم  مهاجم یا شیء خارجی شود، شروع به عملکرد دفاعی کرده که به مهاجم حمله کرده و آن را از بین می برد. این فرایند متکی بر ارتباط سریع بین سلولهای ایمنی بدن و تولید سلولهایی است که بتوانند مهاجم را از بین ببرند.  محققان گمان می برند که در بیماری MS یک عامل خارجی مثل ویروس سیستم ایمنی بدن را تغییر می دهد طوریکه سیستم ایمنی مایلین را مهاجم فرض کرده و به آن حمله می کند. حمله سیستم ایمنی به بافت هایی که نقش حفاظتی دارند، خودایمنی نامیده می شود و MS بیماری خودایمن شناخته شده است. بااینکه مقداری از مایلین بعد از حمله بازسازی می شود اما بعضی از اعصاب پوشش مایلین خود را از دست می دهند. همچنین ممکن است زخم هایی ایجاد شود و ماده روی زخم ها نشسته و ایجاد لکه کند.

آیا بیماری MS ارثی است؟

 گرچه نقش ژنتیک در این بیماری هنوز مشخص نیست اما ممکن است در آن نقش داشته باشد. کولی های اروپایی، اسکیموها و بانتوهای آفریقایی به این بیماری مبتلا نمی شوند درحالیکه احتمال ابتلا سرخپوستان شمال و جنوب امریکا، ژاپنی ها و سایر نژادهای آسیایی به میزان کم به این بیماری کم است. جمعیت کلی کمتر از یک درصد احتمال ابتلا به این بیماری را دارد. در خانواده هایی که یکی از اقوام درجه یک به این بیماری مبتلاست، احتمال ابتلا بالا می رود. از اینرو بین یک تا سه درصد احتمال وجود دارد که برادر، خواهر، والدین یا فرزند یک فرد مبتلا به  MS به این بیماری مبتلا شود. همینطور، دوقلوهای همسان 30% احتمال گرفتن MS را دارد درحالیکه این آمار برای دوقلوهای ناهمسان فقط 4 درصد است. این آمار نشان می دهد که عوامل ژنتیکی نقش بسیار مهمی در بیماری MS دارد اما سایر اطلاعات نشان می دهد که عوامل محیطی نیز نقش مهمی دارند.

انواع بیماری MS

بیماری MS انواع بالینی متفاوتی دارد. طی یک حمله، فرد دچار زوال توانایی فیزیکی طبیعی خود شده که از خفیف تا شدید متغیر است. گاهی اوقات از این حمله به تشدید MS یاد می شود که معمولاً بیشتر از 24 ساعت و عموماً بیش از چند هفته (ندرتاً بیشتر از 4 هفته) به طول می انجامد.

بین 65 تا 80 درصد از افراد با MS بهبودی-برگشت یا RR شروع می کنند که متداولترین نوع آن است. در این نوع MS فرد دچار یکسری حملات شده که متعاقب آن علائم به طور کل یا به طور  جزئی از بین می روند(بهبودی)  تااینکه یک حمله دیگر اتفاق می افتد (برگشت). بین برگشت حملات ممکن است چند هفته تا ده ها سال فاصله بیفتد.

در MS نوع پیش رونده-اولیه یا (PP) زوال تدریجی و پیوسته در توانایی فیزیکی فرد از همان آغاز بیماری ایجاد می شود نه بعد از حملات. بین 10 تا 20 درصد از افراد با این نوع MS شروع می کنند.

آن دسته از افرادی که با MS-RR شروع می کنند ممکن است بعداً وارد مرحله ای شوند که حملات به ندرت اتفاق می افتد اما ناتوانی بیشتری برای فرد ایجاد می شود که MS نوع پیش روند-ثانویه یا SP نامیده می شود. تقریباً 50 درصد از افراد مبتلا به MS-RR طی ده سال به MS-RR هم مبتلا می شوند. با گذشت ده ها سال اکثر افراد مبتلا به MS-RR به MS-SP پیشرفت می کنند. MS-PR نوعی از این بیماری است که با زوال یکنواخت در توانایی های فیزیکی به همراه حملات گاه و بیگاه شناخته می شود. انواعی از MS هستند که خفیف هستند و بعد از سالها تشخیص داده می شوند و همچنین انواعی از MS هستند که بسیار سریع پیشرفت می کنند که گاهی کشنده هستند که نوع بدخیم MS نامیده می شوند.

MS چه علائمی دارد؟

علائم MS می تواند یک یا چند مورد باشد و از خفیف تا شدید از نظر شدت و از کوتاه تا طولانی مدت در تغییر است. بهبودی کامل یا نسبی از علائم در تقریباً 70% از بیماران در مراحل اولیه ایجاد می شود.

·         اختلال بینایی می تواند اولین علامت MS باشد اما معمولاً فروکش می کند. فرد دچار تیره و مبهم شدن دید می شود و رنگ ها قرمز تا نارنجی یا قرمز تا طوسی می شود (اختلال رنگ) یا دچار اختلال بینایی در یک چشم می شد. این علائم معمولاً همراه با درد در چشم ها نیز می باشد.

·         ضعف اعضای بدن با یا بدون دشوار شدن هماهنگی و تعادل بدن نیز ممکن است اتفاق بیفتد.

·         اسپاسم یا گرفتگی عضلانی، خستگی، بی حسی و یا احساس سوزن سوزن شدن جزء علائم متداول MS می باشند.

·         از بین رفتن حس، اختلال گفتار، لرزش یا گیجی هم ممکن است برای بیمار اتفاق بیفتد.

پنجاه درصد از افراد دچار تغییرات ذهنی می شوند، مثل:

·         کاهش تمرکز فکر

·         فقدان توجه

·         درجاتی از از دست رفتن حافظه

·         ناتوانی در انجام کارهای پشت سر هم

·         اختلال قضاوت

سایر علائم MS می تواند شامل موارد زیر باشد:

·         افسردگی

·         افسردگی جنونی

·         پارانویا

·         میل غیرقابل کنترل به خندیدن یا گریه کردن

با وخیم تر شدن بیماری افراد دچار ناتوانی جنسی می شوند و کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست می دهند. گرما علائم این بیماری را در 60 درصد این بیماران  بدتر می کند. بارداری تعداد حملات را کاهش می دهد مخصوصاً طی سه ماهه سوم.

MS چطور تشخیص داده می شود؟

به خاطر تنوع زیاد در علائم، بیماری MS ممکن است ماه ها تا سالها بعد از ابتلا تشخیص داده نشود. پزشکان، مخصوصاً عصب شناسان، سوابق دقیق از بیمار گرفته و آزمایشات کامل فیزیکی و عصب شناختی روی او انجام می دهند.

·         MRI با همراه با گادولینیوم درون وریدی به تشخیص، توضیح و در برخی موارد تعیین مدت ضایعات مغزی کمک می کند.

·         آزمایش الکترو-فیزیولوژیک، حرکت تکانه های عصبی در طول اعصاب را برای تشخیص نرمال بودن یا کند بودن آنها بررسی می کند.

·         و آخر، آزمایش مایع مغزی نخاعی که اطراف مغز و نخاع را احاطه کرده می تواند به شناخت آنتی بادی ها یا سلولهای غیرعادی که می تواند نشانه MS باشد کمک کند.

مجموعاً این سه آزمایش به پزشک برای تایید وجود MS در فرد کمک می کند. برای تشخیص قطعی MS انتشار بیماری طی زمان (حداقل دو علامت یا تغییر با گذشت زمان) و در فضای آناتومیکی (حداقل دو منطقه مجزا در فضای سیستم عصبی مرکزی که با آزمایش MRI یا آزمایش عصب شناختی قابل تشخیص است) باید نشان داده شود.