تحقیق پلیس علمی (تشخیص هویت)

حقوق

  (پلیس علمی)

پلیس علمی ( تشخیص هویت ) :

علومی که مرتبط به جرم و بزهکاری هستند  و دستگاه قضائی را در کشف جرم ، احقاق حق و تامین آن یاری می کند مثل روانشناسی کیفری ، جرم شناسی

یکی از علوم جنایی ، جرم یابی است .

 جرم یابی : درباره ی کاربرد علوم عادی در کشف جرائم ، شناسایی مجرمان و اثبات جرم به بحث می پردازد .

نمونه جرم یابی : پلیس علمی پزشک قانونی روانشناسی قضائی

اهمیت پلیس علمی : این علم بر اساس دلایل  مادی و فیزیکی یا همان علوم تجربی استوار است .

 به طور کلی دلایل اثبات جرم : اقرار ، شهادت شهود ، قسامه ، تحقیق محلی ، علم قاضی ، اسناد

دلایل : 1- مادی ( شواهد عینی )  2- ذهنی (نظری )

 دلایل مادی ( شواهد عینی ) : خون ،ا سپرم، مو، اثر انگلشت ، اسلحه ، گلوله ، خط و...

ویژگی های دلایل مادی :

دلایل مادی ویژگی هایی دارند که قابل لمس ، ارائه ، مشاهده ، ارائه و استناد هستند و به همین دلایل دارای اهمیت هستند . دلایل مادی قابل ردوانکار نیستند .

دلایل ذهنی (نظری ) : اقرار ، شهادت شهود ، قسم و ...

ویژگیهای دلایل نظری : اثبات واقعیت آنها مشکل است و همینطور قابل لمس ، مشاهده ، و استناد نیستند . در علم فقه و جزا آمده که قاضی می تواند به علم خودش بسنده کند .

تقسیمات پلیس علمی :

1.      تشخیص هویت افراد ( اعم از عادی ، مجرمان و اجساد مجهول الهویه )

2.      بررسی صحنه جرم و جمع آوری دلایل و مدارک جرم

3.      بررسی آزمایشگاهی دلایل و مدارک جرم

4.      آگاهی از شگرد کار و روشهای ارتکاب جرم

5.      شناخت علل و انگیزه های مجرمان در ارتکاب جرم

6.      تحلیل صحیح از چگونگی وقوع جرایم

7.      نحوه صحیح مصاحبه با متهمان ، مظنونین و شاکی و بازجویی از آنها

تشخیص هویت اشخاص :

 هویت مجموعه صفات و مشخصاتی است که موجب تشخیص یک فرد از افراد یا یک شی از اشیاء دیگر می شود .

عوارض مشخصه افراد و اشخاص

عوامل نیاز قانون به تشخیص هویت مجرمان :

1.      سوابق کیفری و احوال شخصیه

2.      رعایت اصل فردی بودن مسئولیت کیفری و شخصی بودن مجازات و نیز جلوگیری از اشتباه یا استبدال

3.      شناسایی و تحت نظر قراردادن مجرمان حرفه ای پس از آزادی از زندان

4.   شناسایی هویت واقعی مراجعین به بانکها ، دفاتر اسناد رسمی ، شرکت در مسابقات کنکور و بعضی افرادی که وضعیت خاص دارند مثل لالها ، کودکان

5.      شناسایی اجساد و اشخاص مجهول الهویه به منظور پیگیری مسایل بعدی

روشهای به کارگیری تشخیص هویت :

 1 روشهای قدیمی     2 روشهای جدید

روشهای قدیمی :

شناسایی مجرمان به واسطه  قطع بودن برخی از اعضای بدن داغ کردن یا علامتگذاری مجرمان با فلز گداخته عبور دادن مجرمان از جلوی پلیس ، نگهبانان ، یا افراد با سابقه پوشاندن لباس مخصوص ، خال کوبی، شناخت انگیزه های افراد

تن پیمایی :( تشخیص هویت بر اساس توصیف و اندازه گیری قسمتهای از بدن)

 ازروشهای قدیمی تشخیص هویت تن پیمانی است که بر اساس توصیف و اندازه گیری قسمتهای از بدن به منظور تشخیص هویت افراد در سال 184 میلادی آدلف کتله منجم ،ریاضی دان و آمار شناس بلژیکی از مطالعه روی اندامهای اشخاص و اندازه گیری آنها نظر داد: در جهان نمی توان 2 نفر را پیدا کرد که اندامهای آنها کاملا به یک اندازه باشند در سال 186 فردی بنام استیوفن که در زندان سورن بلژیک بود مبادرت به اندازه گیری بدن زندانیان نمود چون اصول مشخصی را برای کار خود ارائه نکرد کار ایشان مورد توجه قرار نگرفت در سال 1879 میلادی آلفوسن برتیون ( کارمند زندان پارس بود به دلیل اینکه روشهای تشخیص هویتن آن زمان کافی نبود لذا روی روشها و نظریه های کتله بفکر استفاده از تن پیمانی افتاد :گفت هر چه تعداد اندامهای مورد اندازه گیری بیشتر باشد مشخصات تن پیمانی بین دو نفر بیشتر خواهد بود . برای کار خود اصولی را ارائه داد . 

1.      رشد طولی بدن انسان بعد از 20 سال متوقف می شود

2.      اندازه ی اندامهای اشخاص مختلف با هم متفاوتند

3.      اندازه گیری ایشان د ر تن پیمایی شامل اندامهای خاص از بدن می شد به همه اندامها 

4.      اندازه گیری تن پیمایی با استفاده از ابزار ساده هم امکان پذیر است .

اندامهای که مورد نظرش بود = طول قد ، نیم تنه ی فوقانی ، دور سر ، عرض سر ، طول لاله ی گوش راست ، طول استخوان بازوی چپ ، طول دست چپ از آرنج تا نوک انگشت میانی ، طول انگشت میانی و کوچک دست چپ ، طول پای چپ ایشان در سال 1882 میلادی موافقت مقامات پلیس فرانسه را برای تن پیمایی به مدت 3 ماه در زندان گرفت . ایشان افراد را بر اساس اندازه ی اندامهای بدن سه دسته تقسیم کرد : 1 طول قد( که به سه قسمت

طول قد به 160، 180، 200 و نیم تنه 80، 90، 100 و دور سر 20 ، 30، 40

با همین روش توانست در همین سال هویت واقعی 49 نفر را تامین کند و تا سال 1892 به 680 نفر رسید

در کشور ما تن پیمانی درسال 1295 شمسی توسط مستشاران سوئدی در تهران راه انداختند که به آنترو پو متری هم گویند .

نواقص تن پیمایی :

1 تن پیمایی افراد زیر 20 سال بدلیل رشد طولی آنها ثابت نیست و تغییر می یابد .

2 به دلیل عدم امکان اندازه گیری دور عرض سر و طول دارای اشکال است ( در خانمها )

3 عدم دقت و وجود اختلاف بین اندازه گیری آنها

4 اظهار نظرها در مورد هویت و سوابق افراد نمی توانست قاطع و قابل اثبات باشد مثلا در سال 1902 فرد سیاه پوست را دستگیر کردند

آلفونس برتیون را پدر تشخیص هویت می نامند.

  از کارهای دیگرش ارائه تصویر گویا ست ( مشخصات تن پیمانی مجرمان همراه هویت دقیق و روشن مشخصات از طریق رنگ مو ، چشم ، سر و صورت و یا آثاری که در بدن وجود دارد مثل خال کوبی ، خال .

این روش از اویل قرن 2 منسوب شد امروزه از برخی کارکردهای تن پیمانی استفاده می کنند . مثل رنگ چشم ، مو یا فرمهای استخدامی استفاده می کنند .

  روشهای فعلی تشخیص هویت:( 1 عکاسی2- چهره نگاری 3- انگشت نگاری

 1 عکاسی:

 ( همراه با ظهور عکاسی کارکنان جرایم تشخیص هویت به فکر استفاده از آن افتادند . اهمیت عکس در ماندگاری است چون وقتی افراد به فردی ، منظره ای نگاه می کنند بدلیل عدم دقت ، عدم تمرکز ، کور رنگی و ... نتوانند جزئیات آن را بخاطر بگذارند . در ابتدا از تمام رخ عکس می گرفتند ولی در عمل دیدند اشکال دارد چون برخی حالات و مشخصات کشف نمی شود و از نیم رخ نیز عکس می گرفتند چون مثلا حالت پیشیانی با بینی فرق می کند و یا علائم و آثار روی صورت شاید دیده نمی شد و یا شکل لاله ی گوش که در تشخیص هویت خیلی مؤثر است لذا از نیم رخ هم عکس می گرفتند . مثلا ممکن است شاهد متهم را از نیمرخ دیده باشد .

کاربرد های عکس :

1- تطبیق عکس با قیافه ی شخصی که احتمال می رود عکس متعلق به وی باشد .

 2 در مورد اجسادمکشوفه ی مجهول الهویه نیز عکس خیلی مؤثر است .

3 در مورد افراد گمشده نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

تطبیق عکس هرگاه احتمال رود که عکس متعلق به شخص باشد مورد تطبیق قرار می گیرد . مثلا از آلبوم خانوادگی اش یا از اداره ی محل و ...

برای اینکه عکسها بهینه باشند باید ویژگیهایی داشته باشند:

 1 از نظر زمانی به هم نزدیک باشند

2 از نظر حالت نیز با هم یکی باشند

3 حداقل 3 عکس داشته باشیم

4 عکس روتوش نشده باشد .

مقایسه ی عکسهای رنگی و سیاه و سفیدبا رنگی از حییث وضوح بهتر است ولی دوام عکس سیاه و سفید بیشتر است که رنگی بر اثر مرور زمان و رطوبت و گرما و ... از بین می روند . پیشنهاد می شود اگراز هر دوعکس رنگی و سیاه و سفید استفاده شود خیلی بهتر است .

موانعی در عکس برای شناسایی اشخاص در کشف جرم :

 1 تغییر قیافه ی اشخاص براثر گذشت مرور زمان

 2 افت کیفیت عکسهای رنگی براثر مرور زمان

3 امکان انجام جراحی پلاستیک روی اندامهای صورت

4 گریم کردن صورت قبل از عکس یا بعد از عکس

 5 تغییر چهره به علت سوانح و سوختگی ها

6 شباهتهای دو قلوه های هم سان

 7 مونتاژ عکس یک فرد در کنار عکس یا قیطره غیر مرتبط او

 8 امکان هر گونه دخل و تصرف و ایجاد تغییرات در عکسهای تهیه شده که به جای فیلم از دیسکت رایانه ای استفاده می کنند .

9   روتوش عکسها به امکان  حذف آثار و علایمی که در چهره است مثل خال ، سالک

 10 فرسودگی و کهنگی برخی عکسها جهت تشخیص مشکل است .

r   چهره نگاری: (ارائه توصیف شهود و شاکیان از مشخصات ظاهری و چهره مجرمان  مجهول الهویه و فراری  را چهره نگاری گویند)

مجرمان فراری دو دسته اند:

1 مجرمانی که هویت آنها برای مردم و پلیس معین است.

2 مجرمانی که هویت آنها مشخص نیست.

* برای تشخیص هویت این مجرمین به سراغ آلبوم عکس آنها می روند، و یا کارشناسان فن با توجه به اطلاعاتی که به آنها می دهند چهره مجرم را نقاشی می کنند و شبیه آن را می نگارند پس تهیه تصویر مجرمان که مجهول الهویه و فراری هستند با استفاده از توصیفی که شهود و شاکیان از مشخصات ظاهری و چهره این افراد مجرم ارائه می دهند را چهره نگاری گویند که ادامه مسیر تکمیلی دو روش تن پیمایی و تصویر گویاست که امروزه این کار از طریق کامپیوتر و یا قلم های رایانه ای آسان تر شده است.