تحقیق پدیده اجتماعی

Word 28 KB 32690 6
مشخص نشده مشخص نشده علوم اجتماعی - جامعه شناسی
قیمت قدیم:۷,۱۵۰ تومان
قیمت: ۴,۸۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • واژه پدیده که معادل لاتین آن Phenomenon است واژه‌ای است یونانی که در اصل به‌معنای چیزی که ظاهر می‌شود و قابل رویت است می‌باشد. در علم انسان نیز پدیده به آنچه اطلاق می‌شود که دارای واقعیتی مدرک و یا قابل ادراک باشد.[1]در زبان جامعه‌شناسی کلمه پدیده به یک واقعیت اجتماعی به هر شکل و صورت که باشد و صرفا با توجه به مسلم بودنش برای همگان، عینی بودن و تردید ناپذیری‌اش، اطلاق می‌شود.[2] 

    منظور از پدیده‌های اجتماعی در اصطلاح وقایع یا حوادث و یا هر امر اجتماعی است که قابل توصیف و تبیین علمی باشد.آن‌ها موضوعات دانش اجتماعی هستند.[3]پدیده‌های اجتماعی به اجتماع انسانی متکی است و از این مفهوم سازمان‌ها و تاسیسات، نهادها و جلوه‌های گوناگون حیات اجتماعی چون هنر، ادبیات، دین، اخلاق، آداب و رسوم، عادات، تعلیم و تربیت، زبان، عقاید و افکار و وقایع بی‌شمار دیگری را می‌توان نام برد که هر فرد آن‌ها را در خارج از خود می‌یابد.[4]برای جامعه‌شناس پدیده‌های اجتماعی ناشی از خصلت‌های جمعی، خانوادگی، طبقاتی و یا ملّی هستند و در حکم نتایجی از اعمال متقابل افراد و نفوذ اجتماعات بر افراد تلقی می‌شوند.[5]

     

    پدیده‌های اجتماعی از منظر کنت و دورکیم

    اگوست کنت (Auguste Comte: 1798-1857)، جامعه‌شناسی را علم به قوانین کلی پدیده‌های اجتماعی می‌داند. پدیده اجتماعی خود حاصل عمل تاریخی و واقعیت‌های اجتماعی پیچیده‌ای است که به‌صورت کلی خود اخذ شده و به یک نظام کلی از قوانین در آمده است.[6]وی معتقد است که پدیده‌های اجتماعی را می‌بایست چون پدیده‌های طبیعی بررسی کرد.این پدیده‌ها دارای علت و معلول‌هایی هستند و محقق می‌بایست با تحلیل پدیده‌های اجتماعی از طریق روش تجربی، به کشف علت‌ها بپردازد.این علت‌ها عوامل اخلاقی و ذهنی نیستند بلکه می‌بایست این عوامل را در خود پدیده‌ها جستجو کرد.کنت اشاره می‌کند که بر پدیده‌های اجتماعی قوانینی حاکم‌اند که می‌بایست با مطالعات و تحقیقات این قوانین را کشف نمود. او به اصالت جمع و عینی بودن واقعیت‌های اجتماعی اعتقاد داشت.[7]

    امیل دورکیم (Emile Durkheim:1858-1917)، پدیده‌های اجتماعی را به‌عنوان موضوع خاص خود برگزید. به نظر دورکیم پدیده‌های اجتماعی، "واقعیت‌ های اجتماعی" هستند و همین واقعیت‌های اجتماعی نیز موضوع جامعه‌شناسی را تشکیل می‌دهند.[8] به اعتقاد وی پدیده‌های مورد مطالعه در جامعه‌ شناسی نه روانی هستند، نه فیزیولوژیک و نه جسمانی و یا روحانی، بلکه وقایع اجتماعی هستند که او در اصطلاح خودش آن‌ها را چیز و یا شیء می‌نامد، که می‌توان به‌طور تجربی و علمی، به آن شکلی که در قرن نوزدهم مطرح بود مورد بررسی و مطالعه قرار داد.در واقع وی با این دیدگاه، پوزتیویسم کنت را به شدیدترین نوع عین‌گرایی تبدیل می‌کند.از این منظر مقوله‌های جامعه‌شناسی امور ذهنی و غیرقابل دسترس نیستند، بلکه عینی و قابل مشاهده و قابل تجربه و بررسی کردن می‌باشند.به همین جهت به‌جای به کاربردن لفظ پدیده‌ها، می‌گوید "واقعیت"ها و واقعیت‌های اجتماعی همان اشیا یا چیزهایی هستند که می‌توان آن‌ها را به تجربه در آورد.[9]

    دورکیم دو نوع واقعیت‌های اجتماعی مادی و غیرمادی را از هم متمایز می‌کند ولی تاکید اصلی‌اش بر واقعیت‌های اجتماعی غیرمادی (مانند فرهنگ و نهادهای اجتماعی) بود تا واقعیت‌های اجتماعی مادی (مانند دیوان‌سالاری و قوانین).[10]

     

     

    ویژگی‌های پدیده‌های اجتماعی

    به اعتقاد دورکیم پدیده‌های اجتماعی ویژگی‌ها و عوامل تعیین‌کننده‌ای دارند که با مفاهیم زیست‌شناسی و روان‌شناسی قابل تبیین نیستند که عبارت‌اند از:

    1.خارجی بودن؛ منظور از خارجی بودن واقعیت‌های اجتماعی موجودیت آن است خارج از اراده و اختیار اعضای جامعه؛ یعنی اموری در جامعه یافت می‌شود که نه زاده فکر و احساس فرد یا افراد معینی است و نه افراد در به‌وجود آمدن آن‌ها نقشی داشته‌اند، به‌عبارت دیگر آن دسته از اصول و مقرراتی است که از نسل‌های گذشته به‌جای مانده و از خارج و برخلاف میل اعضای جامعه بر آن‌ها تحمیل می‌شود و افراد ناگزیر و ملزم به رعایت آن‌ها می‌باشند.[11]این واقعیت‌ها با گذشت زمان پایدار می‌مانند حال آنکه افراد خاص می‌میرند و جایشان را به دیگران می‌دهند.[12]افراد در فرایند اجتماعی شدن الگوها و هنجارهای اجتماعی را از جامعه اخذ می‌کنند و به این ترتیب عناصر خارجی را که در موجودیت فیزیکی و روانی آن‌ها وجود ندارد در خویش وارد می‌کنند.پیوند پدیده‌های اجتماعی با شخصیت انسان آن‌چنان نیرومند است که استقرار آن‌ها در خارج از موجودیت یا شخصیت فردی به سهولت قابل لمس نیست.[13]

     

    2.جبری بودن؛ جبری بودن پدیده‌های اجتماعی از آن جهت است که افراد موظف به رعایت آن‌ها هستند[14]و مقررات و قواعد ناشی از این امور بر فرد تحمیل می‌شود.به‌عبارت دیگر امور اجتماعی از آنجا که خارج از فرد قرار دارند و از اراده و اختیار او نیز خارج می‌باشند حالت جبری دارند.منتهی چون افراد غالبا به میل و رضا قواعد و مقررات ناشی از امور اجتماعی را رعایت می‌کنند جبری بودن آن‌ها احساس نمی‌شود و همین‌که فرد بخواهد از آن سرپیچی کند نیروی بازدارنده بر وجدان فرد فشار می‌آورد و او را معذب می‌سازد زیرا به‌دنبال هر امر اجتماعی نوعی ضمانت اجرا وجود دارد که فرد را مجبور به اطاعت می‌کند. این ضمانت اجرا ممکن است درونی باشد مانند شرم از عدم انجام عملی که جامعه مقرر داشته است و یا پشیمانی از سرپیچی از حکمی که جامعه داده است و یا اینکه بیرونی و خارجی باشد مانند مجازاتی که جامعه برای افرادی که از امر اجتماعی که مورد قبول همه اعضای جامعه قرار گرفته است سرپیچی نموده‌اند مقرر داشته است.مانند حبس و تادیب کسی که قانونا متجاوز شناخته شده است.[15]

     

    واقعیت اجتماعی به چند شیوه فرد را ملزم می‌کند، که به جایگاه آن در پیوستار پدیده‌های اجتماعی بستگی دارد، پدیده‌هایی که دامنه آنها از واقعیت‌های ریخت‌شناسانه که قابلیت استفاده از امکانات را تعیین می‌کند، تا نیروی ملزم کننده هنجارها که مجازات‌ها پشتوانه آن‌ها هستند، تا قیودی که زبان آن‌ها را تحمیل می‌کند، نیروی اسطوره‌ها و نمادها، و فشار افکار عمومی در نوسان است.در میان این گونه‌های مختلف عوامل اجتماعی می‌توان دو شیوه الزام را تشخیص داد:یکی الزامی است که نبودِ امکان انتخاب آن را تحمیل می‌کند، دیگری فشار در جهت انتخاب بر اساس عقاید تثبیت شده درباره آنچه که باید انجام شود.عوامل ریخت‌شناسانه اولین نوع الزام را، معمولا از طریق شکل و توزیع منابع اعمال می‌کنند.نهادها و بازیابی‌های جمعی، مانند ارزش‌ها، عقاید، و جریان‌های فکری مثال‌هایی از نوع دوم الزام هستند.با این همه، برخی از عوامل اجتماعی هر دو نوع الزام را تحمیل می‌کنند، یعنی ترکیبی از محدودیت منابع مادی و فشار اخلاقی برای عمل به شیوه‌ای خاص؛ مثال آن می‌تواند تدارک مسکن دانشجویی تک‌جنسی [دخترانه یا پسرانه] به‌وسیله دانشگاه باشد.[16]

  • فهرست:

    ندارد.
     

    منبع:

    ندارد.

واژه پديده که معادل لاتين آن Phenomenonاست واژه‌اي است يوناني که در اصل به‌معناي چيزي که ظاهر مي‌شود و قابل رويت است مي‌باشد. در علم انسان نيز پديده به آنچه اطلاق مي‌شود که داراي واقعيتي مدرک و يا قابل ادراک باشد.[1]در زبان جامعه‌شناسي کلمه پديده به

تاثیر امیل دورکیم بر انسان‌ شناسی در تاریخ انسان شناسی سه شاخه بزرگ قابل تشخیص هستند: نخست انسان‌شناسی فرانسوی با اندیشمندانی چون امیل دورکیم، مارسل موس و لوی برول. این شاخه به شدت از علوم طبیعی و فلسفه به ویژه از آگوست کنت متاثر بود. دوم، انسان‌شناسی امریکایی بود که از ابتلا بر مفهوم فرهنگ پای می‌فشرد و از معان ابتلا انسان شناسی فرهنگی نام گرفت و بنیانگذاران اصلی آن (پس از ...

دیباچی: امیل دورکیم را به همراه ماکس وبر یکی از دو بنیانگذار اصلی تئوری جامعه شناسی نوین نامیده‌اند. دورکیم چهارچوب وسیعی برای سیستم‌های اجتماعی ایجاد کرد که در جامعه شناسی و تعدادی رشته‌های مرتبط با آن به عنوان یک اصل هنوز باقی مانده است، بویژه در انسان شناسی. حتی آنهایی که اساساً با آن موافق نبوده‌اند. آن را به عنوان یک نقطه عطفی می‌پذیرند. این چهارچوب تحلیل در جریان کار خود ...

مقدمه هدف از گرد آوري اين مطالب ادامه برخي نظريه هاي عمده در جامعه شناسي دور کم است. جامعه شناسي قبل از هر چند در تبيين پديده هاي اجتماعي نياز به نظريه دارد و آن طور که تاريخ پيدايش نظريه هاي جامعه شناسي نشان ميدهد نظريات متعدد حاصل تلاش هاي فر

جايگاه درس درس جامعه شناسي آموزش و پرورش يکي از دروس اصلي رشته علوم تربيتي است که در هر دو گرايش مديريت و برنامه ريزي آموزشي دبستاني و پيش دبستاني معادل 3واحد درسي است. در نظام آموزش و پرورش ايران،درس جامعه شناسي آموزش و پرورش از اهميت چنداني برخورد

جامعه شناسی مطالعه رفتار انسان در زمینه اجتماعی است. بنابراین جامعه واحد اساسی تحلیل است و ازاین جهت جامعه شناسی با روانشناسی که واحد اساسی تحلیل آن فرد انسانی است تفاوت دارد. جامعه را می توان گروهبندی متمایز و به هم پیوسته ای از افراد انسانی تعریف کرد که در مجاورت یکدیگر زندگی می کنند و رفتارشان با عادات، هنجارها و اعتقادات مشترک فراوانی مشخص می شود که آن را از گروه بندیهای ...

چکیده : یکی از مهمترین حوزه های جامعه شناسی مطالعه خانواده و ازدواج است. ازدواج نهادی است که از طریق آن مرد و زن با هم پیمان زناشویی می بندند. این پدیده اجتماعی شدیداً تحت تاثیر اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بوده و افزایش و کاهش، میزان، نوع و عوامل موثر بر آن ارتباطی تنگاتنگ با شرایط جامعه دارد و با توجه به اینکه در یک ساخت اجتماع شکل گرفته یک نماد اجتماعی محسوب شده و در ...

جامعه شناسی جامعه شناسی مطالعه قوانین و فرایندهای اجتماعی است که مردم را نه تنها به عنوان افراد و اشخاص بلکه به عنوان اعضاء انجمنها ،گروهها و نهادهای اجتماعی شناسانده و مورد بررسی قرار می دهد .جامعه شناسی مطالعه زندگی اجتماعی گروهها و جوامع انسانی است.مطالعه ای هیجان انگیز و مجذوب کننده که موضوع اصلی آن رفتار خود ما به عنوان موجودات اجتماعی است .دامنه جامعه شناسی بینهایت وسیع ...

برای اینکه تعریف روشن‌تری از مهیت و دامنه جامعه شناسی شهری به دست دهیم می‌توانیم بگوییم، تجزیه و تحلیل شهر به عنوان یک واقعیت اجتماعی موضوع جامعه شناسی شهری است. بنابراین جامعه شناسی شهری ، کلیه مسائل اجتماعی جامعه شهر نشین را دربر خواهد گرفت. یکی از واقعتهای اساسی ، رابطه از تحت جامعه با سایر واقعیت های اجتماعی است، مانند رابطه تراکم جمعیت و سازمانها و شیوه تفکر و زندگی ...

مقدمه هدف از گرد آوری این مطالب ادامه برخی نظریه های عمده در جامعه شناسی دور کم است. جامعه شناسی قبل از هر چند در تبیین پدیده های اجتماعی نیاز به نظریه دارد و آن طور که تاریخ پیدایش نظریه های جامعه شناسی نشان میدهد نظریات متعدد حاصل تلاش های فراوان متفکران برای شناخت هر چه بیشتر مسائل اجتماعی بوده است. این مقاله شامل سه بخش عمده است، بخش اول درباره زندگینامه دور کم،‌در بخش دوم ...

ثبت سفارش
تعداد
عنوان محصول